Το ελληνικό animation έγινε εβδομήντα ετών

Η 70χρονη πορεία του ελληνικού animation, από την κινηματογράφηση της πρώτης ελληνικής ταινίας κινουμένων σχεδίων του Σταμάτη Πολενάκη “Ο Ντούτσε Αφηγείται” (1945) μέχρι και σήμερα, συγκεντρώνεται στην καλοσχεδιασμένη ιστοσελίδα του Έλληνα σκηνοθέτη κινουμένων σχεδίων, σχεδιαστή χαρακτήρων και σεναριογράφου, Άγγελου Ρούβα.

Οχτώ χρόνια μετά την κυκλοφορία του δίτομου εκδοτικού έργου του “Ελληνικός Κινηματογράφος 1905 – 2005, Ιστορία – Φιλμογραφία – Βιογραφικά”, ο δημιουργός των βασικών χαρακτήρων και υπεύθυνος οργάνωσης της παραγωγής της πρώτης ελληνικής σειράς κινουμένων σχεδίων “Πανδώρα και Πλάτωνας”, παρουσίασε στο κοινό του animasyros 7.0 το web portal “Greek animation – 70 Years Anniversary 1945 – 2015”.

Θέλοντας να τιμήσει την επέτειο αυτή ο σκηνοθέτης-ερευνητής έφτιαξε μια βάση δεδομένων, ανεξάντλητη πηγή πληροφοριών για όλες τις ελληνικές δημιουργίες στο χώρο του κινουμένου σχεδίου, τους συντελεστές τους, τις εταιρείες παραγωγής, τα φεστιβάλ, τα βραβεία και την πορεία των εγχώριων προϊόντων στο εξωτερικό.

Για την προσπάθειά του να αποδείξει μέσα από το αρχείο του πως η ελληνική κινηματογραφική παραγωγή κινουμένων σχεδίων είναι πλουσιότερη απ' όσο θα φανταζόταν κανείς, ο κ. Ρούβας μίλησε στην “Κοινή Γνώμη”, αναφερόμενος, μεταξύ άλλων, στις ευκαιρίες που καλείται να εκμεταλλευτεί η Ελλάδα για να εισχωρήσει και πάλι στο κομμάτι της παραγωγής.

Η Ελλάδα υστερεί στις οργανωμένες παραγωγές

“Έχουν καταγραφεί γύρω στις 1. 350 ταινίες και από αυτές, περίπου τις 1.100 μπορεί να τις παρακολουθήσει κανείς online. Αυτό δημιουργεί τις βάσεις για τη δημιουργία μίας κοινότητας ανθρώπων που ασχολούνται με το animation, ώστε να αρχίσουν να γνωρίζουν ο ένας τον άλλον και να προχωρήσουν σε ενδεχόμενες συνεργασίες. Στόχος του portal δεν είναι μόνο μια βάση δεδομένων, αλλά να συμβάλει και στην ανάπτυξη της παραγωγής. Το μόνο κομμάτι που δεν έχει ευδοκιμήσει στην Ελλάδα μέχρι τώρα είναι το κομμάτι της οργανωμένης παραγωγής για τηλεοπτικές κινηματογραφικές παραγωγές. Αν μπορούσαμε να βρούμε μια χρηματοδότηση από ανθρώπους που επιθυμούν να μπουν στην παραγωγή, θα κάναμε μία γενναία αρχή για τη δημιουργία μικρών πυρήνων που θα προσέφεραν τις δικές τους ιδέες. Το κινούμενο σχέδιο έχει ένα πολύ ευρηματικό σχεδιασμό. Δεν χρειάζεται να επενδύσεις πάρα πολλά χρήματα, καθώς μπορείς με ένα μικρό δείγμα της δουλειάς σου να βρεις συγχρηματοδότες και συμπαραγωγούς τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Η αρχική επένδυση δεν είναι τρομακτική. Μπορεί πολλοί να το θεωρούν ουτοπικό σαν σκέψη, αλλά εγώ πιστεύω ότι θα γίνει”.

Η “Πανδώρα και ο Πλάτωνας” έδειξαν τον δρόμο

“Πολλές φορές οι συγκυρίες κάνουν μερικά πράγματα να υλοποιούνται. Οι δύο άνθρωποι που είχαν την εταιρεία Artoon ήταν δύο εξαιρετικά ικανοί παραγωγοί και μπόρεσαν να πείσουν ανθρώπους για να τους δώσουν χρήματα. Ήταν όμως και μία εποχή που τα χρήματα από την Ευρωπαϊκή Ένωση έφταναν με περισσότερη ευκολία σε παραγωγές, γιατί είχε φτιαχτεί το πρόγραμμα “Media” για την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού κινουμένου σχεδίου κόντρα στα αμερικάνικα και γιαπωνέζικα προϊόντα. Έτσι λοιπόν, δόθηκαν πολλές βοηθητικές επιδοτήσεις και χρηματοδοτήσεις για να στηθεί ένας μηχανισμός. Ήταν μια ευτυχής συγκυρία που βοήθησε τα πράγματα να πάνε καλά. Ωστόσο, τα δεδομένα αυτά άλλαξαν. Τώρα πολύ πιο δύσκολα χρηματοδοτείσαι από την Ευρωπαϊκή Ένωση, γιατί πολλά κονδύλια αναλώθηκαν χωρίς αποτέλεσμα και τώρα έχουν κρατηθεί. Στην Ελλάδα τα πράγματα είναι πολύ πιο δύσκολα από ό,τι ήταν τότε. Εφόσον έγινε ένα δείγμα τόσο δύσκολο, μπορεί να ξαναγίνει, αρκεί να παίξει κανείς σύμφωνα με τους κανόνες του σήμερα. Οι δυνατότητες, τα πρόσωπα, η τεχνογνωσία και η εμπειρία υπάρχουν και νομίζω πως είναι περισσότερο θέμα θέλησης και απόφασης να έχει κάποιος το όραμα να το κάνει. Νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι φοβούνται τα μεγάλα και δύσκολα και μένουν στα μικρά και εύκολα. Δεν έχουν σκεφτεί όμως ότι η μικρού μήκους ταινία δεν μπορεί να τους προσφέρει χρήματα είτε πάρει βραβείο, είτε δεν πάρει. Οπότε, μετά τη δεύτερη ή τρίτη ταινία με απομόνωση στο σπίτι, τα πράγματα αρχίζουν και γίνονται δύσκολα. Και τότε πολλοί άνθρωποι ή έχουν εγκαταλείψει τη δουλειά ή μετασχηματίζουν λίγο το στόχο τους και πάνε στη διαφήμιση, ή φεύγουν στο εξωτερικό για να εργαστούν ως υπάλληλοι σε άλλη εταιρεία”.

Το κινούμενο σχέδιο δεν έχει πατρίδα

“Η ελληνική αγορά δεν έχει καταλάβει ότι το κινούμενο σχέδιο δεν έχει πατρίδα. Πολύ σπάνια μια ελληνική ταινία μπορεί να πουλήσει στο εξωτερικό, παρά μόνο εάν έχει καταφέρει να λάβει κάποιο βραβείο. Ωστόσο και σε αυτή την περίπτωση, η αγορά θα είναι περιορισμένη στους σινεφίλ και όχι στο ευρύ κοινό. Άρα το μεγάλο πλεονέκτημα του κινουμένου σχεδίου είναι ότι δεν μπορείς να καταλάβεις από ποια χώρα προέρχεται και αν είναι καλό ποιοτικά και σεναριακά, γιατί από αυτό υπέφερε πάρα πολύ η Ελλάδα. Το πακέτο που μπορείς να έχεις στα χέρια σου, θα σου δείξει από την αρχή, αν η αγορά το θέλει. Αλλιώς το εγκαταλείπεις νωρίς. Δεν χρειάζεται δηλαδή να το ολοκληρώσεις για να δεις αν ενδιαφέρεται κανένας. Οπότε δειγματίζοντας το προϊόν σου στις τηλεοράσεις, στα διεθνή markets στις Κάννες και σε πολλές πόλεις, μπορείς να κάνεις την αρχή”.

Η χώρα μας διαθέτει ικανούς δημιουργούς

“Εκεί που υστερεί η Ελλάδα στην έλλειψη οργανωμένων παραγωγών, που θα έδινε τη δυνατότητα στους απόφοιτους των σχολών να εξελιχθούν. Ο Φιλοποίμην Φίνος αποτελεί τρομερό παράδειγμα ανθρώπου που έκανε βιομηχανία κινηματογράφου. Το όφελος δεν ήταν μόνο οι ταινίες και η κληρονομιά που άφησε, αλλά και η εκπαίδευση που παρείχε σε όλους όσοι πέρασαν από τη Φίνος. Στην Ελλάδα υπάρχει η μαγιά, υπάρχει προσωπικό με πολύ ταλέντο, απλά δεν υπάρχει καλό character animation. Δεν υπάρχουν animators που μπορούν να δώσουν ηθοποιία στους χαρακτήρες. Σε αυτό υστερούμε. Αλλά και στην περίπτωση της “Πανδώρας και του Πλάτωνα” η Artoon είχε φέρει δυο τρεις ξένους, κυρίως από τη Γαλλία, που μετέδωσαν στα παιδιά την εμπειρία τους για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε. Και στην Ανατολή (Κορέα, Ιαπωνία) που αναπτύχθηκε πολύ το animation, έφεραν στην αρχή κάποιους πολύ ικανούς animators από την Αμερική και τον Καναδά και τους έμαθαν την τέχνη τους”.

Το animation δεν αγαπήθηκε στην Ελλάδα

“Στα 70 χρόνια ελληνικού κινουμένου σχεδίου υπάρχουν ταινίες που μπορούν ακόμα και σήμερα να προβληθούν. Νομίζω όμως ότι κανένας δεν αγάπησε το animation στην Ελλάδα. Το θεωρούσαν υποδεέστερη τέχνη από ό,τι ο κινηματογράφος. Και αν με καλούσε κάποιος να επιλέξω κάποιες από τις 1350 ταινίες που έχω καταγράψει, θα έλεγα ότι οι 30 από αυτές είναι αντιπροσωπευτικές της ποιότητας της δουλειάς, σε όλους τους τομείς και στις σειρές και στου μικρού μήκους και στα graphics. Νομίζω ότι τα 70 χρόνια θα σημάνουν μια αλλαγή στη νοοτροπία, η οποία δεν έχει γίνει ακόμα”.