Του Γ. Ξανθάκη

Αφιέρωμα: «Οι δέκα καλύτερες ταινίες με θέμα την εκπαίδευση»

Μέρος β΄
  • Δευτέρα, 25 Σεπτεμβρίου, 2017 - 06:26

Σεπτέμβρης. Τα σχολεία αποκτούν ξανά αναπνοή και παλμό. Η ζωή στο σχολείο, οι παιδαγωγικές μέθοδοι, ο ρόλος του εκπαιδευτικού, η εφηβεία, η εξουσία, η ελευθερία, η αμφισβήτηση, ο ρατσισμός, η ενδοσχολική βία, οι ταξικοί φραγμοί  έχουν διαχρονικά εμπνεύσει σημαντικούς δημιουργούς του σινεμά.

Ας δούμε με χρονολογική σειρά τα 10 σημαντικότερα φιλμ με θέμα την εκπαίδευση.

Εάν/«If...»(1968)του Lindsay Anderson

Μια θρυλική ταινία. Ριμέικ του «Διαγωγή 0» του Βιγκό , προβλήθηκε έντονα λογοκριμένη στην Ελλάδα της χούντας ενώ κέρδισε και τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών.                    

 Οι μαθητές ενός αγγλικού σχολείου βικτωριανών προδιαγραφών «σωφρονίζονται» τελετουργικά από τη βέργα του διευθυντή, μέχρι τη στιγμή που παίρνουν (κυριολεκτικά) τα όπλα για να τακτοποιήσουν τους εκκρεμείς λογαριασμούς. Οι παραδοσιακοί κώδικες του σχολείου θα ανατιναχτούν θεαματικά υπό το ηλεκτρισμένο βλέμμα του έφηβου Μάλκολμ ΜακΝτάουελ, σε μια μελέτη του συστήματος «καταπίεση-εξέγερση » κινηματογραφημένη με σουρεαλιστική ζωντάνια.                                                                 Ένα ποιητικό και αλληγορικό φιλμ που βουτά στο μεγάλο θέμα της νεανικής εξέγερσης , αναδεικνύοντας τα ριζοσπαστικά αντανακλαστικά της νεολαίας, την αντίδρασή της στα σάπια εκπαιδευτικά συστήματα που την περιορίζουν και την ζωτική της ανάγκη να εναντιωθεί στο status quo και να αποτελέσει το πρωτοπόρο εκείνο κομμάτι της κοινωνίας που θα επαναστατήσει και θα παλέψει για το μέλλον που του αξίζει.                                               Όσον αφορά τον αινιγματικό τίτλο «If...» , ο Αντερσον ήθελε έναν τίτλο που να ενσωματώνει όλο το παλαιομοδίτικο, το κοινότοπο και το πατριωτικό, που είχε αναγκαστεί και ο ίδιος να υποστεί στα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Τότε, του ήρθε στο μυαλό το ποίημα του Ράντιαρντ Κίπλινγκ, «Αν». Οσο για την τελευταία σκηνή, αποτελεί μια από τις πλέον χαρακτηριστικές του στην ιστορία του κινηματογράφου.

Ο κύκλος των χαμένων ποιητών /Dead Poets Society (1989)του Peter Weir

Ένας αντικομφορμιστής καθηγητής Λογοτεχνίας προτρέπει τους μαθητές ενός συντηρητικού κολεγίου να σχηματίσουν μια κρυφή μαθητική κοινότητα και να εξωτερικεύσουν τις καταπιεσμένες επιθυμίες τους ώστε να βρουν τον αληθινό εαυτό τους.

H διάσημη και λυτρωτική ταινία του Γουίαρ, σχετικά με έναν νεωτεριστή εκπαιδευτικό που μέσα στο αρτηριοσκληρωτικό περιβάλλον ενός κολλεγίου, προσπαθεί να διδάξει στους μαθητές του την αξία της ποίησης και την αγάπη για τη ζωή.

Απλή σε μηνύματα ταινία, που όμως αξιοποιεί επιδέξια τα κωμικά με τα δραματικά στοιχεία. Τιμήθηκε με Όσκαρ σεναρίου και είχε κολοσσιαία εμπορική επιτυχία στην Ευρώπη γιατί κατάφερε να μιλήσει κατευθείαν στην καρδιά των θεατών και να τους υπενθυμίσει ότι κάποτε ήταν κι αυτοί έφηβοι με όνειρα και πάθος για τη ζωή.