Ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Κυκλάδων και ασκών χρέη Διοικητού στο Επιστημονικό Τμήμα του νοσοκομείου της Σύρου, μιλά για την έξαρση του ιού της γρίπης Η1Ν1

«Είναι μία συνηθισμένη γρίπη»

Σημαντική έκταση έχει λάβει το ζήτημα της έξαρσης του ιού της γρίπης και πιο συγκεκριμένα του Η1Ν1, σε όλη τη χώρα, καθώς οι θάνατοι από την ασθένεια είναι αυξημένοι σε σχέση με πέρσι, με την τοπική κοινωνία της Σύρου να έχει θορυβηθεί ιδιαίτερα, έπειτα από την κατάληξη δύο περιστατικών στο “Βαρδάκειο και Πρώιο” Νοσοκομείο.

Από την πλευρά του Υπουργείου Υγείας, λαμβάνονται έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση της επιδημίας, με όλους τους συναρμόδιους φορείς να βρίσκονται σε επικοινωνία, προκειμένου να συντονιστούν οι ενέργειες.

Πιο συγκεκριμένα, το μεσημέρι της 1ης Φεβρουαρίου, πραγματοποιήθηκε ευρεία σύσκεψη υπό τον υπουργό Υγείας, κ. Ανδρέα Ξανθό και τον Γ.Γ. Δημόσιας Υγείας, Γιάννη Μπασκόζο, με αντικείμενο το συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων φορέων για την αντιμετώπιση των αυξημένων κρουσμάτων γρίπης (ιός Η1Ν1) που παρατηρούνται το τελευταίο χρονικό διάστημα στη χώρα. Στη σύσκεψη συμμετείχαν εκπρόσωποι του ΚΕΕΛΠΝΟ, του ΕΟΦ, του ΙΦΕΤ, του ΕΟΠΥΥ, της Ελληνικής Εταιρείας Εντατικής Θεραπείας, του ΕΚΑΒ, του ΕΚΕΠΥ και των Κέντρων Αναφοράς Γρίπης.

Μετά το τέλος της σύσκεψης ο υπουργός Υγείας σε δηλώσεις του ανέφερε, ότι παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το δημόσιο σύστημα υγείας, η διαχείριση των περιστατικών της γρίπης γίνεται χωρίς προβλήματα. Εξέφρασε, όμως, την ανησυχία του για το πολύ χαμηλό ποσοστό εμβολιασμού στο γενικό πληθυσμό και κυρίως στους επαγγελματίες υγείας που δεν ξεπερνά το 10%. Ο κ. Ξανθός διευκρίνισε, ότι ο εμβολιασμός δεν μπορεί να είναι υποχρεωτικός. Ωστόσο, αποφασίστηκε να σταλεί εγκύκλιος στα Νοσοκομεία, στην οποία επισημαίνεται η ανάγκη εμβολιασμού του ιατρονοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού, καθώς και η αυστηρή τήρηση των κανόνων υγιεινής με στόχο την προφύλαξη τόσο των εργαζόμενων όσο και των ασθενών.

Ο κ. Ξανθός αναφέρθηκε στην πρωτοβουλία της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου να καλύπτει ο ΕΟΠΥΥ το κόστος του τεστ ανίχνευσης του ιού Η1Ν1, για τους νοσηλευόμενους ασθενείς στα δημόσια νοσοκομεία της χώρας, καθώς και στη δωρεάν διάθεση των αντιϊκών φαρμάκων tamiflu και relenza από τα Νοσοκομεία, τα Κέντρα Υγείας και τα ιδιωτικά φαρμακεία.

Τέλος, ο υπουργός Υγείας επισήμανε, ότι έχουν ήδη δρομολογηθεί οι προσλήψεις των 400 νοσηλευτών και των 100 γιατρών, οι οποίοι το αργότερο μέχρι τις αρχές του επόμενου μήνα θα έχουν στελεχώσει τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), που είναι γνωστό, ότι με τις διαθέσιμες κλίνες δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στην αυξημένη ζήτηση αυτής της περιόδου.

Μικρή θνησιμότητα σε σχέση με το σύνολο των νοσούντων

Από την πλευρά του, ο εκτελών χρέη Διοικητού στο Επιστημονικό του «Βαρδάκειου και Πρώιου» Νοσοκομείου της Σύρου και πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Κυκλάδων, κ. Ευάγγελος Πανοηλίας, εμφανίζεται καθησυχαστικός, σε σχέση με την έξαρση του ιού.

«Όπως κάθε χρόνο, έχουμε μία έξαρση, μία επιδημία γρίπης. Είχαμε και πέρσι, μικρότερη βέβαια. Τα τελευταία χρόνια έχουμε εξάρσεις διάφορων ιών της γρίπης, μεταξύ αυτών και του H1N1. Δεν σημαίνει, ότι αρρωσταίνοντας από Η1Ν1, πεθαίνεις. Είναι συνηθισμένος ιός γρίπης, κοινός, κυκλοφορεί παντού, από αυτόν αρρωσταίνουμε πολλές φορές. Υπάρχει κανείς που να μην έχει περάσει γρίπη;» σημειώνει ο κ. Πανοηλίας, «απλώς, τυχαίνει σε ορισμένες περιπτώσεις, είτε το άτομο που νοσεί να έχει άλλα προβλήματα υγείας και ο ιός να γίνεται πιο παθογόνος, είτε κάποιο από τα στελέχη του ιού να έχει τέτοια μορφή που να είναι από μόνο του περισσότερο παθογόνο».

Σύμφωνα με τον Συριανό γιατρό, «αν δούμε τη θνησιμότητα, σε σχέση με τα περιστατικά, θα δούμε ότι είναι αρκετά μικρή. Στους 1.000.000 ασθενείς, θα καταλήξουν οι 34. Και φυσικά, κύριο ρόλο παίζει η γενικότερη κατάσταση υγείας του ατόμου που νοσεί από Η1Ν1. Όταν ο ασθενής πάσχει από ασθένειες, οι οποίες “ρίχνουν” το ανοσοποιητικό, όπως είναι και ο διαβήτης, υπάρχει, φυσικά, πρόβλημα. Όπου υπάρχει εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως σε ήδη ασθενείς, καρδιοπαθείς, άτομα με χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις, σε ηλικιωμένους, όλα αυτά τα άτομα είναι πιο ευάλωτα. Φυσικά και αυτό δε σημαίνει, ότι τα άτομα με άλλα προβλήματα υγείας, νοσώντας με την Η1Ν1 δεν έχουν πιθανότητες να την ξεπεράσουν, απλώς έχουν περισσότερες πιθανότητες από έναν υγιή άνθρωπο να νοσήσουν πιο βαριά».

Εντούτοις επισημαίνει, πως «σε σχέση με πέρσι, ο ιός φέτος φαίνεται πιο δυνατός και με μεγαλύτερη παθογόνο δράση, με βάσει τα μέχρι στιγμής στοιχεία των περιστατικών, τα οποία περνούν από νοσοκομειακή νοσηλεία. Έως σήμερα, φέτος στη χώρα έχουμε φτάσει στους 34 θανάτους. Υπάρχουν οι ενδείξεις, ότι πρόκειται για επιδημία».

Σημαντικές οδηγίες για πρόληψη και αντιμετώπιση της γρίπης

Δεδομένου, ότι η σωστή αντιμετώπιση της ασθένειας, αλλά και η πρόληψη της διάδοσής της είναι τα κυριότερα ζητήματα, ώστε να περιοριστεί το φαινόμενο της έξαρσης, ο κ. Πανοηλίας αναφέρθηκε λεπτομερώς στις οδηγίες, που πρέπει να ακολουθούν οι πολίτες, προκειμένου να προστατεύσουν τη δική τους υγεία και την υγεία των άλλων.

«Αρχικά δεν πρέπει να υπάρχει πανικός. Δεν υπάρχει λόγος. Αντιμετωπίζουμε φυσιολογικά ένα κρυολόγημα ή τη γρίπη, στην περίπτωση που δεν υπάρχει μόνο καταρροή και αδιαθεσία, αλλά υπάρχει και πόνος στις αρθρώσεις, υψηλός πυρετός, ορισμένες φορές διάρροια ή άλλα γαστρεντερικά συμπτώματα. Στο 99% και παραπάνω των κρουσμάτων, η Η1Ν1 αντιμετωπίζεται ως μία απλή, εποχική γρίπη», τονίζει.

«Εντός του σπιτιού και με καλή ξεκούραση, η γρίπη περνά πιο εύκολα. Όταν καταπονείται ο οργανισμός, με κούραση, με άγχος κλπ, πέφτει και η άμυνά του. Φροντίζουμε να πάρουμε τα κατάλληλα αντιπυρετικά, να κάνουμε ελαφρά διατροφή, με περισσότερα υγρά, ζεστά, τόσο για να γίνεται η απόχρεμψη εύκολα, όσο και για να ενυδατωνόμαστε, καθώς επίσης και να ξεκουράσουμε το σώμα μας».

Όπως υπογραμμίζει, «κυρίως - αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό - δεν στέλνουμε ένα παιδί, το οποίο παρουσιάζει συμπτώματα γρίπης, στο σχολείο, όπως και ένας ενήλικας, δεν πρέπει να πάει στη δουλειά, καθώς αυτό που θέλουμε να αποφύγουμε, είναι η διάδοση του ιού. Πρέπει να ευαισθητοποιηθεί ο κόσμος και να μη συγχρωτίζεται. Είναι – θα έλεγα – εγκληματικό, και ανεύθυνο όταν είναι κάποιος κρυωμένος, να πηγαίνει σε μέρη με πολύ κόσμο, όπως η δουλειά, το σχολείο, αλλά και διάφορες συγκεντρώσεις (εστιατόρια, χώροι διασκέδασης, σπίτια γνωστών και φίλων). Πρέπει να έχουμε την υπευθυνότητα να απομονωνόμαστε για το καλό μας και το καλό των άλλων».

«Είναι περιττό να αναφέρουμε», συνεχίζει, «ότι το άτομο που έχει γρίπη, χρειάζεται μία σχετική απομόνωση. Πρέπει να έρχεται σε όσο το δυνατόν λιγότερο σε επαφή με άλλα άτομα και κοινόχρηστα αντικείμενα ένα άτομο, που “κουβαλά” τον ιό της γρίπης, ο οποίος μεταδίδεται με το φτέρνισμα, με τον βήχα. Τα σταγονίδια αυτά, πηγαίνουν παντού, στα αντικείμενα, στον αέρα, στα χέρια. Έπειτα θα υπάρξει επαφή με κάποιο πόμολο, με το πληκτρολόγιο ενός υπολογιστή, ένα σκεύος, ένα ποτήρι, γενικότερα, με αντικείμενα, που αγγίζουν άλλοι, οπότε, όπως καταλαβαίνετε, με αυτό τον τρόπο μεταδίδεται και η ασθένεια, δεδομένου, ότι σύμφωνα με τα όσα έχουν ανακαλυφθεί για την συγκεκριμένη μορφή του ιού, μπορεί να παραμείνει “ζωντανός”, ακόμη και έως 8 ώρες εκτός οργανισμού».

«Δεν παίρνουμε αντιβιοτικά για το κρυολόγημα άκριτα. Αυτή την οδηγία την επαναλαμβάνουμε και την λέμε ξανά και ξανά σε όλους. Είναι τεράστιο λάθος να παίρνουμε αγωγή χωρίς τη γνωμοδότηση γιατρού, διότι με αυτό τον τρόπο φτιάχνουμε ανθεκτικά μικρόβια. Ο γιατρός μπορεί να κρίνει, ανάλογα με την κλινική εικόνα και τη γενική εικόνα και να παράσχει αντιβιοτικά, μάλιστα όχι για τον ίδιο τον ιό, αλλά για τις επιλοιμώξεις, δεδομένου ότι υπάρχει μία βακτηριακή λοίμωξη μετά την ιική λοίμωξη του πνεύμονα», αναφέρει ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Κυκλάδων.

Παράλληλα, όπως τονίζει, «πρέπει να μάθουμε να πλένουμε τα χέρια μας. Έχει εξαιρετικά μεγάλη σημασία. Τόσο για τους ανθρώπους, που ήδη νοσούν, προκειμένου να μη διαδώσουν την ασθένεια, όσο και για τους υγιείς, ώστε να μην κολλήσουν. Και φυσικά, δεν αναφερόμαστε σε ένα απλό πλύσιμο, αλλά σε καλό, σχολαστικό πλύσιμο των χεριών, ενώ βοηθά σε μεγάλο βαθμό το απλό αλκοολούχο διάλυμα, δηλαδή το οινόπνευμα».

Επίσης, «θα πρέπει να προσέξουμε και τον τρόπο που φτερνιζόμαστε ή βήχουμε. Εννοείται, ότι είναι επιβλαβές να μην βάζουμε, ένα χαρτομάντηλο, το χέρι μας, ή τον βραχίονά μας μπροστά από το στόμα μας. Αν μπορούσε κανείς να δει φωτογραφίες, όπου με ειδικές λήψεις, φαίνεται η εξάπλωση των σταγονιδίων, θα διαπίστωνε, πως τα σταγονίδια μεταδίδονται σε μεγάλη απόσταση, αλλά και εύρος κυβικών μέτρων. Η ενδεδειγμένη απόσταση για βήχα ή φτέρνισμα, από άλλα άτομα, θα πρέπει να είναι περισσότερο από 1,5 μέτρο».

Αντίθετα με την ευρύτατα διαδεδομένη αντίληψη, ο κ. Πανοηλίας αποσαφηνίζει, ότι «είναι αρκετά σημαντικό, να μην πηγαίνουμε στο νοσοκομείο αμέσως μόλις αρρωστήσουμε και ανεβάσουμε πυρετό. Όταν διασπείρουμε τον ιό, σε ένα νοσοκομείο, πρέπει να καταλάβουμε πως επηρεάζονται άτομα με άλλα προβλήματα υγείας, που είναι ευάλωτα και ίσως με κατεσταλμένο ανοσοποιητικό σύστημα, τα οποία ίσως να κινδυνεύουν σε μεγαλύτερο βαθμό από την εξάπλωση της ασθένειας. Στο νοσοκομείο πηγαίνουμε, μόνο κατόπιν εντολής ιατρού. Αν η κατάστασή μας δεν είναι καλή, αν ο πυρετός δεν πέφτει και τα συμπτώματα επιμένουν, θα πρέπει να καλέσουμε έναν γιατρό στο σπίτι, ο οποίος με τη σειρά του θα κρίνει και θα εκτιμήσει την ανάγκη μετάβασης στη νοσηλευτική μονάδα».

Εξαιρετικά σημαντικός για τις ομάδες υψηλού κινδύνου ο εμβολιασμός

«Το μεγαλύτερο μέτρο πρόληψης είναι οι εμβολιασμοί», επισημαίνει. «Κακά τα ψέματα, πολύς κόσμος δεν εμβολιάζεται, ενώ κάθε χρόνο το λέμε, ενώ υπάρχουν και οι σχετικές οδηγίες. Άτομα τα οποία είναι άνω των 60 ετών, επιβάλλεται να εμβολιάζονται, καθώς επίσης άτομα με διαβήτη, με νεφρική ανεπάρκεια, με ηπατική ανεπάρκεια, άτομα που έχουν αυτοάνοσα νοσήματα, νευρομυϊκά νοσήματα, με καρδιολογικά προβλήματα, αναπνευστικά προβλήματα, οπωσδήποτε πρέπει να εμβολιάζονται. Οπωσδήποτε. Το ίδιο ισχύει και για όσους εργάζονται και εισέρχονται σε μονάδες υγείας. Όλο το προσωπικό, επιβάλλεται να εμβολιάζεται. Το οξύμωρο είναι, ότι σε αρκετές περιπτώσεις δεν πετυχαίνουμε ούτε αυτό, δηλαδή ο αριθμός των εμβολιασμών ανάμεσα στους εργαζομένους των μονάδων υγείας, δεν είναι αυτός που θα θέλαμε».

Ωστόσο, σημειώνει, πως «ο εμβολιασμός δεν προσφέρει 100% προφύλαξη από τον ιό της γρίπης, ωστόσο, μιλάμε για ένα ποσοστό της τάξεως άνω του 65%-70%. Υπάρχουν πολλοί ορότυποι της γρίπης. Κάθε χρόνο, ύστερα από συνεργασία με τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και άλλους επιστημονικούς φορείς, σε κάθε χώρα εκτιμάται, σύμφωνα με μετρήσεις από τα εργαστηριακά αποτελέσματα διάφορων περιοχών και αποφασίζεται από ποιους τύπους γρίπης θα προστατεύει το εμβόλιο. Αυτή τη στιγμή, το εμβόλιο κατά της γρίπης καλύπτει και τον ορότυπο του Η1Ν1, σε ένα μεγάλο ποσοστό.

Ανάγκη ίδρυσης Μονάδας Αυξημένης Φροντίδας

Όσον αφορά στην αντιμετώπιση των σοβαρότερων κρουσμάτων της γρίπης Η1Ν1, στο προσκήνιο έρχονται και πάλι οι ανεκμετάλλευτες δυνατότητες, που διαθέτει ο χώρος του νοσοκομείου.

«Ενώ στη χώρα μας θα έπρεπε να έχουμε τουλάχιστον 1000 κρεβάτια εντατικής θεραπείας, έχουμε γύρω στα 400. Για ένα εκ των δύο περιστατικών, που κατέληξαν στο νοσοκομείο, δεν μπορέσαμε να βρούμε κρεβάτι και κατά συνέπεια, βρισκόταν επί 20 ημέρες σε καταστολή στον αναπνευστήρα, σε μηχάνημα που πραγματοποιεί τεχνητά την αναπνοή, χωρίς να λαμβάνει την περίθαλψη που θα έπρεπε, όπως θα γινόταν σε μία μονάδα εντατικής θεραπείας. Εκεί βρίσκεται και το ηθικό πρόβλημα. Δηλαδή, αν αυτό το περιστατικό βρισκόταν από την πρώτη κιόλας ημέρα της διασωλήνωσης σε μία ΜΕΘ, πιθανώς να ζούσε», υποστηρίζει ο κ. Πανοηλίας.

Όπως εξήγησε, «έχουμε ζητήσει από το Υπουργείο Υγείας την ίδρυση μίας Μονάδας Αυξημένης Φροντίδας στο νοσοκομείο της Σύρου, με τρεις θέσεις εντατικολόγων. Τους χώρους τους έχουμε. Εφόσον δεν μπορούμε να διαθέτουμε ΜΕΘ, τουλάχιστον να λειτουργεί μία Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας, δεδομένου, ότι διαχειριζόμαστε περιστατικά από έναν ολόκληρο νομό. Είμαστε το μοναδικό νοσοκομείο. Δεν μπορεί να μην υπάρχει η δυνατότητα για τρεις γιατρούς εντατικολόγους. Έχει αποδειχθεί μετ’ επαίνων η αναμόρφωση του οργανισμού που κάναμε και ζητήσαμε να προκηρυχθούν τρεις νέες θέσεις».

Όπως καταλήγει, «αυτό είναι ένα πρόβλημα, που ως κοινωνία, όχι μόνο η Σύρος, αλλά και τα υπόλοιπα νησιά, θα πρέπει να το θέσουμε ως στόχο και να το διεκδικήσουμε. Και όχι μόνο για τη γρίπη, αλλά για το σύνολο των παθήσεων, ή καταστάσεων, όπως τα ατυχήματα, που δεν υπάρχει κρεβάτι στην Αθήνα, δεν δέχονται τα περιστατικά, ενώ το ΕΚΑΒ είναι πρόθυμο να κάνει τη διακομιδή. Υπάρχουν λίστες προτεραιότητας κάθε φορά από 80 ή 90 άτομα. Αυτό πρέπει να γίνει προτεραιότητα, καθώς πρόκειται για τη ζωή μας την ίδια».