Προτεραιότητα στην τοπική ανάπτυξη

Η ευκαιρία να συζητηθούν σε βάθος, τα ζητήματα που αφορούν στην Αυτοδιοίκηση α’ βαθμού και τη διαχείριση του ΕΣΠΑ, δόθηκε με την παρουσία του αν. Υπουργού Οικονομίας και του Γ.Γ Δημοσίων Εσόδων και ΕΣΠΑ στη συνεδρίαση του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ.

Ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Αλέξης Χαρίτσης και ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων και ΕΣΠΑ Παναγιώτης Κορκολής, ήταν καλεσμένοι στο Διοικητικό Συμβούλιο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), όπου ο κ. Χαρίτσης τόνισε πως το Υπουργείο Οικονομίας στηρίζει, με ένα πλέγμα θεσμικών και χρηματοδοτικών παρεμβάσεων, τους δήμους για την ανάπτυξη των υποδομών τους και τη βελτίωση των υπηρεσιών που προσφέρουν στους πολίτες, με τον πρόεδρο της Ένωσης να σημειώνει, πως θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερο μερίδιο του ΕΣΠΑ στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Βούληση εμβάθυνσης συνεργασίας

Σε αυτό το πλαίσιο, ο αναπληρωτής υπουργός παρουσίασε μία σειρά από δράσεις που υλοποιεί το Υπουργείο μέσα από τις οποίες ενισχύονται άμεσα οι δήμοι. Αυτές αφορούν τόσο τα προγράμματα του νέου ΕΣΠΑ, από τα κονδύλια των οποίων μεγάλο μέρος κατευθύνεται στις τοπικές κοινωνίες, το Εθνικό Σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (με αυξημένο προϋπολογισμό για φέτος που φθάνει το 1 δισ. ευρώ), αλλά και το Ταμείο Υποδομών που με πόρους άλλο 1 δισ. ευρώ, θα χρηματοδοτήσει σημαντικά έργα σε όλους τους δήμους της χώρας.

«Σε συνεργασία με τους δήμους υλοποιούμε και χρηματοδοτούμε ένα πλήθος από παρεμβάσεις και έργα», επισήμανε ο κ. Χαρίτσης, «έργα που επιλύουν χρόνια προβλήματα των τοπικών κοινωνιών αλλά και βελτιώνουν σημαντικά τις αναπτυξιακές τους προοπτικές. Παράλληλα ‘τρέχουμε’ μία σειρά από δράσεις κοινωνικού χαρακτήρα, οι οποίες στηρίζουν τις πιο ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες και αναβαθμίζουν το επίπεδο των κοινωνικών υπηρεσιών που προσφέρουν οι δήμοι. Είμαστε περήφανοι για τις 93.000 θέσεις παιδικών σταθμών που εξασφαλίσαμε στην τρέχουσα σχολική χρονιά, μέσα από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους».

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στις θεσμικές παρεμβάσεις που πραγματοποίησε το Υπουργείο, οι οποίες στηρίζουν τους δήμους στο σχεδιασμό και την ωρίμανση έργων για τα προγράμματα του ΕΣΠΑ, στην υλοποίηση και παρακολούθηση τους, όπως επίσης και στην εκπαίδευση χιλιάδων στελεχών των δήμων ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις αυξημένες ανάγκες. «Δημιουργήσαμε ένα ολοκληρωμένο σύστημα υποστήριξης», σημείωσε, «που ξεκινά από την καταγραφή των αιτημάτων των δήμων, προχωρά στον από κοινού σχεδιασμό και ωρίμανση των παρεμβάσεων και φτάνει μέχρι την υλοποίησή τους, με στόχο πάντα, την πιο γρήγορη και αποτελεσματική κάλυψη των αναγκών».

Ο Αναπληρωτής Υπουργός έκλεισε την ομιλία του τονίζοντας πως προσβλέπει στην εμβάθυνση της συνεργασίας με την ΚΕΔΕ, για το σχεδιασμό και την πραγματοποίηση κοινωνικών και αναπτυξιακών πρωτοβουλιών που θα αναβαθμίζουν την ποιότητα ζωής των πολιτών.

Τι ζητά η ΚΕΔΕ

Από την πλευρά της Ένωσης, ο Πρόεδρος της, κ. Γ. Πατούλης διατύπωσε προς τον αν. Υπουργό, το πάγιο αίτημα της Αυτοδιοίκησης Α’ βαθμού να δοθεί επιτέλους από την Κυβέρνηση στους Δήμους ένα σημαντικό κομμάτι από τα κονδύλια του ΕΣΠΑ, προκειμένου με αυτά να χρηματοδοτηθούν έργα και παρεμβάσεις στις τοπικές κοινωνίες, επισημαίνοντας, πως δεν μπορεί να υπάρξει εθνική ανάπτυξη και ενίσχυση της απασχόλησης, αν δεν υπάρχει πρώτα τοπική ανάπτυξη στη χώρα.

Συγκεκριμένα τόνισε πως η κεντρική εξουσία πρέπει να αντιληφθεί πως βασική προϋπόθεση για την αύξηση της αποτελεσματικότητας αλλά και της απορροφητικότητας των πόρων του ΕΣΠΑ είναι η εμπλοκή των Δήμων στο σχεδιασμό και τη διαχείριση τους.

Ο κ. Πατούλης αναφέρθηκε στην πρόσφατη απόφαση του ετήσιου Συνεδρίου της ΚΕΔΕ στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με την οποία η Αυτοδιοίκηση Α’ βαθμού απαιτεί από την Κυβέρνηση τη δημιουργία «Εθνικού Επιχειρησιακού Προγράμματος με δικαιούχους τους Δήμους», με προϋπολογισμό 2 δις €.

Ο κ. Πατούλης ανέφερε πως η ΚΕΔΕ, πολύ έγκαιρα έχει καταθέσει τεκμηριωμένες προτάσεις σχετικά με ζητήματα οργάνωσης και υλοποίησης πράξεων του ΕΣΠΑ ωστόσο, όπως σημείωσε, από πλευράς της κυβέρνησης προβάλλονται μία σειρά από έωλες δικαιολογίες για να μην γίνονται αποδεκτές. «Αυτό αποδεικνύει ξεκάθαρα ότι δεν υπάρχει η πολιτική βούληση από πλευράς της Κυβέρνησης για συμμετοχή της Πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης στις διαδικασίες εφαρμογής του ΕΣΠΑ» ανέφερε χαρακτηριστικά.

“Το ΕΣΠΑ για την ανάπτυξη και όχι για άλλους σκοπούς”

Επιπρόσθετα, υπογράμμισε την αντίφαση να αρνείται η κυβέρνηση επιχειρησιακά προγράμματα για τους Δήμους, την ίδια ώρα που χρησιμοποιεί το ΕΣΠΑ για δαπάνες χωρίς αναπτυξιακή κατεύθυνση, όπως είναι η αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος. «Η άρνηση αυτή είναι μια καθαρά πολιτική επιλογή της Κυβέρνησης, όπως πολιτική επιλογή είναι να μειώσει κι άλλο τη χρηματοδότηση των Δήμων το 2017, μέσα από τον προϋπολογισμό αλλά και η απόφαση της να προσπαθήσει να δεσμεύσει τα ταμειακά διαθέσιμα των Δήμων και των Περιφερειών της χώρας» σημείωσε.

Παράλληλα ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ έθεσε στον κ. Χαρίτση και το πολύ σοβαρό ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων, επισημαίνοντας πως η ολιγωρία και οι αργοί ρυθμοί της Περιφέρειας να προχωρήσει τις διαδικασίες καθώς και η απουσία στρατηγικού σχεδιασμού διαχείρισης, έχουν φέρει την κατάσταση σε οριακό σημείο.

“Η κυβέρνηση δε διαχειρίζεται το ΕΣΠΑ με επιτυχία”

Απευθυνόμενος στον κ. Χαρίτση και επικαλούμενος τα στοιχεία για την Απορροφητικότητα του ΕΣΠΑ της περιόδου 2014-20, ανέφερε πως η κυβέρνηση ούτε στους Δήμους δίνει χρήματα, αλλά ούτε το ΕΣΠΑ διαχειρίζεται με επιτυχία.

Ειδικότερα σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία:

Οι Δαπάνες ανέρχονται στα 1,612 δις € (Ιανουάριος 2017), ήτοι 11,35%, εκ των οποίων:

• 350 εκ. € προέρχονται από το Πρόγραμμα Υποδομές, Μεταφορές, Περιβάλλον, που βρίσκεται εδώ και μήνες σε αναστολή πληρωμών (δηλ. δεν πληρώνονται) από την Ε.Ε.

• 320 εκ. €, αφορούν το Πρόγραμμα της Τεχνικής Βοήθειας, δηλ. ως επί το πλείστον δαπάνες της μισθοδοσίας του προσωπικού της ΜΟΔ

• 500 εκ. €, προέρχονται από το Πρόγραμμα Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού του Υπ. Εργασίας και αφορούν τα εμπροσθοβαρή έργα που είχαν σχεδιαστεί και ενταχθεί το 2014 (δηλ. προγράμματα κοινωφελούς εργασίας, εκπαιδεύσεις και βρεφονηπιακούς σταθμούς)

• Το Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα (ΕΠΑΝΕΚ), που αφορά δράσεις που απευθύνονται αποκλειστικά στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, της επιχειρηματικότητας, της καινοτομίας, έχει απορρόφηση μόλις 7%. Σε αυτό το ποσοστό περιλαμβάνονται και οι δαπάνες της Πρόσκλησης 054, που αφορά την πληρωμή μισθοδοσίας των επικουρικών γιατρών των Δημόσιων Νοσοκομείων.

• Τέλος, ένα μεγάλο ποσό αφορά διάσπαρτα έργα της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου, που μεταφέρθηκαν στα Προγράμματα του ΕΣΠΑ 2014-20, αποκλειστικά για λόγους απορρόφησης.

Οι συγκεκριμένες δαπάνες τόνισε ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ, δεν συνεισφέρουν στο στόχο της ανάπτυξης, δεν δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας, ενώ δεν εξυπηρετούν κανένα από τους στρατηγικούς (γενικούς και επιμέρους) στόχους του ΕΣΠΑ 2014-20.

Προτάσεις της ΚΕΔΕ

Ολοκληρώνοντας την εισήγηση της ΚΕΔΕ, ο κ. Πατούλης υπογράμμισε ότι για να μπει ένα τέλος στην πολιτική αξιοποίησης των κονδυλίων του ΕΣΠΑ με τακτικές «μπαλώματος» και με ευκαιριακό τρόπο, «επιβάλλεται η άμεση και ουσιαστική εμπλοκή και αξιοποίηση των Δήμων στην υλοποίηση του ΕΣΠΑ, λόγω της γνώσης των τοπικών προβλημάτων και της δυνατότητας αποτελεσματικής παρέμβασης σε τοπικό επίπεδο».

Σε αυτή το πλαίσιο παρέδωσε στον κ. Χαρίτση ένα αναλυτικό υπόμνημα με τις θέσεις της ΚΕΔΕ στα ζητήματα που αφορούν την εμπλοκή των Δήμων με το ΕΣΠΑ και τα οποία συνοψίζονται στα εξής:

1. Δημιουργία Εθνικού Επιχειρησιακού Προγράμματος με δικαιούχους τους Δήμους, προϋπολογισμού 2 δις ευρώ.

2. Υλοποίηση κοινωνικών δράσεων μέσω του Θεματικού Στόχου 9 των ΠΕΠ, από τους Δήμους.

3. Παροχή τεχνικής βοήθειας και η ωρίμανση έργων Δήμων, με έμφαση στους μικρούς ορεινούς και νησιωτικούς.

4. Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Επισιτιστικής και Βασικής Υλικής Συνδρομής

5. Δύο έργα, που προτείνουμε να ενταχθούν στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Μεταρρύθμιση του Δημόσιου Τομέα, το «ολοκληρωμένο έργο οργάνωσης και λειτουργικού εκσυγχρονισμού των 325 Δήμων» και το έργο της εκπαίδευσης του προσωπικού της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης, με την πιστοποίηση γνώσεων και δεξιοτήτων.