Επιστολές

Πλούτος και φτώχεια

  • Παρασκευή, 12 Αυγούστου, 2022 - 06:15
  • 0 Σχόλια

Τα κίνητρά μας αφορούν το αισθητό (σωματικό) μας εγώ, το κοινωνικό και το νοητό, την αυτοπραγμάτωσή μας. Τα σωματικά εγώ μας είναι μοναδικά, με άπειρη ποικιλία, αλλά όχι άνισα. Γίνονται άνισα ως προς κάποιον άλλο παράγοντα. Η μυική ισχύς π.χ. είναι ιεραρχικά ανώτερη ως προς την επιβίωση, αλλά...

Ενδιαφέρομαι ή σκανδαλίζομαι;

Η βούλησή μας διεγείρεται διττά. Αιτία μπορεί να είναι η λογική που τροφοδοτείται από τα εισερχόμενα μηνύματα διαμέσου των αισθήσεών μας. Ο Αριστοτέλης το ονομάζει προαίρεση. Μπορεί όμως να διεγείρεται και αυτόματα με ένα μηχανισμό ταλάντωσης χάλασης. Όρεξη κατά τον Αριστοτέλη. Επειδή διαρκώς...

Φιλοσοφία

Κλείνουν 8 χρόνια που άρχισα να γράφω προσπαθώντας να δω από μια εκλαϊκευμένα φιλοσοφική σκοπιά τα τρέχοντα γεγονότα. Τι εννοώ φιλοσοφία;

Τα αρχαία χρόνια, πριν από πάνω από 3,5 χιλιετίες, στοιχειώθηκαν από ένα τρομακτικό γεγονός: Ένα νησί τινάχτηκε στον αέρα. Όσοι έζησαν το γεγονός,...

Εγκληματίες Πολέμου

Τα ζώα τρέφονται σκοτώνοντας άλλα ζώα ή φυτά. Ωστόσο, μεταξύ ζώων του ίδιου είδους η βία είναι σπάνια, και δεν είναι ομαδική. Στα ανώτερα μάλιστα σπονδυλωτά, μεταξύ ζώων του ίδιου είδους εκδηλώνονται συμπεριφορές αγάπης, όπως μεταξύ μητέρας και τέκνων και μεταξύ ζευγών αρσενικού και θηλυκού....

Αυτοδυναμία ή συνεργασία;

Κανονικά, εκλογές θα ξαναέχουμε σε ένα χρόνο. Δεν αποκλείεται όμως και συντομότερα. Υπάρχουν δικαιολογίες για πρόωρες εκλογές. Λογικά, κάθε κόμμα παρουσιάζει το πρόγραμμά του και οι ψηφοφόροι ψηφίζουν όποιο θεωρούν καλύτερο, ένα είδος άμιλλας. Όμως στην πράξη τα κόμματα μετατρέπουν την άμιλλα σε...

Αμβλώσεις

Χωρίς να είναι φυσικές, κάποιες λειτουργίες, στηριζόμενες σε ανατομικά και φυσιολογικά χαρακτηριστικά, ευνοούν την ανάπτυξη θετικών σχέσεων μεταξύ μελών του ίδιου είδους. Η συμπληρωματική κατασκευή μιας κοιλότητας με μια προεξοχή, όπως μεταξύ του στόματος του βρέφους και της μητρικής θηλής...

Πολιτικοϊστορική ονειροφαντασία

Όσα ακολουθούν δεν τεκμηριώνονται· είναι απλώς ό,τι φαντάζομαι για να ερμηνεύσω ιστορικά γεγονότα με πολιτική σημασία. Θα ξεκινήσω από τον πιο σημαντικό πόλεμο της αρχαιότητας. Σημαντικός, διότι έχομε λεπτομερή περιγραφή του, με αναζήτηση αιτίων και διότι δεν μας επιβλήθηκε όπως από την επιδρομή...

Μύθοι για τη δημιουργία

Διάβαζα τελευταία ένα βιβλίο του Νίκου Κανακάρη για τους μύθους που αφορούν τη δημιουργία. Έχει συλλέξει περί τους 200 μύθους διαφόρων λαών που αφορούν το πώς δημιουργήθηκε ο κόσμος και ο άνθρωπος. Με έβαλε σε σκέψεις. Πρώτη είναι ότι για να πιστεύουν όλοι οι λαοί πως υπάρχει μια ανώτερη...

Παιδική βία

Βλέπομε τελευταία συχνά περιστατικά παιδικής βίας, ακόμη και με θανάτους αποτελέσματα είτε βίας ή αυτοκτονίας. Πόσο σύγχρονο είναι το πρόβλημα;

1875 (περίπου). Γεννήθηκε ο παππούς μου στη Σύρο. Πέθανε ο πατέρας του και η μητέρα του ξαναπαντρεύτηκε. Από τις αναμνήσεις του, μου διηγιόταν, ο...

Δημόσιο

Οι άνθρωποι έχομε στην κοινωνία τρεις επιλογές, μοναχικοί, σε αγέλη ή σε κοινωνία. Κινδυνεύει επομένως η κοινωνία να διαλυθεί. Οι δυνάμεις που τη συγκρατούν είναι δύο κυρίως ειδών. Με συμπληρωματική λειτουργία καθενός που εξαρτάται από όλους τους άλλους σε λογική βάση και με συναισθηματική...

Ιεράρχηση και ισότητα

Ιεράρχηση υπάρχει όταν οντότητες με τόση ομοιότητα ώστε να ταξινομούνται σε ενιαία κατηγορία, μπαίνουν σε μια σειρά. Το κοινότερο κριτήριο για την ιεράρχηση είναι από φυσική πλευρά η ισχύς τους. Το ισχυρότερο πάνω από το ασθενέστερο. Η ισχύς στα ζώα στηρίζεται κυρίως στην ισχύ των μυών και στο...

Παράπονο πιστού

Έπεσα στη μέση κάποιας εκπομπής του ραδιοφώνου. Δεν έμαθα ποιος τα έλεγε. Ήταν η απελπισμένη, οργισμένη, βλάσφημη φωνή ενός Εβραίου από τα στρατόπεδα των Ναζί. "Αν υπάρχει Θεός, θα πρέπει να πέσει να μου φιλήσει τα πόδια για να τον συγχωρήσω. Μάθαμε ότι όσες φορές μας έστειλε ο Θεός μια...

Παραλλαγές Φόβου

Πόνος και ηδονή είναι τα κύρια αισθήματα που πολώνουν τη συμπεριφορά μας από την αποφυγή του ενός προς την επιδίωξη της άλλης. Συνοδεύονται από συναισθήματα δυσάρεστα ή ευχάριστα αντίστοιχα. Με την ανάπτυξη εξαρτημένων αντανακλαστικών μαθαίνομε να νιώθουμε δυσάρεστα ή ευχάριστα, ακόμη και χωρίς...

Διαβάζοντας HARARI

5 Φεβρουαρίου 2019

Ο Y. N. Harari είναι ένας Εβραίος ιστορικός που προσπαθεί να φιλοσοφήσει το παρελθόν, το μέλλον και το παρόν της ιστορίας. Το τελευταίο το κάνει στο βιβλίο του: "21 Μαθήματα για τον 21ο Αιώνα".

Τη στιγμή που γράφω αυτές τις γραμμές έχω διαβάσει μόλις το 1ο...

Ισχύς, δύναμη, βία

Στα θεμελιώδη φυσικά μεγέθη ανήκουν το μήκος, η μάζα και ο χρόνος. Η μεταβολή του μήκους στο χρόνο μετριέται ως ταχύτητα. Ο πρωταθλητής έτρεξε 100 μέτρα σε δέκα δευτερόλεπτα. Ταχύτητα μπορούν να έχουν μόνο τα υλικά σώματα. Το φως έχει κι αυτό ταχύτητα, τη μέγιστη που μπορεί να...

Δάνειο και ρούβλια

Μια και δεν είμαι οικονομολόγος (αλλά είμαι καταναλωτής) θα μιλήσω όπως τα καταλαβαίνω. "Τὸ δανείζεσθαι τῆς ἀφροσύνης ἐστὶ καὶ τῆς μαλακίας" (Πλούταρχος). Σωστά τα λέει, αλλά είναι ίσως λίγο υπερβολικός. Οι άνθρωποι, πέρα από όσα χρειαζόμαστε για να ικανοποιήσουμε τις παρούσες...

Επιθετική ενέργεια

Κανένας δεν αμφιβάλλει. Η εισβολή των Ρώσων στην Ουκρανία είναι επιθετική ενέργεια. Η επιθετικότητα μπορεί να οριστεί ως η συμπεριφορά που προκαλεί βλάβη, το αποτέλεσμα της συμπεριφοράς αυτής ή ακόμη και η πρόθεση του επιτιθέμενου. Τα σαρκοβόρα είναι φύσει επιθετικά, αλλιώς δεν επιβιώνουν. Ο...

Ποσοτική ή ποιοτική κρίση;

Γράφω στην 25η Μαρτίου, όποτε κι αν δημοσιευθεί το κείμενό μου. Πέρα από την Εθνική εορτή, βιώνομε σήμερα ένα τραγικό πόλεμο όχι πολύ μακριά μας, ενώ νοιώθομε ήδη τις συνέπειές του. Παρακάτω θα αναφέρω μερικά πράγματα που μου έρχονται στο νου. Καθώς δεν είμαι ιστορικός, πολιτικός, δημοσιογράφος...

Γιατί;

Η ακρίβεια στη χώρα μας, και σε όλη την Ευρώπη, καλπάζει. Γιατί;

Είναι ο πόλεμος! Κι ο πόλεμος, γιατί; Στην Ουκρανία, ο εκλεγμένος Πρόεδρος ανατράπηκε. Ήταν διεφθαρμένος, λέγεται. Οι διάδοχοί του εφάρμοσαν δυσνόητη πολιτική. Άφησαν ανενόχλητες παρακρατικές ομάδες να σκοτώνουν τους...

Ουχωρία και μαμούνι

Ζω στην Ουχωρία, μια χώρα που δεν υπάρχει. Την κυβερνούσαν μεγάλοι άρχοντες. Ένας έλεγε πως ήταν ο Ήλιος, αυτός ήταν η Ουχωρία, έλεγε. Τον διαδέχθηκαν άλλοι με τα ίδια μυαλά. Η Ουχωρία δημιούργησε πολλές ομορφιές που ακόμη τις θαυμάζομε. Στηριζόταν όμως στον ώμο όλου του κόσμου. Και τότε,...

Σελίδες