Εκτίναξη δηλωμένων υπερωριών μετά την ψηφιακή κάρτα εργασίας

Θεαματική αύξηση των δηλωμένων υπερωριών, των εσόδων του ΕΦΚΑ από υπερωριακή εργασία, υπερεργασία, νυχτερινά και αργίες, αλλά και των εισοδημάτων των εργαζομένων, αποκαλύπτουν τα στοιχεία που προκύπτουν παράλληλα με τη χρήση της ψηφιακής κάρτας εργασίας. Είναι ενδεικτικό ότι στο πρώτο 5μηνο του έτους οι υπερωρίες ξεπέρασαν τα 2 εκατ., όταν όλο το 2024 οι δηλωμένες υπερωρίες έφθαναν μόλις το 1 εκατ. ώρες.

Σωρευτικά από το 2021, όταν για ένα ολόκληρο εξάμηνο η ελληνική οικονομία βρισκόταν ακόμη σε lockdown, έως το τέλος του 2024, όταν είχαν ενταχθεί στο σύστημα της ψηφιακής κάρτας σχεδόν όλοι οι κλάδοι που είναι και σήμερα, το σύνολο των υπερωριών ανερχόταν σε 4 εκατ. Μόνο το πρώτο 5μηνο του 2025, οι υπερωρίες άγγιξαν τα 2,1 εκατ. ώρες.

Η αύξηση της απασχόλησης, και μάλιστα της νόμιμης και κατά κύριο λόγο της πλήρους απασχόλησης, η αύξηση των μισθών και η χρήση της ψηφιακής κάρτας εργασίας έχουν θεαματικά αποτελέσματα στην εγχώρια αγορά εργασίας. Και μάλιστα αυτό συμβαίνει ενώ από τον Απρίλιο και μετά το υπουργείο Εργασίας, με απόφαση της υπουργού Νίκης Κεραμέως, προχώρησε σε περαιτέρω ελάφρυνση του μη μισθολογικού κόστους, με όφελος για εργαζομένους, επιχειρήσεις αλλά και ΕΦΚΑ, όπως αποδεικνύουν τα στοιχεία.

Συγκεκριμένα, ο υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών υπερεργασίας, υπερωριών, νυχτερινής απασχόλησης και απασχόλησης σε ημέρες αργίας ή Κυριακές των μισθωτών πλήρους απασχόλησης πραγματοποιείται επί του ωρομισθίου που αντιστοιχεί στην οκτάωρη εργασία, χωρίς δηλαδή την προσαύξηση που αντιστοιχεί σε αυτές τις ειδικές περιπτώσεις χρόνου απασχόλησης.

Η ρύθμιση δεν θίγει την προσαύξηση στην αμοιβή των εργαζομένων για υπερεργασία, υπερωρίες, νυχτερινή απασχόληση και απασχόληση σε αργίες και Κυριακές, που συνεχίζει να καταβάλλεται ως έχει. Επηρεάζει μόνο τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών. Και παρ’ όλα αυτά, τα έσοδα του ΕΦΚΑ παρουσιάζονται επίσης αυξημένα, ενώ θα ήταν αναμενόμενη μια πτώση στα έσοδα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, κατά το πρώτο δίμηνο εφαρμογής του μέτρου της κατάργησης των προσαυξήσεων, που έρχεται να προστεθεί στην επιπλέον μείωση ασφαλιστικών εισφορών από το 2025, προκύπτουν τα εξής:

• Τον Απρίλιο του 2025 οι καταγεγραμμένες αποδοχές των παραπάνω ειδών απασχόλησης παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με ένα χρόνο πριν (Απρίλιος 2024) καθώς και σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (Μάρτιος 2025). Οι αποδοχές από υπερωρίες/υπερεργασία αυξήθηκαν κατά 62% σε σχέση με τον Απρίλιο του 2024 και κατά 55% σε σχέση με τον Μάρτιο του 2025. Παράλληλα, οι αποδοχές νυχτερινών/αργιών αυξήθηκαν κατά 55% σε σχέση με τον Απρίλιο του 2024 και κατά 60% σε σχέση με τον Μάρτιο του 2025.

• Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τον Απρίλιο του 2025 τα έσοδα ασφαλιστικών εισφορών από υπερωρίες/υπερεργασία να είναι αυξημένα κατά 48% σε σχέση με τον Απρίλιο του 2024 και κατά 50% σε σχέση με τον Μάρτιο του 2025. Και αντίστοιχα, τον Απρίλιο του 2025 τα έσοδα ασφαλιστικών εισφορών από νυχτερινά και αργίες αυξήθηκαν κατά 54% σε σχέση με τον Απρίλιο του 2024 και κατά 54% σε σχέση με τον Μάρτιο του 2025.

Οπως εξηγεί στην «Κ» ο γενικός γραμματέας Εργασιακών Σχέσεων Νίκος Μηλαπίδης, οι συντελεστές στους οποίους οφείλονται οι παραπάνω αυξήσεις είναι:

1. Η γενική αύξηση των μισθών. Οσο αυξάνονται οι αποδοχές στην οικονομία είναι λογικό να αυξάνονται και οι ασφαλιστέες αποδοχές που συνδέονται με τους συγκεκριμένους τύπους εργασίας.

2. Η χρήση της ψηφιακής κάρτας εργασίας.

3. Το μέτρο της αναμόρφωσης του υπολογισμού των εισφορών υπερεργασίας, υπερωριών, νυχτερινών και αργιών.

Είναι ενδεικτικό πως οι τρεις κλάδοι με τις περισσότερες καταγεγραμμένες υπερωρίες βάσει των στοιχείων της ψηφιακής κάρτας από το Π.Σ. «Εργάνη» είναι η βιομηχανία, το λιανεμπόριο και η εστίαση, ενώ οι υπόλοιποι ενταγμένοι κλάδοι (σούπερ μάρκετ, τουρισμός, ασφαλιστικές εταιρείες, τράπεζες, εταιρείες security και ΔΕΚΟ) έπονται. Συγκεκριμένα, το 81% του συνόλου των καταγεγραμμένων υπερωριών για το πρώτο τετράμηνο του 2025 προήλθε από αυτούς τους τρεις κλάδους.

Το αντίστοιχο μέγεθος για το πρώτο τετράμηνο του 2024 ήταν 75%. Κατά το πρώτο τετράμηνο του 2025 αυτοί οι τρεις βασικοί κλάδοι παρουσίασαν πολύ σημαντική αύξηση στις καταγεγραμμένες υπερωρίες σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024 λόγω της υποχρεωτικής εφαρμογής της ψηφιακής κάρτας (βιομηχανία +77%, λιανεμπόριο +107%, εστίαση +66%).

Θεαματική είναι η ποσοστιαία αύξηση στις καταγεγραμμένες υπερωρίες του τουρισμού. Τον Απρίλιο του 2025 οι υπερωρίες στον τουρισμό αυξήθηκαν κατά 1.105%, κατατάσσοντάς τον ως τον αμέσως επόμενο κλάδο με τις περισσότερες υπερωρίες.

Πριν από την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας, ο τουρισμός ήταν ο κλάδος με τις λιγότερες καταγεγραμμένες υπερωρίες σε σχέση με τους υπόλοιπους κλάδους που έχουν ενταχθεί, μετά τις ασφαλιστικές εταιρείες.

Να σημειωθεί τέλος πως, με το προωθούμενο εργασιακό σχέδιο νόμου, το μέτρο της μείωσης του μη μισθολογικού κόστους θα εφαρμοστεί και στις περιπτώσεις υπολογισμού των εισφορών σε προσαυξήσεις που προβλέπονται από συλλογικές συμβάσεις εργασίας καθώς και σε προσαυξήσεις που χορηγούνται οικειοθελώς από τον εργοδότη.

Πηγή: kathimerini.gr