Έγκριση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου αύξησης δυναμικότητας κι εκσυγχρονισμού του Βιολογικού Καθαρισμού Ερμούπολης με σκοπό τη μελλοντική υποδοχή των λυμάτων Βάρης και Μέγα Γιαλού

Ωρίμανση κι αγώνας χρηματοδοτήσεων

Επί τάπητος προβληματισμοί που σχετίζονται με την κάλυψη άλλων περιοχών της Σύρου σε επίπεδο υποδομών για τα παραγόμενα λύματα

Ιδιαιτέρως συγκρατημένη αισιοδοξία αναφορικά με τις απαιτούμενες χρηματοδοτήσεις που προϋποθέτει η υλοποίηση του έργου αναβάθμισης κι εκσυγχρονισμού του ΒΙΟΚΑ Ερμούπολης, προκειμένου η υποδομή να υποδέχεται στο μέλλον τα λύματα των περιοχών Βάρης και Μέγα Γιαλού, εκφράστηκε στην πρόσφατη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, τα μέλη του οποίου υπερψήφισαν ομόφωνα τη σχετική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.

Το πολυσυζητημένο έργο που θα εξυπηρετήσει επιπλέον τους δύο οικισμούς, σύμφωνα με όσα κατέστησαν γνωστά στο πλαίσιο της διαλογικής συζήτησης, προκειμένου να υλοποιηθεί, θα απαιτήσει υψηλές χρηματοδοτήσεις, τις οποίες δεν κατάφερε να διεκδικήσει ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης από την τρέχουσα χρηματοδοτική περίοδο του ΕΣΠΑ. Ο κύριος λόγος εστιάζεται στο γεγονός πως, η τροποποίηση της μελέτης του έργου που περιλαμβάνει τρία υποέργα, δεν ήταν εφικτό να διαθέτει το σύνολο των περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων εγκαίρως, ώστε να αποσπάσει ευρωπαϊκά κονδύλια πριν τις καταληκτικές ημερομηνίες της σχετικής πρόσκλησης που “άνοιξε” η Περιφέρεια Ν. Αιγαίου, δηλαδή μέχρι το τέλος του περασμένου έτους.

Το σοβαρό θέμα για το νησί της Σύρου που αφορά σε ένα έργο το οποίο οι δημότες αναμένουν τουλάχιστον εδώ και μία δεκαετία, πυροδότησε μία γενικότερου χαρακτήρα συζήτηση για τη δυνατότητα και τους τρόπους κάλυψης κι άλλων περιοχών, θέτοντας επί τάπητος το ζήτημα των λυμάτων και στις περιοχές της Ποσειδωνίας, του Φοίνικα και του Γαλησσά.

Διευθυντής ΔΕΥΑ Σύρου: Πραγματικά πρωτοποριακό έργο. Προσπάθεια χρηματοδότησης από τομεακό πρόγραμμα

Πληρέστερη ενημέρωση επί του θέματος προς το σώμα παρείχε ο διευθυντής της ΔΕΥΑ Σύρου, Γιώργος Βακόνδιος, ο οποίος παρευρέθηκε στο δημοτικό συμβούλιο και μεταξύ άλλων, υπενθύμισε σε τί αφορά το περιεχόμενο του έργου αναβάθμισης του ΒΙΟΚΑ Ερμούπολης και αύξησης της δυναμικότητάς του. “Είναι ένα σύνθετο έργο” υπογράμμισε εξ αρχής, εξηγώντας πως, περιλαμβάνει τρία υποέργα, με ιδιαιτέρως σημαντικό εξ αυτών, το τρίτο υποέργο, αφού καθιστά επί της ουσίας πρωτοποριακό - για τα ελληνικά δεδομένα - το εν λόγω έργο.

Ειδικότερα, τόνισε πως, το πρώτο υποέργο αφορά στη συγκέντρωση των λυμάτων Βάρης - Μέγα Γιαλού, το δεύτερο στη βελτίωση και την επέκταση του Βιολογικού Καθαρισμού “ούτως ώστε να δεχθεί αυτά τα λύματα και να τα επεξεργαστεί σε τριτοβάθμια επεξεργασία” και τέλος, το τρίτο υποέργο, όπως χαρακτηριστικά σχολίασε ο κ. Βακόνδιος “είναι ένα υποέργο πραγματικά πρωτοποριακό για την περιοχή μας και ίσως και για την Ελλάδα” αφού σημείωσε πως, επικεντρώνεται “στην επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων εκροών που θα “πηγαίνουν” για αγροτική χρήση”.

Το εν λόγω υποέργο δε, όπως εξήγησε κατηγορηματικά, “είναι δύσκολο κομμάτι όσον αφορά στην περιβαλλοντική αδειοδότησή του, διότι εμπλέκονται διάφοροι φορείς, όπως η Υπηρεσία Υδάτων” και όπως δημοσίως αναγνώρισε κ. Βακόνδιος, “πραγματικά είναι εκείνο που δυσκόλεψε σε αυτό το τελευταίο εξάμηνο όλη αυτήν την διαδικασία και καθυστέρησε η ολοκλήρωση της μελέτης όπως κι εμείς το θέλαμε, πριν από την 31η/12/ 2016 που έληγε το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ”.

Αναφορικά με το στάδιο των αδειοδοτήσεων την παρούσα χρονική περίοδο, ο ίδιος πρόσθεσε πως, “σήμερα βρισκόμαστε σε αυτό το οριστικό στάδιο έγκρισης της μελέτης περιβαλλοντικών όρων και πιστεύω ότι από εκεί και πέρα, υπάρχει ένα περιθώριο (σσ. για χρηματοδότηση), δεδομένου ότι και μένα οι πληροφορίες μου λένε ότι θα γίνει αύξηση του τομεακού προγράμματος”.

Μάλιστα, με δεδομένη τη μη δυνατότητα πλέον χρηματοδότησης του έργου (το κόστος του οποίου εκτιμάται σε περίπου 10 εκατ. ευρώ) μέσω της πρόσκλησης που αφορούσε σε ανάλογα έργα υποδομής στα νησιά, ο κ. Βακόνδιος επικαλούμενος πληροφορίες από την Ένωση Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης, εξέφρασε την αισιοδοξία του για πιθανή εξεύρεση χρηματοδότησης από τομεακό πρόγραμμα, αφού όπως πρόσθεσε, “υπάρχουν κι άλλα έργα ώριμα προς χρηματοδότηση στην Ελλάδα”.

“Σε αυτήν την κατάσταση ευελπιστούμε να τύχουμε μίας τέτοιας χρηματοδότησης μέσα σε αυτήν την προγραμματική περίοδο” διευκρίνισε παρακάτω, διατυπώνοντας την πεποίθησή του πως, “Πιστεύω ότι θα είναι ένα πραγματικά πρωτοποριακό έργο με την επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων λυμάτων”.

Άσκηση πίεσης με φόντο τους οικισμούς Γ΄ προτεραιότητας

Στο κρίσιμο θέμα της δυνατότητας χρηματοδότησης του εν λόγω έργου στάθηκε και ο δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης, Γιώργος Μαραγκός, μετά από σχετική ερώτηση του επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας, Ανδρέα Γιαλόγλου, ο οποίος ζήτησε από τη Δημοτική Αρχή να τοποθετηθεί με πάσα ειλικρίνεια απέναντι στους δημότες σχετικά με τον χρόνο υλοποίησης του έργου. “Προφανώς και είμαστε θετικοί στην έγκριση μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων” δήλωσε ο κ. Γιαλόγλου, θέτοντας ευθύς αμέσως την ερώτηση, “αν υπάρχει δυνατότητα προσδιορισμού αυτού του μέλλοντος σήμερα που μιλάμε; Το μέλλον αυτό ας πούμε είναι μέσα στο ΕΣΠΑ που τρέχει και το οποίο τελειώνει το 2023 ή μιλάμε για κάτι πέρα από αυτό το ΕΣΠΑ;”. Μάλιστα ο επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης, επεσήμανε πως, “πρέπει να πούμε ξεκάθαρα και με πάσα ειλικρίνεια στον κόσμο, αυτό το έργο, αν πρόκειται να ενταχθεί στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο, να το ξέρει”.

Από την πλευρά του, ο Γιώργος Μαραγκός υπήρξε σαφής αναφορικά με το ότι, σήμερα ο Δήμος και ειδικότερα, η Δημοτική Αρχή, “καταφέραμε μέσα σε ένα διάστημα δύο ετών να βρισκόμαστε σε αυτήν την φάση, δηλαδή προ της έκδοσης της ΑΕΠΟ, της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων από την αποκεντρωμένη διοίκηση αιγαίου”, με φόντο το γεγονός πως, το συγκεκριμένο έργο αποτελεί “μία εκκρεμότητα χρονίζουσα για πάνω από 10 χρόνια”.

Επί του θέματος της χρηματοδότησης, ο ίδιος επισημαίνοντας πως η πρόσκληση της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου είχε συνολικά έναν προϋπολογισμό ένταξης έργων της τάξεως των 27 εκατ. ευρώ και γνωστοποιώντας πως το έργο για το νησί της Σύρου μόνον, εκτιμάται σε περίπου 10 εκατ. ευρώ, θέλησε να καταστήσει σαφές πως, η Δημοτική Αρχή θα επιδιώξει την εξεύρεση χρηματοδότησης. “Εμείς καταφέραμε κι ωριμάσαμε επιτέλους - λίγες μέρες απομένουν ακόμη -, οριστικά και απόλυτα το έργο και δεδομένου ότι η περιοχή της Βάρης (έργο για τη Βάρη και τον Μέγα Γιαλό), έχει όλες τις προϋποθέσεις ένταξης στους οικισμούς Γ΄ προτεραιότητας (σσ. πληθυσμιακά κριτήρια), μπορούμε με αποφασιστικότητα να διεκδικήσουμε χρηματοδότηση ένεκα των περιορισμών που θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και από το τρέχον ΕΣΠΑ” ανέφερε, λέγοντας μάλιστα πως, “και σε πολιτικό επίπεδο απαιτείται η πραγματοποίηση ισχυρών παρεμβάσεων σε κεντρικό κυβερνητικό επίπεδο, ακόμη και με την πρόσθετη εκχώρηση πόρων, από τομεακά προγράμματα, μιας που το δικό μας επιχειρησιακό πρόγραμμα της ΠΝΑι έχει λίγα χρήματα σε υποδομές, δεδομένου όπως είπα του γεγονότος, ότι εντασσόμαστε στους οικισμούς Γ΄ προτεραιότητας”.

Υπ΄ αυτήν την έννοια και με αυτό το δεδομένο, ο κ. Μαραγκός δήλωσε πως, “Δεν σας κρύβω ότι είμαι αισιόδοξος, ότι μπορούμε και στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο, υπό προϋποθέσεις”.

Ομόφωνη έγκριση με παρατηρήσεις

Κατόπιν των γνωμοδοτικών αποφάσεων αρμόδιων Επιτροπών και δημοτικών συλλογικών οργάνων, το δημοτικό συμβούλιο έδωσε τη συγκατάθεσή του στο θέμα των περιβαλλοντικών όρων και της σχετικής μελέτης, συνηγορώντας μάλιστα και σε τρεις βασικές παρατηρήσεις. Αυτές έχουν ως εξής: Α. Να προβλεφθεί μέριμνα για την αποφυγή υπερχείλισης των αντλιοστασίων επί του επαρχιακού και δημοτικού οδικού δικτύου. Β. Σε συνεργασία με την Δ/νση Υδάτων Νοτίου Αιγαίου της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, να πραγματοποιούνται τακτικές δειγματολοψίες στα φρεάτια και τις γεωτρήσεις υποδοχής των επεξεργασμένων λυμάτων καθώς και σε φρεάτια και γεωτρήσεις της περιοχής, ιδιαιτέρως σε ότι αφορά το μικροβιακό φορτίο των αντλούμενων υδάτων. Γ. Η διαχείριση της περίσσειας των εκσκαφών από την κατασκευή των δικτύων, των αντλιοστασίων, των κτιριακών εγκαταστάσεων κ.α. θα διαχειρίζονται σύμφωνα με την Εγκύκλιο 4384/2013 του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και τις κείμενες διατάξεις. Σε κάθε συνεδρίαση των γνωμοδοτικών οργάνων του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης σκόπιμο θα ήταν να καλείται εκπρόσωπος της ΔΕΥΑ Σύρου. Κατά τα λοιπά, θα πρέπει να τηρηθούν όλοι οι όροι και οι προϋποθέσεις που τίθενται από τη ΜΠΕ.

Να γνωρίζει το κόστος των παροχών ο δημότης”

Από την πλευρά της μείζονος μειοψηφίας, ο επικεφαλής της παράταξης “Σύρος, ένα βήμα μπροστά”, Ανδρέας Γιαλόγλου σημείωσε ως απαραίτητη προϋπόθεση για τα επόμενα βήματα προσπάθειας υλοποίησης του έργου, την πληρέστατη ενημέρωση των δημοτών όσον αφορά στο κόστος των παροχών, με το οποίο θα επιβαρυνθούν μοιραία μέσω των δημοτικών τελών. “Είναι τίμιο νομίζω να ξέρουν οι δημότες, όταν θα λέμε θα έχεις αυτήν την παροχή, τί θα σημάνει. Είναι ένα φαραωνικό έργο και ορθώς το ζητάνε οι άνθρωποι” σχολίασε χαρακτηριστικά, τονίζοντας πως, τις παρατηρήσεις του τις καταθέτει στο πλαίσιο ενός γενικότερου προβληματισμού. “Γνωρίζουμε όλοι ότι η συλλογή των λυμάτων γίνεται σε μια πολύ μεγάλη απόσταση και με τη χρήση πολλών αντλιοστασίων. Αυτά τα αντλιοστάσια έχουν μία τεράστια δαπάνη ενέργειας. Εδώ ακούω και για ένα τρίτο έργο επαναχρησιμοποίησης, δηλαδή νέα αντλιοστάσια που θα ταξιδεύουν το νερό από το βιολογικό πίσω στους χώρους διάθεσης, εν προκειμένω στη Βάρη” ανέφερε ο ίδιος, επαναλαμβάνοντας στη συνέχεια πως, “πρέπει να γίνει η προβλεπόμενη οικονομική προσέγγιση της λειτουργίας αυτού του έργου”. Ως εκ τούτου, αιτήθηκε να έχει γνώση κι ενημέρωση “για το κόστος ανά μονάδα ή ανά κυβικό χρήσης”.

Όπως συμπλήρωσε μάλιστα στη δευτερολογία του και μετά από την επισήμανση του διευθυντή της ΔΕΥΑ Σύρου σχετικά με το ότι οποιαδήποτε κόστος για τη Σύρο, πηγάζει από το γεγονός πως απαιτούνται αντλιοστάσια καθώς υπάρχει διασπορά οικισμών, “θέλω προτού προχωρήσουμε σε οποιεσδήποτε αποφάσεις να έχουμε μία εικόνα του τί θα σημαίνει αυτό οικονομικά για την τσέπη των δημοτών που θα συνδεθούν με το σύστημα. Είναι πολύ σημαντικό αυτό που λέω. Αν αυτό δημιουργεί μία επιβάρυνση δυσανάλογη, να έχουμε ενημέρωση”.

Για το ιστορικό της υπόθεσης, αξίζει να προστεθεί μόνον, πως, ο κ. Βακόνδιος θέλησε να υπενθυμίσει ότι όταν λήφθηκε “η απόφαση στο δημοτικό συμβούλιο το 2009 αναφορικά με τα λύματα όλου του νησιού να συρρεύσουν σε αυτόν τον χώρο του βιολογικού καθαρισμού της Ερμούπολης”, ο ίδιος είχε καταθέσει τις επιφυλάξεις του για τη μεταφορά λυμάτων από μακρινές περιοχές.

Στην πρώτη γραμμή οι ανάγκες Φοίνικα, Γαλησσά, Ποσειδωνίας

Εξ αφορμής της ανωτέρω συζήτησης, ο νυν χωρικός αντιδήμαρχος των περιοχών της πρώην Κοινότητας Ποσειδωνίας, Αλέξης Αθανασίου άδραξε την ευκαιρία να καταθέσει την άποψή του για την καλύτερη αντιμετώπιση τριών ακόμη οικισμών της Σύρου, σε επίπεδο μεταφοράς κι επεξεργασίας των παραγόμενων λυμάτων. Αναφορικά με τις ανάγκες του Φοίνικα, του Γαλησσά και της Ποσειδωνίας επεσήμανε πως θα πρέπει να ανοίξει μία συζήτηση στην οποία θα συμμετέχουν οι δημότες. “Φτάνουμε σε σημείο να ωριμάζει ένα έργο πολύ σημαντικό για την περιοχή μας (πρ. Δήμου Ποσειδωνίας)” ανέφερε για το προαναφερθέν έργο για τις περιοχές Βάρης και Μέγα Γιαλού, τονίζοντας πως, έχει έρθει η στιγμή να ακολουθήσει “διαβούλευση στην τοπική κοινωνία και να χωροθετήσουμε μία μονάδα, τύπου Κινιού η οποία να εξυπηρετήσει αυτούς τους τρεις οικισμούς”.

Μάλιστα όπως τόνισε, “δεν πρόκειται ποτέ, τρία χωριά πολύ τουριστικά όπως η Ποσειδωνία, ο Φοίνικας και ο Γαλησσάς, να δουν δίκτυα αποχέτευσης και βιολογικό” στην περίπτωση που δεν εκμεταλλευθούν την “ευκαιρία” όπως χαρακτηριστικά πρόσθεσε, “να συνεννοηθούμε για να χωροθετηθεί κάποια στιγμή μία compact μονάδα που θα “πάρει” αυτούς τους τρεις οικισμούς”.

Εκτιμώντας δε, πως η δημιουργία υποδομών που θα βελτιώνουν σαφώς την αντιμετώπιση του θέματος των λυμάτων, αξιολογείται θετικά “για τη δημόσια υγεία, τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα, τον τουρισμό μας, τις θάλασσές μας”, τόνισε σχετικά με το έργο της Βάρης και του Μέγα Γιαλού, ότι “το θεωρώ ήδη δρομολογημένο και πιστεύω ότι θα χρηματοδοτηθεί κιόλας”.

Ωστόσο, ο κ. Γιαλόγλου στην τοποθέτησή του, εξήγησε πως, οι ανωτέρω περιοχές και με δεδομένο ότι δεν αποτελούν οικισμούς Γ΄ κατηγορίας, σε περίπτωση που αποφασιστεί οποιαδήποτε έργο υπέρ τους, “η όποια προσπάθεια θα πρέπει να γίνει από εθνικούς πόρους και μόνο. Να τα λέμε όλα διότι έρχονται οι εξελίξεις στα χρόνια και μας διαψεύδουν” σχολίασε κατηγορηματικά.

Αναβάθμιση στον Βιολογικό Κινίου. Αφορμή για διαβούλευση

Προς βελτίωση της λειτουργίας του Βιολογικού στην περιοχή του Κινίου καταβάλλεται μία προσπάθεια υλοποίησης ενός ανάλογου έργου με το προαναφερθέν για τη Βάρη και τον Μέγα Γιαλό. Σε λιτή ενημέρωση προέβη ο διευθυντής της ΔΕΥΑ Σύρου, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά πως, “Ένα αντίστοιχο έργο έχουμε ξεκινήσει και στον βιολογικό του Κινίου όπου με δική μας χρηματοδότηση, χρηματοδότηση της ΔΕΥΑ έχει ξεκινήσει η μελέτη, ούτως ώστε να αναβαθμιστεί προς την ίδια κατεύθυνση και αυτός ο βιολογικός καθαρισμός”.

Πρόκειται για μία προσπάθεια που όπως σχολίασε ευθύς αμέσως ο κ. Μαραγκός θα αποτελέσει παράδειγμα για τις άλλες περιοχές, αν και όπως σημείωσε ο κ. Βακόνδιος, στην περιοχή του Κινίου, οι κάτοικοι έχουν αποδεχτεί επαρκώς τη λειτουργία του Βιολογικού. “Η πιλοτική και καινοτόμος λειτουργία του βιολογικού στο Κίνι, θα δώσει απαντήσεις, λύσεις και μπορεί να παρουσιαστεί κι ως ένα παράδειγμα για τις περιοχές του Φοίνικα, της Ποσειδωνίας και του Γαλησσά, οι οποίες το επόμενο χρονικό διάστημα ευελπιστούμε και αναμένεται να γνωρίσουν πρόσθετη τουριστική ανάπτυξη” υποστήριξε ο δήμαρχος, τονίζοντας παρακάτω πως, “Υπό την έννοια αυτή, νομίζω ότι πρέπει μετά από τόσα χρόνια να γίνει μία σοβαρή συζήτηση ιδιαίτερα για τις τουριστικές περιοχές και το πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το μείζον ζήτημα των λυμάτων”.

Έκλεισε την τοποθέτησή του μάλιστα, επισημαίνοντας πως, “Εύχομαι κι ελπίζω η προσπάθεια που πραγματοποιείται στο Κίνι να δώσει τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα για να μπορέσει επί τη βάση στοιχείων κι αποτελεσμάτων, ο κόσμος ακόμη και ο πιο δύσπιστος δημότης κι επιχειρηματίας να καταλάβει ότι η χωροθέτηση βιολογικών με αυτές τις τεχνολογίες δεν είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να μας τρομάζει”.