«Φτάσαμε στο “θαύμα”»

Ένα έργο τεράστιας ιστορικής και πολιτιστικής σημασίας, αναμένεται να ξεκινήσει άμεσα στο νησί της Σικίνου, έπειτα από την εξασφάλιση χρηματοδότησης, ύψους 750.000 ευρώ, με τη συνεργασία της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων.

Το έργο αφορά στη στερέωση και αποκατάσταση του Ναού της Επισκοπής Σικίνου, ενός εντυπωσιακού μνημείου ιδιαιτέρως μεγάλης αρχαιολογικής και ιστορικής αξίας καθώς πρόκειται για μια μοναδική περίπτωση μετασκευής ενός ρωμαϊκού μαυσωλείου σε χριστιανικό Ναό, το οποίο φέρει έντονα τα σημάδια της φθοράς του χρόνου και χρήζει άμεσης παρέμβασης για τη διάσωσή του.

Κτίστηκε αρχικά τον 3ο αι. μ.Χ. ως ρωμαϊκό ταφικό μνημείο, αργότερα έγινε ναός του Πυθίου Απόλλωνα και μετέπειτα, τον 5ο αιώνα μετατράπηκε σε χριστιανικό ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου, ενώ αποτελεί ένα από τα καλύτερα σωζόμενα κτήρια της αρχαιότητας και είναι ίσως το μοναδικό, που διατηρεί όλες τις μεταγενέστερες επισκευές και προσθήκες του.

Πέρα από την προστασία του μνημείου και τη διατήρησή του στο χρόνο, θα αναδειχθεί και το παλίμψηστο των οικοδομικών φάσεών του, με σεβασμό στα μορφολογικά και κατασκευαστικά χαρακτηριστικά όλων των εποχών.

Μνημείο - τοπόσημο

Το κτίριο του ναού είναι κηρυγμένο ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, όπως και όλο το κτηριακό συγκρότημα της Επισκοπής. Το μνημείο παρουσιάζει σημαντικά στατικά προβλήματα -τα οποία καθόρισαν και τη μορφή του για αιώνες, προβλήματα υγρασίας, μορφολογικές αλλοιώσεις, λόγω των μεταγενέστερων επεμβάσεων και εικόνα εγκατάλειψης, λόγω ελλιπούς συντήρησης.

Σύμφωνα με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, με την υλοποίηση του έργου, θα συμπληρωθεί η παρέμβαση της προγραμματικής περιόδου ΕΣΠΑ 2007-2013 σε ένα μνημείο, το οποίο έχει αναδειχθεί ως τοπόσημο για το νησί της Σικίνου, στην εικόνα του οποίου συμπυκνώνεται μέρος της συλλογικής ταυτότητας της τοπικής κοινωνίας.

Στόχοι του έργου, που θα υλοποιηθεί με ίδια μέσα από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, είναι:

–        Η αντιμετώπιση των στατικών και οικοδομικών προβλημάτων του μνημείου, προκειμένου να αποκατασταθεί η στατική επάρκειά του

–        Η αποκατάσταση φθορών και ασύμβατων επεμβάσεων, που αλλοιώνουν τη μορφή του

–        Η ανάδειξη του μνημείου ως παλίμψηστου, με διατήρηση όλων των ιστορικών του φάσεων

–        Η αξιοποίηση του συνόλου του συγκροτήματος της Mονής στο οποίο εντάσσεται το μνημείο, συμπεριλαμβανομένων και των κελιών, των οποίων οι εργασίες αποκατάστασης ολοκληρώθηκαν με το ΕΣΠΑ 2007-2013 και τώρα θα τους αποδοθεί χρήση εκθεσιακού χώρου

–        Η διαμόρφωση του άμεσου περιβάλλοντος χώρου.

Ο αποκατεστημένος Ναός της Επισκοπής Σικίνου, ο Ναός της Αγίας Άννας και οι βοηθητικοί χώροι της μονής (κελιά) που θα φιλοξενούν έκθεση για την ιστορία και αρχαιολογία του νησιού, ανήκουν στο ίδιο συγκρότημα, μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο τους και θα αποτελέσουν έναν νέο επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο, σημείο αναφοράς για τον τοπικό πληθυσμό και ντόπιους και ξένους επισκέπτες.

«Περνάμε στις επόμενες γενιές ιστορία και παράδοση»

Για τη σημαντική και ευχάριστη αυτή εξέλιξη, μίλησε στην Κοινή Γνώμη ο Δήμαρχος Σικίνου, κ. Βασίλης Μαράκης, ο οποίος δήλωσε απόλυτα ικανοποιημένος με την εξέλιξη, δεδομένου, ότι η αποκατάσταση του Ναού, αποτελεί πάγια επιδίωξη της τοπικής κοινωνίας, με πολλές προσπάθειες να έχουν γίνει στο παρελθόν, χωρίς ωστόσο να ευοδωθούν.

Όπως σημείωσε ο κ. Μαράκης, επί της προηγούμενης διοίκησης, με επικεφαλής τον κ. Συρίγο, είχε διοργανωθεί Αρχαιολογικό Συνέδριο, όπου το ενδιαφέρον για την αναστήλωση και αποκατάσταση του Ναού, αναζωπυρώθηκε, ενώ από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, είχαν υπάρξει κάποια τοπογραφικά, μεταξύ άλλων και για τον Ναό της Επισκοπής.

Καθώς δεν υπήρχε καμία πρότερη μελέτη για το μνημείο, «φτάσαμε στο “θαύμα” μετά από πολύ κόπο και δουλειά, μόλις τον τελευταίο χρόνο», τόνισε. «Έκανα κάθε εβδομάδα ταξίδια στην Αθήνα, βρήκαμε χρήματα, από χορηγούς και φίλους, μας βοήθησε η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος, ο εφοπλιστής κ. Μαρτίνος, όλα αυτά συνέβαλλαν καθοριστικά, προκειμένου να ξεκινήσουν να εκπονούνται οι μελέτες», από αρχαιολόγους, που φιλοξενήθηκαν στο νησί και οι οποίες, λόγω της σπουδαιότητας του κτίσματος, έπρεπε να είναι απόλυτα σωστές και εγκεκριμένες από το ΚΑΣ.

Παράλληλα, όπως υπογράμμισε, υπήρχε και συνεχίζει να υπάρχει αγαστή και συχνή επικοινωνία και με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και τον Έφορο, κ. Αθανασούλη, ο οποίος είχε απόλυτη γνώση της υψίστης σημασίας του μνημείου και του έργου, δεδομένου, ότι αποτελεί μοναδικό στο είδος του στις Κυκλάδες, αφού στις κολώνες του “στηρίζει” τον ρωμαϊκό, προχριστιανικό και χριστιανικό πολιτισμό.

«Είναι ένα επιβλητικό μνημείο, που δυστυχώς, με το πέρασμα των χρόνων, έχει αρχίσει να έχει μεγάλες φθορές», σημείωσε, επισημαίνοντας, πως «για μένα είναι ένα θαύμα. Είναι ο μεγαλύτερος στόχος που θα μπορούσα να έχω ως δήμαρχος. Περνάμε, ουσιαστικά, στις επόμενες γενιές, την ιστορία και την παράδοσή μας και αυτό είναι ό,τι σημαντικότερο για το νησί μας».

Παράλληλα, ο κ. Μαράκης δήλωσε αισιόδοξος για την άμεση έναρξη των εργασιών, οι οποίες θα γίνουν από ειδικούς, με ενδελεχή σχεδιασμό και παρεμβάσεις, που θα σέβονται την τεράστια ιστορία του και που θα διαρκέσουν έως και το 2020, υπό την αυστηρή επίβλεψη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων.

Κλείνοντας, ο Δήμαρχος Σικίνου τόνισε, πως «θα έχει τεράστια επιπλέον ανάπτυξη το νησί μας και στον τουριστικό τομέα. Εδώ, έχουμε πολύ ποιοτικό τουρισμό. Έρχονται για τα μονοπάτια μας, για τα μοναστήρια μας, τα θρησκευτικά μας πανηγύρια. Σεβόμαστε αυτό τον κόσμο, όπως και τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις, διότι το νησί μας, στην ουσία, αυτό έχει. Αυτή η διαφορετικότητά μας, είναι που μας κάνει τόσο ξεχωριστούς. Το νησί δεν έχει αλλοιωθεί, δεν έχει χάσει το νησιώτικο χαρακτήρα του, αλλά ούτε και τον ιστορικό. Και αυτό το έργο, είναι ό,τι σημαντικότερο θα μπορούσε να γίνει στα χρόνια μας και μέσα σε τόσο δύσκολους οικονομικά καιρούς», ενώ ευχαρίστησε τον Περιφερειάρχη Ν. Αιγαίου κ. Χατζημάρκο, ο οποίος επέλεξε να εντάξει στα χρηματοδοτικά προγράμματα το εργο, καθώς επίσης και τον Έφορο Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, για την αμέριστη συνδρομή του στο μελετητικό έργο, αλλά και στο επόμενο στάδιο των εργασιών.