Αλλαγή στη διαδικασία ανάθεσης

Λύση στο δυσεπίλυτο “γρίφο” της διαδικασίας μεταφοράς των μαθητών, από και προς τις σχολικές μονάδες, επιχειρεί η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, δοκιμάζοντας μία αλλαγή στον τρόπο ανάθεσης των υπηρεσιών, σε μία προσπάθεια αφενός να μειωθεί το κόστος και αφετέρου να υπάρξει ικανοποιητικότερη λύση για μαθητές και γονείς.

Την εφαρμογή “Δυναμικού Συστήματος Αγορών” για την ανάθεση των υπηρεσιών μεταφοράς μαθητών δημόσιων σχολείων στις Κυκλάδες, για τα σχολικά έτη 2019-2020 και 2020-2021, αποφάσισε η Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, με απώτερο στόχο να επιχειρήσει να βελτιώσει τις συνθήκες μεταφοράς, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά στη Σύρο, αλλά και σε άλλα νησιά των Κυκλάδων, μετά από τις έντονες διαμαρτυρίες που προέκυψαν και κορυφώθηκαν κατά τη φετινή σχολική χρονιά, με τους μαθητές να προχωρούν σε πολυήμερη κατάληψη εις ένδειξη διαμαρτυρίας, σχετικά με τις συνθήκες μεταφοράς τους, έχοντας την υποστήριξη των εκπαιδευτικών, αλλά και των γονέων, οι οποίοι έχουν εκφράσει επίσης έντονες ανησυχίες, κυρίως σε ό,τι αφορά τα παιδιά μικρότερων ηλικιών.

Υπενθυμίζεται, πως κατά τη διάρκεια της κατάληψης του σχολικού συγκροτήματος των Λυκείων και των πορειών διαμαρτυρίας, στις οποίες είχαν οδηγηθεί οι μαθητές Γυμνασίων και Λυκείων στο τέλος του 2018, καθώς και στη συνέχεια της σχολικής χρονιάς, είχαν υπάρξει συνεχείς συσκέψεις μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών, στην κατεύθυνση εξεύρεσης ικανοποιητικής λύσης για το ζήτημα, χωρίς, ωστόσο, να έχει υπάρξει κάποια εξέλιξη για το θέμα, με την πλευρά της ΠΝΑι, η οποία και έχει την ευθύνη της μεταφοράς των μαθητών, να υποστηρίζει, πως πρόκειται για πρόβλημα που προκύπτει από την εφαρμογή της εθνικής νομοθεσίας περί μεταφοράς μαθητών και πως μόνιμη λύση θα προσφέρει μόνο η τροποποίηση του σχετικού θεσμικού πλαισίου.

Νέα διαδικασία που απαιτεί αναδιαμόρφωση του σχεδιασμού

Κατά τη χτεσινή συνεδρίαση της Οικονομικής Επιτροπής της ΠΝΑι, στην οποία, πέραν των αιρετών μελών, παρόντα ήταν και διοικητικά στελέχη της Περιφέρειας, προτάθηκε η αλλαγή της διαδικασίας ανάθεσης των υπηρεσιών, στην κατεύθυνση της καλύτερης και περισσότερο ευέλικτης διαχείρισης του ζητήματος, κατά τη διάρκεια της χρονιάς.

Σύμφωνα με τους υπηρεσιακούς παράγοντες της Περιφέρειας, δεδομένου, ότι η συγκεκριμένη διαδικασία ανάθεσης δεν έχει χρησιμοποιηθεί ξανά, για τον προϋπολογισμό “έχουμε πάρει δεδομένα των προηγούμενων ετών, έχουμε καταγράψει τις ανάγκες που εκτιμούμε εμείς ότι θα προκύψουν για τα επόμενα δύο σχολικά έτη, έχουμε χωρίσει σε επτά ομάδες τις Κυκλάδες και έχουμε βάλει ένα ποσό, το οποίο είναι αυξημένο λίγο, σε σχέση με προηγούμενους διαγωνισμούς, αλλά είναι ένα θεωρητικό ποσό, διότι έχει αλλάξει και ο νόμος για τη μεταφορά, κυρίως για μαθητές Α' και Β' Δημοτικού στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, και υποχρεώνει η μεταφορά αυτή να γίνεται με μισθωμένα δρομολόγια και ύπαρξη συνοδού. Άρα, στην ουσία, ένα μέρος του κόστους των μαθητικών δελτίων, που υπήρχαν ετησίως, θα μετακινηθεί σε μισθωμένα δρομολόγια, όπως υποχρεώνει ο νόμος”.

Παράλληλα, όπως τονίστηκε από το στέλεχος των Τεχνικών Υπηρεσιών Κυκλάδων της ΠΝΑι, κ. Γ. Παπαμανώλη, το καινούριο σύστημα ορίζει, πως “ακόμη και σε νησιά που δεν υπήρχαν προβλήματα με τη μεταφορά, καθώς αυτή γινόταν με την τακτική συγκοινωνία του ΚΤΕΛ και μαθητικά δελτία, ακόμη κι εκεί, θα πρέπει να παρέμβουμε εμείς και να 'κόψουμε' τις μεταφορές των μαθητών Α' και Β' Δημοτικού, βάζοντας τα παιδιά σε μισθωμένα δρομολόγια. Αυτό ακόμη δεν το έχουμε υλοποιήσει σε τελική μορφή, ωστόσο έχουμε έναν σχεδιασμό στα χαρτιά. Τον επόμενο μήνα, που θα γίνει ο διαγωνισμός, θα έχουμε προσπαθήσει να έχουμε τελειοποιήσει την κατάσταση. Είναι πολύπλοκο το θέμα της μεταφοράς των μαθητών”.

Μάλιστα ο ίδιος προχώρησε υποστηρίζοντας, πως η αρμόδια υπηρεσία θα εργαστεί, προκειμένου τα όποια “θολά” σημεία να ξεκαθαριστούν και να υπάρξει άρτια διεξαγωγή του διαγωνισμού, για την εξυπηρέτηση των μαθητών, με την προϋπόθεση να υπάρξουν εγκαίρως τα αιτήματα, από την πλευρά των σχολικών κοινοτήτων, που θα διευκρινίζουν επακριβώς τις υπάρχουσες ανάγκες.

“Θα έχουμε μία 'δεξαμενή' αναδόχων, όπως ΚΤΕΛ, ταξί κλπ, όποια μέσα μπορούν να εκτελέσουν το μεταφορικό έργο και θα κάνουμε σε 8 μέρες προσκλήσεις σε κλειστούς διαγωνισμούς”, εξήγησε στα μέλη της Επιτροπής ο κ. Παπαμανώλης.

Μετά από ερώτηση του περιφερειακού συμβούλου της μείζονος μειοψηφίας, κ. Τζώρτζη Μακρυωνίτη, αναφορικά με το αν θα προτιμηθούν μισθωμένα δρομολόγια, ο κ. Παπαμανώλης τόνισε, ότι “στο μεγαλύτερο μέρος της μεταφοράς των μαθητών, κυρίως στην Πρωτοβάθμια, θα πάμε σε μισθωμένα. Για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, προτεραιότητα έχει η τακτική συγκοινωνία. Ο νόμος δίνει προτεραιότητα στα ΚΤΕΛ. Αν βάλουν τακτικά δρομολόγια, είμαστε υποχρεωμένοι να μη βάλουμε μισθωμένα”.

Ζημία για το Ελληνικό Δημόσιο το διπλό εισιτήριο

Κατά την τοποθέτησή του, ο κ. Μακρυωνίτης υπογράμμισε, πως “όπως έχω ξαναπεί και θα ξαναπώ, διότι είναι πάρα πολύ σημαντικό, αυτό που συμβαίνει στη Σύρο είναι το εξής. Η υποχρέωση από το νόμο, να είναι το ΚΤΕΛ κατά προτεραιότητα ο μεταφορέας των μαθητών, δημιουργεί ένα τεράστιο πρόβλημα και διπλάσιο κόστος”.

Συνέχισε δε λέγοντας, “το πρόβλημα της Σύρου το ξέρω, διότι ήμουν διευθυντής σχολείου και πραγματικά θεωρώ, ότι είναι απαράδεκτο και θα πρέπει τουλάχιστον εμείς, ως Περιφέρεια, να κάνουμε ενέργειες, ώστε να αλλάξει ο νόμος”.

Ο κ. Μακρυωνίτης αποσαφήνισε, ότι “οι μαθητές στη Σύρο [...] μεταφέρονται με το ΚΤΕΛ από δρομολόγιο που πραγματοποιείται συνήθως σε ώρα που δεν εξυπηρετεί τους μαθητές, καθώς ο νόμος δίνει το περιθώριο μίας ώρας. Δηλαδή, πρέπει οι μαθητές να ξυπνήσουν στις 6 το πρωί, να πάρουν το λεωφορείο του ΚΤΕΛ, οποιαδήποτε ώρα είναι αυτό, να κατεβάσει τα παιδιά στον κεντρικό σταθμό των ΚΤΕΛ και να περιμένουν πάλι, μπορεί και μία ώρα ακόμη, ώστε από εκεί, να τα μεταφέρει άλλο λεωφορείο, παρά το ότι υποτίθεται ότι πρόκειται για τακτική γραμμή του ΚΤΕΛ, στο σχολείο τους. Καταλαβαίνετε τι σημαίνει αυτό για τα παιδιά μας”.

Όπως πρόσθεσε, “πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι το Ελληνικό Δημόσιο έχει ζημία από αυτό. Οικονομική ζημία. Πληρώνουμε διπλό εισιτήριο για τους μαθητές. Για παράδειγμα, από τη Βάρη στην Ερμούπολη και από την Ερμούπολη έως το σχολείο, το οποίο είναι σε περίπου 2-3 χιλιόμετρα απόσταση. Και οι μαθητές πληρώνουν το μεγαλύτερο κόστος, να περιμένουν δύο ώρες στον ήλιο, στη βροχή, ανεξέλεγκτα. Οι μαθητές φεύγουν από το σχολείο, μεταφέρονται στον κεντρικό σταθμό του ΚΤΕΛ και μπορεί να περιφέρονται στους δρόμους της πόλης για περίπου μία ώρα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Δεν νομίζω ότι θα υπάρξει Υπουργός, στον οποίο να τεθεί έτσι το θέμα και θα γυρίσει το κεφάλι του”.

Όσον αφορά δε στις διαδικασίες ανάθεσης, ο κ. Μακρυωνίτης πρότεινε προς τους υπηρεσιακούς παράγοντες, “όσο γίνεται να οδηγήσουμε σε μισθωμένα δρομολόγια. Μισθωμένα σημαίνει, πως το λεωφορείο θα περνά συγκεκριμένη ώρα – για παράδειγμα στις 8 το πρωί – ώστε να φέρνει τους μαθητές στο σχολείο τους, απευθείας, στις 8:30, με αποκλειστική δουλειά αυτή τη μεταφορά”.

Ο κ. Παπαμανώλης ενημέρωσε, πως κατά τη διάρκεια του τελευταίου χρόνου, έχουν γίνει πολλές ενέργειες για το ζήτημα, τόσο μέσω του αρμόδιου Υπουργείου, όσο και σε υπηρεσιακό επίπεδο, ενώ συμπλήρωσε, ότι έχει υπάρξει μέριμνα στον φετινό σχεδιασμό να μπουν μισθωμένα δρομολόγια όπου υπάρχουν δικαιούχοι μαθητές “και με μία επέκταση του δρομολογίου, της τάξεως των 2 χιλιομέτρων, να εξυπηρετεί και άλλους μαθητές. Για να πω ένα παράδειγμα, ένα δρομολόγιο από το Κίνι, που κάνει 9 περίπου χιλιόμετρα για να κατεβάσει τους μαθητές του δημοτικού στην Άνω Σύρο, το ίδιο λεωφορείο, αν γίνει επέκταση στα 12,5 χιλιόμετρα, στην επιστροφή του από το δημοτικό της Άνω Σύρου, να περνά και να εξυπηρετεί τους μαθητές της Ερμούπολης για τα Λύκεια και τα Γυμνάσια, που δεν δικαιούνται θεωρητικά βάσει νόμου μεταφοράς και πρόκειται για σημαντικό πρόβλημα, διότι γνωρίζουμε, ότι το να προχωρήσει ένα παιδί 4 χιλιόμετρα. Επίσης, θα εξεταστεί και η δυνατότητα σύνδεσης μέσω ήδη μισθωμένων δρομολογίων, που υπάρχον για Ειδικά Γυμνάσια/Λύκεια, με διπλό δρομολόγιο, που η απόσταση από 2,5 χλμ γίνεται 7,5 χλμ και δεν προκύπτει κανένα έξτρα κόστος, Υπάρχει ένα minimum κόστος, με το οποίο μισθώνουμε τα λεωφορεία, που είτε κάνει 2,5 χλμ, είτε 7,5 χλμ είναι το ίδιο ακριβώς ποσό. Με τα ίδια ακριβώς χρήματα δίνουμε μία λύση στην Ερμούπολη να μεταφέρονται όλοι οι μαθητές”.

“Οι μαθητές υποφέρουν”

Από όλα τα μέλη της Οικονομικής Επιτροπής υπογραμμίστηκε, ότι πρέπει οπωσδήποτε να υπάρξει εκ νέου όχληση προς τα αρμόδια Υπουργεία, προκειμένου να αλλάξει το νομοθετικό πλαίσιο, που ουσιαστικά υποχρεώνει την Περιφέρεια να αναθέτει τις υπηρεσίες μεταφοράς με τρόπο τέτοιο, που δεν εξυπηρετεί ούτε τη μαθητική κοινότητα και ενδεχομένως ούτε τους ίδιους τους αναδόχους. Παράλληλα, οι αιρετοί της ΠΝΑι υποστήριξαν, πως η μεταφορά των μαθητών θα ήταν προτιμότερο να αποτελέσει ευθύνη των Δήμων, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα καλύτερης και αποτελεσματικότερης διαχείρισης του ζητήματος, ωστόσο υπήρξε εν γένει η παραδοχή, ότι όσο αυτή η ευθύνη βαραίνει την Περιφέρεια, θα γίνει όσο το δυνατόν καλύτερος προγραμματισμός, ώστε να αντιμετωπιστούν τα πρόσφατα ιδιαίτερα έντονα προβλήματα, με τη συνεργασία και τη συνεννόηση πάντα όλων των εμπλεκομένων.

Ο κ. Μακρυωνίτης τόνισε, πως η ΠΝΑι είναι απαραίτητο να αντιμετωπίσει το ζήτημα σε επίπεδο νομοθεσίας. “Είναι πολύ σημαντικό, το γεγονός, ότι βρίσκεται στο 'τραπέζι' το θέμα. Φοβάμαι, ότι δεν θα πρέπει να το χάσουμε και δεν θα πρέπει να είμαστε δέσμιοι του όποιου αναδόχου”, για να λάβει τη διαβεβαίωση από τον κ. Παπαμανώλη, πως “εργαζόμαστε πάνω σε αυτό το θέμα καθημερινά και κάνουμε ό,τι θα μπορούσε να γίνει για αυτό”.

Επικαλούμενος την πρότερη ιδιότητά του ως δάσκαλος και διευθυντής σχολικής μονάδας, ο κ. Μακρυωνίτης πρόσθεσε, ότι “τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια, δεν καταφέραμε τίποτα. Οι μαθητές υποφέρουν”. Τέλος, σε σχετική ερώτηση, γιατί δεν έχει υπάρξει διακοπή της σύμβασης, εφόσον δεν εξυπηρετούνται κατά το βέλτιστο οι ανάγκες των μαθητών, ο κ. Μακρυωνίτης απάντησε, πως “η σύμβαση καλύπτεται από το νόμο. Ο νόμος δίνει το περιθώριο μίας ώρας να περιμένουν οι μαθητές το τακτικό δρομολόγιο”.