Ανάπλαση... πεζόδρομου Ερμούπολης

Στην αναβάθμιση και τη βελτίωση των εμπορικών οδών “Θυμάτων Σπερχειού” και “Πρωτοπαπαδάκη” προσανατολίζεται ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης τους επόμενους μήνες έχοντας στη διάθεσή του μία μελέτη ανάπλασης του κλασικού πεζόδρομου στο ιστορικό κέντρο της πόλης, η υλοποίηση της οποίας, θα αναδείξει τα αξιόλογα χαρακτηριστικά του εμπορικού δρόμου μέσω συγκεκριμένων επεμβάσεων, ώστε να διαμορφωθεί ένα φιλικό περιβάλλον στον πεζό, κάτοικο κι επισκέπτη.

Πρόκειται για μία μελέτη του Ινστιτούτου Σύρου που ξεχώρισε κι επελέγη προ δύο ετών, στο πλαίσιο του Εργαστηρίου του 4ου Διεπιστημονικού Σεμιναρίου Βιώσιμης Ανάπτυξης Πολιτισμού και Παράδοσης με τίτλο “Οι Πολιτιστικοί Πόροι ενός τόπου”, το αντικείμενο της οποίας εστιάζει στην ανάπτυξη μίας “ρεαλιστικής, χαμηλού κόστους κι εύκολα πραγματοποιήσιμης πρότασης” αισθητικής κυρίως βελτίωσης του πεζόδρομου που υφίσταται στην καρδιά της νεοκλασικής πόλης.

Αναφορικά με το στόχο και τη δημιουργία ενός όμορφου πυρήνα διαδρομής εντός της Ερμούπολης, κατά μήκος του οποίου λειτουργούν εμπορικά καταστήματα, μίλησε στην “Κοινή Γνώμη” ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών, Σταύρος Γουσγουνέλης, γνωστοποιώντας τις προθέσεις αλλά και τις ενέργειες του Δήμου προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση, ώστε - ει δυνατόν - εντός των επόμενων μηνών και πριν την καλοκαιρινή περίοδο να υπάρχουν εξελίξεις.

Αξίζει να τονισθεί πως, η παρούσα μελέτη παραχωρήθηκε με τη μορφή δωρεάς εκ μέρους του Ινστιτούτου Σύρου προς τον Δήμο Σύρου – Ερμούπολης κι έγινε αποδεκτή με απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής όπως ορίζει η σχετική νομοθεσία.

Εναέριο γλυπτό κατά μήκος του πεζόδρομου

“Έχει εκπονηθεί μία μελέτη από μία ομάδα αξιόλογων πολιτικών μηχανικών κι αρχιτεκτόνων έτσι ώστε να μπορέσει να τονισθεί η ταυτότητα του πεζόδρομου και να βελτιωθεί η κατάσταση την καλοκαιρινή περίοδο με την έντονη ηλιοφάνεια, προκειμένου αφενός, να υπάρχει μία σκίαση κι αφετέρου να είναι ευχάριστη η παραμονή των πεζών σε αυτές τις δύο οδούς της πόλης” σημείωσε εξ αρχής ο κ. Γουσγουνέλης, προλογίζοντας το περιεχόμενο της μελέτης.

Σύμφωνα με όσα προβλέπονται, η εν λόγω πρόταση λαμβάνοντας υπόψιν τη σημερινή λειτουργία του πεζόδρομου ως εμπορικού δρόμου και αξιολογώντας το οικιστικό περιβάλλον “φιλοδοξεί να προβάλλει την τρίτη διάσταση του χώρου, αφήνοντας το επίπεδο κίνησης των χρηστών της οδού Ελ. Βενιζέλου σχεδόν ανέπαφο”. Στόχος, για τις οδούς Θυμάτων Σπερχειού και Πρωτοπαπαδάκη αποτελεί “η διαμόρφωσή τους ως φιλόξενου χώρου κίνησης μέσα από τα στοιχεία μίας εξ ολοκλήρου εικαστικής παρέμβασης με αρκετές λειτουργικές προεκτάσεις”.

Επί της ουσίας, βάσει της μελέτης, θα επιλεγούν προσεκτικά οι “θέσεις” πάνω στα αναπτύγματα των δύο μετώπων (πλευρών), τα οποία και “θα δεχθούν ένα εναέριο δίκτυο ελαφρών στοιχείων”, διαμορφώνοντας ένα όμορφο περιβάλλον για τους πεζούς, μέσω της συνεχούς εναλλαγής ποιότητας χώρων. Αυτό το εναέριο δίκτυο, μπορεί να ερμηνευθεί απλά ως ένα εναέριο γλυπτό, το οποίο θα κοσμείται από ειδικά πανιά σε κατάλληλα επιλεγμένα σημεία, προκαλώντας τις φωτοσκιάσεις που εκτιμάται ότι θα αναβαθμίσουν την εικόνα του πεζόδρομου και θα βοηθούν τον πεζό να παραμένει ευχάριστα στις εμπορικές οδούς. Με έντεχνο τρόπο τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν, θα μεριμνούν στην απόκρυψη στοιχείων του πεζόδρομου που υποβαθμίζουν την εικόνα του, όπως για παράδειγμα άσχημα σημεία κτιρίων, ενώ θα υπερτονίζουν επιλεγμένα σημεία που συνθέτουν κι ενισχύουν το ύφος της πόλης.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στη μελέτη, “Κατ΄ αυτόν τον τρόπο επιχειρείται μία ενδιαφέρουσα πορεία στον πυρήνα ενός ενδιαφέροντος οικιστικού συνόλου”. Σημειώνεται μάλιστα πως, ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στις εισόδους κι εξόδους του πεζόδρομου και άρα στις επεμβάσεις που θα υλοποιηθούν εκεί, ώστε να προκύπτει ένα άρτιο αποτέλεσμα.

Κατά την περιγραφή του έργου, διευκρινίζεται πως, αυτό το εναέριο γλυπτό (ελαφριές κατασκευές ίσως από πανί), θα “κουμπώνει” σε ειδικά συρματοπλέγματα επί των οποίων και θα στηρίζεται, ενώ τμήματα αυτών, θα είναι κενά για τη δυνατότητα τοποθέτησης ή ανάρτησης καλλιτεχνικών δημιουργημάτων σε εορταστικές κι όχι μόνον περιόδους. Ενδεικτικά προτείνεται σαν εικαστική παρέμβαση η μορφή του φτερωτού σανδαλιού του Ερμή.

Κατά συνέπεια, οι δύο οδοί μπορούν να μετατραπούν σε “τοπόσημο δημιουργικής παρέμβασης”, μόνιμων ή εποχικών δημιουργημάτων ενώ καθίσταται σαφές δε, πως το εναέριο γλυπτό δεν θα είναι συνεχές, ώστε να επιτυγχάνονται όλα τα ανωτέρω με κύριο σκοπό την ενίσχυση της φυσιογνωμίας του πεζόδρομου.

Πρέπει να αναφερθεί, πως στο περιεχόμενο της μελέτης ορίζονται με πάσα λεπτομέρεια οι επεμβάσεις και τα υλικά που προτείνονται για την υλοποίηση της ανάπλασης.

Έως το καλοκαίρι, χωρίς δεσμεύσεις

“Είναι μία πολύ έξυπνη δουλειά όσων εκπόνησαν τη μελέτη” σχολίασε ο κ. Γουσγουνέλης, επισημαίνοντας ότι, με τον τρόπο που περιγράφεται κι έχει διατυπωθεί η μελέτη “δίνεται έμφαση στο να μπορέσουμε να “κρύψουμε” κατά κάποιο τρόπο κάποια κτίρια που δεν πρέπει να προβάλλονται τόσο, αλλά και να τονίσουμε κάποια άλλα, που πιθανώς πρέπει να φαίνονται περισσότερο”. Συνέχισε δε, λέγοντας πως, “Είναι μία δουλειά του Ινστιτούτου Σύρου κι έχουν δουλέψει πάρα πολλοί γνωστοί μηχανικοί και αρχιτέκτονες, οι οποίοι μας προσέφεραν τη μελέτη δωρεάν και τους ευχαριστούμε γι αυτό”.

Διατυπώνοντας την πρόθεση του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης να προβεί στην υλοποίηση της πρότασης, κλήθηκε αρχικά να προσδιορίσει τον χρόνο, κατά τον οποίο εκτιμά, ότι κάτι τέτοιο θα είναι εφικτό. “Προσπαθούμε, αν μπορέσουμε έως το καλοκαίρι να την υλοποιήσουμε” τόνισε, χωρίς ωστόσο να δεσμεύεται δεδομένου ότι πρέπει να προηγηθούν συγκεκριμένες διαδικασίες.

“Όλοι θέλουμε το καλοκαίρι να έχει προχωρήσει, όμως θέλω να λέω την αλήθεια, χωρίς να τάζω. Προσωπικά θα επιθυμούσα να το προλάβουμε έως το καλοκαίρι” επανέλαβε, προσθέτοντας όμως, ότι τα δύο απαραίτητα βήματα που πρέπει να εξασφαλιστούν πρωτίστως για την υλοποίηση αυτής της αναβάθμισης “είναι η έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού και η χρηματοδότηση”.

Αναμένεται η έγκριση του Υπ. Πολιτισμού. Προσεχώς το κοστολόγιο

“Αυτή τη στιγμή η μελέτη που μας έχει παραδοθεί αφορά καθαρά το αρχιτεκτονικό κομμάτι. Υπάρχουν σε σχέδια αποτυπωμένα το πώς θα πρέπει να είναι η επέμβαση στο χώρο και με ποιά υλικά θα πρέπει να γίνει η αυτή η μικρή “ανάπλαση”” εξήγησε στη συνέχεια ο κ. Γουσγουνέλης, γνωστοποιώντας ότι εντός του επόμενου μήνα, δεν αποκλείεται να αποτελέσει γεγονός η έγκριση της μελέτης από το αρμόδιο Υπουργείο, καθώς η Ερμούπολη είναι χαρακτηρισμένη ως ιστορικός τόπος. “Πραγματοποίησα ήδη μία επίσκεψη στο Υπουργείο Πολιτισμού με την εισηγήτρια και έχει ήδη ταχθεί θετικά το Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, οπότε προχωρά η αδειοδότηση της μελέτης. Άρα, υπάρχει μία πιθανότητα εντός Μαρτίου να έχουμε και την έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού. Μόλις επιτευχθεί αυτό, τότε θα προχωρήσουμε στα τεύχη δημοπράτησης που αφορούν το οικονομικό κομμάτι” ανέφερε ο αντιδήμαρχος, υπογραμμίζοντας δε, ότι το ακριβές κόστος, θα προσδιοριστεί και θα εξαρτηθεί από τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν και το σύνολο των εργασιών που θα απαιτηθούν. “Απ΄ ό,τι φαίνεται δεν θα προκύψει μεγάλο κόστος. Πιστεύω με τον προϋπολογισμό του Δήμου να μπορέσουμε να το καλύψουμε. Αναμένουμε το επόμενο στάδιο”.

Απώτερος στόχος η λειτουργία των οδών ως κανονικού πεζόδρομου

Δεδομένου ότι η αισθητική - κατά κύριο λόγο - αναβάθμιση του πεζόδρομου είναι ένα βήμα υπέρ της διασφάλισής του αλλά και της αναβάθμισής του, ο κ. Γουσγουνέλης απάντησε και στο ερώτημα αν στις προθέσεις της Δημοτικής Αρχής είναι η οριστική μετατροπή των δύο οδών σταδιακά, σε έναν πραγματικό πεζόδρομο. “Η σκέψη και η προσπάθειά μας είναι προς αυτήν την κατεύθυνση. Να μην διέρχονται τα οχήματα. Αν εξυπηρετούνται κανονικά τα οχήματα από την παραλιακή οδό, δεν υπάρχει λόγος να ανοίγει ο πεζόδρομος. Ακόμη και με τις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις του καλοκαιριού, αν διέρχονται τα οχήματα από το Νησάκι, δεν θα υπάρχει πρόβλημα. Άρα, αυτή η εξέλιξη θα βοηθήσει πολύ ώστε να διατηρηθεί ως πεζόδρομος” σημείωσε ο κ. Γουσγουνέλης, διασαφηνίζοντας όμως πως, “Προς το παρόν, δεν μπορούμε να πούμε άμεσα ότι τοποθετούμε σταθερά εμπόδια και τον κλείνουμε τελείως. Μπορεί σταδιακά να γίνουν ενέργειες, όμως όλο αυτό προϋποθέτει αρχιτεκτονική μελέτη εγκεκριμένη καθώς δεν μπορεί στην πόλη μας να παρέμβει ο κάθε ένας όπως θέλει. Βήμα βήμα θα δούμε τις ανάγκες και θα προχωρήσουμε”.

Κληθείς να γνωστοποιήσει αν η υλοποίηση της συγκεκριμένης μίνι ανάπλασης θα ακολουθήσει της ολοκλήρωσης της ανάπλασης του παραλιακού μετώπου, η οποία βρίσκεται ήδη στο τελικό στάδιό της αφού απομένει σαν σημαντική εργασία η τοποθέτηση της ειδικής σήμανσης, ο κ. Γουσγουνέλης, απάντησε πως, “Όντως, οποιαδήποτε εργασία στον πεζόδρομο, θα γίνει αφού έχει ολοκληρωθεί το έργο της παραλίας”.

Αδιαμφισβήτητο το ενδιαφέρον των εμπόρων για την πρόοδο

Μπροστά από την καταγεγραμμένη πρόθεση του Δήμου να προχωρήσει το θέμα της αισθητικής – σε πρώτο επίπεδο – βελτίωσης του πεζόδρομου “τρέχει” ο άμεσα ενδιαφερόμενος εμπορικός κόσμος της πόλης, που δραστηριοποιείται στις οδούς Θυμάτων Σπερχειού και Πρωτοπαπαδάκη έχοντας πραγματοποιήσει ήδη κάποιες σχετικές συναντήσεις.

Πέραν των δικών τους ενεργειών και προτάσεων που θα παρουσιασθούν το προσεχές χρονικό διάστημα, τη βούλησή τους να αναβαθμιστεί ο κεντρικός δρόμος της πόλης, επιβεβαιώνει και ο αντιδήμαρχος μέσω των δηλώσεών τους. “Είμαστε σε συνεργασία κι επικοινωνία με τους τοπικούς καταστηματάρχες, οι οποίοι έχουν δημιουργήσει μία δραστήρια ομάδα. Πραγματικά και οι ίδιοι αποδεικνύουν ότι αγαπούν το μέρος που ζουν και δραστηριοποιούνται και προσπαθούν για το καλύτερο. Μας έχουν καταθέσει κάποιες προτάσεις, τις οποίες έχουμε συζητήσει και οι περισσότερες αν όχι όλες θα υλοποιηθούν μέχρι το καλοκαίρι. Μαζί τους και ο Εμπορικός Σύλλογος Σύρου με τον πρόεδρο του οποίου έχουμε επικοινωνία” ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Γουσγουνέλης, καθιστώντας γνωστή εμμέσως τη συναίνεσή του στα ανωτέρω σχέδια προς ενίσχυση του ιστορικού κέντρου.

“Από την πλευρά μας, θέλουμε να βοηθήσουμε τον πεζόδρομο” πρόσθεσε παρακάτω, εξηγώντας παράλληλα πως, κάποιες οδοί του ιστορικού κέντρου που λόγω της θερινής πεζοδρόμησης “θυσιάστηκαν” για τη διέλευση των οχημάτων και των δικύκλων, θα είναι χρήσιμο μελλοντικά να απαλλαγούν από τον κυκλοφοριακό φόρτο. “Αυτό που υπέστη ο πεζόδρομος πέρυσι με την κυκλοφοριακή ροή, δεν του άξιζε. Το λέω ξεκάθαρα, όπως και οδοί Απόλλωνος, Ευαγγελιστρίας κλπ. Όμως ήταν μία επιλογή που δεν μπορούσε να αποφευχθεί” δήλωσε, καταλήγοντας πως, “Δουλεύουμε συνεχώς για πολλά πράγματα. Κάποια δεν είναι ώριμα να ακουσθούν. Υπάρχει πλάνο και πρόθεση. Ό,τι μπορούμε να κάνουμε, δεν το αφήνουμε”.