Η παραβολή του Φαρισαίου και του Τελώνου

Στη σημερινή εκπομπή "Μηνύματα Πίστης" από την Ιερά Μητρόπολη Σύρου, η κα Αλεξάνδρα Φετουρή μας μιλάει για την πρώτη Κυριακή της Αποκριάς και την αξία της ουσιαστικής προσευχής στη ζωή μας.

Την τελευταία Κυριακή του χρόνου η εκκλησία ανοίγει το Τριώδιο ένα εκκλησιαστικό βιβλίο το οποίο ο ιεροψάλτης τοποθετεί με σεβασμό στο αναλόγιό του μέχρι το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής. Η πρώτη Κυριακή των Απόκρεων είναι του Φαρισαίου και του Τελώνου. Με το Τριώδιο ξεκινάει και μία περίοδος προετοιμασίας εν όψει όλων των συγκλονιστικών γεγονότων που θα συμβούν. Τα κείμενα της Καινής Διαθήκης που έχει επιλέξει η εκκλησία αυτές τις μέρες έχουν σκοπό να καθοδηγήσουν τον πιστό πως πρέπει να δεχθεί το Άγιο Πάσχα.

Η εκκλησία γνωρίζει το ευάλωτο της ανθρώπινης φύσης και γι’ αυτό επιλέγει να την καθοδηγήσει. Η εκκλησία γίνεται αρωγός στον εγκλωβισμένο σύγχρονο άνθρωπο ο οποίος προσπαθεί να βρει την πνευματική του ελευθερία. Το Τριώδιο μας υπενθυμίζει ότι πρέπει να το ακολουθήσουμε για να ξαναβρούμε τον ανθρωπισμό μας. Η εκκλησία μας καλεί να μπούμε στο πνεύμα του Τριωδίου για να νιώσουμε την επουράνια χάρη. Μέσα στην περίοδο της μεγάλης τεσσαρακοστής ο άνθρωπος πρέπει να γνωρίζει ότι συναντά τον ίδιο το Θεό. Ο Θεός είναι παρών και ενεργός στο δικό μας χώρο και έτσι η ζωή μας οδηγείται σε μια ανώτερη πνευματική σφαίρα.

Το σημερινό μήνυμα αφορά την αξία της προσευχής. Δυστυχώς οι σημερινοί άνθρωποι δεν προσεύχονται. Το Τριώδιο μας δείχνει πως πρέπει να προσευχόμαστε, γι’ αυτό ο Κύριος είπε μία παραβολή και έφερε δύο ανθρώπους τον Τελώνη και τον Φαρισαίο για να μας δείξει πως ακριβώς πρέπει να κάνουμε την προσευχή μας, είτε είμαστε αμαρτωλοί και δεν έχουμε θρησκευτική παιδεία όπως ο Τελώνης είτε είμαστε θεοφοβούμενοι όπως ο Φαρισαίος, δύο τύποι ανθρώπων που εκπροσωπούν δύο διαφορετικούς κόσμους. Προβάλλονται μπροστά μας σαν τύποι ζωής αν θα τους αποδεχτούμε ή αν θα τους απορρίψουμε.

Ο Φαρισαίος μπαίνει μέσα στο ναό με σταθερό βήμα και δυνατή φωνή. Ο Τελώνης στέκεται σε μία γωνία γονατιστός με το κεφάλι στη γη. Η προσευχή όσο κι αν είναι πνευματική δεν παύει να είναι ταυτόχρονα και σωματική. Ο Φαρισαίος προσευχόταν για την αυτοεπιβεβαίωση του εαυτού του, μιλώντας με εγωισμό. Από την άλλη πλευρά ήταν ο Τελώνης ο οποίος ένιωθε ότι δεν είχε το δικαίωμα να σηκώσει τα μάτια του λόγω των αμαρτιών του. Ο Τελώνης επιδεικνύει αυτογνωσία και αυτοσυνειδησία. Ο θρησκευτικός εμπαιγμός, ο «φαρισαΪσμός» καταδικάζεται. Ο Φαρισαίος είχε αρετές, ήταν άριστος τηρητής του νόμου, του έλειπε η ταπείνωση. Οι αρετές πρέπει να είναι καθαρές μακριά από εγωισμό και κενοδοξία.

Με ταπείνωση να ενεργούμε. Με ταπείνωση να επιτελούμε όλα τα έργα του Θεού. Ας δανειστούμε τις αρετές από το Φαρισαίο αλλά την ταπείνωση από τον Τελώνη. Έτσι μόνο θα καταφέρουμε να συναντήσουμε το Θεό.