«Στα σκαριά» η ηλεκτρική διασύνδεση

Στο τελευταίο στάδιο πριν την εκκίνηση των εργασιών βρίσκεται το αναμενόμενο εδώ και 20 χρόνια έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης της νησιωτικής με την ηπειρωτική χώρα.

Υπογράφονται αύριο οι συμβάσεις μεταξύ του Ανεξάρτητου Διαχειρηστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) Α.Ε. και των μειοδότριων εταιριών για την ανάθεση και των τελευταίων επιμέρους έργων, ώστε να ξεκινήσουν οι εργασίες για το εγχείρημα της υποβρύχιας καλωδιακής ηλεκτρικής διασύνδεσης των νησιών των Κυκλάδων με τον υποσταθμό του Λαυρίου.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΑΔΜΗΕ, το γεγονός αυτό θα δώσει αυξημένη αξιοπιστία στην τροφοδότηση των νησιών με ηλεκτρική ενέργεια, ενώ θα βοηθήσει στη μείωση των ρύπων από τους τοπικούς υποσταθμούς και την γενικότερη μείωση στα τιμολόγια της ΔΕΗ μέσω των τελών για τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας, καθώς το έργο συμβάλλει στην στην μείωση του ενεργειακού κόστους της χώρας.

Άκαρπες οι μέχρι τώρα προσπάθειες

Η προσπάθεια διασύνδεσης των Κυκλάδων ξεκίνησε από το 1993 και προέβλεπε την ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών της Ανδρου και της Τήνου με την ηπειρωτική χώρα μέσω Καρύστου. Διακόπηκε όμως, όταν το Συμβούλιο της Επικρατείας δικαίωσε προσφυγή των κατοίκων της Τήνου ενάντια στην τοποθέτηση πυλώνων υψηλής τάσης, οι οποίοι θα διέρχονταν εναέρια από το νησί. Με αυτή την απόφαση, η ΔΕΗ υποχρεώθηκε, προκειμένου να προχωρήσει το έργο, να αντικαταστήσει την εναέρια διασύνδεση με υποβρύχια καλώδια.

Σχεδόν μια εικοσαετία μετά και με πολλές συζητήσεις να γίνονται επί του θέματος, η ανάγκη διασύνδεσης των νησιών με το ηπειρωτικό ηλεκτρικό σύστημα δεν σταμάτησε να επανέρχεται κάθε τόσο στο προσκήνιο, με την ΔΕΗ αρχικά και αργότερα τον ΑΔΜΗΕ να προχωρούν σε διαγωνισμούς ανάθεσης του πολυδάπανου έργου από καιρό εις καιρό, οι οποίοι και έως τώρα είχαν αποβεί άκαρποι.

Τα αίτια πολλά, κυμαίνονταν από οικονομική «στενότητα» έως καταγγελίες για αποκλεισμό ελληνικής εταιρίας προς όφελος ξένης σύμπραξης, στην οποία μετείχε και η εταιρία Siemens. Ένας επίσης «σκόπελος» στην ανάθεση με όσο το δυνατόν λιγότερο κόστος, ήταν και το γεγονός ότι το αρχικό σχέδιο, ήθελε το έργο να ανατίθεται εξ’ολοκλήρου σε έναν φορέα, γεγονός που δεν ευνοούσε την συμμετοχή στους διαγωνισμούς εταιριών μικρότερου βεληνεκούς.

Στη συνέχεια, το έργο «διασπάστηκε» σε τέσσερις ομάδες έργων, με τους διαγωνισμούς για καθένα εξ’αυτών να διενεργούνται ξεχωριστά, ένα σχέδιο, το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή στον τελευταίο εύφορο διαγωνισμό.

Μιλώντας σε εκδήλωση του ΑΔΜΗΕ, ο υφυπουργός ΠΕΚΑ, κ. Ασημάκης Παπαγεωργίου, δήλωσε πως ένας εκ των παραγόντων, ο οποίος συμβάλλει στην επιτάχυνση υλοποίησης του έργου, είναι η αποκρατικοποίηση του φορέα διαχείρησης μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Εκκίνση των εργασιών

Μέσα στο καλοκαίρι, τα αποτελέσματα των διαγωνισμών για τα υποέργα πέρασαν από την έγκριση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αφήνοντας ως τελικό στάδιο την υπογραφή των συμβάσεων, το οποίο άνευ απροόπτου θα έλθει εις πέρας αύριο, Τετάρτη.

Την κατασκευή των καλωδίων σχεδόν 90 χιλιομέτρων έχει αναλάβει, μετά από διεθνή διαγωνισμό, εδώ και μερικούς μήνες η θυγατρική εταιρία του ομίλου Βιοχάλκο, Ελληνικά Καλώδια, με τις εργασίες να έχουν ήδη ξεκινήσει από τις αρχές του καλοκαιριού στα εργοστάσιά της.

Η εταιρία θα υλοποιήσει την διασύνδεση των νησιών με υποβρύχιες καλωδιακές συνδέσεις 150 kV Τήνου - Σύρου, Σύρου - Μυκόνου, Σύρου - Πάρου και την τοποθέτηση τερματικού καλωδίων 150 kV στην Τήνο. Η διαδικασία αυτή θα χρειαστεί λεπτομερή σχεδιασμό, καθώς στην υποθαλάσσια σύνδεση των Κυκλάδων υπάρχουν θαλάσσιοι τάφροι βάθους έως και 300 μέτρα. Για αυτό το γεγονός, η διεθνής πρακτική αναφέρει, ότι η τοποθέτηση του υποθαλάσσιου καλωδίου γίνεται περιμετρικά των τάφρων και κάνοντας παράκαμψη, ενώ το καλώδιο βυθίζεται, ώστε να αποφευχθεί η αποκόλλησή του από τις άγκυρες των πλοίων. Ολες οι ενέργειες θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια ρομποτικής τεχνολογίας.

Σύμφωνα με τους τελεσμένους διαγωνισμούς, το καλώδιο «τροφοδότη», μήκους επίσης περί τα 90 χιλιόμετρα, το οποίο θα συνδέει τη Σύρο με το Λαύριο, αναλαμβάνει να κατασκευάσει η ιταλική εταιρία Prysmian Powerling SrL, ενώ επιμέρους έργα όπως υποσταθμοί στα νησιά κ.α, ανέλαβαν η ελβετική ΑΒΒ και η γαλλική Alstom Grid SpA.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 240 εκατομμύρια ευρώ, έναντι των 400 εκατ. ευρώ του αρχικού σχεδιασμού, και κατανέμεται στις τέσσερις ομάδες έργων.

Η πρώτη ομάδα αφορά την υπόγεια και υποβρύχια καλωδιακή διασύνδεση 150 kV Λαυρίου – Σύρου έναντι προϋπολογισμού 100.000.000 ευρώ. Η δεύτερη ομάδα αφορά τις υπόγειες και υποβρύχιες καλωδιακές διασυνδέσεις Tήνου-Σύρου, Σύρου -Μυκόνου, Σύρου-Πάρου και τερματικό καλωδίων στην Τήνο, έναντι προϋπολογισμού 85.000.000 ευρώ. Η τρίτη ομάδα αφορά την κατασκευή υποσταθμού ζεύξης 150 kV στο Λαύριο, υπαίθριες διατάξεις σύνδεσης με το ΚΥΤ 400 kV Λαυρίου καθώς και 3 υποσταθμούς υποβιβασμού 150 kV (μέση τάση) σε Σύρο – Πάρο – Μύκονο, έναντι προϋπολογισμού 42.000.000, ενώ η τέταρτη ομάδα προβλέπει την κατασκευή συγκροτήματος αυτόματης αντιστάθμισης έργου ισχύος στη Σύρο, έναντι προϋπολογισμού 13.000.000 ευρώ.

Οικονομική και περιβαλλοντολογική «ανάσα»

Η παρατεταμένη αδράνεια στην υλοποίηση της διασύνδεσης της νησιωτικής χώρας με το ηπειρωτικό σύστημα, επέφερε αυξημένα έξοδα, μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ, στους καταναλωτές όλης της χώρας.

Η άμεση συνάρτηση της κατάστασης του ηλεκτρικού συστήματος με τις τελικές τιμές καταναλωτή αποδεικνύεται από τους αριθμούς, καθώς για την κάλυψη της ακριβής τιμής της ενέργειας, η οποία παράγεται στα μη διασυνδεδεμένα νησιά από σταθμούς ντίζελ και μαζούτ της ΔΕΗ, οι καταναλωτές εκλήθησαν να πληρώσουν, μόνο για τη διετία 2012 – 2013, συνολικά 1,55 δις ευρώ. Επίσης, ενώ το μέσο κόστος παραγωγής για το ηπειρωτικό σύστημα το 2012 ήταν 83 ευρώ / MWh, στη νησιωτική Ελλάδα κυμάνθηκε από 205 Ευρώ / MWh έως και 1748 Ευρώ / MWh. Μία τεράστια δηλαδή δαπάνη για την συντήρηση ενός απαρχαιωμένου, ενεργοβόρου, αναποτελεσματικού και περιβαλλοντικά επιβλαβούς συστήματος, όπως αυτό, που υφίσταται στα νησιά.