Άρθρο του ιατρού Ρευματολόγου Θεόδωρου Σαρλάνη

Η κορτιζόνη στα ρευματικά νοσήματα

  • Τρίτη, 21 Μαΐου, 2013 - 14:03

Η κορτιζόνη είναι ένα φάρμακο που χρησιμοποιεί πολύ ο ρευματολόγος. Είναι κυριολεκτικά το δεξί του χέρι στην αντιμετώπιση των αυτοάνοσων νοσημάτων αλλά και των εκφυλιστικών με ενέσιμη μορφή. Είναι ένα φάρμακο παρεξηγημένο που προκαλεί φόβο και καχυποψία στους ασθενείς αλλά και στους επαγγελματίες υγείας! Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να στερείται πολλές φορές ο ασθενής ένα πολύτιμο φάρμακο με κακές συνέπειες  όχι μόνο στις αρθρώσεις αλλά και σ’ ολόκληρο τον οργανισμό. Τι όμως είναι η κορτιζόνη? Είναι μια φυσιολογική ορμόνη του οργανισμού μας που μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε δυνητικούς κινδύνους «στρεσογόνες καταστάσεις». Επιδρά στη καρδιακή συχνότητα στους μύες στο λιπώδη ιστό στη παραγωγή ενέργειας και αλλού και μας κάνει ετοιμοπόλεμους ενάντια στην απειλή. Σε παρατεταμένη έκκριση «στρες» η σε υπερβολική φαρμακευτική χορήγηση μπορεί να έχει αρνητικές επιδράσεις <παρενέργειες> όπως καταστολή του ανοσοποιητικού, κακή επούλωση τραυμάτων, υπεργλυκαιμία έλκη, οστεοπόρωση υπέρταση, υπερλιπιδαιμία, άγχος κ.α.

Στην ιατρική η κορτιζόνη χρησιμοποιείται εξαιτίας της ισχυρής αντιφλεγμονώδους και ανοσοκατασταλτικής της δράσης. Ειδικότερα στη Ρευματολογία μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε την αρθρική φλεγμονή, τη διόγκωση, το πόνο, το πρήξιμο και τη δυσκαμψία. Με αποτέλεσμα πρόληψη και θεραπεία των κινητικών προβλημάτων , της αρθρικής καταστροφής και αναπηρίας. Παρόμοιες επιδράσεις έχουμε και στα περιαρθρικά στοιχεία «έλυτρα, τένοντες συνδέσμους, μύες κ.α.»

Τι γίνεται όμως με τις παρενέργειες; Οι παρενέργειες  σχετίζονται με τη δόση της κορτιζόνης και το χρονικό διάστημα που αυτή χορηγείται. Μεγάλες δόσεις για μεγάλο διάστημα αυξάνουν τη πιθανότητα εκδήλωσης τους. Είναι γνωστό ότι δόσεις πρεδνιζολόνης «κορτιζόνης» έως 5-7.5 mg ημερησίως είναι πρακτικά ακίνδυνες ειδικά όταν προφυλακτικά συγχορηγούμε ασβέστιο και βιταμίνη D και αυτές είναι οι συνήθεις θεραπευτικές δόσεις στη μεγάλη πλειοψηφία των ασθενών. Αν χρειαστούν μεγαλύτερες δόσεις σπανιότερα, παίρνουμε περισσότερες προφυλάξεις όπως χορήγηση για μικρό χρονικό διάστημα της αγωγής, χορήγηση αντιοστεοπωροτικών φαρμάκων τροποποίηση λοιπής φαρμακευτικής αγωγής π.χ. αύξηση αντιδιαβητικής αγωγής, διαιτητικές παρεμβάσεις όπως στέρησης αλατιού και γλυκών κ.α. Είναι σημαντικό να σημειωθεί εδώ ότι σπάνια η κορτιζόνη είναι μονοθεραπεία στα ρευματικά νοσήματα. Συνδυάζεται συνήθως με άλλα φάρμακα όπως αντιφλεγμονώδη, ανοσοκατασταλτικά κ.α. πράγμα που μειώνει την ανάγκη για μεγάλες δόσεις. Συμπερασματικά ο γιατρός Ρευματολόγος έχει όλες τις απαιτούμενες γνώσεις και μέσα προκειμένου να χορηγήσει με ασφάλεια το πολύτιμο αυτό φάρμακο είτε από το στόμα είτε με ενέσεις έτσι ώστε να συμβάλει τα μέγιστα στην πρόληψη και τη θεραπεία των ρευματικών νόσων αυτοάνοσων και εκφυλιστικών χαρίζοντας ευζωία και ευκινησία στους ασθενείς του.