Έργα και δράσεις νησιωτικής πολιτικής

Οι ενέργειες που άλλαξαν πολλά από τα δεδομένα των νησιών, όπως έργα υποδομών, αντιμετώπιση της λειψυδρίας στα άνυδρα νησιά, η υποστελέχωση των μικρών νησιωτικών Δήμων και νομοθετικές ρυθμίσεις, αποτέλεσαν μέρος της ομιλίας του Υφυπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Νεκτάριου Σαντορινιού, στο 15ο Περιφερειακό Αναπτυξιακό Συνέδριο στη Σύρο.

Ο Νεκτάριος Σαντορινιός εκτενώς αναφέρθηκε στα μεγάλα βήματα που έχουν γίνει για τις υποδομές των νησιών, τα οποία, όπως τόνισε, φέρνουν ξανά την ελπίδα για τόνωση των αναπτυξιακών τους δυνατοτήτων.

Αφαλατώσεις

Ο Υφυπουργός αναφέρθηκε στην έλλειψη υποδομών στα νησιά των Κυκλάδων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το πρόβλημα της λειψυδρίας που παρουσιάζουν τα νησιά, με εκατομμύρια ευρώ να δαπανώνται κάθε χρόνο για την υδροδότηση τους, χωρίς ποτέ να αντιμετωπιστούν μεθοδικά τα έργα αφαλάτωσης.

 «Το μεγαλύτερο ποσοστό του προϋπολογισμού της ΓΓΑιΝΠ δαπανάται κάθε χρόνο για τη μεταφορά νερού στις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα. Αυτό ήταν το όραμα για την ανάπτυξη των νησιών, όσων διαχειρίστηκαν την Νησιωτικότητα, ως τώρα. Ποτέ κανείς, μέχρι τώρα δεν έθεσε σαν στόχο, όχι την ένταξη έργων αφαλάτωσης σε προγράμματα ΕΣΠΑ- γιατί αυτό το έκαναν- αλλά την υλοποίησή τους βήμα- βήμα», σχολίασε ο κ. Σαντορινίος.

Εμείς έχουμε καταφέρει: ΚΙΜΩΛΟΣ: έχει ενταχθεί στο ΠΕΠ Ν. Αιγαίου μονάδα αφαλάτωσης, η οποία είχε αγοραστεί το 2013 και είχε αφεθεί στην τύχη της. Σε συνεργασία με το Δήμο Κιμώλου προσπαθούμε το έργο να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους. ΗΡΑΚΛΕΙΑ: Σε εξέλιξη το έργο τοποθέτησης και λειτουργίας νέας μονάδας αφαλάτωσης, ενταγμένη και αυτή στο ΠΕΠ Ν. Αιγαίου. ΑΜΟΡΓΟΣ: ολοκληρώθηκε το έργο της εγκατάστασης μ/α στην Αιγιάλη ενώ επίκειται η συμπλήρωσή της με μία επιπλέον μονάδα για εξασφάλιση των αναγκαίων ποσοτήτων υδροδότησης της περιοχής. Παράλληλα προχωράμε στην συμβασιοποίηση εγκατάστασης και λειτουργίας μ/α στα Κατάπολα, χρηματοδοτούμενο από το ΠΔΕ  της Γ. Γ. Αι.Ν.Π. του ΥΝΑΝΠ.   ΚΟΥΦΟΝΗΣΙ: Έχει εγκατασταθεί και λειτουργεί μ/α 600 μ3/d ενώ ήδη έχει χρηματοδοτηθεί από τη Γ. Γ. Αι.Ν.Π. η επαύξηση δυναμικότητάς της κατά 100 μ3/d. ΘΗΡΑΣΙΑ: Σε συνεργασία με το Δήμο έγινε επαύξηση της δυναμικότητας της μ/α. ΣΙΚΙΝΟΣ: Μετά από αίτημα του Δήμου για εγκατάσταση νέας μονάδας αφαλάτωσης, προχωράμε στη   σύνταξη σχετικής μελέτης ώστε σύντομα να υλοποιηθεί και αυτό το έργο. ΤΗΝΟΣ: μέσω του Υπ. Εσωτερικών χρηματοδοτείται αφαλάτωση και στο νησί της Τήνου».

«Ο σχεδιασμός όμως δε σταματά εδώ. Θέλουμε να δώσουμε υδατική αυτονομία σε όλα τα άνυδρα νησιά του Αιγαίου. Ακόμα, μέσω του Προγράμματος ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ και του ΥΜΕΠΕΡΑΑ έχουν καταγραφεί όλες οι ανάγκες των νησιών για διαχείριση αποβλήτων και απορριμμάτων και έτσι μπορούμε να επιλύσουμε και αυτά τα προβλήματα, που χρόνια κρατάνε τις νησιωτικές κοινωνίες πίσω σε ανάπτυξη. Επιπλέον όμως πόροι, που μπορούν να διατεθούν για την αναβάθμιση των βασικών υποδομών των νησιών, όπως η ύδρευση και η αποχέτευση, είναι αρκετά εκατομμύρια, 2,5 μέχρις στιγμής, που έχουν εξασφαλιστεί από τον προϋπολογισμό της Γ.Γ.Αι.Ν.Π και τα οποία μέχρι τώρα δαπανούνταν για τη μεταφορά νερού στα νησιά του Αιγαίου. Με την λειτουργία αφαλατώσεων καταφέραμε και εξασφαλίσαμε μεγάλα ποσά τα οποία θα επαναχρησιμοποιηθούν για τις ανάγκες των νησιών».

Νομοθετικές Πρωτοβουλίες

Επίλυση χρονίων κωλυμάτων, μέσω βελτιωτικών νομοθετικών ρυθμίσεων για τα νησιά, ήταν μέρος της ομιλίας του Υφυπουργού, ο οποίος ανέφερε ότι «Οι πρωτοβουλίες μας στα ζητήματα της Λιμενικής Πολιτικής αποδεικνύουν ότι κατανοούμε πλήρως όλα τα θέματα που απασχολούν τα νησιά και παρεμβαίνουμε διορθωτικά στα καθημερινά προβλήματα που έχουν οι νησιώτες. Με το άρθρο 86 (Ν. 4504/2017) νομιμοποιούνται λιμενικές εγκαταστάσεις με συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις για να διευκολυνθούν τα αναπτυξιακά έργα. Με το άρθρο 90 (Ν. 4504/2017)- το οποίο σύντομα θα τροποποιηθεί έτσι ώστε να γίνει ακόμη πιο λειτουργικό- δίνεται η δυνατότητα στα δημοτικά λιμενικά ταμεία από δω και στο εξής να προσλαμβάνουν προσωπικό, για την είσπραξη ανταποδοτικών τελών. Με το άρθρο 91 (Ν. 4504/2017) απλοποιείται και επιταχύνεται η διαδικασία εκτέλεσης έργων μικρής κλίμακας. Με το άρθρο 96 (Ν. 4504/2017) προχωράμε στην οριστική αποκατάσταση της νομιμότητας αναφορικά με τα σκίαστρα, τις τέντες και τις πέργκολες εντός των χερσαίων ζωνών λιμένα, πρόβλημα που ταλανίζει σχεδόν κάθε νησιωτικό λιμάνι».

Λιμάνι Σαντορίνης

«Θα ήθελα να σταθώ στην περίπτωση του Αθηνιού, του Λιμανιού της Σαντορίνης. Από το ΠΔΕ του Υπ. Υποδομών, επί των ημερών μας, δόθηκαν 8,4 εκ. ευρώ για ανασκευαστεί ένα λιμάνι που είχε παραδοθεί πριν λίγα χρόνια και σχεδόν αμέσως κατέστη μη λειτουργικό. Το λιμάνι αυτό παρελήφθη από το Λιμενικό Ταμείο Θήρας το 2012 και μέχρι το 2015 είχε βγει άχρηστο λόγω υποσκαφών και καθιζήσεων. Στο όνομα των κατοίκων της Σαντορίνης και εμείς και η Περιφέρεια οφείλουμε να ψάξουμε σε βάθος το τι ακριβώς έγινε και ποιους βαραίνουν οι ευθύνες για την κατασπατάληση των πόρων αυτών».

Στήριξη των υποστελεχωμένων νησιωτικών Δήμων

Ένα από τα βασικότερα θέμα που αδυνατούν να διαχειριστούν οι μικροί κυρίως νησιωτικοί Δήμοι αφορά στην ελλιπή στελέχωση των υπηρεσιών οτυς, γεγονός που δυσχεραίνει την προώθηση βασικών τους έργων.

Επ’ αυτού ο Ν. Σαντορινιός ανέφερε ότι «Μέσω των λιγοστών δυνάμεων της Γ.Γ.Αι.Ν.Π. προσπαθούμε, μέσω της σύναψης προγραμματικών συμβάσεων της ΓΓΑιΝΠ, να βοηθήσουμε μικρούς νησιωτικούς Δήμους με υποστελεχωμένες τεχνικές υπηρεσίες να ωριμάσουν μελέτες έργων και ταυτόχρονα κάποια από αυτά τα έργα να τα δημοπρατήσουμε. Επειδή όμως οι δυνάμεις της Γ. Γ. Αι.Ν.Π. δεν είναι αρκετές, πέρσι ξεκινήσαμε, μαζί με εκπροσώπους των Υπουργείων Εσωτερικών, Οικονομίας και Υποδομών, την ίδρυση του Μηχανισμού Υλοποίησης Έργων, με την στήριξη της ΜΟΔ και της ΕΕΤΑΑ. Στόχος μας η στήριξη των μικρών νησιών- κάτω από 5.000 κατοίκους-, μέσω της υπογραφής προγραμματικών συμβάσεων για να προχωρήσουν μελέτες και έργα που ήταν βαλτωμένα για πολύ καιρό».

Υποδομές στις Κυκλάδες 

Ο Υφυπουργός δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στις χρηματοδοτήσεις προς το σύνολο των νησιών και σε καίρια έργα υψηλών προϋπολογισμών που υλοποιούνται.

«Κανείς δεν περίμενε ότι τελικά το Ν. Αιγαίου θα χρηματοδοτηθεί με 58 εκ., εντάσσοντας στο σχεδιασμό την υλοποίηση 57 έργων. Ουσιαστικά αντιστοιχεί για κάθε νησί ένα περίπου έργο που καλύπτει ουσιαστικές ανάγκες που έχουν να κάνουν με τα λήμματα, τα δίκτυα νερού, τις λιμενικές υποδομές, υποδομές πολιτισμού και πολλά άλλα».

Χαρακτηριστικά αναφέρθηκε σε κάποια σημαντικά έργα: «Ανάφη: 2,5 εκ. για υλοποίηση καταφυγίου Τουριστικών Σκαφών. Θήρα:  636.000  για υποδομές και εξοπλισμό ISPS για το λιμάνι του νησιού. Μήλος: 3 εκ. για τη Διάνοιξη Παρακαμπτήριας Οδού προς το Νέο Λιμάνι Πολλωνίων καθώς και προς τη βόρεια πλευρά του οικισμού. Τήνος: Επεξεργασία αποθηκευμένων και νέων ΑΣΑ στο Δήμο Τήνου με 1,1 εκ.».