Με βασικό στοιχείο τη λαϊκή μουσική

Στην ιστορία πέρασε το 9ο Φεστιβάλ Ρεμπέτικου "Η Σύρα του Μάρκου Βαμβακάρη", καταγράφοντας για άλλη μία χρονιά τεράστια επιτυχία.

Το Φεστιβάλ, το οποίο "απλώθηκε" και εκτός Ερμούπολης, παρακολούθησαν εκατοντάδες κάτοικοι, αλλά κυρίως επισκέπτες του νησιού, δείχνοντας τη μεγάλη αποδοχή που έχει η λαϊκή μουσική και κυρίως το ρεμπέτικο.

Με τίτλο "Ρεμπέτικο, το πολυμορφικό", στη φετινή διοργάνωση παρουσιάστηκαν τραγούδια, μουσική και ήχοι που δημιούργησαν άνθρωποι χαρισματικοί και οι οποίοι συντέλεσαν τόσο στη διαμόρφωση, όσο και στην εξέλιξη του ρεμπέτικου τραγουδιού, αλλά και στο όλο οικοδόμημα της λαϊκής μουσικής. Σπουδαίοι συνθέτες, μουσικοί, στιχουργοί, ερμηνευτές, ανήσυχα πνεύματα εισήγαγαν σημαντικά συστατικά στοιχεία, διαμορφώνοντας ένα νέο μουσικό είδος με τεράστια πολιτιστική αξία.

Το Φεστιβάλ, που συνδιοργανώνεται από το Δήμο Σύρου-Ερμούπολης και την Κυκλαδική Εταιρεία Ανάπτυξης (ΚΕΤΑΝ) του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, εκτός από μουσικές παραστάσεις, φιλοξένησε έκθεση γνωστών Ελλήνων οργανοποιών, αλλά και ένα μουσικό εργαστήρι που περιελάμβανε τη μελέτη και το "στήσιμο" ενός λαϊκού τραγουδιού με τη ρυθμική του βάση, τα σολιστικά και φωνητικά μέρη του.

Λαμπερή έναρξη στο μόλο του Κινίου

Η "αυλαία" της πρώτης ημέρας του Φεστιβάλ άνοιξε την Πέμπτη στο μόλο του Κινίου, ακριβώς δίπλα στη θάλασσα, όπου οι μελωδικές φωνές της Χρυσούλας Κεχαγιόγλου και της Ευτυχίας Πανοπούλου, με τη συνοδεία εξαιρετικών μουσικών, προσέφεραν στους συμμετέχοντες που κυριολεκτικά γέμισαν ασφυκτικά τον χώρο, μία μαγική μουσική βραδιά με ήχους περασμένων δεκαετιών.

Την έναρξή έκαναν η αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Θωμαή Μενδρινού, ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, Γιάννης Ρούσσος, καθώς και ο καλλιτεχνικός του διευθυντής, αλλά και "ψυχή" της διοργάνωσης, Αντώνης Μαραγκός.

"Είναι πολύ σημαντικό που κάθε χρόνο ο κόσμος αγκαλιάζει τις εκδηλώσεις που διοργανώνουμε και είναι γεγονός ότι το Φεστιβάλ Ρεμπέτικου έχει αγαπηθεί από την πρώτη στιγμή", είπε κατά τη διάρκεια της σύντομης τοποθέτησής της κατά την έναρξη του, η αντιδήμαρχος Πολιτισμού, η οποία τόνισε ότι κάθε χρόνο ο "πήχης" των εκδηλώσεων ανεβαίνει, μέσα από την αγαστή συνεργασία που υπάρχει μεταξύ του Δήμου και του Επιμελητηρίου Κυκλάδων.

"Ένα μεγάλο «ευχαριστώ» για αυτή τη συνεργασία που υπάρχει με το Επιμελητήριο, καθώς εάν δεν υπήρχε αυτή η σημαντική του συμβολή, δεν θα είχαμε ούτε αυτό το επίπεδο των εκδηλώσεων, αλλά και αυτή την εξέλιξη που υπάρχει, καθώς κάθε χρόνο ο "πήχης" ανεβαίνει", σημείωσε χαρακτηριστικά.

Για εκδηλώσεις που λαμβάνουν μέρος καταξιωμένοι μουσικοί και τραγουδιστές από τη Σύρο, έκανε λόγο, από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, Γιάννης Ρούσσος, ο οποίος όπως και στην περυσινή διοργάνωση, επανέλαβε την ανάγκη το ρεμπέτικο τραγούδι να επιστρέψει στη ζωή των Συριανών.

"Την περσινή χρονιά κατά τη διάρκεια του 8ου Φεστιβάλ, είχαμε αναφέρει ότι εκτός από τις εκδηλώσεις που γίνονται, πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να μπει το ρεμπέτικο σιγά σιγά και στα καταστήματα της Σύρου, καθώς δυστυχώς, για διάφορους λόγους που δεν είναι της παρούσης να αναλύσουμε, δεν υπάρχει. Κάποια αλλαγή προς το καλύτερο έχουμε φέτος και ελπίζω πολύ σύντομα να μπορεί ο ντόπιος, αλλά και ο επισκέπτης του νησιού μας να βρίσκει τη συγκεκριμένη μουσική και εκτός των εκδηλώσεων που πραγματοποιούμε", δήλωσε, δίνοντας ραντεβού στο 10ο συνάντηση το 2026.

Για το έλλειμμα που εντοπίζεται στη Σύρο, όσον αφορά στα ακούσματα της ρεμπέτικης μουσικής και πιο συγκεκριμένα στην απουσία φιλοξενίας λαϊκών σχημάτων από τα καταστήματα εστίασης, αναφέρθηκε, παίρνοντας την "πάσα" από τον πρόεδρο του Επιμελητηρίου Κυκλάδων και ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, Αντώνης Μαραγκός.

"Συνεχίζοντας την αναφορά του κ. Ρούσσου, να πω και εγώ ότι αυτό αποτελεί μία μόνιμη έννοια των διοργανωτών του Φεστιβάλ, δηλαδή το έλλειμμα που εντοπίζεται στη Σύρο, στο να μην υπάρχουν καταστήματα που να φιλοξενούν λαϊκές ορχήστρες. Το Φεστιβάλ είναι μία προσπάθεια, η οποία προβάλλει και διατηρεί την ταυτότητα του νησιού που είναι συνδεδεμένη με τη λαϊκή αστική παράδοση, όμως ο φυσικός χώρος του λαϊκού τραγουδιού είναι τα μαγαζιά και οι ταβέρνες, εκεί γίνεται η ζύμωση του κόσμου, της γειτονιάς, της παρέας, της κοινωνίας. Και αυτό πραγματικά είναι ένα μεγάλο έλλειμμα. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στη Σύρο, αλλά και σε άλλες περιοχές. Όπου πηγαίνει ο τουρισμός τα ισοπεδώνει όλα", υπογράμμισε.

"Το ρεμπέτικο αποτέλεσε τη λαϊκή μουσική της εποχής"

Ακολούθως ο κ. Μαραγκός παρουσίασε τη φετινή θεματική του Φεστιβάλ, η οποία ήταν αφιερωμένη στο πολυμορφικό στοιχείο της λαϊκής μουσικής, μέσα από το οποίο γεννήθηκε και το ρεμπέτικο.

"Στο 9ο Φεστιβάλ, όπως και στις προηγούμενες εκδηλώσεις επιλέγουμε κάποιες ξεχωριστές ενότητες, ώστε κάθε διοργάνωση να είναι ξεχωριστή από την άλλη. Φέτος έχουμε "Ρεμπέτικο, το πολυμορφικό". Και για να διευκρινίσουμε κάτι, το ρεμπέτικο δεν υπήρξε ποτέ, δεν υπήρξε ως κάτι διακριτό, ήταν η λαϊκή μουσική της τότε εποχής. Η λαϊκή μας μουσική, στο πέρασμα των δεκαετιών που κυριάρχησε, εμφανίζεται χρησιμοποιώντας κυρίως τις βασικές γνωστές φόρμες, ταυτόχρονα όμως σημειώνει και έντονες διαφοροποιήσεις. Δανείζεται και δανείζει στοιχεία μουσικά, θεματικά αλλά και όργανα από άλλα είδη και από άλλους τόπους. Επιπλέον, συχνά οι ίδιοι οι μουσικοί που συγκαταλέγονται στις τάξεις της λαϊκής μουσικής περνούν με ευκολία από το ένα είδος στο άλλο, μεταφέροντας στοιχεία από τη δημοτική και νησιώτικη μουσική, την κλασική, την ελαφρά, τη βαλκανική, το σουίνγκ, τη λατινοαμερικάνικη μουσική, Μανώλης Χιώτης, Δημήτρης Στεργίου, Γιώργος Μητσάκης, Χάρης Λεμονόπουλος, Γιάννης Τατασόπουλος, Γιάννης Σταματίου, Γιώργος Τσιμπίδης, Ιορδάνης Τσομίδης", τόνισε, μεταξύ άλλων, ο κ. Μαραγκός.

Από το Κίνι στον Ταρσανά

Εκτός από την περιοχή του Κινίου, όπου έγινε η έναρξη του 9ου Φεστιβάλ, μουσικές εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν και στον χώρο του Ταρσανά στην Ερμούπολη, όπου μουσικές και τραγούδια παρουσίασαν τα "Άσπρα Πουλιά", το μουσικό σχήμα "Εστουδιαντίνα Κυκλάδων και η Λαϊκή Ορχήστρα "Χριστίνα", ενώ η λήξη του έγινε χθες το βράδυ στον ίδιο χώρο, με το σχήμα των Βασίλη Σκούτα - Δημήτρη Μηταράκη και Χαρούλας Τσαλπαρά, που παρουσίασαν ένα αφιέρωμα στον Γιώργο Μητσάκη και στη "χρυσή εποχή" του ρεμπέτικου.

Τέλος, να σημειωθεί ότι το ρεμπέτικο έχει καταχωρηθεί στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς το 2015, στον αντιπροσωπευτικό κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO το 2017, ενώ το Φεστιβάλ "Η Σύρα του Μάρκου Βαμβακάρη", έχει καταχωρηθεί στο Ευρετήριο Ευρωπαϊκών Φεστιβάλ festivalfinder.eu και έχει λάβει το EFFE LABEL.