Ρυθμίσεις σε δύο φάσεις

Απροετοίμαστη και ασαφής παρουσιάστηκε η ελληνική πλευρά έναντι της τρόικας όσον αφορά στο νομοθέτημα σχετικά με το κούρεμα των δανείων και των οφειλών προς το δημόσιο, γεγονός που οδήγησε στην ασυμφωνία των δύο πλευρών, αποδυναμώνοντας έτσι ένα από τα ισχυρά επικοινωνιακά χαρτιά της κυβέρνησης.

Με την τρόικα να μην εγκρίνει το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης για τα «κόκκινα δάνεια», προκλήθηκε εμπλοκή στον πολυδιαφημιζόμενο κυβερνητικό σχεδιασμό του θέματος, που σχετίζεται με τη διαγραφή προσαυξήσεων και τόκων δανείων και με τον αριθμό των δόσεων των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε Ασφαλιστικά Ταμεία και Εφορία.

Οι αγαθές προθέσεις της κυβέρνησης για τη διαγραφή χρεών ως ώθηση της επιχειρηματικότητας, δεν έπεισαν την τρόικα, η οποία εξετάζει και τα δημοσιονομικά οφέλη αυτής της κίνησης.

Αυτή η εμπλοκή προκάλεσε τριβές μεταξύ των εμπλεκόμενων υπουργών, Ανάπτυξης Νίκο Δένδια, Οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη και Εργασίας Γιάννη Βρούτση, με τα πυρά να στρέφονται κατά του υπουργού Ανάπτυξης για την ελλιπή νομική κατοχύρωση των διατάξεων που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο, με κυριότερο σημείο τις ρυθμίσεις για την διαγραφή των προστίμων των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το δημόσιο και των προσαυξήσεων των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων.

Η διαφωνία της τρόικας

Οι εκπρόσωποι των δανειστών, στην σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε λίγο πριν την αναχώρηση τους από την Ελλάδα, ξεκαθάρισαν πως ζητούμενο για αυτούς είναι να υπάρξει μία συνολική ρύθμιση που θα αφορά στα δάνεια και των επιχειρήσεων και των φυσικών προσώπων και όχι όπως η κυβέρνηση σχεδίαζε να εξεταστούν και να νομοθετηθούν χωριστά οι δύο περιπτώσεις.

Αυτή η συνολική λύση θα πρέπει να περιλαμβάνει όλους τους παράγοντες που θα πρέπει να συνυπολογιστούν και για τις δύο περιπτώσεις, όπως και να αποσαφηνιστούν τα κριτήρια υπαγωγής στη ρύθμιση και κυρίως να ισχύσει η υπαγωγή στον πτωχευτικό κώδικα και των φυσικών προσώπων.

Οι δανειστές απαιτούν επίσης από την ελληνική πλευρά να προσθέσει στο νομοσχέδιο αυστηρές διασφαλίσεις για τη διαγραφή χρεών των μεγαλοοφειλετών του Δημοσίου, όπως και των ποσών υψηλού δανεισμού προς τις τράπεζες, έναντι των οποίων δεν ανταποκρίνονται.

Παράλληλα, εκτός από την τεκμηριωμένη πρόταση της ελληνικής πλευράς, η τρόικα θέλει να έχει στα χέρια της και την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων stress tests των ελληνικών τραπεζών, προκειμένου να έχει δυνατότητα αξιολόγησης των προτεινόμενων διαγραφών των χρεών και να συνδυαστεί με την διαπραγμάτευση της χώρας για το δημόσιο χρέος.

Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελο Βενιζέλο, που επιβεβαίωσε την διαφωνία της τρόικας, θα υπάρξει καθυστέρηση της διαδικασίας νομοθετικής ρύθμισης.

Η εξέλιξη αυτή σχετίζεται με την ημερομηνία έλευσης εκ νέου στη χώρα της τρόικας, που θα επιστρέψει στο τέλος Οκτωβρίου, όπου και θα εξεταστούν οι όροι που έχει θέσει, ώστε μέχρι το τέλος του έτους το νέο νομοθέτημα να πάρει τον δρόμο προς τη Βουλή.

Κυβερνητικοί προβληματισμοί

Εκ μέρους της κυβέρνησης, η οποία επιθυμεί άμεση διευθέτηση, έστω και μερική, του θέματος, ασκήθηκαν έντονες πιέσεις προς την τρόικα για την αποδοχή εκ μέρους της τουλάχιστον του αριθμού των δόσεων των οφειλών προς το δημόσιο, ενώ για το πακέτο των «κόκκινων δανείων», μεταβάλλει συνεχώς τις προτάσεις της προκειμένου να λάβει την τελική έγκριση.

Παράλληλα ελλοχεύει ο κίνδυνος, η προκαλούμενη εμπλοκή και η αργοπορία τελικής συμφωνίας να οδηγήσει πολλούς επιχειρηματίες αλλά και φυσικά πρόσωπα σε παύση καταβολής των οφειλών τους.

Από την πλευρά του υπουργείου Οικονομικών, ιδιαίτερα λεπτό θεωρείται το θέμα καταβολής των φόρων των επιχειρήσεων, ενώ προβληματισμό δημιουργεί και η απόδοση κινήτρων στις τράπεζες για την διαγραφή των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ειδικά των Μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Τα υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη, στην προσπάθεια τους να επικοινωνήσουν ως φιλολαϊκές τις σχεδιαζόμενες ρυθμίσεις, επιρρίπτουν την πλήρη ευθύνη αργοπορίας νομοθέτησης στην τρόικα, αναφέροντας πως «το νομοσχέδιο για τα “κόκκινα” δάνεια έχει χαρακτηριστεί κατ’ επανάληψη από την τρόικα εξαιρετικό, όμως για παράγοντες άλλους, η τρόικα μας καθυστερεί να νομοθετήσουμε».

Μία πρώτη συμφωνία

Η πίεση χρόνου εκ μέρους της ελληνικής πλευράς και οι υπαναχωρήσεις τις οποίες δέχθηκε να κάνει, σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, προκάλεσαν κάμψη των αντιρρήσεων της τρόικας, σε ένα αρχικό επίπεδο, φέροντας μία κατ’ αρχήν συμφωνία, η οποία αναμένεται να παγιωθεί σήμερα και αφορά σε ξεχωριστή νομοθετική ρύθμιση για τον αριθμό των δόσεων των οφειλών.

Να διευκρινιστεί ότι στις δόσεις αυτές δεν θα συμπεριλαμβάνεται κανένα κούρεμα, ενώ τίθεται και όριο αποκλεισμού, επί του παρόντος, από τη ρύθμιση περί των 1.000 επιχειρήσεων με μεγάλες οφειλές προς τις τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία, ενώ από την πλευρά των αρμοδίων υπουργών γίνεται λόγος για τακτοποίηση οφειλών περί των 200.000 μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Το υπουργείο ανάπτυξης μιλά για ολική ή μερική διαγραφή δανειακών οφειλών ύψους 4 δις ευρώ των επιχειρήσεων με κύκλο εργασιών μέχρι 2,5 εκατ. ευρώ, που όμως θα ρυθμιστούν σε βάθος χρόνου, όπως η υποχρέωση που έχει αναλάβει έναντι της τρόικας για δημιουργία πτωχευτικού δικαίου για φυσικά πρόσωπα.