Συνεχίζει ανοδικά η Σαντορίνη

Ξεκίνησε τους τελευταίους μήνες (από τον Μάιο) η λειτουργία του Τουριστικού Παρατηρητηρίου και του Οργανισμού Διαχείρισης και Προβολής Προορισμού, με τα πρώτα στατιστικά στοιχεία ήδη να συλλέγονται και να επεξεργάζονται.

Ήδη από τον Μάιο, ο Δήμος Θήρας, σε συμφωνία με τους κοινωνικούς εταίρους είχε προχωρήσει, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, στη δημιουργία ενός Οργανισμού Διαχείρισης και Προβολής του Προορισμού - γνωστό ως DMΜO (Destination Management/Marketing Organization).

Υψηλές προσδοκίες από το πρόγραμμα

Η λειτουργία του Παρατηρητηρίου Βιώσιμου Τουρισμού του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού για τη Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου που υλοποιήθηκε στη περίοδο 2013-15 από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και αποτελεί τη βάση για τη δημιουργία Τουριστικού Παρατηρητηρίου και DMMO σε επίπεδο προορισμού .

Συγκεκριμένα, το Τουριστικό Παρατηρητήριο και DMMO Σαντορίνης περιλαμβάνει:

Α) Την λειτουργία Τουριστικού Παρατηρητηρίου με βάση τις προδιαγραφές της ΕΕ και του ΠΟΤ προσαρμοσμένες στις ιδιαιτερότητες του συγκεκριμένου προορισμού σε συνεργασία με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς

Β) Την εκπόνηση σχεδίου Ανάπτυξης Βιώσιμου Τουρισμού σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους φορείς

Γ) Την αξιολόγηση του σχεδίου προώθησης του προορισμού και την επικαιροποίηση του με βάση το νέο σχέδιο τουριστικής ανάπτυξης

Με τα ανωτέρω, όπως αναμένεται, ο Δήμος Θήρας και η τοπική τουριστική επιχειρηματική αγορά, θα αποκτήσει ένα εργαλείο σχεδιασμού τουριστικής πολιτικής βασισμένο σε δεδομένα της τουριστικής δραστηριότητας, που θα δημιουργήσει ένα σχέδιο τουριστικής ανάπτυξης, θα συμβάλλει και στην αξιολόγηση του υφιστάμενου σχεδίου τουριστικής προβολής, ενώ θα συντελέσει στην απόκτηση εμπειρίας, σχετικά με τη δημιουργία e-DMMO, το θεσμικό του πλαίσιο, τη χρηματοδότηση τους και τη λειτουργία του.

Αναλυτική εξέταση στατιστικών στοιχείων

Το Παρατηρητήριο εξετάζει την εξέλιξη των αφίξεων στη Σαντορίνη, τόσο σε βάθος χρόνου, με βάση τα ετήσια δεδομένα αφίξεων επιβατών με τα διαφορετικά μέσα, όσο και την εποχική διακύμανση των τελευταίων ετών. Παράλληλα, γίνεται ανάλυση των αφίξεων με βάση τη χώρα προέλευσης των πτήσεων charter γεγονός που δίνει μια «εικόνα» των εθνικοτήτων που προτιμούν τον συγκεκριμένο προορισμό.

Σύμφωνα με τη μέχρι στιγμής μελέτη του Παρατηρητηρίου, με βάση τα στοιχεία των αφίξεων στη Σαντορίνη, με όλα τα μεταφορικά μέσα στη περίοδο 2000-2015, καταγράφεται ένας υπερδιπλασιασμός τους παρά τις διακυμάνσεις λόγω της κρίσης, με αποτέλεσμα οι συνολικές αφίξεις να αγγίξουν το 1εκ το 2011 και να το ξεπεράσουν το 2014, ξεπερνώντας το 2015 και το 1,5 εκ. από 750.000 το 2000.

Η κατανομή και η εξέλιξη κατά μέσο παρουσιάζει σημαντικό ενδιαφέρον, καθώς η συνολική αύξηση που καταγράφηκε στη περίοδο αυτή αφορά και τους τρεις τύπους μέσου άφιξης έστω και με διαφορετικό ποσοστό και εξέλιξη από χρόνο σε χρόνο που αποτυπώνει τόσο τις «κρίσεις» (παγκόσμια και εθνική), όσο και τις αλλαγές του δικτύου.

Ανά μέσο, το πλοίο συνεχίζει και αποτελεί το πλέον δημοφιλές μέσο αφού εξακολουθεί και μέσα στο 2015 να διακινεί πάνω από το 50% των επιβατών, παρ’ότι το 2009 είχε φτάσει να διακινεί το 65%. Επομένως οι διαφορές είναι πολύ μικρότερες όταν γίνουν σε σύγκριση με το 2000, παρά με το 2005 ή και αργότερα όπου και διαπιστώνεται σημαντική μείωση του μεριδίου των αφίξεων με πλοίο.

Παράλληλα, ο απόλυτος αριθμός των αφίξεων με πτήσεις εσωτερικού υπερέβη για πρώτη φορά εκείνων του εξωτερικού το 2015 έστω και κατ’ελάχιστο, φτάνοντας το 23,38%, ενώ το 2005 ήταν μόλις 15,44% και μέχρι το 2014 κάτω από 20%. Το γεγονός αυτό που φαίνεται να οφείλεται στην δραστηριοποίηση στην εσωτερική αγορά της Raynair με αποτέλεσμα τόσο την αύξηση της διαθεσιμότητας θέσεων, αλλά και στη μείωση των τιμών. Το φαινόμενο αυτό φαίνεται να επιβεβαιώνεται και από τα μηνιαία στοιχεία από τον Νοέμβριο του 2015 και μετά όπου φαίνεται μια «μετακίνηση» επιβατών από το πλοίο στο αεροπλάνο.

Τέλος, το ποσοστό των αφίξεων με πτήσεις εξωτερικού (πτήσεις charters) έχει τις μικρότερες διακυμάνσεις και παραμένει περίπου το ίδιο το 2015 σε σύγκριση με το 2000.

Λεπτομερέστερα, εξετάζοντας τα δεδομένα κατά μήνα για τη περίοδο 2012-2015, παρατηρείται βελτίωση της εποχικότητας αφού οι αφίξεις το δίμηνο Ιουλίου - Αυγούστου υποχωρούν από 43% το 2012 σε 38,8% το 2015 και για το τετράμηνο Ιουνίου-Σεπτεμβρίου από 74,5% σε 69,9%. Ο Μάιος είναι ο μήνας που σημειώνει την υψηλότερη μεταβολή στο ποσοστό συμμετοχής (από 8,6% και 10,9%), ενώ μικρές αυξήσεις καταγράφονται τους μήνες Μάρτιο-Απρίλιο και Οκτώβριο-Νοέμβριο.

Με βάση την υπόθεση εργασίας που έχει υιοθετήσει το Εργαστήριο Τοπικής και Νησιωτικής Ανάπτυξης, η εκτίμηση του αριθμού των επισκεπτών του νησιού για τα έτη 2012-2015, υπολογίζεται μόλις σε 750.000 το 2012 (μια κακή χρονιά, ειδικά για το εσωτερικό τουρισμό) και ανέρχεται σε 1,35 το 2015, υψηλότερες από εκείνες του 2014.

Σε ό,τι αφορά στις αφίξεις ανά εθνικότητα, επιβεβαιώνεται ο σημαντικός ρόλος των Ιταλών που φαίνεται να ξεπερνούν τους Βρετανούς τα τελευταία χρόνια. Και οι δύο εθνικότητες βρίσκονται σε μεγάλη αύξηση και καλύπτουν το 54% των συνολικών αφίξεων με περίπου 100 χιλιάδες για κάθε χώρα, έναντι 350 χιλιάδων στο σύνολο των αφίξεων εξωτερικού. Ακολουθούν σε  σημαντική απόσταση οι προερχόμενοι από Αυστρία (31.951), από Γαλλία (20.543) και από Γερμανία (14.639). Οι τελευταίοι καταγράφουν μια μικρή κάμψη όπως και όλοι οι Σκανδιναβοί, γεγονός που θα πρέπει να αξιολογηθεί.

Όσον αφορά στην κρουαζιέρα, οι αφίξεις πλοίων και επιβατών κρουαζιέρας καταγράφει αυξομειώσεις κατά τη περίοδο 2010-2015 με τα 2 τελευταία χρόνια να βρίσκεται σε ανοδική πορεία. Ειδικά ο αριθμός επιβατών που το 2010 ήταν 669.025 άτομα και 853.561 το 2011, έφτασε το 2015 σε 805.299.

Στοιχεία και εκτιμήσεις για το 2016

Σύμφωνα με τα στοιχεία των πρώτων 6 μηνών, για τη φετινή χρονιά, σε ό,τι αφορά στις συνολικές αφίξεις με όλα τα μέσα, καταγράφεται μια μικρή μείωση της τάξης του 1,5% που όμως «κρύβει» πολλές εσωτερικές διαφοροποιήσεις που πρέπει να ληφθούν υπόψη στις όποιες εκτιμήσεις στο μέλλον.

Αναλυτικά, οι αφίξεις με πτήσεις εσωτερικού είναι ιδιαίτερα αυξημένες όπως και τους τελευταίους μήνες του 2015, σε βάρος των μετακινήσεων με πλοίο: οι πρώτες αυξήθηκαν από 147 (2015) σε 189 χιλιάδες (2016) και οι δεύτερες μειώθηκαν από 300 σε 235 χιλιάδες αντίστοιχα. Καταγράφεται μια μείωση της τάξεως των 20.000 ατόμων.

Ταυτόχρονα όμως, οι αφίξεις με πτήσεις εξωτερικού συνεχίζουν να αυξάνονται, καθώς το πρώτο εξάμηνο του 2016 ήταν 116.754, ενώ το αντίστοιχο διάστημα του 2015 ήταν 105.601.

Με βάση την εκτίμηση αφίξεων τουριστών και παραθεριστών καταγράφεται μείωση: από 425 χιλιάδες το 2014 και 453 χιλιάδες το 2015, η εκτίμηση τους υπολογίζει σε 398 χιλιάδες, ενώ τέλος, οι αφίξεις κρουαζιέρας εμφανίζονται ελαφρά αυξημένες τόσο σε αριθμό σκαφών (από 192 σε 207) όσο και σε αριθμό επιβατών (από 250.455 σε 272.107).