Το Διεθνές Φεστιβάλ Εκκλησιαστικού Οργάνου μας καλεί στην ΑΝΩ Σύρο

Το Φεστιβάλ Εκκλησιαστικού Οργάνου ΑΝΩ, αποτελεί εδώ και αρκετά χρόνια, έναν μοναδικό θεσμό που συγκεντρώνει το ενδιαφέρον κοινού και καλλιτεχνών, εντός κι εκτός συνόρων, προβάλλοντας ταυτόχρονα  με τον ιδανικότερο τρόπο τον μεσαιωνικό οικισμό της Άνω Σύρου. Φέτος, για ακόμη μια χρονιά, το Φεστιβάλ παρουσιάζει ένα υψηλού επιπέδου, πλήρες και πολυμορφικό πρόγραμμα που περιλαμβάνει συναυλίες, προβολές ταινιών και εκθέσεις φωτογραφίας.

 O Χάρης Βεκρής, εκτελεστικός Διευθυντής Φεστιβάλ «ΑΝΩ», μιλάει στην Κοινή Γνώμη και παρουσιάζει το φετινό πρόγραμμα, λίγες μέρες πριν την επίσημη έναρξη.

 Τι περιλαμβάνει η φετινή διοργάνωση  του φεστιβάλ, τι διαφορετικό θα δούμε;Οι εκδηλώσεις του 6ου Διεθνούς Φεστιβάλ Εκκλησιαστικού Οργάνου «ΑΝΩ» θα πραγματοποιηθούν ξανά – μετά από δυο χρόνια – με την παρουσία κοινού, στον Καθεδρικό Ναό Αγίου Γεωργίου Άνω Σύρου, από 22 ως 27 Αυγούστου. Σε όλες τις εκδηλώσεις η είσοδος είναι ελεύθερη, αλλά  και για όσους δεν θα βρίσκονται στο νησί μας τις ημέρες της διοργάνωσης, όλες οι συναυλίες θα μεταδοθούν και διαδικτυακά από το κανάλι του Φεστιβάλ στο YouTube και από τη σελίδα του ΑΝΩ στο Facebook. Φέτος το  πρόγραμμα, το οποίο χαρακτηρίζεται από μετακλήσεις σημαντικών καλλιτεχνών από την Τσεχία (με την υποστήριξη του Τσέχικου Κέντρου Αθήνας), τη Μάλτα και την Πολωνία (με την υποστήριξη της Πρεσβείας της Πολωνικής Δημοκρατίας), αναδίδει τη διάθεση εξωστρέφειας του Φεστιβάλ, μέσω της σύνδεσης της μουσικής τέχνης του εκκλησιαστικού οργάνου με συγγενείς πολιτισμούς.

Πιο συγκεκριμένα, οι συναυλίες που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα έχουν ως εξής: Δευτέρα 22.08.2022, ρεσιτάλ εκκλησιαστικού οργάνου από τον Lukáš Petřvalský (Τσεχία), την Τετάρτη 24.08.2022 από την Μάλτα,  η Natalia Rakhmatulina στο εκκλησιαστικό όργανο και ο Joseph Lia, βαρύτονος, ενώ το Σάββατο 27.08.2022 θα απολαύσουμε στο εκκλησιαστικό όργανο τη Mariola Brzoska, και στο όμποε τον Rafael Gabriel Przybyła που μας έρχονται από την Πολωνία. Τις συναυλίες παρουσιάζει ο ραδιοφωνικός παραγωγός και Σύμβουλος του καλλιτεχνικού προγράμματός του Φεστιβάλ ΑΝΩ, Νίκος Κανελλόπουλος και την αφίσα του φεστιβάλ έχει σχεδιάσει και φέτος ο Κωνσταντίνος Καταγάς.

Πολύ σημαντική θεωρώ την παράλληλη εκδήλωση του Φεστιβάλ που θα πραγματοποιηθεί, επίσης, στον Άγιο Γεώργιο, την Πέμπτη 25.08.2022. Στην εκδήλωση θα προβληθούν τρία αφιερώματα – ταινίες μικρού μήκους και συγκεκριμένα: «Η Παναγιά του Καρμήλου στην Άνω Σύρο», προκειμένου το Φεστιβάλ ΑΝΩ να δηλώσει τη στήριξη του στην προσπάθεια της Καθολικής Επισκοπής Σύρου για την ολοκλήρωση του έργου αποκατάστασης του ναού. «Η μουσική συνάντηση δυο θρησκευτικών παραδόσεων», όπου το κοινό θα παρακολουθήσει τη μοναδική σύμπραξη δύο ιερέων με εξαιρετικές μουσικές σπουδές, του π. Τζούλιο Γκραμένια και του π. Βασίλειου Φραντζέσκου, σε μια μικρή συναυλία με έργα για αερόφωνο αρμόνιο και πιάνο. Και η βραδιά θα κλίσει με την προβολή της σύντομης ταινίας «Η Πρώτη Κυρία του εκκλησιαστικού οργάνου του Αγίου Γεωργίου», όπου το Φεστιβάλ ΑΝΩ συνδέεται – κυριολεκτικά – με τις ρίζες του, αφού το αφιέρωμα αφορά στην κυρία Ελπίδα Ρηγούτσου που υπήρξε οργανίστα του Καθεδρικού Ναού της Άνω Σύρου από τη δεκαετία του ’50 και για περισσότερα από 25 χρόνια.

Φυσικά, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η ομαδική έκθεση φωτογραφίας με θέμα «Το εκκλησιαστικό όργανο της Άνω Σύρου» της Λέσχης Φωτογραφίας – Κινηματογράφου Σύρου που πραγματοποιείται ήδη με την υποστήριξη του Φεστιβάλ ΑΝΩ στην Αίθουσα Επιβατικού Σταθμού λιμένα Ερμούπολης και θα διαρκέσει έως τις 31.08.2022.

Με ποιόν τρόπο έχει συντελέσει το Φεστιβάλ στην ανάδειξη του παραδοσιακού οικισμού της Άνω Σύρου;

Αν μπει κανείς και δει τα βίντεο των προηγούμενων συναυλιών του ΑΝΩ στο κανάλι του Φεστιβάλ στο YouTube  θα καταλάβει. Τα πανέμορφα πλάνα με drone που συμπληρώνουν τα μουσικά κομμάτια, αναδεικνύουν με τον καλύτερο τρόπο την ομορφιά αυτού του μοναδικού, ιστορικού λόφου του νησιού μας. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας ικανοποίησης κοινού που διενεργούσαμε τα χρόνια πριν την πανδημία, η επισκεψιμότητα στον μεσαιωνικό οικισμό τις ημέρες των συναυλιών του Φεστιβάλ υπερδιπλασιάζεται. Επιπλέον, μετά τη συναυλία 7 στους 10 ερωτηθέντες συνέχισαν με βόλτα στα σοκάκια. Περίπου 6 στους 10 παρέμειναν στην Άνω Σύρο για φαγητό ή ποτό, ενώ το 17% αναζήτησε και άλλες πολιτιστικές δραστηριότητες στον οικισμό. Είμαι σίγουρος πως αυτά τα ποσοστά θα είναι εφέτος πολύ υψηλότερα.

Μετά την εσωστρέφεια των τελευταίων ετών λόγω της πανδημίας, στο

δελτίο τύπου μιλάτε για "διάθεση εξωστρέφειας". Πώς αποτυπώνεται αυτή η

εξωστρέφεια στο πρόγραμμα;

Μετά από δύο ιδιαίτερα δύσκολες χρονιές για όλους τους πολιτιστικούς θεσμούς, νιώθουμε υπερήφανοι που το Φεστιβάλ ΑΝΩ κατάφερε να διατηρήσει τη συνέχεια του, υποστηρίζοντας ταυτόχρονα τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία και τους ανθρώπους που την υπηρετούν. Επιπλέον, αξιοποιώντας τις δυνατότητες των σύγχρονων τεχνολογιών, το Φεστιβάλ έκανε σημαντικά βήματα τόσο στον τομέα της διεύρυνσης του κοινού του, όσο και της εδραίωσης του στον παγκόσμιο χάρτη διοργανώσεων για εκκλησιαστικό όργανο. Ξεκινήσαμε τις εκδηλώσεις για το 2022 συμμετέχοντας στην Ευρωπαϊκή Γιορτή της Μουσικής, στις 21 Ιουνίου, με το ρεσιτάλ εκκλησιαστικού οργάνου της Tea Kulaš, η οποία είναι διευθύντρια του αντίστοιχου φεστιβάλ εκκλησιαστικού οργάνου του Ζάνταρ της Κροατίας. Η εκδήλωση αυτή ήταν μέρος του έργου SONIC «Sustainable Organ Networking and Innovative Cooperation» που διαχειρίζεται ο Σύνδεσμος Ελλήνων Καθολικών Σύρου και χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Erasmus+. Με αυτό τον τρόπο το Διεθνές Φεστιβάλ Εκκλησιαστικού Οργάνου ΑΝΩ, στοχεύει στην εξέλιξη της καλλιτεχνικής δημιουργίας - και δη της κοινής μεταξύ Ελλάδας και Κροατίας – καθώς και στην ανάπτυξη κοινού εκτός Ελλάδας.

Ποιό είναι το βασικό κοινό που ακολουθεί πιστά τόσα χρόνια το φεστιβάλ, αν μπορούμε να το κατηγοριοποιήσουμε;

Το 2019, από τους συμμετέχοντες στην έρευνα, σχεδόν οι μισοί ήταν επισκέπτες της Σύρου και οι άλλοι μισοί, μόνιμοι κάτοικοι. Περίπου 4 στους 10 επισκέπτες δήλωσαν πως προγραμμάτισαν τις διακοπές τους στη Σύρο με αφορμή το  Φεστιβάλ ΑΝΩ. Καταλαβαίνετε λοιπόν, πως το ΑΝΩ έχει ξεπεράσει τα θαλάσσια σύνορα μας και προσελκύει κοινό που είτε είναι εξοικειωμένο με το συγκεκριμένο είδος μουσικής, είτε θέλει να ζήσει μια διαφορετική, νέα εμπειρία. Άλλωστε, το να παρακολουθείς ένα φεστιβάλ εκκλησιαστικού οργάνου, σε έναν πανέμορφο Καθολικό ναό, στην κορυφή του λόφου ενός κυκλαδίτικου νησιού, είναι κάτι πολύ ιδιαίτερο, που είναι φυσικό να προκαλεί το ενδιαφέρον.

Πόσο έχει στηρίξει η Σύρος (δήμος/εκκλησία/φορείς/ κάτοικοι) το Φεστιβάλ και με ποιόν τρόπο;

Το νησί έχει, αναμφίβολα, στηρίξει το Φεστιβάλ, αφού σχεδόν σε όλες τις συναυλίες που πραγματοποιήθηκαν με παρουσία κοινού, ο Καθεδρικός Ναός του Αγίου Γεωργίου γέμισε από κόσμο. Ο Δήμος είναι σταθερά Συνδιοργανωτής, στηρίζοντας οικονομικά την πραγματοποίηση των εκδηλώσεων, ενώ ιδιαίτερα σημαντική και διαρκής είναι η συμμετοχή του Συνδέσμου Ελλήνων Καθολικών Σύρου. Όμως, πάνω απ’ όλα, αυτό που έχει βοηθήσει το Φεστιβάλ να φτάσει ως εδώ, είναι η στήριξη και η αγάπη του σεβασμιότατου Καθολικού Επισκόπου π. Πέτρου Στεφάνου.

Θεωρείτε ότι έχει λάβει την αναγνώριση που του αξίζει κι αν όχι, με ποιους τρόπους θα μπορούσε να επιτευχθεί αυτό;

Το Φεστιβάλ ΑΝΩ εδώ και τρία χρόνια τελεί υπό την αιγίδα και την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού και της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής. Με συνδιοργανωτές την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και τον Δήμο Σύρου Ερμούπολης, δωρητή  το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, χορηγό την ΑΙΓΕΑΣ ΑΜΚΕ, αλλά και με την ένταξη του Φεστιβάλ σε διάφορα ευρωπαϊκά και εθνικά προγράμματα που συγχρηματοδοτούν τον  πολιτισμό, θεωρούμε πως έχουμε καταφέρει να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη σημαντικών φορέων που στηρίζουν τις προσπάθειες μας και τους ευχαριστούμε γι’ αυτό. Πάντως, παρόλα αυτά, έχουμε κάνει ήδη το σχεδιασμό μας για το 2023 με στόχο να προχωρήσουμε ακόμα ένα βήμα παρακάτω, αναβαθμίζοντας καλλιτεχνικά το θεσμό και ανοίγοντας νέα πεδία δράσης που θα προβάλουν το νησί μας εκτός Ελλάδας, στηρίζοντας ταυτόχρονα την τοπική κοινωνία και ιδίως τους νέους