"Δεν αναγνωρίζεται η έννοια της νησιωτικότητας"

Αναλυτικό υπόμνημα με τα προβλήματα που βιώνουν καθημερινά οι κάτοικοι και οι επιχειρηματίες των περισσοτέρων νησιών του νομού, παρέδωσε ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, Γιάννης Ρούσσος στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στη Σύρο.

Στο υπόμνημα υπογραμμίζεται, μεταξύ άλλων, ότι ενώ αναγνωρίζεται η έννοια της νησιωτικότητας ως συνταγματική αρχή, σύμφωνα με την οποία “ο νομοθέτης και η διοίκηση όταν δρουν κανονιστικά έχουν υποχρέωση να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες των νησιωτικών περιοχών”, στην πράξη γίνεται ακριβώς το αντίθετο.

Ειδικότερα, σημειώνεται πως οι καταργήσεις υπηρεσιών χωρίς εναλλακτικό σχεδιασμό και λύσεις, καθώς και οι περικοπές δρομολογίων και επιδοτήσεων είναι μερικοί από τους σκοπέλους που καλούνται να υπερπηδήσουν οι τοπικές κοινωνίες των νησιών, στις οποίες το κόστος διαβίωσης είναι υψηλότερο κατά 20% από την ηπειρωτική χώρα.

Οι 23 σελίδες του υπομνήματος επισημαίνουν σημείο προς σημείο τα δεκάδες θέματα που άπτονται της “νησιωτικότητας” από το άκρως προβληματικό ακτοπλοϊκό ζήτημα - συμπεριλαμβανομένου του αποκλεισμού νησιών χωρίς τη δυνατότητα βασικής συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης - “πλοίου ασφαλείας” - μέχρι την υποστελέχωση των Δημόσιων Υπηρεσιών, τα ασφαλιστικά θέματα ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΟΑΕΕ καθώς και γενικότερα θέματα που χρήζουν άμεσης παρέμβασης αλλά και τα μέτρα που πρέπει να παρθούν για την τόνωση της ρευστότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Ανάγκη βελτίωσης των ακτοπλοϊκών συνδέσεων

Όπως τονίζεται, παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει για τη βελτίωση των ακτοπλοϊκών συνδέσεων, εξακολουθούν να υπάρχουν νησιά δύο ταχυτήτων, σε συγκοινωνίες και υποδομές και το πρόβλημα παραμένει ένα από τα σημαντικότερα του Νομού, επηρεάζοντας άμεσα την οικονομική ζωή του. Για την αντιμετώπιση της αστάθειας που δημιουργείται στο επιχειρηματικό περιβάλλον του, προτείνονται λύσεις όπως η επανεξέταση των σημερινών δεδομένων και ο επανασχεδιασμός των συγκοινωνιών των νησιών, μέσα από την εφαρμογή του “Ακτινωτού συστήματος”. Το σύστημα αυτό, εκτιμάται, ότι θα διευκολύνει τη συγκοινωνία στα μικρά νησιά, εφόσον υπάρξουν οι κατάλληλες λιμενικές υποδομές και προβλεφθούν κατασκευές σύγχρονων μικρών Terminal αναμονής επιβατών σε αυτά τα νησιά. Ωστόσο, επισημαίνεται ότι ο συνολικός τελικός σχεδιασμός θα πρέπει να διασφαλίζει την ισότιμη αντιμετώπιση ακτοπλοϊκών και χερσαίων συγκοινωνιών, σύμφωνα με την αρχή του “μεταφορικού ισοδύναμου”.

Επιπλέον, σε εφαρμογή της αρχής της ισότητας των πολιτών και της αρχής της νησιωτικότητας, θα πρέπει να εξετασθούν η περαιτέρω μείωση των μη ανταποδοτικών τελών στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια, ο έγκαιρος προγραμματισμός των δρομολογίων και η σταθερότητα ακτοπλοϊκών και αεροπορικών δρομολογίων. Παράλληλα, κρίνεται απαραίτητη η επιδότηση κατασκευής πλοίων για τις άγονες γραμμές, η διασφάλιση απρόσκοπτης ναυσιπλοΐας από και προς τα νησιά, καθώς και η επανεξέταση των προϋποθέσεων επέκτασης και εκσυγχρονισμού των αεροδρομίων του Νομού, με την δρομολόγηση μεγαλυτέρων αεροσκαφών.

Σύμφωνα με το υπόμνημα, ένα από τα βασικότερα χρονίζοντα προβλήματα που αναστέλλουν κάθε μορφή ανάπτυξης στον Νομό, ιδιαίτερα στα μικρότερα νησιά, είναι η υποστελέχωση των δημόσιων υπηρεσιών, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες των Κυκλάδων να υφίστανται απίστευτη ταλαιπωρία.

Σχετικά με τα ασφαλιστικά θέματα, γίνεται εκτενής αναφορά στο χαμηλό και μη αποδεκτό επίπεδο – υπηρεσιών υγείας του ΟΑΕΕ, στην αναδρομική ασφάλιση από ΟΓΑ σε ΟΑΕΕ, στις ασφαλιστικές εισφορές ιδιοκτητών τουριστικών γραφείων μικρών νησιών (ΤΑΝΠΥ) και ιδιοκτητών καταλυμάτων, στο διαχωρισμό εισφορών κλάδων υγείας και σύνταξης, στο ύψος των ασφαλιστικών εισφορών και στις ρυθμίσεις οφειλών από ασφαλιστικές εισφορές.

Ο ρόλος του Πανεπιστημίου Αιγαίου

Μεταξύ άλλων, υπογραμμίζεται η λειτουργία του Βιομηχανικού τμήματος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, όπου είναι εγγεγραμμένες σήμερα μόνο δύο βιομηχανίες με περισσότερους από οκτακόσιους εργαζομένους, καθώς και ο σημαντικός ρόλος που διαδραματίζει το Πανεπιστήμιο Αιγαίου στη μείωση των συνεπειών από τις πολλαπλές ανισότητες που αντιμετωπίζει η νησιωτική περιφέρεια.

Ειδικότερα για το τμήμα της Σύρου, η διοίκηση του Επιμελητηρίου ζητά τη διευκόλυνση των διαδικασιών για να ξεπεραστούν οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και να αποκτήσει επιτέλους το τμήμα αξιοπρεπείς εγκαταστάσεις στο πρώην στρατόπεδο του νησιού.

Όσον αφορά στο θέμα της ενέργειας, επισημαίνεται η ανάγκη επίσπευσης της διασύνδεσης των νησιών με το δίκτυο της υπόλοιπης χώρας, καθώς και στήριξης της πρωτοβουλίας του Επιμελητηρίου για επίτευξη ενεργειακής αυτονομίας στα μικρά νησιά του νομού.

Μέτρα για την τόνωση της ρευστότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων

Ιδιαίτερη μνεία γίνεται και στα φορολογικά μέτρα με τη σημείωση ότι το καθεστώς των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ που ισχύει για τα νησιά δεν πρέπει να θιγεί, αλλά να υπάρξει σχετική δέσμευση για τη διατήρησή του. Παράλληλα, προτείνεται η λήψη μέτρων για την τόνωση της ρευστότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων όπως η επίσπευση των διαδικασιών εγκρίσεων, συμβάσεων και εκταμιεύσεων όλων των δράσεων/προγραμμάτων συμπεριλαμβανομένου και του Επενδυτικού Νόμου.

Αναφορικά με τα εμπορικά θέματα, επισημαίνεται η αντιμετώπιση του παρεμπορίου που αποτελεί μία μεγάλη “πληγή” για τις κλειστές οικονομίες των νησιών. Το Επιμελητήριο Κυκλάδων, έχει αναλάβει πρωτοβουλίες ώστε να αποτρέψει την διαρροή εσόδων από τις επιχειρήσεις του Νομού, ενώ έχει δημιουργήσει και υποδομές που προσφέρει δωρεάν σε όλες τις επιχειρήσεις – μέλη του για την ανάπτυξη ηλεκτρονικού εμπορίου, ώστε να καλύψουν και αυτό το πιθανό κενό της αγοράς. Ως εκ τούτου, προτείνεται η ανάκληση της κατάργησης συμμετοχής των Επιμελητηρίων και των Εμπορικών Συλλόγων στις διαδικασίες αδειοδότησης εμπορικής δραστηριότητας.

Κίνδυνος κατάργησης του Επιμελητηριακού θεσμού

Το υπόμνημα ολοκληρώνεται με τα προβλήματα του Επιμελητηριακού θεσμού, ο οποίος τα τελευταία χρόνια βάλλεται πανταχόθεν,έχοντας τεθεί στο στόχαστρο “άγνωστων” παραγόντων, φτάνοντας σταδιακά στην κατάργηση της υποχρεωτικής εγγραφής στα Επιμελητήρια, από το 2015. Καθίσταται δε γνωστό ότι σήμερα, η ετήσια συνδρομή στα Επιμελητήρια κυμαίνεται από 50 έως 100 ευρώ για τη συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων και αντιστοιχεί σε υπηρεσίες πολλαπλάσιας αξίας, μεταξύ των οποίων είναι η επιχειρηματική πληροφόρηση, η συμβουλευτική υποστήριξη, η εκπαίδευση, η παροχή ICT υπηρεσιών, η δικτύωση και η στήριξη της εξωστρέφειας.

Ωστόσο, για λόγους που δεν έχουν γίνει ακόμα κατανοητοί, θεωρήθηκε από κάποιους ότι η συγκεκριμένη συνδρομή αποτελεί εμπόδιο στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και οφείλει να καταργηθεί.

Η διοίκηση σημειώνει ότι η εφαρμογή της συγκεκριμένης ρύθμισης ισοδυναμεί στην ουσία με “λουκέτο” για τα Επιμελητήρια, δεδομένου ότι δεν επιδοτούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό και το σύνολο των λειτουργικών τους αναγκών καλύπτεται από τις εισφορές των μελών τους. “Εάν στερηθούν τη μοναδική πηγή εσόδων τους, τα Επιμελητήρια θα κλείσουν” αναφέρεται χαρακτηριστικά με την εκτίμηση ότι “θα είναι τραγικό λάθος να προχωρήσει η κυβέρνηση στην εφαρμογή μιας ρύθμισης, η οποία θα σημάνει το θάνατο ενός θεσμού που έχει μέχρι σήμερα αποδείξει την αποδοτικότητα και τη χρησιμότητά του”.

Τέλος, επισημαίνεται ότι “τα Επιμελητήρια ήταν και πρέπει να εξακολουθήσουν να είναι ο κυριότερος εκφραστής και αρωγός του συνόλου της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Πρέπει να εξακολουθήσουν να έχουν αυτόνομη παρουσία και συμμετοχή στο δημόσιο διάλογο, μεταφέροντας τη φωνή της αγοράς”.