Άναψαν και φέτος "φωτιές στις γειτονιές"

Μπορεί οι καιρικές συνθήκες να ήταν δύσκολες και οι άνεμοι να ήταν έντονοι, μπορεί η αρχική ενημέρωση να ήταν ότι φέτος δεν θα ανάψουν φωτιές μετά και από σύσταση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, παρόλα αυτά εν τέλει άναψαν έστω και για λίγο και το έθιμο γιορτάστηκε, όπως πάντα με τον παραδοσιακό τρόπο με μικρούς και μεγάλους να πηδούν πάνω από τις φλόγες.

Με πλήθος κόσμου, να δίνει το "παρών" στην πλατεία Μικρασιατικής Μνήμης στον προσφυγικό συνοικισμό στον Ξηρόκαμπο της Ερμούπολης, γιορτάστηκε και φέτος με λαμπρότητα ο Κλήδονας. Ένα έθιμο που κρατάει για αιώνες και το διατηρεί και στις μέρες μας, ο Σύλλογος Μικρασιατών Ερμούπολης Σύρου.

Φέτος άλλαξε κάπως η σειρά του προγράμματος, λόγω των καιρικών συνθηκών και πριν το τελικό άναμμα τις φωτιάς ο κόσμος χόρεψε παραδοσιακούς χορούς, ενώ απόλαυσε εδέσματα που είχαν ετοιμάσει τα μέλη του Συλλόγου.

Ε. Χαρδαλή: "Θα ξορκίσουμε το κακό, θα ευχηθούμε ειρήνη και υγεία σε όλους μας"

Η πρόεδρος του Συλλόγου Μικρασιατών, Ειρήνη Χαρδαλή στην έναρξη της εκδήλωσης καλωσόρισε τους παρευρισκόμενους, ενώ αρχικά ενημέρωσε ότι φέτος δεν θα ανάψουν οι φωτιές, λόγω των θυελλωδών ανέμων.

"Συγκεντρωθήκαμε και φέτος εδώ για να αναβιώσουμε το έθιμο του Κλήδονα. Είναι ένα πανάρχαιο έθιμο. Φέτος δεν θα κάψουμε τους Μάηδες, δεν θα πηδήξουμε τις φωτιές, θα ξορκίσουμε όμως το κακό, θα ευχηθούμε ειρήνη και υγεία σε όλους μας. Είναι δυσμενείς οι καιρικές συνθήκες. Η Πυροσβεστική Υπηρεσία μας έχει ενημερώσει από το πρωί ότι ο δείκτης επικινδυνότητας είναι πολύ υψηλός. Ήδη υπάρχει μικρής έκτασης φωτιάς στην Άνω Μερά, φωτιές σε γειτονικά νησιά, στην Εύβοια και στην Βοιωτία. Θα δυσαρεστηθούν ενδεχομένως οι μικροί μας φίλοι, αλλά πρέπει όλοι να δείχνουμε σεβασμό στη φύση και στο περιβάλλον. Η Ντίνα Συκουτρή θα σας μιλήσει για το έθιμο του Κλήδονα, το αμίλητο νερό και τα ριζικά και θα παρακαλέσω όποια μικρή φίλη, μικρός φίλος, έχει οτιδήποτε μπορεί να αποχωριστεί για λίγο, να μας το φέρει για να το ρίξουμε μέσα στο πήλινο δοχείο και μετά από λίγο, αφού σας διαβάσουμε μια μαντική ευχή, θα σας το επιστρέψουμε" υπογράμμισε στην αρχή.

Στη διάρκεια της εκδήλωσης και αφού είχε ζεσταθεί η ατμόσφαιρα από τον πολύ χορό, η κα. Χαρδαλή ανέφερε ότι θα γίνει τελικά η προσπάθεια για να ανάψει μία μικρή φωτιά για να τηρηθεί το έθιμο, κάτι που τελικά έγινε με πολύ προσοχή από όλους τους παρευρισκόμενους και έτσι μικροί και μεγάλοι είχαν τη χαρά να πηδήξουν πάνω από τις φλόγες τρεις φορές, όσες λέει και το έθιμο.

Α. Αθανασίου: "Η παράδοση μας είναι αυτή που κρατάει όλη την Ελλάδα ζωντανή"

Στην εκδήλωση βρέθηκε και ο δήμαρχος Σύρου - Ερμούπολης, Αλέξης Αθανασίου, ο οποίος απήθυνε χαιρετισμό στον κόσμο, λέγοντας ότι "είμαστε εδώ και φέτος, στην πλατεία Μικρασιατικής μνήμης, για να γιορτάσουμε το έθιμο του Κλήδονα. Να πούμε ότι η παράδοση μας είναι αυτή που κρατάει όλη την Ελλάδα ζωντανή. Ο Σύλλογος Μικρασιατών Σύρου - Ερμούπολης είναι ένας από τους πιο δραστήριους Συλλόγους του τόπου μας και συγχαρητήρια στην πρόεδρο, στο Διοικητικό Συμβούλιο και σε όλα τα μέλη που κάνουν όλες αυτές τις εκδηλώσεις. Γενικά να πω ότι την κοινωνική συνοχή αυτή οι Σύλλογοι την έχουν κρατήσει όλα αυτά τα χρόνια που η πατρίδα μας πέρασε τόσα πολλά και τόσες περιπέτειες. Συγχαρητήρια για όλες αυτές τις δράσεις. Χρόνια πολλά σε όλους, να είστε όλοι καλά και ελπίζω οι ανύπαντρες κοπέλες να δούνε τον αγαπημένο τους σε λίγη ώρα. Να είστε καλά".

Ν. Συκουτρή: "Να βρισκόμαστε εδώ με τα παιδιά μας, τα εγγόνια μας και τις άλλες γενιές"

Με τη σειρά της το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου, Ντίνα Συκουτρή μίλησε στον κόσμο για το έθιμο του Κλήδονα που χάνεται στο βάθος των αιώνων, ενώ αρχικά είπε ότι "ευχόμαστε να περάσουν πολλά πολλά χρόνια και να βρισκόμαστε εδώ με τα παιδιά μας, τα εγγόνια μας και τις άλλες γενιές"

Στη συνέχεια και αναλύοντας το έθιμο του Κλήδονα, ανέφερε ότι "ο Κλήδονας είναι ένα πολύ παλιό έθιμο και το συναντάμε σε πολλά μέρη της Ελλάδας, αλλά και σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες. Είναι μια λαϊκή μαντική διαδικασία, από τις πιο τελετουργικές όλων των παραδόσεων του τόπου μας, σύμφωνα με την οποία αποκαλύπτεται στις άγαμες κοπέλες η ταυτότητα του μελλοντικού τους συζύγου. Η λέξη Κλήδονας είναι Ιωνική λέξη και σημαίνει τον ήχο που προαναγγέλλει το μέλλον, σαν ένα είδος προφητείας, με λίγα λόγια που έχουν προφητική σημασία. Το έθιμο του Κλήδονα, συνδέεται ναι μεν με την αρχαία μαντική κληδόνα αλλά δεν έχει το χαρακτήρα της μαντικής γενικά. Έχει περιοριστεί μόνο σε ερωτικούς χρησμούς. Το έθιμο πραγματοποιείται στις 24 Ιουνίου που συμπίπτει με τη θερινή τροπή του ήλιου, η δύναμη του οποίου φανερώνει κυρίως τα μελλούμενα, σύμφωνα με τις θαμπές μνήμες του παρελθόντος".

Κλείνοντας και πριν καλέσει τα μικρά παιδιά να συμμετέχουν στην παράδοση, είπε ότι "την παραμονή του Αϊ-Γιαννιού (24 Ιουνίου) τα αγόρια της γειτονιάς άναβαν τρεις μεγάλες φωτιές στη σειρά, μόλις άρχιζε να σουρουπώνει. Για προσανάμματα χρησιμοποιούσαν τα Μαγιάτικα στεφάνια που έφερναν οι κοπέλες. Πάνω από τις φωτιές πηδούσαν όλοι, αγόρια, κορίτσια και παντρεμένες κρατώντας μία πέτρα πάνω από το κεφάλι τους. Λέγανε πως αν πηδήξεις τρεις φορές είναι καλό για την υγεία σου. Αμέσως μετά, οι ανύπαντρες κοπέλες μαζεύονταν σε ένα από τα σπίτια του χωριού, όπου ανέθεταν σε κάποιο μέλος της συντροφιάς, συνήθως σε μία "Μαρία" της οποίας και οι δύο γονείς να είναι στη ζωή, να φέρει από το πηγάδι ή την πηγή το "αμίλητο νερό". Το λέγανε "αμίλητο" γιατί κατά τη μετάβαση των κοριτσιών στη βρύση και κατά την επιστροφή, δεν έπρεπε να μιλήσουν παρά τα έντονα πειράγματα από τα αγόρια. Αν κάποια υπέκυπτε και μιλούσε, έπρεπε να το χύσει και να πάει να το ξαναγεμίσει. Επιστρέφοντας στο σπίτι όπου γινόταν ο κλήδονας, άδειαζαν το νερό σε πήλινο δοχείο, το λεγόμενο ριζικάρι".