Ένα φάρος πολιτισμού στη Μύκονο

Έχει περάσει ένας χρόνος, από τη μέρα που το Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου άνοιξε ξανά τις πύλες του για το κοινό, παρουσιάζοντας μία νέα αναβαθμισμένη εικόνα, με σύγχρονα στοιχεία και μεθόδους ανάδειξης των εκθεμάτων.

Ο εκσυγχρονισμός του Ναυτικού Μουσείου Αιγαίου, υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Αλιεία και Θάλασσα 2014-2020" και αποτέλεσε μια σημαντική πολιτιστική παρέμβαση με εθνική και διεθνή σημασία. Το έργο με τίτλο «Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου – Ανάδειξη και Διάσωση ενός Φάρου Πολιτισμού της Ελληνικής Ναυτιλίας» είχε ως στόχο τη λειτουργική αναβάθμιση των υποδομών του Μουσείου και τη δημιουργία ενός σύγχρονου, ψηφιακά προσβάσιμου πολιτιστικού φορέα.

Μ. Σαρρή: "Από πέρυσι τον Ιούνιο, που κάναμε την επίσημη έναρξη, ο κόσμος δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον"

Η διευθύντρια του Ναυτικού Μουσείου Αιγαίου, Μαρία Σαρρή μίλησε στην "Κοινή Γνώμη" για το μουσείο που άνοιξε τις πύλες του ξανά τον περυσινό Ιούνιο και προσφέρει ένα "ταξίδι" στον χρόνο, σε όσους το επισκέπτονται.

"Το Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου λειτουργεί στη Μύκονο τα τελευταία 40 χρόνια. Έχουμε από κοινού με τον Δήμο το πλωτό μουσείο "Ευαγγελίστρια" και μόνοι μας το πλωτό μουσείο "Θαλής ο Μιλήσιος". Το 2022 πήραμε από την Αναπτυξιακή Εταιρία Κυκλάδων, ένα πρόγραμμα ΕΣΠΑ και το ένα κομμάτι του προγράμματος υλοποιήθηκε με την βοήθεια του Δήμου Μυκόνου. Βοήθησαν και οι δύο Δημοτικές αρχές και αυτή που ήταν πριν την ολοκλήρωση του έργου και η σημερινή. Από πέρυσι τον Ιούνιο, που κάναμε την επίσημη έναρξη, το μουσείο είναι πλέον επισκέψιμο και ο κόσμος δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον", σημείωσε αρχικά η κα. Σαρρή.

"Έχει γίνει μία χρονολογική και ιστορική τοποθέτηση των εκθεμάτων, σύμφωνα με τις νέες σύγχρονες προδιαγραφές των μουσείων"

Όσο για το πλούσιο περιεχόμενο του μουσείου και τα σημαντικότερα εκθέματα που μπορεί να δει κάποιος επισκέπτης, η κα. Σαρρή, ανέφερε ότι "το μουσείο λειτουργεί σε ένα παλιό κυκλαδίτικο σπίτι του 19ου αιώνα στη θέση Τρία Πηγάδια στην Χώρα της Μυκόνου. Μετά την ανακαίνισή του έχει γίνει μία χρονολογική και ιστορική τοποθέτηση των εκθεμάτων, σύμφωνα με τις νέες σύγχρονες προδιαγραφές των μουσείων. Υπάρχουν βίντεο και τηλεοράσεις όπου ο επισκέπτης εκτός από τα φυσικά εκθέματα, μπορεί να δει ιστορικά στοιχεία για το μουσείο, για το "Ευαγγελίστρια" που είναι ένα από τα πέντε πλωτά μουσεία που διαθέτει η Ελλάδα και μπορεί να δει και τα νομίσματα που εκτίθενται στις βιτρίνες, σε μεγάλο μέγεθος και λεπτομέρεια".

Παράλληλα, αξίζει να τονίσουμε πως στον κήπο του μουσείου υπάρχει ο "Φάρος Αρμενιστής" που κατασκευάστηκε το 1889, και ήταν και ο φάρος που τοποθετήθηκε κατ' εντολή Χαρίλαου Τρικούπη, στο βορειότερο μέρος του νησιού.

Εκσυγχρονισμός υποδομών και λειτουργιών

Το βασικό αντικείμενο του έργου που πραγματοποιήθηκε από τις Δημοτικές Αρχές των τελευταίων ετών, ήταν η αναβάθμιση των κτηριακών εγκαταστάσεων του Ναυτικού Μουσείου Αιγαίου. Σε αυτή περιλαμβάνονταν η προμήθεια και εγκατάσταση νέου μηχανολογικού εξοπλισμού, η εφαρμογή συστημάτων εξοικονόμησης ενέργειας και η συνολική ενεργειακή αναβάθμιση των εσωτερικών χώρων. Παράλληλα, είχε προβλεφθεί ο εξοπλισμός με ηχητικά και οπτικά συστήματα, καθώς και ειδικές κατασκευές για την προστασία και ανάδειξη των εκθεμάτων.

Ένα από τα πιο καινοτόμα στοιχεία της πράξης ήταν η ψηφιοποίηση των εκθεμάτων και η δημιουργία ενός εικονικού μουσείου. Πρόκειται για μια στρατηγική επένδυση στη διάδοση της ναυτικής ιστορίας, μέσω της αξιοποίησης τεχνολογιών όπως η 3D απεικόνιση, η επαγγελματική φωτογράφιση, η ψηφιοποίηση αρχείων και ο γραφιστικός σχεδιασμός. Οι επισκέπτες θα μπορούν να περιηγηθούν εικονικά στον χώρο του μουσείου, ανεξαρτήτως φυσικής παρουσίας, ενισχύοντας την προσβασιμότητα και διευρύνοντας το κοινό του φορέα.

Πολυγλωσσικό και διαδραστικό περιεχόμενο

Παράλληλα και με στόχο τη διάχυση της πολιτιστικής πληροφορίας σε ευρύ κοινό, το έργο προέβλεπε την παρουσίαση του περιεχομένου σε πολλαπλές γλώσσες. Η κύρια έκδοση είναι στα ελληνικά, με μετάφραση σε αγγλικά και μία ακόμη επιλεγμένη γλώσσα, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες διεθνούς κοινού, τουριστών και ερευνητών. Ιδιαίτερη μέριμνα έχει δοθεί στον διαδραστικό σχεδιασμό, προκειμένου το περιεχόμενο να είναι προσιτό, ευχάριστο και κατανοητό σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.

Λίγα λόγια για το μουσείο

Το Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου είναι Κοινωφελές Ίδρυμα Ιδιωτικού Δικαίου. Ιδρύθηκε το 1983 και από το 1985 άνοιξε τις πόρτες του στη Μύκονο για το κοινό. Σκοπός του Μουσείου είναι η διατήρηση, προβολή και μελέτη της Ελληνικής ναυτικής ιστορίας και παράδοσης, και ειδικότερα η εξέλιξη και δραστηριότητα του εμπορικού πλοίου, κυρίως στoν ιστορικό χώρο του Αιγαίου. Το Δεκέμβριο του 1987 ο Ιδρυτής και Πρόεδρος του Δ.Σ., ο Μυκονιάτης Γεώργιος Δρακόπουλος, τιμήθηκε για την ίδρυση του Μουσείου με το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών.

Το Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου στεγάζεται σε ένα παραδοσιακό κυκλαδίτικο κτήριο του 19ου αιώνα, στο κέντρο της Μυκόνου, στη θέση Τρία Πηγάδια. Το κτήριο αυτό ανήκε άλλοτε στον θρυλικό πλοίαρχο Νικόλαο Σουρμελή, ο οποίος με το εμπορικό του πλοίο “ΕΝΩΣΙΣ” βοήθησε σημαντικά τους Κρητικούς στον αγώνα τους κατά των Τούρκων. Είναι ανοικτά καθημερινά τα πρωινά για επισκέψεις μαθητών όλων των Βαθμίδων, και Δευτέρα-Τετάρτη-Παρασκευή από τις 17:00-19:00, καθώς και Σαββατοκύριακα από τις 11:00-15:00 για το κοινό. Η είσοδος είναι ελεύθερη.

Τι μπορεί να δει κάποιος στο μουσείο

Στα εκθέματα του Μουσείου περιλαμβάνονται ομοιώματα πλοίων από την προ-Μινωϊκή περίοδο μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, ιστορικά ναυτιλιακά έγγραφα, σπάνια χαρακτικά και χάρτες, αρχαία αντικείμενα, ναυτικά όργανα, εξαρτήματα και εργαλεία, καθώς και νομίσματα με ναυτικά θέματα από τον 5ο αιώνα π.Χ. έως τον 5ο αιώνα μ.Χ. Η βιβλιοθήκη του Μουσείου αποτελείται από 5.000 περίπου σπάνια βιβλία, παλαιών και νεωτέρων εκδόσεων, περιλαμβάνει αρχείο χειρογράφων και φωτογραφιών και συνεχώς εμπλουτίζεται.

Στον κήπο του Μουσείου υπάρχουν μαρμάρινα αντίγραφα επιτυμβίων στηλών με ανάγλυφες παραστάσεις από τη Δήλο και τη Μύκονο, που αναφέρονται σε ναυάγια και ναυτικούς που χάθηκαν στη θάλασσα. Εκτός των άλλων εκθεμάτων του, το Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου είναι το πρώτο ελληνικό μουσείο που ανέλαβε και ολοκλήρωσε τη διάσωση και διατήρηση ζωντανών ιστορικών εκθεμάτων.

Πρόκειται για τον Φάρο «Αρμενιστή» της Μυκόνου, (κατασκευής 1890) το αιγαιοπελαγίτικο ιστιοφόρο τύπου «πέραμα» «Ευαγγελίστρια» (ναυπήγησης 1940) και το καλωδιακό ατμόπλοιο «Θαλής ο Μιλήσιος»(ναυπήγησης 1909) που το Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου διέσωσε, αποκατέστησε και σήμερα λειτουργούν και πάλι με την τεχνολογία της εποχής τους. Ο Φάρος βρίσκεται στον κήπο του Μουσείου, στη Μύκονο, ενώ η “Ευαγγελίστρια” και ο “Θαλής ο Μιλήσιος” φιλοξενούνται από το Πολεμικό Ναυτικό στο Τροκαντερό, στη μαρίνα του Παλαιού Φαλήρου. Το Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου συμμετέχει σε διεθνή συνέδρια, εκθέσεις και εκδηλώσεις, καθώς και στη Ναυτική Εβδομάδα. Σημαντική, επίσης, είναι η εκδοτική του δραστηριότητα σε θέματα σχετικά με τη ιστορία της ελληνικής ναυτιλίας.