«Blue Heritage»: Το νέο εγχείρημα των «Διαδρομών στη Μάρπησσα» για την ανάδειξη της λαογραφίας, της αρχιτεκτονικής, των τεχνών και της ιστορίας των νησιών του Αιγαίου

Διαδικτυακή εμπειρία αφήγησης της πολιτιστικής κληρονομιάς

Η πολιτιστική κληρονομιά της Πάρου και των νησιών του Αιγαίου, καθώς και οι διαφορετικές πτυχές της τοπικής τους ταυτότητας φωτίζονται μέσα από το νέο εγχείρημα της ομάδας των «Διαδρομών στη Μάρπησσα» με στόχο την ενίσχυση της προσβασιμότητας και της δημιουργικής συμμετοχής του κοινού.

Ο ιστότοπος «Blue Heritage» προσφέρει στους επισκέπτες της μια μοναδική εμπειρία αφήγησης της κληρονομιάς, προκαλώντας τη μνήμη και τα συναισθήματά τους και αναδεικνύοντας τις ψηφίδες που συγκροτούν τον πολιτισμό του Αιγαίου.

Διαφορετικά αφηγηματικά μέσα όπως κείμενο, φωτογραφία, βίντεο, ηχογράφηση και σύγχρονα έργα τέχνης, συστήνουν αυθεντικά τον τόπο στον κόσμο, συνεισφέροντας στη δυναμική της πολιτισμικής συνέχειας.

Λαϊκός πολιτισμός, έθιμα, αρχιτεκτονική, τέχνες, παραδόσεις, ιστορία,  περιβάλλον, και στην καρδιά όλων ο άνθρωπος, αποτελούν τις βασικές θεματικές ενότητες της Blue Heritage.

Αρχιτεκτονική

Ο ήλιος, η θάλασσα και ο αέρας αποτελούν χαρακτηριστικά φυσικά στοιχεία του νησιώτικου και ιδιαίτερα του κυκλαδίτικου τοπίου. Τα στοιχεία του τόπου και του τοπίου επηρέασαν την αρχιτεκτονική και την διαμόρφωση των οικισμών δημιουργώντας τις αντίστοιχες εικόνες και συνθέτοντας την ταυτότητά τους. Τα κτίρια, τα υλικά κατασκευής τους, η περιβαλλοντική τους συμπεριφορά και η χωροθέτησή τους στους παραδοσιακούς οικισμούς και την ύπαιθρο του Αιγαίου έχουν πολλά να μας διδάξουν για τις συνήθειες και τον τρόπο ζωής των κατοίκων ανά τους αιώνες.

Λαογραφία

Τα ήθη και τα έθιμα, η λαϊκή δημιουργία, οι καθημερινές ασχολίες και ο τρόπος ζωής των κατοίκων των νησιών στο πέρασμα των χρόνων συγκροτούν τις πολύπλευρες εκφάνσεις του λαϊκού πολιτισμού. Η ανάδειξη των ιδιαίτερων στοιχείων που συγκροτούν την ταυτότητα κάθε νησιωτικής κοινότητας είναι σημαντική για την ενδυνάμωση της συλλογικής μνήμης.

Κάθε μορφή καλλιτεχνικής έκφρασης που γεννήθηκε και συνδέθηκε με τη ζωή στο Αιγαίο αποτελεί μία θαυμαστή πνευματική παρακαταθήκη που εμπλουτίζει διαχρονικά την ανθρώπινη εμπειρία και την αισθητική αντίληψη του τόπου. Η ιστορία των νησιών, το αιώνιο και μοναδικό στον κόσμο φως των Κυκλάδων, η θάλασσα, το φυσικό και ανθρωπογενές τοπίο αποτελούν αέναη πηγή έμπνευσης για την ανθρώπινη δημιουργία.

Τέχνες

Στις μέρες μας, καλλιτέχνες παράγουν νέα σύγχρονα έργα τέχνης μετουσιώνοντας την παράδοση και συνδέοντας το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον.

Γλυπτική, εικαστικές τέχνες, μουσική, χορός, θέατρο, ποίηση, λογοτεχνία, φωτογραφία αποτελούν σημεία αναφοράς για το αρχείο της Blue Heritage.

Ιστορία

Η μελέτη της ιστορίας και των συνθηκών που διαμόρφωσαν την ιστορική πραγματικότητα συμβάλλει στην καλλιέργεια ιστορικής συνείδησης και στην ενδυνάμωση της συλλογικής μνήμης. Η Blue Heritage επιδιώκει την γνωριμία με ιστορικά γεγονότα και δράσεις που άφησαν το αποτύπωμά τους στον τόπο ή επηρέασαν την εξέλιξη των νησιών και τις αξίες και τα ήθη των τοπικών κοινοτήτων.

Πορτρέτα

Οι άνθρωποι που έχουν επηρεάσει θετικά με το έργο τους τις τοπικές κοινότητες, είτε ανοίγοντας με τη δράση τους νέους ορίζοντες είτε αφήνοντας ως παρακαταθήκη τους σημαντική κοινωνική προσφορά, παρουσιάζονται στην Blue Heritage με σκοπό να γίνει κατανοητή η ξεχωριστή δυναμική και η συμβολή τους στη διαμόρφωση της ιστορίας των νησιών. Η συνειδητοποίηση της συμμετοχής τους στην πορεία του συλλογικού κοινωνικού γίγνεσθαι δίνει την ευκαιρία να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης για τη σύγχρονη κοινωνία.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του –παριανής καταγωγής- γλύπτη, Νικόλαου Περαντινού, γεννημένου το 1910. Ο ίδιος επέδειξε από νεαρή ηλικία μία καλλιτεχνική τάση. Αποφοιτώντας από τη Σχολή Καλών Τεχνών κατέκτησε το Χρυσοβέργειο Βραβείο για το έργο του «Γυμνό Ανδρός» το 1933. Το 1991, του απονεμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών το Αριστείο στη Γλυπτική ως ένδειξη αναγνώρισης της συνολικής προσφοράς του στην τέχνη. Ο Νικόλαος Περαντινός επέλεξε 192 από τα αντιπροσωπευτικότερα έργα του για να τα δωρίσει στη Μάρπησσα προκειμένου να δημιουργηθεί μουσείο στο όνομά του, το οποίο εγκαινιάστηκε το 2009

Το Μουσείο Γλυπτικής Νικόλαος Περάντινος βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του γραφικού χωριού Μάρπισσα. Πέρα από τα έργα ως αντικείμενα τέχνης, ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να δει τη διαδικασία δημιουργίας τους και τα στάδια που ακολουθούνται.

Ανάμεσα στα εκθέματα βρίσκονται και αντίγραφα ή προπλάσματα έργων του που κοσμούν πλατιές και δημόσιους χώρους ανά τον κόσμο. Σήμερα το Μουσείο φιλοξενεί πάνω από 200 έργα του γλύπτη.

Μέσα από τον νέο ψηφιακό χώρο, αναδεικνύεται για πρώτη φορά το πολυετές αρχείο του -βραβευμένου με Πανευρωπαϊκό Δίκτυο για την ανάπτυξη και προώθηση του πολιτιστικού τουρισμού- φεστιβάλ, εμπλουτισμένο από νέες καταγραφές και καλλιτεχνικές αποτυπώσεις της πολιτιστικής κληρονομιάς του Αιγαίου.

Ειδικότερα, παρουσιάζεται πλούσιο αρχειακό και πρωτογενές υλικό, που περιλαμβάνει μαρτυρίες κατοίκων, ηχογραφήσεις, κινηματογραφήσεις, φωτογραφίες και πλαισιώνεται από επιστημονική έρευνα και βιβλιογραφική επισκόπηση. Η μελέτη του μοναδικού ψηφιδωτού που αποτυπώνει την υλική και άυλη πολιτιστική κληρονομιά του Αιγαίου προκαλεί έναν γόνιμο διάλογο για το μέλλον.

Η Blue Heritage είναι μία πρωτοβουλία του Μη Κερδοσκοπικού Σωματείου «Διαδρομές στη Μάρπησσα», υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και με την υποστήριξη του Δήμου Πάρου.