UNESCO: Αναμένεται η απόφαση για την καθιέρωση της “Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας”

Στην 43η Γενική Διάσκεψη της UNESCO, που βρίσκεται αυτές τις ημέρες σε εξέλιξη φέτος στην ιστορική πόλη Σαμαρκάνδη του Ουζμπεκιστάν και ολοκληρώνεται στις 13 Νοεμβρίου 2025, αναμένεται η ιδιαίτερης σημασίας για τη χώρα μας απόφαση της Γενικής Διάσκεψης για την καθιέρωση της 9ης Φεβρουαρίου ως «Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας».

Αναγνωρίζοντας τη σημασία της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας και παιδείας στο εξωτερικό, καθώς και της μεγάλης προσπάθειας που απαιτείται για να διατηρηθεί η ακτινοβολία της ελληνικής γλώσσας, η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη έχει ήδη προχωρήσει σε μία κίνηση ισχυρού συμβολισμού: υπέγραψε απόφαση για τη λειτουργία του Τμήματος Ελληνικής Γλώσσας (ΤΕΓ) στην Aix-en-Provence στη Γαλλία ρυθμίζοντας λεπτομέρειες όπως το ωρολόγιο πρόγραμμα 20 ωρών την εβδομάδα, τη στελέχωση και τη λειτουργία του.

Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι στο πλαίσιο της Γενικής Διάσκεψης, ο υφυπουργός Παιδείας, Νικόλαος Παπαϊωάννου εκπροσωπώντας τη χώρα μας, παρουσίασε την Ελληνική Κόκκινη Λίστα Πολιτιστικών Αντικειμένων σε Κίνδυνο, που εκδίδει για πρώτη φορά μέλος της ΕΕ. Παράλληλα, κάλεσε την UNESCO να στηρίξει την προσπάθεια επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα με τον τόπο δημιουργίας τους.

Η Ελλάδα επαναβεβαιώνει τη δέσμευσή της προς την UNESCO και προβάλλει τον ρόλο της στην προστασία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς

Την πλήρη υποστήριξή της στη Σύμβαση της Χάγης του 1954 για την προστασία πολιτιστικών αγαθών σε περίπτωση ένοπλης σύρραξης, καθώς και στις δράσεις της UNESCO για την αντιμετώπιση των συνεπειών των πολέμων στην Ουκρανία και τη Γάζα, επανέλαβε ο υφυπουργός Παιδείας, Νικόλαος Παπαϊωάννου. Στο πλαίσιο αυτό, η χώρα υπέβαλε υποψηφιότητα για το Διακυβερνητικό Συμβούλιο Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών σε Περίπτωση Ένοπλης Σύρραξης για την περίοδο 2025–2029, δηλώνοντας πως η χώρα μας είναι έτοιμη να αναλάβει ενεργό ρόλο με εμπειρία και τεχνογνωσία.

UNESCO: Αναμένεται η απόφαση για την καθιέρωση της «Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας»

Στο περιθώριο της Διάσκεψης, ο Νίκος Παπαϊωάννου πραγματοποίησε διμερή συνάντηση με τον Υπουργό Ανώτατης Εκπαίδευσης του Ουζμπεκιστάν, Kongratbay Sharipov, με αντικείμενο τις δυνατότητες συνεργασίας στον τομέα της Ανώτατης Εκπαίδευσης και την ενίσχυση των ακαδημαϊκών ανταλλαγών.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αντικειμένων, την οποία η Ελλάδα χαρακτήρισε ως «παγκόσμια απειλή». Στο πλαίσιο των εθνικών και διεθνών πρωτοβουλιών της, η χώρα μας δημοσίευσε πρόσφατα την Ελληνική Κόκκινη Λίστα Πολιτιστικών Αντικειμένων σε Κίνδυνο, την πρώτη τέτοιου είδους λίστα που εκδίδεται από κράτος-μέλος της ΕΕ, αποτελώντας σημαντικό βήμα για την ενίσχυση των διεθνών μηχανισμών προστασίας. Η Ελλάδα συμμετέχει επίσης στην πρωτοβουλία της UNESCO για τη δημιουργία του Εικονικού Μουσείου Κλεμμένων Πολιτιστικών Αντικειμένων, το οποίο αξιοποιεί την ψηφιακή τεχνολογία για να αναδείξει το μέγεθος της απώλειας πολιτιστικής κληρονομιάς λόγω κλοπών και παράνομης διακίνησης.

Το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα

Ακλόνητη παραμένει η δέσμευση της χώρας για τον επαναπατρισμό και την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα, όπως επεσήμανε ο κ.Παπαϊωάννου. Ο Παρθενώνας, σημειώθηκε, αποτελεί οικουμενικό σύμβολο δημοκρατίας και καλλιτεχνικού επιτεύγματος, κληρονομιά που ανήκει σε ολόκληρη την ανθρωπότητα. Ο υφυπουργός Παιδείας επανέλαβε την πεποίθησή της ότι τα Γλυπτά πρέπει να επανενωθούν στον τόπο δημιουργίας τους και κάλεσε όλα τα κράτη-μέλη της UNESCO να στηρίξουν αυτή την «δίκαιη και βαθιά συμβολική υπόθεση».

Πολιτιστικά τοπία και Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς

Η Ελλάδα ολοκλήρωσε πρόσφατα τη θητεία της (2019–2023) στην Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, περίοδος κατά την οποία προωθήθηκε η ένταξη των «Τόπων Μνήμης» ως νέας κατηγορίας πολιτιστικής αναγνώρισης που αναδεικνύει τις ιστορικές και συχνά επώδυνες πτυχές του κοινού παρελθόντος.

Κατά τη διάρκεια αυτής της θητείας, τα Μινωικά Ανακτορικά Κέντρα της Κρήτης εντάχθηκαν στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς, αναγνωρίζοντας την οικουμενική αξία έξι σημαντικών αρχαιολογικών χώρων. Παράλληλα, η Ελλάδα υπέβαλε νέα υποψηφιότητα για την ευρύτερη περιοχή του Ολύμπου, συνδυάζοντας τη φυσική βιοποικιλότητα με τη μυθική και πολιτιστική σημασία του ιερού βουνού των θεών.

Εκπαίδευση, τεχνολογία και βιώσιμη ανάπτυξη

Η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά στην Ατζέντα «Εκπαίδευση 2030» της UNESCO, μέσω του Δικτύου Συνδεδεμένων Σχολείων, ενισχύοντας την ευαισθητοποίηση μαθητών και εκπαιδευτικών σε θέματα περιβάλλοντος, ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ενεργού πολιτειότητας, σημείωσε στην ομιλία του ο υφυπουργός Παιδείας, Νικόλαος Παπαϊωάννου.

Η χώρα συμμετέχει επίσης στη Συνεργασία για την Πράσινη Εκπαίδευση, προωθώντας την κλιματική εκπαίδευση και τη βιώσιμη ανάπτυξη, ενώ ενισχύει τη σύνδεση μεταξύ εκπαίδευσης και πολιτισμού μέσω προγραμμάτων όπως τα: ‘Ζωντανή Κληρονομιά’ και ‘Παγκόσμια Πολιτιστική Κληρονομιά στα Χέρια της Νεολαίας’.

Ιδιαίτερη αναφορά έγινε, επίσης, στην ψηφιακή εκπαιδευτική πλατφόρμα που αναπτύσσεται στην Ελλάδα, παρέχοντας ζωντανό και κατ’ απαίτηση περιεχόμενο πανελλαδικά και δοκιμάζοντας την εισαγωγή τεχνητής νοημοσύνης στις σχολικές αίθουσες, με στόχο την ισότιμη πρόσβαση στη γνώση και τη διαμόρφωση ενεργών, υπεύθυνων και ενημερωμένων πολιτών.

Θαλάσσια έρευνα και περιβαλλοντική προστασία

Με βάση τη μακραίωνη ναυτική της παράδοση, η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά στην Διακυβερνητική Ωκεανογραφική Επιτροπή (IOC) της UNESCO και εξελέγη πρόσφατα στο Εκτελεστικό της Συμβούλιο για την περίοδο 2025–2027, συμβάλλοντας με την εμπειρία της στην ενίσχυση της παγκόσμιας διακυβέρνησης των ωκεανών και στην προστασία αυτού του κοινού φυσικού αγαθού.

Βραβείο Μελίνα Μερκούρη και Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας

Η Ελλάδα συνεχίζει να χορηγεί το Διεθνές Βραβείο Μελίνα Μερκούρη για τη διαφύλαξη και διαχείριση των πολιτιστικών τοπίων, το οποίο θα απονεμηθεί εκ νέου την ερχόμενη Παρασκευή. Η πρωτοβουλία αυτή εντάσσεται στη στρατηγική της χώρας για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Τέλος, η Ελλάδα εξέφρασε την προσδοκία της για την καθιέρωση της 9ης Φεβρουαρίου ως Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας από τη Γενική Συνέλευση της UNESCO, ευχαριστώντας τις χώρες που στηρίζουν την πρόταση. Όπως τονίστηκε, ο εορτασμός της ελληνικής γλώσσας αποτελεί ταυτόχρονα γιορτή της πολυγλωσσίας και της πολιτιστικής πολυμορφίας.

Μία προσπάθεια που μετράει χρόνια

Μία απόφαση της UNESCO που θα καθιερώνει την «Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας», θα αποτελέσει το επιστέγασμα πολυετών προσπαθειών, που έχει ξεκινήσει ο Καθηγητής Νεοελληνικής Γλώσσας, Ιωάννης Κορίνθιος, με έδρα την Ιταλία. Η δράση του ξεκίνησε από το 2014 ενώ έχει τιμηθεί για το έργο του και από την πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

Ο Καθηγητής, ως Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων Ιταλίας, όταν έμαθε για την ύπαρξη της Ημέρας της Γαλλοφωνίας, θέλησε να ξεκινήσει κάτι ανάλογο για την Ελληνοφωνία. Παρουσίασε την ιδέα του στην Ελληνική Βουλή και η προσπάθεια ευοδώθηκε το 2017, όταν η Ελλάδα καθιέρωσε με ΚΥΑ την 9η Φεβρουαρίου ως την Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας. Έκτοτε, ο εορτασμός λαμβάνει χώρα παγκοσμίως, όπου υπάρχουν ελληνικές κοινότητες, φιλέλληνες. Στην παρούσα φάση, αναμένεται η αναγνώρισή της και από την UNESCO.

«Το θέμα της διατήρησης της ελληνικής γλώσσας είναι πολύ σοβαρό, επειδή σημαίνει διατήρηση της ταυτότητας», υπογραμμίζει ο Καθηγητής Ιωάννης Κορίνθιος για να προσθέσει: «Η γλώσσα είναι η ταυτότητά μας, η πατρίδα μας – όπως είπε και ο Καζαντζάκης».

Πηγή:protothema.gr