Φοβού την ισχύν εν τη ενώσει

Όσοι από εμάς έχουν αναγκαστεί να μείνουν για αρκετό διάστημα σε μία από τις μεγάλες πόλεις, εύκολα συνειδητοποιούν τα τεράστια πλεονεκτήματα, που έχουμε ως τόπος, ως νησιά, ως – ας το θέσουμε έτσι, όπως αρέσει στους “πρωτευουσιάνους” – επαρχία.

Πολλές φορές, θεωρούμε, πως λόγω της ευρύτατης ποικιλίας δραστηριοτήτων, μία μεγάλη πόλη μπορεί να προσφέρει περισσότερα σε έναν κάτοικο, απ’ ότι ένα νησί, ενώ παράλληλα, εξαιτίας και των τεράστιων προβλημάτων στη μετακίνηση και την καθημερινότητα, πιστεύουμε, πως ίσως η διαμονή και επιβίωση σε κάποιο αστικό κέντρο να ήταν ευκολότερη, ή τέλος πάντων πιο κοντά στις ανάγκες μας.

Η αλήθεια όμως είναι, ότι – ως κλασικοί νησιώτες – με το που πατήσουμε το πόδι μας στα λερωμένα πεζοδρόμια, με το που αναπνεύσουμε το καυσαέριο, με το που περπατήσουμε στο δρόμο μαζί με εκατοντάδες άλλους ανθρώπους, σφίγγοντας διακριτικά τα χρήματά μας μέσα στις τσέπες μας, όλες οι παραπάνω θεωρίες μας καταρρέουν πάραυτα.

Λίγες μέρες διαμονής σε κάποια μεγάλη πόλη αρκούν, για να φέρουμε στο μυαλό μας με νοσταλγία τον τόπο μας. Η ησυχία τη νύχτα, χωρίς βουητά, σειρήνες και συναγερμούς, η άνεση με την οποία περπατάμε – χωρίς να βιαζόμαστε ιδιαίτερα – κάνοντας στάση, σχεδόν σε κάθε πέντε βήματα, για να χαιρετήσουμε φίλους και γνωστούς, ο καθαρός και αρμυρός αέρας, η ηρεμία και η ασφάλεια που νιώθουμε, δεν μπορεί να αναπληρωθεί από καμία ποικιλία, καμία πολυτέλεια, καμία ευκολία.

Έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε τους ανθρώπους στα μάτια, έχουν συνηθίσει να κοιτούν στο έδαφος. Έχουμε συνηθίσει να μιλάμε και να χαμογελάμε, ακόμη και σε εντελώς άγνωστους, με σιγουριά και χαρά, έχουν συνηθίσει να παραμένουν μουντοί και αμίλητοι, από φόβο μην πέσουν θύματα επιτήδειων (που βέβαια υπάρχουν παντού). Έχουμε συνηθίσει να λέμε «α δε βαριέται», έχουν εθιστεί στα νεύρα, τις κόρνες και τις φωνές. Έχουμε συνηθίσει να παρατηρούμε το τι γίνεται γύρω μας, έχουν μάθει να αδιαφορούν για τα πάντα. Εμείς έχουμε ανοιχτή καρδιά και ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπο, ενώ εκείνοι βρίσκονται μονίμως ταμπουρωμένοι μέσα στις σκέψεις τους και δεν δίνουν σημασία, ακόμη κι αν κάποιος πέσει κάτω μπροστά τους, για το αν ζει ή πέθανε.

Παλιότερα πίστευα, πως μία μικρή κοινωνία «πνίγει» τους ανθρώπους που ζουν σε αυτή. Τώρα πλέον, μπορώ να πω με σιγουριά, ότι μία μικρή κοινωνία δίνει ουσία και ζωή και στα άτομα, που την απαρτίζουν, αλλά και στον τόπο, στον οποίο βρίσκεται.

Το γεγονός, ότι στα νησιά μας βγαίνουμε από τα σπίτια μας, έχοντας τις πόρτες ξεκλείδωτες, ότι κοιμόμαστε βαθιά και ήρεμα τις νύχτες, ότι περπατάμε στο δρόμο χωρίς άγχος, ότι έχουμε το χαμόγελό μας όλη μέρα, ότι παντού γύρω μας κυκλοφορούν άνθρωποι, που σε μία ανάγκη θα μας φροντίσουν καλύτερα κι από οικογένεια, ότι μιλάμε στους άλλους κοιτώντας τους στα μάτια, όλα αυτά, τα οφείλουμε στην μικρή, κλειστή κοινωνία ενός νησιού.

Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά που κάνουν εμάς τους νησιώτες ξακουστούς για το ταπεραμέντο μας και ξεχωριστούς, τροφοδοτούνται από μικρές σε αριθμό κοινωνίες ανθρώπων, ανά νησί, οι οποίες βασίζονται πάνω απ’ όλα, στη φιλία, την αλληλεγγύη και την αγάπη για τον πανέμορφο τόπο τους.

Τα λέω όλα αυτά, διότι το τελευταίο διάστημα παρατηρώ, ότι υπάρχουν αρκετοί, οι οποίοι προσπαθούν με κάθε τρόπο να εφαρμόσουν το «διαίρει και βασίλευε». Στοχεύουν στη διάσπαση της μικρής και δεμένης κοινωνίας, προσπαθώντας με κάθε τρόπο να τη διχάσουν. Και όχι μόνο σε ένα νησί, αλλά σε περισσότερα. Και όχι μόνο σε τοπικό επίπεδο, αλλά και σε επίπεδο νομού ή περιφέρειας, διαχωρίζοντας το ένα νησί απ’ το άλλο.

Στην πραγματικότητα, όμως, πρόκειται για μία μεγάλη, τεράστια κοινωνία ανθρώπων, οι οποίοι βρίσκουν περισσότερα κοινά, απ’ ότι διαφορές. Όσο διαφορετικό κι αν είναι το κάθε νησί από τα άλλα, όσο ξεχωριστή κι αν είναι μία περιοχή από μία άλλη, οι νησιώτες είμαστε ένα και το αυτό.

Και σε δύσκολες περιόδους, γνωρίζουμε πώς να καταργούμε κάθε δυσκολία στη μετακίνηση, στη συνεννόηση και στην απόσταση και να γινόμαστε μία τεράστια κοινωνία, προοδευτική, δυνατή και δεμένη, που έχει τη δυνατότητα να καταφέρει πολλά και αξιοθαύμαστα, ανάμεσα στα οποία και να αφανίζει, όλους και όλα, που προσπαθούν πάση θυσία μας χωρίσουν.