“Τα Άλογα του Αχιλλέως” μια έκθεση για τη ζωή και τον θάνατο

Η φετινή έκθεση του Γιάννη Δανέλη είναι το δεύτερο μέρος μιας τριλογίας. Ξεκινώντας από πέρυσι με την έκθεση “Vernalagnia” που σημαίνει τον ερχομό της Άνοιξης, το ξύπνημα των αισθήσεων και κατά συνέπεια τον Έρωτα, ο καλλιτέχνης στο δεύτερο μέρος διαπραγματεύεται  την έννοια του Θανάτου.

Ο τίτλος της έκθεσης, δανεισμένος από το ομότιτλο ποίημα του Κ.Π. Καβάφη, δηλώνει τη διάθεση του Γιάννη Δανέλη να “μιλήσει” για τον φόβο του ανθρώπου μπροστά στον θάνατο πάνω στον οποίο έχει στηριχθεί σημαντικό μέρος της ιστορίας της τέχνης.

“Η σκηνή στην οποία τα αθάνατα άλογα του Αχιλλέα στέκονται ακίνητα στο πεδίο της μάχης, κλαίγοντας για τον νεκρό Πάτροκλο, και ο Δίας αναρωτιέται γιατί οι θεοί τα εμπλέκουν στα δεινά της θνητής ύπαρξης (Ιλιάδα 17.426–455) εκφράζει αξιομνημόνευτα τη θεμελιώδη αντίθεση μεταξύ του θεϊκού και ανθρώπινου στοιχείου. Παρά την αθανασία τους, η λύπη των αλόγων τα εμπλέκει στον ανθρώπινο πόνο και τα συνδέει στενά με τον θάνατο του Πάτροκλου και τον επικείμενο θάνατο του Αχιλλέα. Η πρόσθετη ερώτηση του Δία, «Γιατί σε σας στείλαμε στον Βασιλιά Πηλέα, / έναν θνητό», παραπέμπει στο μύθο της Θέτιδας που εξαναγκάστηκε σε γάμο με έναν θνητό και της θνητότητας του Αχιλλέα” αναφέρεται στην παρουσίαση της έκθεσης.

 Χωρίς ίχνος μακάβριας διάθεσης, ο θάνατος εδώ αντιμετωπίζεται σαν ένα αναγκαίο κακό ώστε ο άνθρωπος να ανακαλύψει τη χαρά της ζωής, να εξελιχθεί και να ζήσει με ουσία και συνειδητότητα. “Γνωρίζοντας πως κάποια μέρα όλα τελειώνουν , οφείλεις να ζήσεις μία ζωή ενάρετη. Κι όσο  οι άνθρωποι αναστοχαζόμαστε τον θάνατο, τόσο περισσότερο εξελισσόμαστε στη ζωή και στην τέχνη” λέει χαρακτηριστικά ο καλλιτέχνης.

Στην έκθεση του Γιάννη Δανέλη γίνεται εμφανές ότι δεν τον απασχολεί μια φωτογραφική αναπαράσταση των θεμάτων του αλλά περισσότερο η αποτύπωση μιας ιδέας. “Δεν θέλω να αναπαραστήσω κάτι ξεκάθαρο ή κάτι που έχω ξαναδεί. Θέλω να υπάρχει κάτι περισσότερο εκεί. Θέλω ο κόσμος να δει πίσω από τις φόρμες. Για την Ωραία Ελένη στον Όμηρο δεν  υπάρχει καμία περιγραφή του πώς έμοιαζε. Ξέρουμε πως όλοι στο πέρασμά της γοητεύονταν αλλά ο καθένας ήταν ελεύθερος να την φανταστεί όπως ήθελε, όπως εκείνος όριζε στο μυαλό του το Ωραίο. Αυτός είναι ο λόγος που μένω πολύ στα περιγράμματα”.

Το τρίτο μέρος της τριλογίας αναμένεται να παρουσιαστεί του χρόνου, έχοντας ως κεντρικό θέμα την Αγάπη. Όπως εξηγεί ο Γιάννης Δανέλης, το σκεπτικό του: “Είναι ο Έρωτας που ξυπνάει τη ζωή, ο Θάνατος που συμβολίζει το τέλος και ταυτόχρονα την αναγέννηση και η Αγάπη που περιλαμβάνει τα πάντα”.

“Τον Πάτροκλο σαν είδαν σκοτωμένο,

που ήταν τόσο ανδρείος, και δυνατός, και νέος,
άρχισαν τ’ άλογα να κλαίνε του Αχιλλέως·
η φύσις των η αθάνατη αγανακτούσε
για του θανάτου αυτό το έργον που θωρούσε (..)”

 Κ.Π.Καβάφης (1897)

Πληροφορίες έκθεσης:

Αίθουσα Τέχνης Εμμ. Ροΐδη - Πνευματικό Κέντρο - Ερμούπολη
Ημερομηνία: Τρίτη 2 Αυγούστου έως Δευτέρα 29 Αυγούστου
Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά από τις 18:00 ως 21:00
Συνδιοργάνωση: Δήμος Σύρου Ερμούπολης