«Γέφυρα» πολιτισμού και θρησκείας

Η λαογραφία και τα θρησκευτικά ήθη και έθιμα που τηρούνται μέχρι σήμερα τόσο στη Σύρο, όσο και πολλά ακόμη μέρη της Ελλάδας, αναβίωσαν το βράδυ της Δευτέρας του Πάσχα στη σκηνή του Θεάτρου «Απόλλων».

Οι ντοπιολαλιές, οι χοροί και τα τραγούδια του Πάσχα, όπως αυτό εορτάζεται σε κάθε περιοχή της χώρας μας, πρωταγωνίστησαν στην επιτυχημένη εκδήλωση του Λαογραφικού – Χορευτικού Ομίλου «η σοφία της παράδοσης», αποτελώντας «γέφυρα» μεταξύ του πολιτισμού και της εκκλησίας.

Ήθη και έθιμα από όλη την Ελλάδα

Στην παράσταση με τίτλο «Ελλήνων Πάσχα» με την επιμέλεια της κ. Σοφίας Λούβαρη, συμμετείχαν επίσης χορευτικά τμήματα των Συλλόγων Ηπειρωτών και Κρητών Σύρου. Πολύτιμη ήταν η συμβολή και η στήριξη της Ιεράς Μητροπόλεως Σύρου και της Καθολικής Επισκοπής Σύρου, οι οποίες παραχώρησαν Επιταφίους τους για την αναπαράσταση της Μεγάλης Παρασκευής. Ιδιαίτερη συγκίνηση προκάλεσε η συμμετοχή του Αρχιερατικού Επιτρόπου της Ιεράς Μητροπόλεως Σύρου Πρωτοπρ. Π. Φλαβιανού Αλμπέσκου, ο οποίος έψαλε επί σκηνής το «Ω γλυκύ μου έαρ», πλαισιωμένος από τις κόρες του.

Η εκδήλωση περιελάμβανε επίσης αφηγήσεις από τη Σχολική Σύμβουλο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ελπίδα Πρίντεζη – Καμπέλη και την Ελένη Βουτσίνου και εκκλησιαστικούς ύμνους με την εξαίρετη Ρένα Βέργου.

Διατήρηση της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς

Με το σκεπτικό ότι η αναβίωση της παράδοσης συμβάλλει στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας, η παράσταση διένυσε τις Άγιες Ημέρες της σημαντικότερης εορτής της Χριστιανοσύνης, ξεκινώντας από τη Μεγάλη Δευτέρα και καταλήγοντας στην Κυριακή του Πάσχα.

Η κ. Πρίντεζη επικεντρώθηκε σε στοιχεία και μαρτυρίες που άντλησε μέσα από κείμενα Συριανών συγγραφέων. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, έγιναν αναφορές στα γλυκίσματα του Πάσχα, όπως ο Λάζαρος, που παρασκευάζεται από ζύμη τσουρεκιού, έχοντας ως κεφάλι ένα κόκκινο αυγό και υποτυπώδη πόδια και χέρια, σταυρωμένα, όπως αυτό παρατηρείται στα Κυκλαδικά ειδώλια. Η παράσταση εστίασε μεταξύ άλλων στα τραγούδια που λέγονταν την ημέρα της Ανάστασης στην Άνω Σύρο, όπου σύμφωνα με τα γραπτά των Μιχαήλ Στεφάνου και Γεωργίου Πρίντεζη, οι άνθρωποι μαζεύονταν, έστηναν κούνιες, έπαιζαν και γλεντούσαν, λέγοντας στιχάκια ερωτικού περιεχομένου και άλλα που είχαν σχέση με την εορτή του Πάσχα.

Κατάνυξη και συγκίνηση

Ξετυλίγοντας το χρονικό της Μεγάλης Εβδομάδας, παρουσιάστηκε το Τροπάριο της Κασσιανής που ψάλλεται την Μεγάλη Τρίτη και στη συνέχεια έγινε αναφορά στις προετοιμασίες των σπιτιών από τις νοικοκυρές, οι οποίες καθαρίζουν και ετοιμάζουν τα γλυκά τη Μεγάλη Τετάρτη. Αμέσως μετά, αναγνώστηκαν αποσπάσματα από το μοιρολόι της Παναγίας, το οποίο εντόπισε η κ. Πρίντεζη σε παλαιά κείμενα, ενώ τη Μεγάλη Παρασκευή παρουσιάστηκαν τα Επιτάφια της Ορθόδοξης και Καθολικής Εκκλησίας, με την άδεια των δύο Επισκόπων. Το κοινό παρακολούθησε τη διαδικασία του στολισμού, μέσα από την οποία αναδύθηκαν ξανά οι μυρωδιές της Άνοιξης και όλη η μυσταγωγική ατμόσφαιρα που κατακλύζει και συγκινεί κατοίκους και επισκέπτες της Σύρου και όχι μόνο. «Ακόμα και από μακριά, ένας επισκέπτης μπορεί να ακούσει το «ω γλυκύ μου έαρ» να ψάλλεται και να δει τα κεράκια να λαμπυρίζουν κάτω από τον Συριανό ανοιξιάτικο ουρανό» σημείωσε η κ. Πρίντεζη, απευθύνοντας θερμές ευχαριστίες στην «ψυχή» της εκδήλωσης Σοφία Λούβαρη, για την ευκαιρία που της έδωσε να παρουσιάσει τα Συριανά Έθιμα του Πάσχα, όπως τα έζησε από τους γονείς και τους παππούδες της και όπως αυτά ήταν καταγεγραμμένα.

Σημειώνεται πως κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, παρουσιάστηκαν Κυκλαδίτικοι χοροί από εφηβικά και ενήλικα τμήματα της «σοφίας της παράδοσης», καθώς και χοροί από Κρήτη και Ήπειρο.