Σε στέρηση εσόδων από τα κρατικά ταμεία οδηγεί η μάστιγα της παράνομης χρήσης παραλίας από επιχειρηματίες

Ένα δυσκίνητο σύστημα που δεν αποδίδει

Το ζήτημα της παράνομης κατάληψης χώρου σε αιγιαλό και παραλίες, φαίνεται να κοστίζει μεγάλο τμήμα εσόδων στα ταμεία του κράτους, καθώς το νέο σύστημα, δείχνει ανεπαρκές και αναποτελεσματικό, στην πάταξη των παρανομιών.

Σύμφωνα με τα όσα ορίζει η νομοθεσία, παραλίες και αιγιαλός, βρίσκονται στην ιδιοκτησία του Ελληνικού Δημόσιου, το οποίο τα παραχωρεί στους Δήμους προς εκμετάλλευση, με απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών κάθε χρόνο, η οποία συνήθως εκδίδεται με καθυστέρηση, προκαλώντας προβλήματα στην έγκαιρη διευθέτηση των ζητημάτων.

Φέτος, ειδικότερα, η υπουργική απόφαση εκδόθηκε μόλις τον Απρίλιο, ενώ τροποποιήθηκε εκ νέου στα μέσα Μαΐου, έχοντας πρώτα προηγηθεί και μία απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, που αφορούσε σε έκδοση ειδικών όρων στην εκμετάλλευση των παραλιών, προστατευόμενες από το οικολογικό δίκτυο Natura 2000.

Η ΚΥΑ, η οποία εκδόθηκε για το 2015, εκτός από την τραγική καθυστέρηση, περιείχε και νέες ρυθμίσεις, σε σχέση με τους όρους δραστηριοποίησης των επιχειρήσεων, ενώ βάσει των παραπάνω, ενεπλάκη και το υπουργείο Περιβάλλοντος, το οποίο καλείται να γνωμοδοτήσει, σχετικά με τον τρόπο παραχώρησης των παραλιών, η αποφάσεις του οποίου, μπορεί να καθυστερούν έως και σήμερα ακόμη.

Παρατήρηση πλήθους παραβάσεων, χωρίς δυνατότητα επιβολής του νόμου

Η εφαρμογή στην πράξη, της νέας ΚΥΑ, δεν φαίνεται να αποδίδει, τουλάχιστον όσον αφορά στις Κυκλάδες, ούτε τα ελάχιστα, καθώς η υποστελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών, για μία ακόμη φορά, προκαλεί αγκυλώσεις και κωλύματα, προκειμένου να εξυπηρετηθούν σωστά επιχειρηματίες και πολίτες.

Επιπλέον, οι ελάχιστοι υπάλληλοι της Κτηματικής Υπηρεσίας Κυκλάδων, οι οποίοι είναι επιφορτισμένοι με τον έλεγχο των συμβάσεων, που αφορούν σε μίσθωση περίπου 500 παραλιών σε όλο το νησιωτικό σύμπλεγμα, αφήνει σχεδόν χωρίς έλεγχο τους επιχειρηματίες, οι οποίοι προχωρούν συχνά στην υπερεκμετάλλευση των χώρων, στους οποίους δραστηριοποιούνται, προκαλώντας «ασφυξία» στις πανέμορφες κυκλαδίτικες παραλίες, με την υπέρβαση κατά πολύ όλων των ρητρών των μισθωτηρίων συμβολαίων, όπως είναι ο αριθμός ομπρελών, ξαπλωστρών, τραπεζοκαθισμάτων, η ελάχιστη απόσταση μεταξύ τους, ή από το κύμα. Επίσης, δεν φαίνεται να τηρείται και η πρόβλεψη, για μέγιστη κατάληψη της παραλίας κατά 50%, από ξαπλώστρες.

Αντίθετα, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί των Δήμων, είναι ουσιαστικά αναρμόδιοι για την επιβολή του νόμου, καθώς το μόνο που μπορούν να κάνουν, είναι συστάσεις προς τους παραβάτες επιχειρηματίες και αποστολή σχετικών εγγράφων, προς την αρμόδια Υπηρεσία.

Αν και κύριοι υπεύθυνοι είναι οι επιχειρηματίες, οι οποίοι δεν δείχνουν τον απαραίτητο σεβασμό, ούτε προς τη φύση, ούτε προς τους συμπολίτες τους, το τρέχον σύστημα αποδεικνύεται εξαιρετικά δυσκίνητο και αναποτελεσματικό, ως προς την σωστή εφαρμογή του νόμου και την τήρηση της τάξης και της ασφάλειας στις παραλίες.

Παράλληλα, το σημαντικότερο όλων, είναι το ζήτημα της στέρησης εσόδων σε Δήμους και Δημόσιο, από την αδυναμία των αρμόδιων υπηρεσιών να επιβάλουν και να εισπράξουν τα προβλεπόμενα πρόστιμα, όπως και από τις τραγικές καθυστερήσεις στη μίσθωση των χώρων, όπου χάνονται εκατοντάδες ή χιλιάδες ευρώ, από τα δημόσια ταμεία.

Υποστελέχωση, αδυναμία διενέργειας ελέγχων, εμμονή στην υπερεκμετάλλευση

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, αποτελεί η κατάσταση, που επικρατεί στο νησί της Πάρου, όπου κατεξοχήν παρατηρούνται φαινόμενα τέτοιου είδους. Σύμφωνα με τον Δήμαρχο Πάρου, κ. Μάρκο Κωβαίο, η υπαιτιότητα δεν ανήκει αποκλειστικά ούτε στους επιχειρηματίες, ούτε στην Κτηματική Υπηρεσία, ούτε και στον Δήμο. Οφείλεται σε ένα σύστημα, το οποίο δεν μπορεί να λειτουργήσει. Όπως δήλωσε, «Υπάρχει σαφής αδυναμία του αυτοτελούς γραφείου της Κτηματικής Υπηρεσίας Κυκλάδων, λόγω έλλειψης προσωπικού, να διεκπεραιώσει όλα τα θέματα των παραλιών στα νησιά μας».

Σύμφωνα με τον δήμαρχο, «έπειτα από τη νέα ρύθμιση, η μίσθωση τμήματος αιγιαλού ή παραλίας, ανήκει στις αρμοδιότητες του Γραφείου Δημόσιας Περιουσίας και όχι στους Δήμους, έχοντας, παράλληλα, μειώσει αρκετά και τα έσοδα των Δήμων, που παραδοσιακά είχαν από αυτές τις δραστηριότητες των επιχειρήσεων. Πλέον, οι Δήμοι δεν έχουν τη δυνατότητα επιβολής προστίμων. Εμείς ως Δήμος Πάρου, έχουμε μόνο έναν υπάλληλο στη Δημοτική Αστυνομία, πράγμα που σημαίνει, ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει, αφού πρέπει να βγαίνουν δύο δημοτικοί αστυνομικοί κάθε φορά. Από την πλευρά του, ο Δήμος πραγματοποιεί τους απαραίτητους ελέγχους, μέσω μίας επιτροπής, η οποία έχει οριστεί για αυτό το σκοπό, από το Δημοτικό Συμβούλιο και προβαίνει σε ελέγχους, στέλνοντας τα αποτελέσματά τους, διαδικτυακά και μέσω φωτοχάρτη στο αρμόδιο τμήμα της Υπηρεσίας, ενώ, παράλληλα, «χτυπά το καμπανάκι» στους επιχειρηματίες, εφιστώντας τους την προσοχή, ώστε να τηρήσουν τη νομοθεσία». Σύμφωνα με τον κ. Κωβαίο, η αρμόδια επιτροπή προχωρά σε συστάσεις προς τους επιχειρηματίες, οι οποίοι, ωστόσο, πέραν μιας ολιγόωρης συμμόρφωσης, για την τήρηση των προσχημάτων, ξαναγυρίζουν στις ίδιες συμπεριφορές.

«Από την άλλη», σημειώνει ο κ. Κωβαίος, «η Κτηματική Υπηρεσία δεν έχει τον απαραίτητο αριθμό υπαλλήλων, προκειμένου να διεκπεραιώσει αυτή την αρμοδιότητα, που της έχει ανατεθεί για το σύνολο των νησιών των Κυκλάδων, με αποτέλεσμα, αυτή τη στιγμή αφενός να μην έχει ακόμη δοθεί παραλιακός χώρος σε επιχειρηματίες, που ας πούμε έχουν υποβάλλει την αίτησή τους ήδη από τον Μάϊο, δεν έχουν ελεγχθεί ποτέ και συνεπώς οι άνθρωποι αυτοί, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τους λουόμενους έχουν βγάλει ξαπλώστρες – χωρίς έγκριση – και αφετέρου, να μην πατάσσεται και η όποιου είδους παρανομία», ενώ συμπληρώνει, αναφέροντας, πως «και οι υπάλληλοι της Κτηματικής Υπηρεσίας από την πλευρά τους, έχουν δίκιο, καθώς δεν αποτελεί δική τους υπαιτιότητα, αλλά ουσιαστικά, δεν λειτουργεί το σύστημα, όπως αναμενόταν να λειτουργήσει. Δηλαδή, ο επαγγελματίας να βγάζει μόνο συγκεκριμένο αριθμό ομπρελών, ξαπλωστρών, τραπεζοκαθισμάτων κλπ, να υπάρχει ο κατάλληλος ελεγκτικός μηχανισμός, προκειμένου να αντιμετωπίζονται ενδεχόμενες παρατυπίες, όπως και να υπάρχει ένα σαφές καθεστώς τιμολόγησης, ώστε να μην υπάρχει ασυδοσία και σε αυτό το κομμάτι».

Παρ’ όλα αυτά, ο κ. Κωβαίος τονίζει και την ανάγκη αλλαγής νοοτροπίας, από πλευράς των επαγγελματιών, οι οποίοι με τη συμπεριφορά τους επιβαρύνουν το πρόβλημα σε μεγάλο βαθμό. «Οι επαγγελματίες οφείλουν να δείξουν κατανόηση και να συμμορφωθούν, διότι η κατάσταση έχει ξεφύγει τελείως», αναφέρει.

Σύμφωνα με τον δήμαρχο, οι επιχειρηματίες δεν δείχνουν προθυμία για την τήρηση των όσων προβλέπει ο νόμος, υπερβαίνοντας κατά πολύ τον ορισμένο αριθμό ξαπλωστρών ή τραπεζοκαθισμάτων, αλλά και καταλαμβάνοντας παρανόμως τμήματα αιγιαλού ή παραλίας. Με αυτή την πρακτική, δεν αφήνεται και επαρκής χώρος, ώστε να εξυπηρετηθούν και οι λουόμενοι, που δεν επιθυμούν να καθίσουν σε κάποια ξαπλώστρα ή να κάνουν χρήση των υπηρεσιών που προσφέρουν οι επιχειρήσεις.

Σχετικά με τη στάση της πολιτείας απέναντι στο μείζον αυτό ζήτημα, που στοιχίζει πολύ ακριβά στα δημόσια ταμεία, ο κ. Κωβαίος, υπογραμμίζει, πως «οι αρμόδιοι γνωρίζουν πάρα πολύ καλά, τις επιπτώσεις που έχει η υποστελέχωση της Κτηματικής Υπηρεσίας και η διαπιστωμένη αδυναμία της να εξυπηρετήσει με επαρκείς ρυθμούς τους επιχειρηματίες, αλλά και να επιβάλλει τα προβλεπόμενα πρόστιμα σε αυτούς που παρανομούν, όλον αυτό το φόρτο εργασίας, που αφορά σε όλες τις παραλίες, όλων των νησιών των Κυκλάδων». Παρ’ όλα αυτά, μέχρι στιγμής και δεδομένης της δύσκολης αρχής για τη φετινή θερινή τουριστική περίοδο, τα πράγματα παραμένουν ως έχουν, με αποτέλεσμα να θεωρείται μια «χαμένη» χρονιά, από άποψη εισπραξιμότητας.