Ένα παιχνίδι για την ομορφιά της κυκλαδικής φύσης

Δυναμική συνεργασία με στόχο την περιβαλλοντική εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση του κοινού για την προστασία του περιβάλλοντος στις Κυκλάδες, ξεκινούν το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης και το WWF Ελλάς.

Οι δύο οργανισμοί  ενώνουν τις δυνάμεις τους για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση μιας σειράς από καινοτόμες δράσεις, που με όχημα τον πολιτισμό και την ιστορία, τοποθετούν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος το περιβάλλον, τις σύγχρονες απειλές που δέχεται και την ανάγκη για την προστασία του, μέσα από την κινητοποίηση των πολιτών. 

Οι δράσεις ξεκινούν με τη δημιουργία ενός παιχνιδιού περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, την «Κυκλαδούπολη», ενώ το 2019-2020 οι δύο φορείς θα συνδιοργανώσουν τον παιδικό διαγωνισμό ζωγραφικής του Μουσείου. Θα ακολουθήσουν μια σειρά από ομιλίες, εκπαιδευτικές δράσεις, ειδικά σχεδιασμένες εκθέσεις αλλά και δράσεις για παιδιά και για όλη τη οικογένεια.

Η «Κυκλαδούπολη» είναι ένα εκπαιδευτικό παιχνίδι που σχεδιάστηκε από τους δύο οργανισμούς. Απευθύνεται σε παιδιά άνω των 6 ετών και θα κυκλοφορήσει πολύ σύντομα σε σχολεία της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού μέσω των Μουσειοσκευών του Μουσείου για τον κυκλαδικό πολιτισμό. Μέσα από αυτό, οι μαθητές θα αντιληφθούν την ουσιαστική αξία που έχει η φύση για τη ζωή μας στον πλανήτη και να ενημερωθούν για την πολύτιμη βιοποικιλότητα των Κυκλάδων αλλά και για την έννοια της αειφόρου ανάπτυξης, μέσα από διασκεδαστικές δοκιμασίες και γρίφους.

Οι δύο οργανισμοί δημιούργησαν το παιχνίδι με στόχο να ευαισθητοποιήσουν το κοινό σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και να εμπνεύσουν γονείς και παιδιά να υιοθετήσουν μια νέα στάση ζωής, με όχημα μία από τις κοιτίδες του πολιτισμού, τις Κυκλάδες. Η δημιουργία της «Κυκλαδούπολης» υποστηρίχθηκε από το Cyclades Preservation Fund και το Κοινωφελές Ίδρυμα Α.Κ. Λασκαρίδη.

Τα παιδιά φαντάζονται, δοκιμάζουν, ερευνούν κι ανακαλύπτουν

Το παιχνίδι παίζεται από 2-4 παίκτες με δύο ζάρια και πιόνια εμπνευσμένα από αντικείμενα του κυκλαδικού πολιτισμού. Το ταμπλό  του παιχνιδιού αναπαριστά το φυσικό περιβάλλον και τις προοπτικές βιώσιμης ανάπτυξης των Κυκλάδων. 120 χαρτονομίσματα του ενός «κυκλαδόνιου» μοιράζονται στην αρχή από τον τραπεζίτη στους παίκτες.  Ανάλογα με τη ζαριά ο παίκτης μπορεί να πέσει  πάνω στις 16 κάρτες «μπουνάτσα» όπου κερδίζει κυκλαδόνια ή στις 16 κάρτες «φουρτούνα» όπου πληρώνει κυκλαδόνια ενώ με τις 22 «κάρτες τίτλων προστασίας» μπορεί να αγοράσει «προστασία» στις κατηγορίες: Θαλάσσια θηλαστικά, Ψαρικά, Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, Μεσογειακή βλάστηση, Τοποθεσίες-αρχαιολογικοί χώροι, Οικοτουριστικές διαδρομές κ.ά

Στόχος του παιχνιδιού είναι η προστασία της φύσης των Κυκλάδων. Τα «κυκλαδόνια» αντιπροσωπεύουν τη συμβολική αξία του περιβάλλοντος των Κυκλάδων και οι «τίτλοι» που αγοράζει ο παίκτης αναφέρονται στην προστασία της φύσης και του πολιτισμού. Οι παίκτες αγοράζοντας έναν τίτλο αποκτούν το δικαίωμα προστασίας του. Νικητής είναι ο παίκτης που θα συγκεντρώσει τα περισσότερα κυκλαδόνια και τίτλους προστασίας. Ο νικητής λαμβάνει το κύπελλο του προστάτη της φύσης-ήρωα των Κυκλάδων.

Τα παιδιά μαθαίνουν να τακτοποιούν τα του οίκου τους, δηλαδή του πλανήτη στον οποίο ζουν. Προστατεύουν το περιβάλλον για να έχουν πόρους τώρα και στο μέλλον. Το νόμισμα της «Κυκλαδούπολης» αντιπροσωπεύει όχι  την χρηματική αλλά την ουσιαστική αξία που έχει η φύση για τη ζωή μας στον πλανήτη. Μέσα από το παιχνίδι ενημερώνονται για την πολύτιμη βιοποικιλότητα των Κυκλάδων αλλά και για την έννοια της αειφόρου ανάπτυξης. Στόχος τους είναι να αποκτήσουν όχι την ιδιοκτησία αλλά την προστασία της φύσης και των βιώσιμων δραστηριοτήτων στις Κυκλάδες. Γιατί τελικά ποιος βγαίνει νικητής; Αυτός που έχει πολλά χρήματα αλλά δεν έχει καθαρό αέρα να αναπνεύσει ή αυτός που έχει μια καλή ποιότητα ζωής;

Φύση και πολιτισμός στις Κυκλάδες: δυο όψεις του ίδιου νομίσματος

Ο κυκλαδικός πολιτισμός είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με το φυσικό περιβάλλον όπου γεννήθηκε. Η θάλασσα, η γη που δίνει τις πρώτες ύλες για τα τέχνεργα του ανθρώπου, όπως το μάρμαρο και ο οψιδιανός, το ιδιαίτερο φως του Αιγαίου, το έδαφος που καλεί σε μια μινιμαλιστική αρχιτεκτονική.

Κι αν είναι ακόμη πολλά τα αινίγματα που μένουν να λυθούν για το νόημα και την ερμηνεία των έργων που κατασκεύασαν οι Κυκλαδίτες στην εποχή της ακμής του πολιτισμού τους, άλλα τόσα είναι και τα αινίγματα της φύσης των Κυκλάδων που δεν έχουν απαντηθεί με σιγουριά. Ήταν άραγε πάντα τόσο αραιή και χαμηλή η βλάστηση στα νησιά ή μήπως το άδενδρο τοπίο είναι προϊόν της υπερβόσκησης;

Είναι βέβαιο πως πίσω από το φαινομενικά ξερό τοπίο των νησιών, κρύβεται μια θαυμαστή βιοποικιλότητα. Στην ξηρά, στη θάλασσα και στον αέρα ζούνε οργανισμοί, ζώα και φυτά, που αποτελούν πολύτιμους κρίκους σε ένα οικοσύστημα. Μέρος του οικοσυστήματος ήταν πάντα ο άνθρωπος. Το είδος μας επηρέασε και επηρεάστηκε από τη φύση. Ωστόσο, στη σύγχρονη εποχή έγειρε η ζυγαριά επικίνδυνα προς τη μεριά της επίδρασης του ανθρώπου στη φύση. Αν όμως οφείλουμε να προστατεύσουμε τους αρχαιολογικούς χώρους και τα ευρήματα των ανασκαφών,  άλλο τόσο πρέπει να προστατεύσουμε και τη φύση. Για να συνεχίσουμε να ζούμε και να παράγουμε πολιτισμό.

Από το εισαγωγικό κείμενο του παιχνιδιού

Οι Μουσειοσκευές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης είναι βαλίτσες με εκπαιδευτικό υλικό που ταξιδεύουν σε σχολεία,  βιβλιοθήκες και άλλους φορείς, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε χώρες του εξωτερικού. Στόχος είναι να φέρουν πιο κοντά τον κόσμο του Μουσείου στα παιδιά και στους εκπαιδευτικούς εκτός Αθηνών. 120 σχολεία σε όλη την Ελλάδα δανείζονται κάθε χρόνο τις Μουσειοσκευές και περίπου 10000 μαθητές συμμετέχουν σε προγράμματα με το περιεχόμενό τους. Στο εξωτερικό έχουν δοθεί συνολικά 22 μουσειοσκευές στις ΗΠΑ, στον Καναδά, σε πολλές χώρες της Ευρώπης και στην Ζιμπάμπουε.

Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης έχει δημιουργήσει επτά συνολικά μουσειοσκευές. Κάθε μουσειοσκευή έχει διαφορετικό θέμα και περιέχει αντίγραφα αντικειμένων, εκπαιδευτικό υλικό, εικόνες σε ηλεκτρονική μορφή, βιβλία και εκπαιδευτικά παιχνίδια. Οι επτά μουσειοσκευές είναι:  Κυκλαδικός Πολιτισμός, Παίζοντας στην αρχαία Ελλάδα, Αρχαία ελληνική κεραμική, Το ένδυμα στην αρχαία Ελλάδα,  Η διατροφή στην αρχαία Ελλάδα, Η καθημερινή ζωή στην αρχαία Ελλάδα και η Πολυαισθητική μουσειοσκευή για άτομα με προβλήματα όρασης.