Τα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν 19 Ιουλίου και ώρα 20:00 από τον υφυπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Στέφανο Γκίκα στην Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού Σύρου

Η έκθεση του Ναυτικού Μουσείου Ελλάδος «Περίπλους Νήσων» έρχεται στη Σύρο

  • Παρασκευή, 11 Ιουλίου, 2025 - 13:29

Από την αυγή της ναυσιπλοΐας και για πολλούς αιώνες, οι σημαντικότεροι και πιο πολυσύχναστοι θαλάσσιοι δρόμοι βρίσκονταν στη Μεσόγειο και περνούσαν από τα ελληνικά νησιά, που συνέδεαν τη Δύση με την Ανατολή.

Από την αρχαιότητα έως την εμφάνιση των ποντοπόρων ατμόπλοιων, τα καράβια χρειάζονταν να σταματούν συχνά για ανεφοδιασμό ή για να προστατευτούν από την κακοκαιρία. Έτσι, ήταν απαραίτητοι οι ναυτικοί χάρτες και τα περιγραφικά κείμενα που έδιναν πληροφορίες για τα λιμάνια, τους προστατευμένους όρμους, τα επικίνδυνα περάσματα και τους ανέμους που θα συναντούσαν στη διαδρομή τους.

Τα ελληνικά νησιά, σαν "βότσαλα σκορπισμένα" στις θαλάσσιες λεωφόρους της Μεσογείου, υπήρξαν σταθερά σημεία αναφοράς για ναυτικούς και χαρτογράφους της Δύσης. Τα πλοία των ευρωπαϊκών δυνάμεων διέσχιζαν καθημερινά τα νερά των Επτανήσων, της Κρήτης, της Εύβοιας, των Κυκλάδων, της Λέσβου, της Χίου, των Δωδεκανήσων και άλλων νησιών του Αιγαίου, μεταφέροντας πολεμιστές, εμπορεύματα, αποίκους, προσκυνητές, ερευνητές, περιηγητές και λόγιους. Τα νησιά αυτά λειτουργούσαν ως κομβικά σημεία στάσης και ανεφοδιασμού, τόσο σε καιρούς ειρήνης όσο και σε περιόδους πολέμου.

Η στρατηγική τους θέση τα κατέστησε αντικείμενο προσεκτικής παρατήρησης, μελέτης και καταγραφής. Μέσα από τους χάρτες, δεν αποτυπώνεται μόνο η γεωγραφία των νησιών, αλλά ξεδιπλώνεται και η ίδια τους η ιστορία.

Η έκθεση, που τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής, παρουσιάζει μια αντιπροσωπευτική επιλογή σπάνιων ναυτικών χαρτών, χαρακτικών και έντυπων πορτολάνων από τον 16ο έως τις αρχές του 19ου αιώνα, προερχόμενων από τη σημαντική χαρτογραφική συλλογή του Ναυτικού Μουσείου της Ελλάδος. Πρόκειται για τεκμήρια που έχουν όχι μόνο γεωγραφική, αλλά και πολιτιστική αξία. Απεικονίζουν με ακρίβεια και τεχνική αρτιότητα τα ελληνικά νησιά και μας προσφέρουν πολύτιμες πληροφορίες για την ιστορική τους πορεία και για τις συνθήκες που διαμόρφωσαν τη μοναδική τους ταυτότητα. Παράλληλα, αποτελούν έργα τέχνης της εποχής τους, με εντυπωσιακές μικρογραφικές διακοσμήσεις, καλλιγραφικές επιγραφές, εμβλήματα και μυθολογικά μοτίβα στα περιθώριά τους, που τους δίνουν ιδιαίτερη αισθητική αξία. Μοντέλα πλοίων της εποχής, καθώς και από ορισμένα ναυτικά όργανα που χρησιμοποιούσαν οι καπετάνιοι για τον προσανατολισμό τους στη θάλασσα πλαισιώνουν τους χάρτες.

Στην έκθεση περιλαμβάνονται και έντυποι πορτολάνοι, ναυτιλιακά βοηθήματα, του 19ου αιώνα από τη συλλογή της Βιβλιοθήκης «Αθηνούλα Μαρτίνου» του Ναυτικού Μουσείου της Ελλάδος. Ιδιαίτερη θέση κατέχει η σπάνια έκδοση του πορτολάνου του Δημητρίου Τάγια – του μοναδικού ελληνικού πορτολάνου – που τυπώθηκε για πρώτη φορά στη Βενετία τον 16ο αιώνα. Το έργο αυτό αποτελεί αυθεντική μαρτυρία της χρήσης πρακτικών οδηγιών πλοήγησης, οι οποίες βρίσκονταν στις ναυτικές κασέλες των ελληνικών καραβιών κατά την προεπαναστατική περίοδο.

Με την έκθεση Περίπλους Νήσων σας προσκαλούμε σε ένα νοερό ταξίδι στον χρόνο και στον χώρο, για να ανακαλύψετε την επιστημονική, ιστορική και καλλιτεχνική αξία των ναυτικών χαρτών που αποτυπώνουν την ιστορία του ελληνικού νησιωτικού κόσμου.

Η έκθεση πραγματοποιείται με την οικονομική υποστήριξη της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής.

Εγκαίνια έκθεσης: 19 Ιουλίου και ώρα 20:00 από τον Υφυπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Στέφανο Γκίκα.

Διάρκεια Έκθεσης: 20 Ιουλίου-3 Αυγούστου

Ώρες: 10:00-14:00 & 18:00-21:00

Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού Σύρου

ΕΠ ΠΑΠΑΔΑΜ 1, ΕΡΜΟΥΠΟΛΗ ΣΥΡΟΣ

Τηλ. 22810 82450