Τουρισμός με ποιοτικούς παράγοντες

Τα κυριότερα σημεία του στρατηγικού σχεδιασμού της κυβέρνησης για τον τουρισμό ανέπτυξε ο Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Γιάννης Δραγασάκης, στην 25η Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ).

Την κοινή εκτίμηση, εξέφρασε ο κ. Δραγασάκης, ότι το 2017 θα είναι μια ακόμη καλή χρονιά για τον τουρισμό, που όμως από ορισμένες πολιτικές δυνάμεις αντιμετωπίζεται με αμηχανία, καθώς υποστηρίζεται ότι αυτές οι θετικές εξελίξεις στο τουρισμό οφείλονται σε συγκυριακούς λόγους, όπως ανάφερε, αποδίδοντας τες σε προβλήματα ασφάλειας ή αστάθειας άλλων τουριστικών προορισμών. Δεν παρέλειψε να αναφέρει και την υποβάθμιση από κάποιους αυτών των θετικών εξελίξεων, ανάγοντας σε κυρίαρχο θέμα την εξέλιξη των εισπράξεων ανά τουρίστα, για το οποίο υποστήριξε ότι πρέπει να αξιολογηθεί ο τρόπος που καταγράφονται τα στοιχεία, να αναλυθούν σε βάθος, γιατί σε άλλες χώρες παρατηρείται αύξηση και σε άλλες χώρες μείωση των δαπανών ανά τουρίστα και εφόσον προκύπτουν συμπεράσματα για μέτρα πολιτικής αυτά να συζητηθούν.

Αξιολογώντας τις εξελίξεις η θέση της κυβέρνησης είναι ότι ο ελληνικός τουρισμός, έδειξε δυναμική, αντοχή και προσαρμοστικότητα, αντιμετώπισε με επιτυχία δύο κρίσεις, την οικονομική και την προσφυγική και κρίνεται ότι η δυναμική αυτή δεν είναι συγκυριακή, δεν οφείλεται στα προβλήματα των άλλων προορισμών αλλά στα συγκριτικά πλεονεκτήματα του ελληνικού τουρισμού, πλεονεκτήματα που πρέπει να διαφυλαχθούν και να αναδειχθούν περαιτέρω. Σημείωσε δε ότι μέρος  αυτών των συγκριτικών πλεονεκτημάτων στην σημερινή συγκυρία είναι και η σταθερότητα της χώρας, παρά την τεράστια οικονομική και κοινωνική κρίση.

Κυβερνητική στρατηγική για τον τουρισμό

Η αναφορά του Αντιπροέδρου της κυβέρνησης στην κυβερνητική στρατηγική για τον τουρισμό, την εθνική αναπτυξιακή για τον τουρισμό και τους παράγοντες στους οποίους αυτή πρέπει να στηρίζεται, έγινε σε αντιδιαστολή με τις απόψεις που εξέφρασε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι ο πιο κρίσιμος παράγοντας πάνω στον οποίο πρέπει να θεμελιωθεί η στρατηγική είναι το χαμηλό κόστος, οι χαμηλές τιμές του τουριστικού προϊόντος.

Επ’ αυτού ανάφερε ότι, χαμηλοί μισθοί, χαμηλή φορολογία, χαμηλές τιμές, μπορεί από πρώτη άποψη να ακούγεται έξυπνο, όμως η παγκόσμια εμπειρία δείχνει πως αυτή είναι η μία στρατηγική στενών οριζόντων, διότι πρώτον πολλές χώρες μπορούν να προσφέρουν φθηνό τουρισμό, λίγες όμως προσφέρουν ποιοτικό τουρισμό και δεύτερον, διότι η εγγενής ευπάθεια του τουρισμού είναι μεγαλύτερη όταν το κόστος αποτελεί το μόνο ή το κύριο συγκριτικό πλεονέκτημα.

Αντίθετα, όπως υποστήριξε, ο τουρισμός δείχνει μεγαλύτερες αντοχές όταν εδράζεται σε ποιοτικούς παράγοντες που χαρακτηρίζονται από διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα, παράγοντες δηλαδή όπως η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου ει δυνατόν στις 365 ημέρες του χρόνου, η διαφοροποίηση των προελεύσεων ώστε η τουριστική κίνηση να μην εξαρτάται από τις εξελίξεις σε μία ή σε λίγες χώρες, η οργανική διασύνδεση του τουρισμού με την ενδογενή ανάπτυξη, τον εγχώριο πολιτισμό, το περιβάλλον, την εγχώρια διατροφή, τις τοπικές κοινωνίες.

Παράλληλα, ανάδειξη νέων ελληνικών προορισμών, διαφοροποίηση του προϊόντος, ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού, διαρκής αναβάθμιση της εκπαίδευσης και των υποδομών και υγιής και κοινωνικά υπεύθυνη επιχειρηματικότητα.

Στόχοι

Πρώτος στρατηγικός στόχος για την κυβέρνηση είναι η δημιουργία συνθηκών βιώσιμης, ισόρροπης και κοινωνικά δίκαιης τουριστικής ανάπτυξης, με σεβασμό στο περιβάλλον, την πολιτισμική κληρονομιά και τις ιδιαιτερότητες των τοπικών κοινωνιών και χωρίς να υποτιμώνται οι παράγοντες κόστους, ο μακροπρόθεσμος δυναμισμός του κλάδου θα πρέπει να στηριχθεί στους ποιοτικούς και διαρθρωτικούς παράγοντες της ανταγωνιστικότητας.

Ο άλλος άξονας της στρατηγικής αποσκοπεί όχι μόνο στην ανάπτυξη του τουρισμού αυτού καθαυτού αλλά και στη λειτουργία του ως μοχλού ανασυγκρότησης και ανάπτυξης ολόκληρης της οικονομίας.

Υπενθύμισε πως μια πτυχή αυτού του θέματος είναι η σύνδεση της τουριστικής κατανάλωσης με την εγχώρια παραγωγή και για την υλοποίηση αυτού του στόχου δημιουργήθηκε ήδη το φόρουμ αγροδιατροφής- βιομηχανίας και τουρισμού ως βασικός υποστηρικτικός θεσμός για τη διαμόρφωση και υποβολή προτάσεων προς την πολιτεία, οι οποίες στοχεύουν στη βαθμιαία αλλαγή του τουριστικού προτύπου της χώρας και τη μετεξέλιξή του σε ένα σύγχρονο συνδυαστικό μοντέλο, στο οποίο ο τουρισμός θα συνδεθεί με την προβολή και τη χρήση προϊόντων της πρωτογενούς και της βιομηχανικής παραγωγής.

Ήδη ομάδα εργασίας του φόρουμ οργάνωσε έρευνα η οποία έδειξε ότι υπάρχει ήδη αξιοσημείωτη τάση του ξενοδοχειακού κλάδου για προτίμηση εγχώριων προϊόντων και επίσης ότι υπάρχει διείσδυση της βιομηχανίας τροφίμων στον κλάδο του τουρισμού.

Από την έρευνα φάνηκε ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης και ευρύ πεδίο πρωτοβουλιών, οπότε το επόμενο στάδιο, σύμφωνα με πρόσφατη απόφαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής, είναι η διαμόρφωση ολοκληρωμένης πολιτικής, η οποία θα θέτει ποσοτικοποιημένους στόχους και θα προσδιορίζει τα μέσα για την επίτευξη τους εντός συγκεκριμένων χρονικών πλαισίων.

Επενδυτικές προοπτικές

Ειδική αναφορά έκανε ο κ. Δραγασάκης στο πρόβλημα της χωροταξίας του τουρισμού, όταν το χωροταξικό που έγινε από την προηγούμενη κυβέρνηση ακυρώθηκε από το ΣΤΕ, οπότε εντός των επόμενων εβδομάδων δημοσιεύεται η προκήρυξη για τη κατάρτιση νέου χωροταξικού.

Για το θέμα των επενδύσεων και γενικότερα η ανάπτυξη του τουρισμού, σημείωσε ότι εξαρτώνται αποφασιστικά από τις γενικότερες συνθήκες, και η ολοκλήρωση της συμφωνίας με τα μέτρα για το χρέος δημιουργούν νέα δεδομένα.

Για πρώτη φορά από την αρχή της κρίσης δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για να αρθούν αβεβαιότητες που επί χρόνια αναστέλλουν επενδυτικές αποφάσεις ή καθιστούν αδύνατο τον σχεδιασμό σε ευρύ χρονικό ορίζοντα.

Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο θα ψηφιστεί διότι παρά τα αρνητικά ή τα δύσκολα σημεία του, έχει δύο πολύ ισχυρά χαρακτηριστικά: Πρώτον, ενσωματώνει την αρχή της δημοσιονομικής ουδετερότητας καθώς και τη λογική της εξισορρόπησης των κοινωνικών συνεπειών μέσω αντίμετρων. Και αν αυτές τις αρχές τι είχαν διεκδικήσει και οι προηγούμενες κυβερνήσεις, τουλάχιστον αφότου τα ελλείμματα μειώθηκαν, η έξοδος από τα μνημόνια θα ερχόταν πιο εύκολα και οι κοινωνικές συνέπειες θα ήταν ηπιότερες. Δεύτερον, μπορεί υπό προϋποθέσεις να ξεκλειδώσει τις διαδικασίες για τον τερματισμό των μνημονίων και της επιτροπείας και αυτή η σημασία του είναι προφανής.

Έκλεισε δε σημειώνοντας ότι το θέμα πλέον δεν είναι πως θα διαχειριστούμε τη χρεοκοπία της χώρας αλλά πως θα συνδιαμορφώσουμε τη νέα παραγωγική ταυτότητα της χώρας και θα δημιουργήσουν τις βάσεις για τη μεταμνημονιακή Ελλάδα.