Το "Αμοργόραμα" γίνεται πραγματικότητα

Η Αμοργός γυρίζει σελίδα στην αλιευτική της δραστηριότητα. Με τη δημοσίευση του Προεδρικού Διατάγματος, θεσπίζεται ένα νέο πλαίσιο περιορισμών που στοχεύει στη βιώσιμη διαχείριση των θαλάσσιων πόρων. Το Διάταγμα, που θα ισχύσει από τα μέσα Νοεμβρίου 2025, έχει πενταετή διάρκεια και φιλοδοξεί να διαμορφώσει μια νέα σχέση των κατοίκων και των επισκεπτών με τη θάλασσα.

Η επιτυχία του θα εξαρτηθεί από τη συνεργασία όλων, επαγγελματιών, ερασιτεχνών, επιστημόνων και αρχών. Αν η ισορροπία επιτευχθεί, η Αμοργός μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για όλο το Αιγαίο, συνδυάζοντας την παράδοση με τη βιωσιμότητα.

Λ. Καραΐσκος: "Το Αμοργόραμα είναι μια προσπάθεια που άρχισε από τους ίδιους τους αλιείς του νησιού"

Ο δήμαρχος Αμοργού, Λευτέρης Καραΐσκος μίλησε στην "Κοινή Γνώμη" για την προσπάθεια των αλιέων του νησιού, που άρχισε πριν μία δεκαετία και πλέον θα μπει και επίσημα σε εφαρμογή.

"Το Αμοργόραμα είναι μια προσπάθεια που άρχισε από τους ίδιους τους αλιείς του νησιού πριν από περισσότερο από μια δεκαετία. Έβλεπαν ότι τα ιχθυαποθέματα μειώνονταν, οι θάλασσες μολύνονταν και τα εισοδήματά τους συρρικνώνονταν. Θέλησαν, λοιπόν, να προστατεύσουν το επάγγελμά τους αλλά και να στείλουν ένα ηχηρό μήνυμα για τη σημασία της βιώσιμης αλιείας. Έτσι εκπόνησαν ένα σχέδιο διαχείρισης που στόχο έχει να ανατρέψει αυτή την κατάσταση και να διασφαλίσει ότι θα μείνουν αποθέματα για τις επόμενες γενιές", δήλωσε αρχικά ο κ. Καραΐσκος.

Στη συνέχεια, ο δήμαρχος Αμοργού τόνισε πως "το σχέδιο προβλέπει την εποχική παύση της αλιείας τους μήνες αναπαραγωγής των ψαριών, τον Απρίλιο και τον Μάιο, καθώς και την πλήρη απαγόρευση αλιείας σε τρεις παραδοσιακούς ψαρότοπους της Αμοργού για πέντε χρόνια. Παράλληλα, καθιερώνεται περιορισμός της αλιευτικής δραστηριότητας σε ζώνη 1,5 ναυτικού μιλίου γύρω από το νησί. Ταυτόχρονα, τους μήνες που οι αλιείς δεν θα εργάζονται, συμμετέχουν σε εθελοντικούς καθαρισμούς ακτών, συνεργάζονται με τοπικούς φορείς και ιδρύματα και παραμένουν ενεργά μέσα στην κοινωνία".

"Η αλιεία δεν είναι μόνο μια επαγγελματική δραστηριότητα, είναι αναπόσπαστο κομμάτι της παράδοσης"

Όσο για το Προεδρικό Διάταγμα που βάζει "σφραγίδα" στην όλη προσπάθεια, υπογράμμισε πως "η αλιευτική κοινότητα της Αμοργού έδωσε έναν επίμονο αγώνα ώστε αυτές οι προτάσεις να αποκτήσουν θεσμική κατοχύρωση. Τα τελευταία πέντε χρόνια υπήρξε στενή συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι προτάσεις τους. Από τον Αύγουστο, με την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος, αυτά τα μέτρα θεσμοθετούνται για πρώτη φορά και τίθενται σε εφαρμογή από τις 18 Νοεμβρίου. Πρόκειται για μια ιστορική στιγμή για το νησί μας, γιατί η αλιεία δεν είναι μόνο μια επαγγελματική δραστηριότητα, είναι αναπόσπαστο κομμάτι της παράδοσης, της οικονομίας και της κοινωνίας μας. Η προσπάθεια αυτή θέλουμε να κρατήσει ζωντανή την ταυτότητα του τόπου και να διασφαλίσει το μέλλον της αλιείας, ώστε να μπορούν και οι νέοι να ακολουθήσουν το επάγγελμα".

Ο πρωθυπουργός στις 5 Οκτωβρίου στην Αμοργό

Κλείνοντας ο κ. Καραΐσκος, μας μετέφερε την είδηση πως στις 5 Οκτωβρίου θα βρεθεί στο νησί ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης για την ειδική εκδήλωση για το πρόγραμμα.

"Το Αμοργόραμα συνδέεται επίσης με τον ευρύτερο σχεδιασμό για θαλάσσια πάρκα, που προχωρούν με βάση ανάλογα σχέδια που είχαν εκπονηθεί και αλλού. Η ανακοίνωση του Αυγούστου ήταν καθοριστική, ενώ στις 5 Οκτωβρίου θα πραγματοποιηθεί ειδική εκδήλωση στο νησί, στην οποία θα παραβρεθεί και ο πρωθυπουργός, για την παρουσίαση της δράσης και τη σύνδεσή της με τα θαλάσσια πάρκα. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι η δράση έχει και την επίσημη στήριξη του πρωθυπουργού, ο οποίος από πέρυσι παρακολουθεί την εξέλιξη και έχει επισημάνει τη σημασία της για την προστασία της αλιείας και την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας. Είναι, λοιπόν, μια εξαιρετική στιγμή για την Αμοργό και πιστεύουμε ότι ανοίγει έναν νέο δρόμο για τη βιώσιμη διαχείριση των θαλάσσιων πόρων", κατέληξε ο δήμαρχος του νησιού.

Τα βασικά μέτρα

Στην καρδιά του "Αμοργόραμα” βρίσκονται συγκεκριμένες ρυθμίσεις, που καθορίζουν τι επιτρέπεται και τι όχι:

• Εποχική απαγόρευση: Από 1η Απριλίου έως 31 Μαΐου κάθε έτους, καμία μορφή αλιείας δεν επιτρέπεται σε απόσταση έως 1,5 ν.μ. από τις ακτές.

• Μόνιμες ζώνες προστασίας: Σε τρεις περιοχές –Κατάπολα, Γραμβούσα και Νικουριά– η αλιεία απαγορεύεται όλο τον χρόνο.

• Άδειες μέσω ΟΣΠΑ: Η αλιεία εκτός περιόδων απαγόρευσης θα γίνεται μόνο με ειδική άδεια, που θα εκδίδεται ηλεκτρονικά μέσω του Ολοκληρωμένου Συστήματος Παρακολούθησης & Καταγραφής Αλιευτικών Δραστηριοτήτων.

• Υποχρεωτικός εξοπλισμός: Όλα τα επαγγελματικά σκάφη θα φέρουν δορυφορική παρακολούθηση και ηλεκτρονική καταγραφή δεδομένων.

• Ερασιτεχνική αλιεία: Συνεχίζει να επιτρέπεται, αλλά υπόκειται στους νέους περιορισμούς αποστάσεων και μόνιμων ζωνών.

Προσαρμογές για τους επαγγελματίες

Οι επαγγελματίες αλιείς καλούνται να αλλάξουν τον τρόπο που δραστηριοποιούνται. Θα πρέπει να ελέγξουν τον εξοπλισμό τους και να επενδύσουν σε νέα συστήματα παρακολούθησης. Παράλληλα, είναι απαραίτητο να καταθέσουν έγκαιρα αίτηση για άδεια μέσω του ΟΣΠΑ, ώστε να μην υπάρξουν κενά στην επαγγελματική τους δραστηριότητα.

Η περίοδος της άνοιξης θα αποτελεί πια «νεκρό» διάστημα για την αλιεία γύρω από την Αμοργό. Έτσι, οι εξορμήσεις θα πρέπει να προγραμματίζονται προσεκτικά εκτός της απαγορευμένης περιόδου και μακριά από τις ζώνες προστασίας.

Τι σημαίνει για τους ερασιτέχνες

Οι λάτρεις της θάλασσας και του ψαρέματος για αναψυχή θα συνεχίσουν να έχουν χώρο δραστηριότητας, αλλά με νέους κανόνες:

• Κατά την άνοιξη, από 1/4 έως 31/5, θα πρέπει να ψαρεύουν μόνο σε απόσταση μεγαλύτερη των 1,5 ν.μ. από την ακτή.

• Σε όλη τη διάρκεια του χρόνου, απαγορεύεται να ρίχνουν καλάμι ή δίχτυ σε Κατάπολα, Γραμβούσα και Νικουριά.

• Για τις υπόλοιπες περιόδους, ισχύει το γενικό πλαίσιο ερασιτεχνικής αλιείας με τα όρια ποσοτήτων και εργαλείων.

• Με αυτόν τον τρόπο, το παραδοσιακό ψάρεμα παραμένει ζωντανό, αλλά αποκτά σαφείς περιορισμούς που προστατεύουν το οικοσύστημα.

Επιστημονική διάσταση

Το Π.Δ. εισάγει μια σημαντική καινοτομία, τη συστηματική παρακολούθηση της αλιείας. Θα συγκεντρώνονται οργανωμένα δεδομένα:

• Οικονομικά στοιχεία για την απόδοση των επαγγελματιών.

• Κοινωνικές επιπτώσεις στις τοπικές κοινότητες.

• Βιολογικά δεδομένα για τα ιχθυαποθέματα.

Τα στοιχεία αυτά θα αξιολογούνται ώστε να κρίνεται η αποτελεσματικότητα των μέτρων. Εφόσον χρειαστεί, οι ρυθμίσεις θα προσαρμόζονται, με στόχο τη μέγιστη βιώσιμη παραγωγή.

Κυρώσεις και συνέπειες

Η συμμόρφωση δεν είναι προαιρετική. Οι παραβάτες θα βρεθούν αντιμέτωποι με κυρώσεις που προβλέπει ο Αλιευτικός Κώδικας:

• Πρόστιμα και διοικητικά μέτρα για παραβιάσεις.

• Ανάκληση άδειας σε περιπτώσεις σοβαρών παραβάσεων.

• Μη χορήγηση νέας άδειας σε όσους παραλείψουν να καταγράψουν δεδομένα στο ΟΣΠΑ.

Με αυτόν τον τρόπο, η πολιτεία στέλνει μήνυμα ότι η προστασία των θαλάσσιων πόρων είναι υπόθεση σοβαρή και δεσμευτική για όλους.