Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

“Με όποιο τρόπο κι αν στραφεί κανείς προς τις Κυκλάδες, δεν μπορεί παρά να συγκινηθεί βαθιά. Αυτή η συγκίνηση παραμένει μια από τις σπουδαιότερες αιτίες για να αγαπήσεις την Τέχνη...” είπε κάποτε η αείμνηστη Ντόλλη Γουλανδρή, που αφιέρωσε τη ζωή της στην προβολή του πολιτισμού και της τέχνης των Κυκλάδων.

Οι Κυκλάδες ήταν μια μεγάλη κιβωτός πολιτισμού πριν από τόσες χιλιάδες χρόνια. Οι αρχαιολόγοι Έλληνες και ξένοι, έχοντας ανασκάψει και μελετήσει ένα μεγάλο μέρος αυτού του νησιωτικού χώρου, γνώρισαν αυτήν τη σπάνια τέχνη των ευρημάτων που ανακάλυψαν και θεώρησαν ότι ο Κυκλαδικός Πολιτισμός της 3ης χιλιετίας π.Χ. είναι ένας από τους πέντε μεγάλους πολιτισμούς του κόσμου.

Αυτή η διάκριση μόνο οι ειδικοί ερευνητές γνώριζαν, ώσπου... μια Ελληνίδα, η αείμνηστη, Ντόλλη Γουλανδρή, με αγάπη, περηφάνια και ικανότητα, κατάφερε να κάνει γνωστή αυτή τη μοναδική Κυκλαδική τέχνη σ’ ολόκληρο τον κόσμο. Μαζί με τον σύζυγό της Ν. Γουλανδρή άρχισαν να συλλέγουν (από το 1960) αρχαία έργα Κυκλαδικής τέχνης, αυτά που από... χίλιους δρόμους και με χίλιους τρόπους έφευγαν στο εξωτερικό. Έγιναν συστηματικοί συλλέκτες, προτιμώντας ιδιαίτερα τα Κυκλαδικά έργα τέχνης.

Πολλά αντικείμενα αγοράστηκαν και στο... εξωτερικό! Το ζεύγος Γουλανδρή φρόντισε και επανέφερε αρκετά έργα τέχνης που είχαν φυγαδευτεί! Αυτή η συλλογή που απέκτησαν το 1968 έγινε η πρώτη δημόσια έκθεση Κυκλαδικών ευρημάτων. Και τότε δημιουργήθηκε το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, στην οδό Νεοφύτου Δούκα 4 στο Κολωνάκι. Αυτό το Μουσείο είναι ένα “κόσμημα” όχι μόνο για την Αθήνα, αλλά για ολόκληρη την Ελλάδα.

Η αείμνηστη Ντόλλη Γουλανδρή ήταν η Ελληνίδα που... “γέμισε τον κόσμο Κυκλαδικό φως !!” και είχε πει ότι... “με όποιον τρόπο κι αν στραφεί κανείς προς τις Κυκλάδες, δεν μπορεί παρά να συγκινηθεί βαθιά. Αυτή η συγκίνηση παραμένει μια από τις αιτίες για να αγαπήσεις την τέχνη”. Πολλοί άνθρωποι γνώρισαν την Κυκλαδική κοινωνία που υπήρξε 5.000 χρόνια πριν. Οι Κυκλάδες αντιπροσώπευσαν ένα βάθος πολιτισμού με μεγάλη αξία. “πως γίνεται γνωστή η Κυκλαδική Τέχνη στην Πρωτοπολιτεία των Κυκλάδων την Ερμούπολη”.

Στην Ερμούπολη εδώ και 40 χρόνια το Μουσείο (Αντιγράφων) Κυκλαδικής Τέχνης, που δημιουργήθηκε με τη χορηγία του αείμνηστου Γιάννη Βάτη και της συζύγου του Ελένης, αλλά και τότε, με τη στήριξη της αείμνηστης Ντόλλης Γουλανδρή. Ο Δήμος Ερμουπόλεως παραχώρησε δύο αίθουσες στο Πνευματικό Κέντρο, με τη βοήθεια του Δημάρχου Γιάννη Δεκαβάλα. Ήταν και είναι έως σήμερα ένα θαυμάσιο Μουσείο που ενθουσίασε και ενθουσιάζει έως σήμερα και τα παιδιά και τους μεγάλους που το επισκέπτονται.

Με τη βοήθεια δύο εκπαιδευμένων κυριών και με την αρχαιολόγο, άρχισαν τα προγράμματα σε μικρά παιδιά, με στόχο τη γνωριμία της ιστορίας και του πολιτισμού των Κυκλάδων. Μέχρι σήμερα περίπου πάνω από 50.000 παιδιά και μεγάλοι άνθρωποι παρακολούθησαν τα προγράμματα, που γίνονται ακόμη και σήμερα κάθε Σάββατο πρωί. Τα προηγούμενα χρόνια είχαν αναλάβει δύο νεαρές κοπέλες, η Λίζα Μπατζάκη και η Μαρία Στέλλα, που είχαν διδαχθεί από την ειδική κυρία του Μουσείου της Αθήνας, και για την αρχαία ιστορία του νησιού μας... αλλά ιδιαίτερα τον τρόπο με τον οποίο θα φρόντιζαν να μάθουν τα παιδιά την αρχαία ιστορία της Σύρου, αλλά και των άλλων νησιών μας.

Πολλά παιδιά διδάχθηκαν, έμαθαν, αλλά και... “δίδαξαν” την ιστορία και τον αρχαίο πολιτισμό των Κυκλάδων σε πολλούς επισκέπτες του νησιού μας, Έλληνες και ξένους. Μεταξύ των επισκεπτών που “ξεναγήθηκαν” από τα παιδιά, ήσαν πολλοί διάσημοι και καταξιωμένοι στο χώρο του πνεύματος που χάρηκαν μια τέτοια εμπειρία.

Το Μουσείο έγινε ένα ζωντανό μελίσσι. Η Κυκλαδική τέχνη ζωντανεύει μέσα από τα μάτια των παιδιών που... τιμούν και φωτίζουν το νησί μας ως μικροί “πρεσβευτές” που κάνουν καθημερινά μετάγγιση γνώσεων στους επισκέπτες της Σύρου.

Η Ντόλλη Γουλανδρή, η ψυχή και η κινητήρια δύναμη του Κυκλαδικού πολιτισμού, επισκεπτόταν τη Σύρο, καλεσμένη του ζεύγους Βάτη. Ένα καλοκαίρι έφυγε ενθουσιασμένη από το νησί μας. “Έζησα υπέροχες και αξέχαστες στιγμές” είχε πει, γιατί γνώρισε από κοντά τα παιδιά μας, τους λιλιπούτειους ξεναγούς, που της μίλησαν για την Ακρόπολη Καστρί στη Χαλανδριανή της Σύρου και... έγραψε: “Θερμότατα συγχαρητήρια για την τόσο ωραία προσπάθεια. Χαίρομαι όλως ιδιαιτέρως για τον σπόρο που φυτέψατε και τα ωραία λουλούδια που άνθισαν μέσα στη Σύρο. Εύγε!”. Θα σε θυμόμαστε πάντα κυρά των ειδωλίων.” Η Ελλάδα είναι φτωχότερη χωρίς εκείνην”.