Το εκτυφλωτικό φως των Κυκλάδων

Ο άνθρωπος, ο τόπος και το αιώνιο φως των Κυκλάδων αποτελούν τον άξονα γύρω από τον οποίο έχουν χαραχτεί οι φετινές «Διαδρομές στη Μάρπησσα», που θα πραγματοποιηθούν από 25 έως 27 Αυγούστου.

Μέσα από θεματικούς σταθμούς, επισκέψιμους χώρους και εικαστικές εκθέσεις, που πλαισιώνονται από εργαστήρια διαλέξεις, συναυλίες και παιχνίδια οι επισκέπτες του παραδοσιακού οικισμού στην Πάρο, θα βιώσουν για τρεις ημέρες μία μοναδική εμπειρία.

Το 8^ο βιωματικό πολιτιστικό φεστιβάλ καλεί το κοινό του να περπατήσει και να παρατηρήσει τα χρώματα της ανατολής και της δύσης, τις αντανακλάσεις και τις σκιές που δημιουργούνται κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας. Στο φως του αυγερινού, του ήλιου, του αποσπερίτη και του φεγγαριού ...στη Μάρπησσα.

Φως… πηγή ζωής – σύμβολο σοφίας

Το πρόγραμμα των βιωματικών δραστηριοτήτων, που έχουν σχεδιαστεί από την εθελοντική ομάδα διοργάνωσης θα ανοίξει, το απόγευμα της Παρασκευής 25 Αυγούστου, στην Κοινότητα Μάρπησσας, το παιχνίδι για παιδιά δημοτικού «Με ταχύτητα φωτός». Πόσο καλά βλέπεις στο "σκοτάδι"΄; Τι είναι ο δίσκος του Νεύτωνα; Μπορείς να ανακαλύψεις τα φωτεινά μηνύματα; Τι κρύβεται πίσω απ' τη σκιά; Αυτά και πολλά άλλα θα ανακαλύψουμε όλοι μαζί παίζοντας...με ταχύτητα φωτός.

Αμέσως μετά, ο φωτογράφος και δάσκαλος φωτογραφίας Πλάτωνας Ριβέλλης θα μιλήσει για «τα πολλά πρόσωπα της φωτογραφίας». Θα επιχειρηθεί να τοποθετηθεί η φωτογραφία ως καλλιτεχνικό είδος ανάμεσα στις ποικίλες εμπορικές και καλλιτεχνικές εφαρμογές και κατευθύνσεις.

Ο αρχέγονος ήχος της λύρας συναντά την Jazz και τη σύγχρονη μουσική

Η κοσμοπολίτικη λύρα του Σωκράτη Σινόπουλου και το κουαρτέτο του (Γιάννης Κυριμκυρίδης - πιάνο, Δημήτρης Τσεκούρας - κοντραμπάσο, Δημήτρης Εμμανουήλ - ντραμς) που σκορπίζουν σε 8 Ανέμους, θα παρασύρουν το κοινό του φεστιβάλ σε διαφορετικά μουσικά σταυροδρόμια και θα δημιουργήσουν μια μαγική ατμόσφαιρα γεμάτη συναισθήματα και μνήμες.

«Πρόκειται για μερικά ασπρόμαυρα μουσικά σκίτσα», όπως λέει ο Σωκράτης Σινόπουλος, «τα οποία χρωματίζουμε κάθε φορά και με έναν διαφορετικό τρόπο. Οι οκτώ άνεμοι συμβολίζουν τα διάφορα διεθνή ή τοπικά μουσικά στυλ και τάσεις. Το ζητούμενο όμως εδώ δεν είναι να αφεθείς να σε παρασύρουν μακριά, όσο γοητευτικό ή περιπετειώδες κι αν είναι αυτό, αλλά να αισθανθείς τους ανέμους ακίνητος, στον δικό σου τόπο, σε νηνεμία». Η συναυλία θα πραγματοποιηθεί στην Πλατεία του «Χριστού».

Επηρεασμένη από την αρχιτεκτονική του νησιού είναι η θεματική του workshop «Πέφτει η Νύχτα στη Μάρπησσα», με τον εικαστικό Μπάμπη Αλεξιάδη, που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 26 Αυγούστου και ώρα 19:00 στην Αγροτολέσχη. Πρόκειται για ένα νυχτερινό εργαστήριο κινούμενης εικόνας για την εκμάθηση παραδοσιακών τεχνικών animation για εφήβους, στο οποίο οι συμμετέχοντες θα ζωγραφίσουν αποκλειστικά και μόνο με το φως.

Ακολουθούν οι «Πυγολαμπίδες τον Αύγουστο» (αφήγηση παραμυθιών για παιδιά δημοτικού με την αφηγήτρια Εύη Γεροκώστα) στην Πλατεία Αριστοτέλη και η “Διάθλαση 299.792,458km/sec” (δομημένος αυτοσχεδιασμός της Άννας Ανουσάκη, απόφοιτης Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης) στην Πλατεία του Χριστού.

Συναυλία Αλκίνοου Ιωαννίδη και Γιώργου Καλούδη

Ο αγαπημένος τραγουδοποιός παρουσιάζει διασκευές τραγουδιών από τους δίσκους και τις συμμετοχές του, όπως και από το τελευταίο του album, με τίτλο «Μικρή Βαλίτσα». Η συνεργασία του με τον Γιώργο Καλούδη μετρά αρκετά χρόνια και χιλιάδες χιλιόμετρα. Έχοντας περάσει μέσα από διαφορετικούς ηχητικούς κόσμους, οι δύο μουσικοί διαμόρφωσαν μια κοινή αισθητική με βάση την αυτοσχεδιαστική ελευθερία, τη χαρά της συνύπαρξης και τον σεβασμό στην απλότητα και την ευθύτητα του τραγουδιού. Η συναυλία θα πραγματοποιηθεί στον προαύλιο χώρο Κοινότητας Μάρπησσας.

3^η ημέρα εκδηλώσεων

Το απόγευμα της Κυριακής 27 Αυγούστου θα πραγματοποιηθεί στην Αγροτολέσχη το εικαστικό εργαστήρι για παιδιά δημοτικού «Το γράμμα Φ κρύΦτηκε στο νησί!» με την  Έφη Φουρίκη, εικαστικό – παιδαγωγό τέχνης.

Από την άλλη, μέσα από το εργαστήρι παραδοσιακού τραγουδιού για ενήλικες με την τραγουδίστρια, συνθέτη και μουσικό Μάρθα Μαυροειδή, οι συμμετέχοντες θα πάρουν μια γεύση από τον μελωδικό πλούτο της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής, μαθαίνοντας τραγούδια από διαφορετικά μέρη της Ελλάδας.

«Με τσαμπούνες και τουμπάκια», οργανοπαίκτες από την Πάρο και την Αντίπαρο θα ξεσηκώσουν το κοινό στα στενά της Μάρπησσας. Ακολουθεί παραδοσιακό γλέντι στην Πλατεία Παπά Γιώργη Στάμενα με τον Νίκο Οικονομίδη και την Κυριακή Σπανού. Μαζί τους ο Παναγιώτης Βέργος και ο Αργύρης Ψαθάς.

Για πρώτη φορά, το κοινό και οι επισκέπτες της Πάρου θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν την ιδιαίτερη ματιά και αισθητική του φωτογράφου Ζαχαρία Στέλλα, στον τόπο που ο ίδιος τόσο αγάπησε και τίμησε. Η έκθεση συνδιοργανώνεται με το Μουσείο Μπενάκη και παρουσιάζεται στον επισκέψιμο χώρο, στην Πλατεία Αγίου Νικολάου.

"Ο ήλιος απαγορεύεται να μπει μέσα"

Με ποιόν τρόπο το φημισμένο παριανό μάρμαρο, το φως των Κυκλάδων, οι πειρατικές ιστορίες του Αιγαίου, τα αρχιτεκτονικά κελύφη μιας άλλης εποχής, αλλά και η συζήτηση γύρω από τα αιολικά πάρκα, μπορούν να γίνουν αφορμή για την ανάδειξη εναλλακτικών αφηγήσεων και συγκρούσεων σε σχέση με την ιστορία και τη σημερινή ταυτότητα της Πάρου;

Στην ομαδική έκθεση «Ο ήλιος απαγορεύεται να μπει μέσα», με αφετηρία το φετινό θέμα του φεστιβάλ Διαδρομές στη Μάρπησσα «Στο Φως», τέσσερις εικαστικοί επιχειρούν διαφορετικού τύπου ερευνητικές «ανασκαφές» στο χθες και το σήμερα της Μάρπησσας και της Πάρου. Τα έργα φέρνουν στο φως ξεχασμένες ιστορίες, αλλά και συγκρούσεις της σύγχρονης τοπικής πολιτικής, αξιοποιώντας θραύσματα της αρχαιολογικής, λαογραφικής και αρχιτεκτονικής παράδοσης και αναδεικνύοντας ιδεολογικές και ιεραρχικές διεργασίες που ορίζουν το συγκεκριμένο τοπικό πλαίσιο. Και τα τέσσερα έργα αποτελούν νέες παραγωγές ειδικά για το φεστιβάλ και βασίζονται σε επιτόπια και γενικότερη έρευνα.

Το έργο της Χρύσας Βαλσαμάκη «Βarbarosa dreaming» αρθρώνει με μη γραμμικό τρόπο, την δραματική ιστορία μιας κατοίκου, ενδεχομένως μακρινής απόγονου του Μπαρμπαρόσα στις αρχές του αιώνα, που θα μπορούσε να είναι αληθινή. Δανείζεται υλικά από το λαογραφικό μουσείο, την παραδοσιακή κατοικία-μουσείο Ασπροπούλου και ένα εμβληματικό σπίτι της Μάρπησσας, για το οποίο οι απόψεις διίστανται και το μέλλον του είναι αβέβαιο. Αφορά το χρόνο, την απώλεια, το όνειρο, την προκατάληψη, τη ματαίωση, το ανοίκειο, το πείσμα και το χώρο της ζέστης.

Το έργο της Catriona Gallagher «Time By Light» είναι μια βίντεο-καταγραφή σε time-lapse των σημείων φωτός που μπαίνουν σε κλειστά κτίρια. Κινηματογραφώντας σημεία όπου «ο ήλιος απαγορεύεται να μπει μέσα, εκτός απ’ όταν μπαίνει με το ζόρι» προσπαθεί να διερευνήσει την παροδικότητα της αλληλεπίδρασης του φωτός με το τοπίο και την αρχιτεκτονική του νησιού.

Το έργο του Μιχαηλάγγελου Βλάσση-Ζιάκα «Σημειώσεις για ένα τεχνικό σύστημα» είναι μια οπτικοακουστική εγκατάσταση, η οποία αποτελείται από συνεντεύξεις με μέλη της κοινότητας της Πάρου και σκοπεύει στην ανάδειξη και αναπαράσταση της σύγκρουσης που εκτυλίσσεται γύρω από την εγκατάσταση αιολικών πάρκων στο νησί.

Το έργο του Αλέξη Φιδετζή «ati or, a walk of shame» χρησιμοποιεί τρία περιστατικά της ιστορίας της Πάρου σε μια προσπάθεια ανάδειξης εναλλακτικών αφηγήσεων σε σχέση με το παριανό μάρμαρο και την σημασία που έφερε ως υλικό για τους κατοίκους του νησιού σε τρεις ξεχωριστές ιστορικές περιόδους όπως αυτές καταγράφηκαν από την πένα Ευρωπαίων περιηγητών μεταξύ του 15ου και του 18ου αιώνα. Παρουσιάζοντας εκδοχές της καθημερινότητας του νησιού προτού ο ντόπιος πληθυσμός αρχίσει να αντιμετωπίζει την αρχαιολογία του τόπου ως πηγή υπερηφάνειας, το έργο αποπειράται να αναδείξει ζητήματα στοχευμένης διαμόρφωσης της συλλογικής ταυτότητας.

Την έκθεση επιμελείται η Δέσποινα Ζευκιλή.