Οι μαθητές της Άνδρου δεν παίζουν με την φωτιά

Πάνω από 400 ερωτηματολόγια μοίρασαν οι «αυριανοί πολίτες» της Άνδρου, καταφέρνοντας, μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, να συγκεντρώσουν πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία από άκρη σε άκρη του νησιού για τις δασικές πυρκαγιές. Μπορεί να μην πρόκειται για μια τεχνικά και επιστημονικά άρτια δημοσκόπηση, ωστόσο σίγουρα η εικόνα που έδωσαν στο WWF οι μαθητές μέσα από την έρευνά τους, ξεκαθαρίζει αρκετά το τοπίο και βοηθά να η οργάνωση να συνεχίσει την τοπική της εκστρατεία για την ευαισθητοποίηση των κατοίκων της Άνδρου, με σύνθημα «Η φωτιά δεν παίζει. Μην παίζεις με το μέλλον της Άνδρου».  

Στη δραστηριότητα συμμετείχαν τα Δημοτικά Σχολεία Οπίσω Μέρους, Κορθίου, Χώρας, Μεσαριάς και Γαυρίου, καθώς και η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κυκλάδων. Οι μαθητές έγιναν «ερευνητές της φωτιάς» και ζήτησαν πόρτα-πόρτα από συγγενείς, γείτονες και φίλους να απαντήσουν στις ερωτήσεις του ερωτηματολογίου. Μια πρωτότυπη δράση για τους μαθητές που αγκαλιάστηκε από όλους ακόμα και τους ερωτώμενους, οι οποίοι μάλιστα ξαφνιάστηκαν ευχάριστα με την «εισβολή» των μικρών μαθητών!

Ενδιαφέρον στα αποτελέσματα των ερωτηματολογίων

Μερικά από τα σημαντικότερα ευρήματα των μικρών «δαιμόνιων» ερευνητών της Άνδρου αφορούν στα εξής σημεία, που αναλύει το WWF:

•             To σίγουρο είναι, ότι οι ερωτηθέντες αναγνωρίζουν ότι το νησί έχει αρκετό ή μεγάλο πρόβλημα από τους πυρκαγιές σε ποσοστό που ξεπερνά το 78%. Αυτό έχει μεγάλη σημασία καθώς όλοι γνωρίζουν το πρόβλημα είτε από ενημέρωση είτε κυρίως από προσωπικά βιώματα καθώς 3 στους 4 έχουν ζήσει από κοντά μια μεγάλη πυρκαγιά.

•             Σε ποσοστό 41% θεωρούν ότι ο τουρισμός επηρεάζεται ελάχιστα από τις πυρκαγιές, ενώ το 46% θεωρεί ότι ο τουρισμός επηρεάζεται πολύ ή πάρα πολύ. Εδώ, παρατηρήθηκαν και διαφοροποιήσεις στις αντιλήψεις καθώς φαίνεται ότι οι κάτοικοι του Γαυρίου συνδέουν περισσότερο το θέμα τουρισμός και φωτιές ενώ οι κάτοικοι της Μεσαριάς θεωρούν ότι αυτά τα δύο θέματα δεν συνδέονται.

•             Η αμέλεια βρίσκεται στην πρώτη θέση, όσον αφορά στα αίτια των πυρκαγιών (κυρίως το κάψιμο κλαδιών και χόρτων), καθώς 57% πιστεύουν τα περισσότερα περιστατικά προκαλούνται από αμέλεια. Οι μόνοι που διαφωνούν είναι οι ερωτηθέντες στο  Γαύριο που τοποθετούν πρώτη στα αίτια την πρόθεση.

•             Όταν πρόκειται για πρόθεση το 44% πιστεύει ότι πρόκειται για πυρκαγιές με σκοπό την βελτίωση βοσκοτόπων. Εξαίρεση αποτελούν οι κάτοικοι της Μεσαριάς που θεωρούν ότι οι πυρκαγιές από πρόθεση έχουν άλλα αίτια.

•             Μεγάλο ποσοστό τον κατοίκων πιστεύει ότι η κύρια επίπτωση είναι η καταστροφή του τοπίου και σημαντικό ποσοστό μιλά για την διάβρωση εδαφών. Η ερημοποίηση όμως που είναι ένα φλέγον ζήτημα λόγω των αλλεπάλληλων πυρκαγιών είναι 5η στην σειρά. Αυτό ίσως οφείλεται σε ελλιπείς γνώσεις ή στην άγνοια της έννοιας ερημοποίηση αλλά σίγουρα θα πρέπει να υπάρξει στοχευμένη ενημέρωση στο ζήτημα αυτό.

Όλα αυτά και πολλά περισσότερα μοιράστηκαν οι μαθητές στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην Άνδρο, την 5η Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος. Ζωγραφιές, μηνύματα πάνω σε συμβολικά δέντρα και γραφήματα, ήταν τα εργαλεία τους για να ευαισθητοποιήσουν τους γονείς, τους φίλους και τους συγγενείς τους. Αν διαβάσει κανείς άλλωστε κάποια από τα λόγια τους, καταλαβαίνει γιατί η τοπική ομάδα του WWF, μιλά για τους καλύτερους πρεσβευτές που θα μπορούσε να βρει η οποιαδήποτε καμπάνια ευαισθητοποίησης:

Μηνύματα των μικρών φίλων για τις δασικές πυρκαγιές:

·         «Γίνομαι εθελοντής, δεν αδιαφορώ!!»

·         «Μην καίμε χόρτα πριν πάρουμε άδεια από τη Πυροσβεστική»

·         «Σταματήστε τις φωτιές να σωθούν τα παιδιά μας»

·         «Καταστρέφεις το δάσος, καταστρέφεις τη ζωή σου»

·         «Μην αφήσεις την αδιαφορία να γίνει η αιτία»

·         «Αγαπάμε και φροντίζουμε την Άνδρο»

·         «Για να σώσεις από τη φωτιά κάλεσε 199»

·         «Το δάσος είναι το οξυγόνο μας, μη μας το στερείτε»

·         «Για την φωτιά ενημερωθείτε, τα δάση να χαρείτε»

·         «Μη βάζετε φωτιές γιατί δεν ωφελεί σε τίποτα παρά μόνο να καταστρέφετε το περιβάλλον που ζούμε»

Έναυσμα για στοχευμένη ενημέρωση

Εκτός από τα μηνύματα που έστειλαν προς όλους όμως, οι μαθητές της Άνδρου έζησαν μια διαφορετική και μοναδική Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος. Έγιναν «πυροσβέστες για μια μέρα», καθώς έζησαν εκ του σύνεγγυς την εμπειρία στα πυροσβεστικά οχήματα του Πυροσβεστικού Κλιμακίου Άνδρου και του Συλλόγου Εθελοντών Δασοπυροσβεστών Άνδρου και ντύθηκαν δασοπυροσβέστες.

Το πιο ελπιδοφόρο μήνυμα της έρευνας, σύμφωνα με το WWF, είναι ότι 1 στους 3 ερωτηθέντες ξέρουν ότι δεν πρέπει να ανάβουν φωτιά κατά την διάρκεια της αντιπυρικής ενώ οι μισοί θεωρούν ως προτεραιότητα την έγκαιρη ειδοποίηση, γεγονός που καταδεικνύει ότι ικανό ποσοστό των κατοίκων αναγνωρίζει την ανάγκη αυτή. Μπορεί να μοιάζουν μικρά τα παραπάνω ποσοστά αλλά εκδηλώνουν μια τάση η οποία μπορεί να ενισχυθεί με κατάλληλες ενέργειες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης. Σίγουρα χρειάζεται να γίνει πιο λεπτομερής ανάλυση και η εκστρατεία που έχει ξεκινήσει για τις δασικές πυρκαγιές στην Άνδρο να λάβει υπόψη της όλα αυτά τα χρήσιμα συμπεράσματα.

Για τους μαθητές ήταν μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να ανοίξουν τον διάλογο με την τοπική κοινωνία, να συζητήσουν, να επεξεργαστούν και να εκθέσουν ένα από τα πιο καυτά προβλήματα που απασχολούν το φυσικό περιβάλλον της Άνδρου.