Ένα ιστορικό κτήριο σε… σταυροδρόμι

Ένα από τα πλέον εμβληματικά αλλά και προβληματικά ακίνητα του νησιού, το εγκαταλελειμμένο Ξενία στη Χώρα, απασχόλησε επί μακρόν το Δημοτικό Συμβούλιο της Άνδρου. Με βαθιά φόρτιση, έντονες διαφωνίες, αλλά και κοινή αγωνία για το μέλλον ενός μνημείου που ρημάζει επί δεκαετίες, οι δημοτικοί σύμβουλοι κλήθηκαν να αποφασίσουν αν ο Δήμος θα αποδεχθεί την παραχώρηση χρήσης του κτηρίου από την ΕΤΑΔ.

Η συνεδρίαση ολοκληρώθηκε με ομόφωνη απόφαση, με το Δημοτικό Συμβούλιο να δέχεται την παραχώρηση και να εξουσιοδοτεί τη Δημοτική Αρχή να διαμορφώσει το τελικό συμφωνητικό, το οποίο θα επανέλθει προς έγκριση πριν την τελική υπογραφή από τον δήμαρχο. Ωστόσο, η πορεία προς αυτή την απόφαση ήρθε με πολλά "σκαμπανεβάσματα".

Ο διάλογος ανέδειξε ερωτήματα, ενστάσεις, ανησυχίες, πολιτικές διαφοροποιήσεις, αλλά και την κοινή συνισταμένη, ότι κανείς δεν θέλει το Ξενία να συνεχίσει να καταρρέει. Και όλοι αναγνωρίζουν πως οι επόμενες κινήσεις του Δήμου θα καθορίσουν το μέλλον ενός μνημείου - τοπόσημου που για χρόνια αποτελεί πληγή για την Άνδρο.

Ο Θεοδόσης Σουσούδης για το ιστορικό του Ξενία

Ο δήμαρχος, Θεοδόσης Σουσούδης παρουσίασε εκτενώς την ιστορία του κτηρίου, εξηγώντας γιατί το Ξενία συνδέεται άρρηκτα με την πορεία και την εικόνα του νησιού.

"Το Ξενία Άνδρου χτίστηκε το 1958. Είναι το πρώτο ξενοδοχείο Ξενία που έκτισε ο ΕΟΤ. Βρίσκεται σε ένα εξαιρετικό σημείο, στην παραλία της Χώρας της Άνδρου, που θεωρείται φιλέτο της περιοχής. Έγινε από τον Άρη Κωνσταντινίδη, έναν εξαιρετικό αρχιτέκτονα, και ήταν το πρώτο του έργο το Ξενία της Άνδρου. Εγκαταλείφθηκε τη δεκαετία του 1990 και από τότε καταρρέει χρόνο με το χρόνο, μέχρι σήμερα που βρίσκεται στη χειρότερη κατάσταση. Το κράτος αποδείχθηκε ανίκανο στον ρόλο του ξενοδόχου. Οι απαιτήσεις της τουριστικής αγοράς διαφοροποιήθηκαν και τα Ξενία γενικά πήραν τον δρόμο της μιζέριας και της εγκατάλειψης", υπογράμμισε αρχικά.

Στη συνέχεια, ανέφερε ότι "το 2004 κάποιος προσπάθησε χωρίς διαγωνισμό και χωρίς όρους αξιοποίησης να το δώσει σε μεγάλο εργολάβο για να γίνει πολυκατοικία. Με καταγγελίες αυτό αποφεύχθηκε. Το 2011 χαρακτηρίστηκε μνημείο ειδικής χρήσης και διατηρητέο. Το 2013 έγινε πλειοδοτικός διαγωνισμός από το ΤΑΙΠΕΔ, αλλά δεν υπήρξε κανένας επενδυτής. Η αξιοποίηση του Ξενία βρίσκεται πλέον ανάμεσα στις ανοιχτές πληγές του νησιού μας. Το ξενοδοχείο στέκει εγκαταλελειμμένο και απαξιωμένο. Η εικόνα εγκατάλειψης προκαλεί το κοινό αίσθημα και συντελεί στην αισθητική υποβάθμιση της περιοχής".

"Ψηφίζουμε τη βούληση να προχωρήσουμε"

Στην κεντρική του τοποθέτηση ο κ. Σουσούδης εξήγησε τη διαδικασία που ακολουθήθηκε και το τι ζητείται από το Δημοτικό Συμβούλιο. Χαρακτηριστικά τόνισε ότι "αυτό που ψηφίζουμε δεν είναι οι όροι της μίσθωσης, αλλά το εάν θέλει το Δημοτικό Συμβούλιο να παραχωρηθεί το Ξενία στον Δήμο Άνδρου. Οι όροι που έχετε στα χέρια σας είναι ενδεικτικοί. Σήμερα ψηφίζουμε τη βούληση για την αποδοχή της παραχώρησης του Ξενία. Μέχρι τώρα πήγαινα προσωπικά εγώ. Ήθελα να ξέρω ότι η ΕΤΑΔ θέλει να μας το δώσει. Η ΕΤΑΔ έστειλε ένα συμφωνητικό για να το δούμε όλοι και να πούμε προτάσεις. Αυτό που θα ψηφίσουμε σήμερα είναι η αποδοχή της παραχώρησης και η εξουσιοδότηση της Δημοτικής Αρχής να διαμορφώσει το τελικό συμφωνητικό, το οποίο θα επανέλθει προς έγκριση. Φυσικά και ξέρουμε τα προβλήματα του Ξενία. Φυσικά ξέρουμε και το πόσο επικίνδυνο είναι. Και είμαστε τυχεροί που δεν έχει πέσει μέχρι τώρα".

"Πάμε ραντεβού στα τυφλά"

Ιδιαίτερα αιχμηρή ήταν η τοποθέτηση του ειδικού αγορητή, Κυριάκου Θωμά, από την πλευρά της αντιπολίτευσης, ο οποίος μίλησε για τους κινδύνους μιας απόφασης χωρίς καθαρούς όρους.

"Να παραλάβουμε ένα κτήριο χωρίς να ξέρουμε τους όρους με τους οποίους θα το παραλάβουμε; Οι όροι είναι κομβικό σημείο. Είναι σαν να λέμε, δεχόμαστε τη μίσθωση, αλλά με άλλους όρους. Ποιοι είναι αυτοί οι όροι; Τι βεβαιώνει ότι θα είναι καλύτεροι; Η ΕΤΑΔ λέει: "Θα μου δώσετε 600.000, θα είστε υπεύθυνοι για τα πάντα, και εγώ καθαρίζω τις βρωμιές μου 30 χρόνια". Αυτή η σύμβαση είναι εντελώς αποικιοκρατική. Δεν υπάρχει κανένας τρόπος να τη σπάσει ο Δήμος. Μιλάμε για διατηρητέο κτήριο. Ένα μνημείο δεν πέφτει ποτέ. Αν πέσει, ο Δήμος είναι υποχρεωμένος να το σηκώσει. Δεν υπάρχει λογική κατεδάφισης", σημείωσε μεταξύ άλλων.

Με τη σειρά του και μετά από διαρκείς παρεμβάσεις, ο πρώην δήμαρχος και επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας, Δημήτρης Λοτσάρης εξέφρασε επίσης σοβαρές επιφυλάξεις. Με σκληρή γλώσσα σημείωσε, ότι "εδώ πάμε ραντεβού στα τυφλά. Πάμε όπου βγει. Πάμε σε όρους του "θα δούμε". Πώς θα παραλάβουμε το ακίνητο με αυτούς τους όρους; Το πρόβλημα μπορούμε να το λύσουμε πιέζοντας τον ιδιοκτήτη που το απαξίωσε τόσα χρόνια. Θα μπούμε σε διαδικασία που δεν θα οδηγήσει σε λύση και θα μπούμε σε οικονομικές δεσμεύσεις που δεν μπορούμε να αντέξουμε".

Λ. Μπάλλας: "Το βλέπουν ως μαυσωλείο του Κωνσταντινίδη"

Ο Λευτέρης Μπάλλας, με εμπειρία στις παλαιότερες διαπραγματεύσεις, παρουσίασε μια άλλη διάσταση, που αφορά στην εμμονή της ΕΤΑΔ στη διατήρηση του κτηρίου ως έχει.

"Η υπηρεσία της ΕΤΑΔ βλέπει το κτήριο του Ξενία ως το "μαυσωλείο" του Κωνσταντινίδη. Δεν έχει καμία διάθεση να γκρεμιστεί, η μελέτη που υπάρχει είναι ασύμβατη με τη σημερινή πραγματικότητα. Τα δωμάτια είναι δύο επί δύο. Δεν μπορεί να λειτουργήσει έτσι σήμερα ένα ξενοδοχείο. Γι' αυτό δεν προχώρησε ποτέ κανένας επενδυτής".

Αντιπαράθεση με Λοτσάρη για τις απευθείας αναθέσεις

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης ο Δημήτρης Λοτσάρης ρώτησε αν η μελέτη και οι πρώτες εργασίες θα δοθούν με απευθείας ανάθεση.

Ο κ. Σουσούδης απάντησε αιχμηρά, λέγοντας ότι "η ερώτηση ήταν πονηρή. Και καλά έκανες, έτσι έχεις μάθει να ρωτάς. Ε, όχι λοιπόν. Δεν θα γίνει όπως το Επαρχείο με απευθείας ανάθεση όλο το κτήριο. Η μελέτη θα πάει στα όρια της απευθείας ανάθεσης και η υποστύλωση δεν θα το ξεπεράσει. Μιλάμε για μικρά ποσά για τέτοια κτήρια".

Το τελικό αποτέλεσμα της συνεδρίασης

Παρά τις ενστάσεις, τις εντάσεις και τις αντιπαραθέσεις, το Δημοτικό Συμβούλιο κατέληξε σε ομόφωνη απόφαση που αφορά στην αποδοχή της παραχώρησης χρήσης του ακινήτου Ξενία από την ΕΤΑΔ προς τον Δήμο Άνδρου και εξουσιοδότηση της Δημοτικής Αρχής να διαμορφώσει το τελικό συμφωνητικό, το οποίο θα επανέλθει προς έγκριση στο Δημοτικό Συμβούλιο.

Η απόφαση αυτή ανοίγει μια νέα σελίδα για ένα κτήριο που σημάδεψε την αρχιτεκτονική ιστορία του νησιού και μετά τη συζήτηση και την αναδιαμόρφωση των όρων, θα φανεί αν αυτό το χρόνιο πρόβλημα, θα προχωρήσει προς οριστική λύση.