"Επανεκκίνηση" για το νερό της Σαντορίνης

Ένα από τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά έργα των τελευταίων ετών για τη Σαντορίνη παίρνει τον δρόμο της υλοποίησης. Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΔΕΥΑ Θήρας ενέκρινε ομόφωνα τη μελέτη και τα τεύχη δημοπράτησης του έργου που αφορά στην επανάχρησιμοποίηση ανακτημένου νερού από τις Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Λυμάτων (Ε.Ε.Λ.) Καμαρίου, Φηρών, Οίας, Καρτεράδου και Εμπορείου για άρδευση αγροτικών περιοχών στο νησί.

Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου υπολογίζεται κοντά στα 13 εκατ. ευρώ και αναμένεται να αλλάξει τα δεδομένα στη διαχείριση των υδατικών πόρων του νησιού.

Μ. Καφιέρης: "Προσπαθούμε, να βρούμε μία λύση για να επιβιώσει ο αμπελώνας και οι υπόλοιπες αγροτικές δραστηριότητες του νησιού"

Ο πρόεδρος της ΔΕΥΑ Θήρας, Μηνάς Καφιέρης μίλησε στην "Κοινή Γνώμη" γι’ αυτό το πρωτοποριακό έργο που ετοιμάζεται να αρχίσει στο νησί, για τα οφέλη που αναμένεται να προσφέρει στους αγρότες, αλλά και στον υδροφόρο ορίζοντα.

"Είναι ένα πρωτοποριακό έργο στο οποίο προσπαθούμε να ενταχθούμε, καθώς έχουμε υποβάλλει ήδη πρόταση χρηματοδότησης σε συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Αυτό ξεκίνησε με αφορμή τα ζητήματα λειψυδρίας και τα θέματα που αντιμετωπίζουμε τα τελευταία χρόνια με την υπερκατανάλωση νερού, αλλά παράλληλα και με την έλλειψη χώρων συλλογής νερού, γιατί η Σαντορίνη δεν έχει κάποιο φράγμα. Προσπαθούμε, λοιπόν, να βρούμε μία λύση για να επιβιώσει ο αμπελώνας και οι υπόλοιπες αγροτικές δραστηριότητες του νησιού, που τα τελευταία χρόνια φθίνουν με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί η παραγωγή, σε ένα ποσοστό που υπερβαίνει σε κάποιες περιπτώσεις το 60-70%", υπογράμμισε αρχικά.

Στη συνέχεια, ο κ. Καφιέρης τόνισε πως "έχουμε κάνει λοιπόν μία ολοκληρωμένη πρόταση την οποία έχουμε καταθέσει, με σκοπό να επαναχρησιμοποιήσουμε τα νερά των βιολογικών καθαρισμών από πέντε περιοχές και να προχωρήσουμε, πέρα από τον εμπλουτισμό του αμπελώνα και στον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα με καθαρό νερό. Σκεφτείτε ότι εμείς παράγουμε τη μέρα 23.000 κυβικά νερού στο μάξιμουμ, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και το περισσότερο από αυτό το νερό, καταλήγει μέσω του δικτύου αποχέτευσης, στη θάλασσα. Οπότε στους βιολογικούς που έχουμε τριτοβάθμια επεξεργασία και με μία έξτρα μονάδα αφαλάτωσης στην έξοδο από τον βιολογικό, θα μπορέσουμε να έχουμε καθαρό νερό το οποίο θα είναι χρήσιμο για όλους. Παράλληλα, θα πρέπει να γίνουν και τα ανάλογα δίκτυα για να μπορέσουμε να το διοχετεύσουμε στις αγροτικές καλλιέργειες".

"Θεωρώ ότι είναι το μεγαλύτερο έργο που μπορεί να γίνει αυτή τη στιγμή στο νησί, ειδικά για τον αγροτικό τομέα"

Αναφορικά, με τα γενικότερα οφέλη που θα προσφέρει στο νησί, ο κ. Καφιέρης ανέφερε πως "θεωρώ ότι είναι το μεγαλύτερο έργο που μπορεί να γίνει αυτή τη στιγμή στο νησί, ειδικά για τον αγροτικό τομέα, που τα τελευταία χρόνια αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα, καθώς έχουν δει την παραγωγή τους να πέφτει πάρα πολύ και οι τιμές έχουν αυξηθεί κατακόρυφα. Ο αμπελώνας αργοπεθαίνει και είναι ζωτικής σημασίας για το νησί, γιατί είναι επισκέψιμος, υπάρχει μεγάλη τουριστική δραστηριότητα και το κρασί που παράγει είναι μοναδικό. Είναι ένα έργο πολύ μεγάλο, κοντά στα 13 εκατ. ευρώ και πιστεύω ότι αν προχωρήσουμε εγκαίρως και ολοκληρωθεί, θα προσφέρει πολλά συνολικά στον τόπο αλλά κυρίως στον αγροτικό τομέα. Είναι κρίμα το νερό να καταλήγει στη θάλασσα, αντί να αξιοποιείται".

Μια ολοκληρωμένη στρατηγική για το νερό

Η Σαντορίνη, ένα νησί με έντονη τουριστική και αγροτική δραστηριότητα, αντιμετωπίζει εδώ και δεκαετίες σοβαρά προβλήματα επάρκειας νερού. Η νέα πρωτοβουλία της ΔΕΥΑ Θήρας φιλοδοξεί να δώσει λύση, αξιοποιώντας το επεξεργασμένο νερό που μέχρι σήμερα κατέληγε αναξιοποίητο στο περιβάλλον.

Στόχος είναι η παραγωγή και διάθεση υψηλής ποιότητας ανακτημένου νερού για άρδευση καλλιεργειών σε πέντε ευρύτερες αγροτικές περιοχές, που θα τροφοδοτούνται από αντίστοιχες εγκαταστάσεις βιολογικού καθαρισμού. Το έργο προβλέπει την εγκατάσταση σύγχρονων συστημάτων τριτοβάθμιας επεξεργασίας, την κατασκευή δεξαμενών εξισορρόπησης και αντλιοστασίων, καθώς και την ανάπτυξη ενός έξυπνου δικτύου άρδευσης με τεχνολογία Internet of Things (IoT).

Πέντε σταθμοί, ένα ενιαίο σύστημα

Η μελέτη, που παρουσιάστηκε στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΔΕΥΑΘ, περιλαμβάνει τις ΕΕΛ Καμαρίου, Φηρών, Οίας, Καρτεράδου και Εμπορείου. Στους τέσσερις πρώτους σταθμούς θα εγκατασταθούν μονάδες υπερδιήθησης και αντίστροφης όσμωσης, δυναμικότητας 2.000 κυβικών μέτρων ημερησίως, ώστε να εξασφαλίζεται η καταλληλότητα του νερού για άρδευση.

Στην ΕΕΛ Φηρών, όπου ήδη λειτουργεί σύστημα τριτοβάθμιας επεξεργασίας με μεμβράνες, θα απαιτηθούν μόνο έργα υποδομής για την αποθήκευση και τη διάθεση του νερού. Τα νέα αρδευτικά δίκτυα θα αναπτυχθούν σε συνολικό μήκος 25,6 χιλιομέτρων, καλύπτοντας έκταση περίπου 4.500 στρεμμάτων. Πρόκειται για υπόγειους αγωγούς υπό πίεση που θα μεταφέρουν το νερό στα επιλεγμένα αγροκτήματα του νησιού. Σε κάθε κλάδο του δικτύου προβλέπονται ηλεκτρονικές υδροληψίες ανά 25 στρέμματα, οι οποίες θα λειτουργούν με σύστημα καρτών χρέωσης για την ορθολογική κατανάλωση.

"Έξυπνο" δίκτυο παρακολούθησης και διαχείρισης

Η καινοτομία του έργου έγκειται στο σύστημα τηλεμετρίας και αυτοματισμού που θα επιτρέπει τη συνεχή παρακολούθηση και τον έλεγχο των ποσοτήτων άρδευσης. Για τον σκοπό αυτό θα εγκατασταθεί δίκτυο ασύρματων επικοινωνιών με κεραίες και πυλώνες που θα διασυνδέουν όλα τα αντλιοστάσια και τις υδροληψίες με τον κεντρικό σταθμό ελέγχου της ΔΕΥΑΘ.

Οι συσκευές θα επικοινωνούν μέσω πρωτοκόλλων NB-IoT ή LoRaWAN, επιτρέποντας χαμηλή κατανάλωση ενέργειας και μεγάλη εμβέλεια κάλυψης. Η σύνδεση με το κεντρικό σύστημα θα πραγματοποιείται ενσύρματα ή ασύρματα, εξασφαλίζοντας πλήρη εποπτεία σε πραγματικό χρόνο. Το δίκτυο θα παρέχει στοιχεία για τη ροή, την πίεση και την κατανάλωση νερού, δίνοντας τη δυνατότητα για έγκαιρη παρέμβαση σε περιπτώσεις διαρροών ή κακής χρήσης.

Τα οφέλη για το νησί

Η επανάχρηση του νερού θα έχει πολλαπλές θετικές επιπτώσεις:

• Βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων, με σημαντική εξοικονόμηση φυσικού νερού και προστασία των υδροφορέων.

• Ενίσχυση της αγροτικής παραγωγής, καθώς εξασφαλίζεται σταθερή παροχή ποιοτικού νερού για άρδευση.

• Περιβαλλοντική προστασία, μέσω μείωσης των απορρίψεων και καλύτερης αξιοποίησης των εκροών των βιολογικών καθαρισμών.

• Οικονομικά οφέλη για τους παραγωγούς, χάρη στη μείωση του κόστους υδροδότησης και στην αποδοτικότερη καλλιέργεια.

• Εφαρμογή της κυκλικής οικονομίας, κάνοντας τη Θήρα πρότυπο νησί στη βιώσιμη χρήση των φυσικών πόρων.

Η ΔΕΥΑ Θήρας επισημαίνει ότι η επαναχρησιμοποίηση του επεξεργασμένου νερού θα γίνεται με απόλυτη ασφάλεια και σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα ποιότητας.

Ομόφωνη έγκριση και επόμενα βήματα

Στην πρόσφατη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου, μετά την εισήγηση του γενικού διευθυντή της ΔΕΥΑΘ, Νικόλαου Μάινα, το Σώμα προχώρησε σε ομόφωνη έγκριση της οριστικής μελέτης και των τευχών δημοπράτησης.

Πρόεδρος της συνεδρίασης ήταν ο αντιπρόεδρος της ΔΕΥΑΘ, Παναγιώτης Πολυχρονάκης, ενώ συμμετείχαν οι κ.κ. Κανελλάκης Κωνσταντίνος, Αργυρού Μαρία, Μπαϊκα Μαριέττα, Φουστέρης Αθανάσιος και Αρβανίτης Ευάγγελος.

Η δημοπράτηση του έργου αναμένεται να αρχίσει μέσα στους επόμενους μήνες, με στόχο την υπογραφή της σύμβασης εντός του 2026.