“Ευαισθητοποίηση της συνείδησης για τους κοινούς πόρους”

Το πρόγραμμα του ΚΟΙΝΩΝΩ Tinos Art Gathering ανακοινώθηκε και περιλαμβάνει δράσεις, οι οποίες  θα πραγματοποιηθούν από τον Ιούλιο του 2019 έως και τον Ιούλιο του 2020, στο πλαίσιο του θεματικού κύκλου “Τέσσερα (συν ένα) Στοιχεία” και θα καλύψουν όλες τις “γωνιές” της Τήνου.

Το ΚΟΙΝΩΝΩ Tinos Art Gathering είναι μια συνάντηση καλλιτεχνών, εκπαιδευτικών, ερευνητών, θεωρητικών και επιστημόνων οι οποίοι  προσκαλούνται στην Τήνο ώστε να δημιουργήσουν έργο με αφετηρία το ίδιο το νησί. Μέσα σε μια κοινότητα διαλόγου και συνέργειας, μια ανοιχτή διαδραστική εμπειρία φέρνει σε επαφή  πολλαπλά πεδία της τέχνης, της επιστήμης και των νέων μέσων. Συμμετέχοντες, κάτοικοι και επισκέπτες, αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, εμπλεκόμενοι με το φυσικό τοπίο και την ιστορία του νησιού με σκοπό την  επικοινωνία του έργου τους.

“Πάντρεμα” επιστήμης, πολιτισμού και τοπικής κοινωνίας

Το KOINΩΝΩ ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2016 με γνώμονα τη συν-δημιουργία και τη συμμετοχή εικαστικών που εργάζονταν με πολυποίκιλα μέσα έκφρασης. Η ευρεία συμμετοχή́ και η ανταπόκριση των κατοίκων και των επισκεπτών τού έδωσε την απαραίτητη ώθηση ώστε να συνεχίσει για δεύτερη χρονιά, το καλοκαίρι του 2017. Έτσι, τον επόμενο χρόνο, εξελίχθηκε διευρύνοντας τα πεδία και τις συνεργασίες, εμπλέκοντας φοιτητές και δίνοντας έμφαση στη δημιουργία σε ακόμα περισσότερες τοποθεσίες στο ίδιο το νησί, αυξάνοντας και τον αριθμό των συμμετεχόντων. Παρουσίασε μια σειρά́ εκθέσεων σύγχρονης τέχνης σε ιστορικά κτήρια του νησιού που προέκυψαν από τις δράσεις φιλοξενίας εικαστικών, καθώς και μια σειρά εργαστήριων, παρουσιάσεων και ομιλιών αξιοποιώντας ιδιαίτερους χώρους και χαρακτηριστικά φυσικά τοπία.

Η στροφή της σύγχρονης τέχνης σε μια διαδικασία δημιουργίας και εμπειρίας, εμπλέκοντας τοπικές κοινότητες και δίνοντας έμφαση σε νέα συνεργατικά εγχειρήματα, και από την άλλη η πολιτιστική κληρονομιά και το μοναδικό ποικιλόμορφο φυσικό τοπίο της Τήνου συντελούν στην καταλληλόλητά του ώστε να αποτελέσει χώρο διάδρασης και συνεργασίας νέων καλλιτεχνών και θεωρητικών. Με αυτόν το γνώμονα το ΚΟΙΝΩΝΩ επιχειρεί να φέρει σε επαφή καλλιτέχνες με επιστήμονες, θεωρητικούς, φοιτητές και επισκέπτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό.   

Δίνοντας έμφαση κυρίως στην  ανάπτυξη δημιουργικών σχέσεων και συνεργιών μεταξύ των δημιουργών, των διοργανωτών και του κοινού, το ΚΟΙΝΩΝΩ οικοδομεί μια πλατφόρμα ανάπτυξης σχέσεων δημιουργίας και εκπαίδευσης σε μια διαφορετική αντίληψη της αξιοποίησης της τοπικής κληρονομιάς.

Τέσσερα (και ένα) στοιχεία

Σύμφωνα με το πρόγραμμα το οποίο ανακοινώθηκε, ο Ιούλιος και ο Αύγουστος του 2019 είναι “αφιερωμένοι” στον Κήπο, ένα έργο εν εξελίξει του Tinos Art Gathering ΚΟΙΝΩΝΩ.

Το φθινόπωρο, το στοιχείο της Γης θα συνεχίσει να βρίσκεται κάτω από το “μικροσκόπιο” των συμμετεχόντων, καθώς τον Οκτώβριο του 2019 θα εξερευνηθούν οι ξερολιθιές, ο Βωλάξ, το Εξώμβουργο, τα Λατομεία και ο Κήπος της Συκιάς.

Το χειμώνα του 2020 κυρίαρχο στοιχείο θα είναι ο αέρας. Οι συμμετέχοντες θα περιηγηθούν στους αιολικούς κήπους, στην Άνω Μεριά, στο Φάρο Λιβάδας, θα εξετάσουν την ανεμογεννήτρια, το Βρυόκαστρο (ακρόπολη και φάρους), καθώς και τον Κήπο της Συκιάς.

Περνώντας στην άνοιξη του 2020 έρχεται η σειρά του στοιχείου του νερού. Τον Μάιο του 2020 οι συμμετέχοντες θα θαυμάσουν τους Κήπους του νερού. Θα περιηγηθούν στη Μέσα Μεριά της Τήνου, στην Ποταμιά-Λιβάδα (φράγμα), στις κρήνες του νησιού, τα λατομεία και τον Κήπο της Συκιάς.

Ο θεματικός κύκλος του ΚΟΙΝΩΝΩ των τεσσάρων (συν ενός) στοιχείων, κλείνει το καλοκαίρι του 2020, με το στοιχείο της Φωτιάς. Τον επόμενο Ιούλιο στην ατζέντα του Art Gathering θα βρίσκεται η Έξω Μεριά – ο Πάνορμος, ο Μαμάδος, το Μαλί, μία παραθαλάσσια ακτή, αλλά και ο Κήπος της Συκιάς.

Όπως τονίζουν οι διοργανωτές, τα τέσσερα στοιχεία (γη, νερό, αέρας, φωτιά) - συν ένα, το στοιχείο του χρόνου, είναι μια θεματική πρόταση που επιχειρεί να εντάξει το ίδιο το τοπίο, την ύλη στην αντίληψή μας για το χώρο, το χρόνο, τις εποχές, την ενέργεια, την παράδοση, τη φύση και τις διάφορες κοινωνικές εκφάνσεις τους όπως συναντώνται στην ιστορία κατοίκησης της Τήνου. Πρόκειται για μια ευαισθητοποίηση της συνείδησης για τους κοινούς πόρους που σήμερα περιορίζονται με απολύτως χρηστικές και έκρυθμες αξιοποιήσεις, εν αντιθέσει με τη φύση τους να εναλλάσσονται και να μεταμορφώνονται σύμφωνα με την παροδικότητα των φυσικών εποχών. Από την άλλη το βλέμμα στρέφεται στην ιδιαίτερη ατμόσφαιρα και τα χαρακτηριστικά της γης, του νερού, του αέρα, της φωτιάς που έχουν σχηματίσει στο πέρασμα του χρόνου το ποικιλόμορφο φυσικό τοπίο του νησιού των Κυκλάδων. Με αυτήν την αφορμή, καλλιτέχνες, επιστήμονες, φιλόσοφοι, ερευνητές προσκαλούνται να επαναπροσεγγίσουν τη σχέση μεταξύ της εποχής, στη διττή της σημασία ως εποχή του έτους και σύγχρονη εποχή, και του ανθρώπου, θέτοντας το θέμα της επαφής με την ύλη.

Μέσα από την παρατήρηση και από μια σειρά καλλιτεχνικών παρεμβάσεων, παραγωγών, εικαστικών εκθέσεων και συζητήσεων, οι συμμετέχοντες καλούνται να προβληματισθούν πάνω σε σύγχρονα οικολογικά, κοινωνικά θέματα και τις αναφαινόμενες λύσεις τους, σε ζητήματα πολιτισμού και τοπικότητας, και από την άλλη να δημιουργήσουν οργανικούς χώρους, Κήπους σε μια συγχρονία με την εποχή του χρόνου και τα απτά υλικά του τοπίου.

“Αυλαία” με βιωματική ανάγνωση του τοπίου

Αξίζει να υπενθυμιστεί, ότι ο θεματικός κύκλος “άνοιξε” τον Μάιο του 2019, όταν εξήντα προσκεκλημένοι από διαφορετικά πεδία της επιστήμης και της τέχνης συναντήθηκαν στην Τήνο την πρώτη εβδομάδα του μήνα και ήρθαν σε επαφή με το φυσικό και πολιτισμικό τοπίο της μέσα από οργανωμένες περιηγήσεις και ξεναγήσεις σε τέσσερα ιστορικά μονοπάτια του νησιού.

Σημείο αναφοράς των διαδρομών ήταν το Εξώμβουργο και από εκεί, ακολουθώντας τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, το κοινό είχε την ευκαιρία για μια βιωματική ανάγνωση του Τηνιακού τοπίου. Μέσα από οργανωμένες περιηγήσεις στα ιστορικά μονοπάτια του νησιού και σε συνδυασμό με εισηγήσεις και επιτόπιες μουσικές παρουσιάσεις σε επιλεγμένα σημεία, οι συμμετέχοντες ανακάλυψαν και ερεύνησαν και κατέγραψαν ένα σύνολο πολιτισμικών εκφάνσεων.

Στόχος των εναρκτήριων συναντήσεων του Μαΐου, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν από 1 έως 5 Μαΐου 2019 ήταν η γεφύρωση ιδεών μεταξύ διαφορετικών πεδίων της τέχνης και της επιστήμης, καθώς και η συνδημιουργία του υλικού που θα ξεδιπλωθεί στη συνέχεια μέσα από τις επιστημονικές, καλλιτεχνικές, χορευτικές και μουσικές παραγωγές του Οκτωβρίου, στην πρώτη θεματική ενότητα «Γη».