Μια ολοκληρωμένη ρύθμιση με κοινωνικές προεκτάσεις

Στον εκσυγχρονισμό της διαδικασίας αδειοδότησης και λειτουργίας των υπαίθριων πωλητών στο νησί, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο, στοχεύει ο Δήμος Πάρου, μετά την έγκριση από το Δημοτικό Συμβούλιο, του νέου Κανονισμού Υπαίθριου Στάσιμου Εμπορίου.

Η απόφαση αποτελεί αποτέλεσμα μακρόχρονης επεξεργασίας, ενσωματώνει πλήθος νομοθετικών διατάξεων και δίνει έμφαση στη διαφάνεια, την κοινωνική ευαισθησία και τη χωροταξική τάξη.

Η έγκριση του νέου Κανονισμού σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα για την οργάνωση του υπαίθριου εμπορίου στην Πάρο. Η ενσωμάτωση σύγχρονων εργαλείων διοίκησης, η προστασία των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και η έμφαση στη χωρική τάξη και τη διαφάνεια δημιουργούν τις προϋποθέσεις για ένα υπαίθριο εμπόριο που υπηρετεί τους δημότες, τους επισκέπτες αλλά και τους ίδιους τους πωλητές.

Ενσωμάτωση χωροταξικής μελέτης και νομικές επικαιροποιήσεις

Ο εισηγητής του θέματος, αντιδήμαρχος, Σίμος Βαρριάς, παρουσίασε στο Δημοτικό Συμβούλιο τον νέο κανονισμό, επισημαίνοντας ότι βασίζεται σε απόφαση της Δημοτικής Επιτροπής (398/2024), η οποία είχε εγκριθεί έξι μήνες νωρίτερα. Ο Κανονισμός ενσωματώνει για πρώτη φορά χωροταξική μελέτη, η οποία καθορίζει επακριβώς τις θέσεις όπου θα επιτρέπεται το υπαίθριο στάσιμο εμπόριο. Η μελέτη, που εκπονήθηκε από τη Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού και Ποιότητας Ζωής του Δήμου, περιλαμβάνει τα Παραρτήματα Α και Β και εξασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς σε τοπικό επίπεδο.

Σ. Βαρριάς: "Είναι κρίσιμο να υπάρχει ένας σαφής και λειτουργικός κανονισμός"

Ο αντιδήμαρχος Πολεοδομίας του Δήμου Πάρου, Σίμος Βαρριάς μίλησε στην "Κοινή Γνώμη" σχετικά με τον Κανονισμό Υπαίθριου Εμπορίου στην Πάρο.

"Ο Κανονισμός Υπαίθριου Εμπορίου είναι υψίστης σημασίας για ένα νησί όπως η Πάρος, καθώς υπάρχει έντονο ενδιαφέρον τόσο από επαγγελματίες του χώρου, όσο και από παραγωγούς τοπικών προϊόντων. Είναι κρίσιμο να υπάρχει ένας σαφής και λειτουργικός Κανονισμός, ιδιαίτερα σε έναν τόπο με πολλές επιχειρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος, αλλά και με αυξανόμενο ενδιαφέρον για υπαίθριο εμπόριο. Μέσω της χωροταξικής μελέτης, που εκπονήθηκε για πρώτη φορά στην Πάρο και εγκρίθηκε φέτος, οριοθετήθηκαν συγκεκριμένες θέσεις ανά χωριό, στις οποίες μπορούν να δραστηριοποιούνται οι έμποροι. Αυτό εξασφαλίζει ισονομία και αποτρέπει φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού, όπως το να στήνεται κάποιος οπουδήποτε, χωρίς έλεγχο", τόνισε αρχικά ο κ. Βαρριάς.

Παράλληλα, ανέφερε ότι "οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να υποβάλλουν αίτηση στο δημόσιο σύστημα διαχείρισης (ΝΟΤΣΑΔΕ) και, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις, ο Δήμος τούς μισθώνει θέση σε συγκεκριμένο χώρο που ορίζεται από τη μελέτη. Δεν μπορεί δηλαδή κάποιος απλώς να πάει και να στήσει πάγκο – απαιτείται άδεια και νόμιμη διαδικασία".

"Πιστεύουμε πως λειτουργεί υπέρ των επαγγελματιών, καθώς η οργάνωση μειώνει τις παρεξηγήσεις και διευκολύνει τη συνύπαρξη όλων"

Σε ερώτηση σχετικά με πιθανή ένσταση του Εμπορικού Συλλόγου αλλά και τι γίνεται με τους καλλιτέχνες του δρόμου και αν συμπεριλαμβάνονται στην συγκεκριμένη κανονιστική, ο κ. Βαρριάς, ανέφερε ότι "σε σχέση με τον Εμπορικό Σύλλογο, δεν έχουμε λάβει κάποια επίσημη αντίδραση ή ένσταση. Αντιθέτως, πιστεύουμε πως λειτουργεί υπέρ των επαγγελματιών, καθώς η οργάνωση μειώνει τις παρεξηγήσεις και διευκολύνει τη συνύπαρξη όλων. Σχετικά με τους χειροτέχνες και καλλιτέχνες (π.χ. μικροπωλητές που πωλούν κοσμήματα, κοχύλια, πορτρέτα), πρόκειται για διαφορετική κατηγορία από το υπαίθριο εμπόριο. Υπάρχουν συγκεκριμένες θέσεις και γι' αυτούς, ωστόσο ορισμένες περιοχές, όπως η παραλιακή ζώνη, ανήκουν στη δικαιοδοσία της Κτηματικής Υπηρεσίας και όχι του Δήμου. Κλείνοντας να πω ότι κάθε χρόνο η χωροταξική μελέτη μπορεί να προσαρμόζεται, ανάλογα με τον αριθμό των αιτήσεων από νέους παραγωγούς, ώστε να εξασφαλίζεται η δυνατότητα συμμετοχής περισσότερων συμπολιτών μας στην τοπική αγορά".

Σαφείς ορισμοί και δομημένη διαδικασία

Ο Κανονισμός περιλαμβάνει αναλυτικούς ορισμούς για όλες τις μορφές υπαίθριου εμπορίου, από τις αγορές καλλιτεχνών και τις κινητές καντίνες έως τις βραχυχρόνιες αγορές και τις street food markets. Ορίζει επίσης τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των πωλητών, τόσο των επαγγελματιών όσο και των παραγωγών, ενώ ρυθμίζει λεπτομερώς τις άδειες, τη διαδικασία έκδοσής τους, τη χρονική διάρκεια ισχύος και τις προϋποθέσεις ανανέωσης.

Κομβικής σημασίας είναι η υποχρεωτική κατοχή προσωποπαγούς άδειας από κάθε πωλητή, καθώς και η δυνατότητα χορήγησης μίας και μόνο θέσης στάσιμου εμπορίου ανά φυσικό πρόσωπο, ανά Δήμο. Οι άδειες ισχύουν για πέντε έτη και ανανεώνονται μέχρι τη συνταξιοδότηση.

Κοινωνική ευαισθησία και προτεραιότητα σε ευάλωτες ομάδες

Ο Δήμος Πάρου επιδεικνύει κοινωνική ευαισθησία με τη δυνατότητα προσωρινής παραχώρησης θέσεων σε ανέργους για τους θερινούς μήνες (Μάιο – Σεπτέμβριο), ιδίως για δραστηριότητες όπως η παρασκευή πρόχειρων γευμάτων και η λειτουργία κινητών καντινών. Η επιλογή γίνεται με κοινωνικά κριτήρια, δίνοντας προτεραιότητα σε άτομα με χαμηλό οικογενειακό εισόδημα και επιβεβαιωμένη ανεργία, με διαδικασία διαφανή και αντικειμενική.

Ιδιαίτερη μέριμνα προβλέπεται για άτομα με αναπηρία άνω του 50% και για γονείς/κηδεμόνες ανήλικων παιδιών με αναπηρία, οι οποίοι αποτελούν δικαιούχους άδειας και θέσης με προνομιακούς όρους.

Θέσεις βάσει μελέτης και ειδικές ρυθμίσεις για εορτές

Οι θέσεις άσκησης δραστηριότητας στο στάσιμο εμπόριο καθορίζονται βάσει εγκεκριμένης χωροταξικής μελέτης και αποφάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου. Λαμβάνονται υπόψη η προσβασιμότητα, η ασφάλεια της κυκλοφορίας και η εξυπηρέτηση κατοίκων και επισκεπτών. Προβλέπεται ακόμη παύση λειτουργίας των υπαίθριων αγορών τις ημέρες εορτής της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου Παροικίας και στην Κοινότητα Κώστου, αποτυπώνοντας τον σεβασμό στην τοπική θρησκευτική και πολιτιστική παράδοση.

Η χορήγηση νέων αδειών και θέσεων γίνεται μέσω δημόσιας προκήρυξης από τον Δήμο, η οποία περιλαμβάνει αναλυτικά στοιχεία για τις διαθέσιμες θέσεις, τα προϊόντα που επιτρέπεται να πωλούνται, το ύψος και τους όρους καταβολής του τέλους χρήσης. Οι υποψήφιοι αξιολογούνται βάσει κριτηρίων, ενώ σε περίπτωση ισοβαθμίας προβλέπεται δημόσια κλήρωση.

Παράλληλα, συστήνονται ανεξάρτητες γνωμοδοτικές επιτροπές ελέγχου και ενστάσεων με ετήσια θητεία, διασφαλίζοντας τη νομιμότητα και την ίση μεταχείριση όλων των υποψηφίων.

Μεταβιβάσεις, αναπληρώσεις και έλεγχοι

Ο Κανονισμός προβλέπει επίσης τη δυνατότητα μεταβίβασης άδειας σε συγγενικά πρόσωπα σε περιπτώσεις παραίτησης, αναπηρίας ή θανάτου του κατόχου. Καθορίζονται σαφείς προϋποθέσεις και διαδικασίες για την αναπλήρωση ή υποβοήθηση πωλητή, με σεβασμό στα δικαιώματα των εργαζομένων και τη δημόσια υγεία. Όλες οι ενέργειες καταγράφονται στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα «Ανοιχτή Αγορά» (Ο.Π.Σ.Α.Α.), μέσω του οποίου επιτρέπεται η εποπτεία και η διαφάνεια της αγοράς.