Σημείο συνάντησης της διεθνούς μουσικής σκηνής

Για 13η συνεχή χρονιά, το Φεστιβάλ Τζαζ Σύρου μεταμορφώνει το νησί σε σημείο συνάντησης της διεθνούς μουσικής σκηνής. Από τις 11 έως τις 14 Σεπτεμβρίου, το θέατρο Απόλλων, το Ιστορικό Μουσείο Ερμούπολης και άλλοι χώροι της Ερμούπολης μετατρέπονται σκηνές, αίθουσες προβολής και εκθεσιακούς χώρους, προσφέροντας δωρεάν στο κοινό ένα πρόγραμμα που συνδυάζει συναυλίες, κινηματογράφο, εικαστικά και παράλληλες δράσεις.

Η φετινή διοργάνωση, με τίτλο "Generations", γιορτάζει τη δημιουργική συνύπαρξη διαφορετικών γενεών καλλιτεχνών. Η τζαζ μουσική, που γεννήθηκε από την ελευθερία του αυτοσχεδιασμού, διατηρεί τον εξελισσόμενο χαρακτήρα της, καθώς οι νεότεροι μουσικοί συνομιλούν με τους παλαιότερους.

Αυτή τη χρονιά το Φεστιβάλ, που είναι αφιερωμένο στη μνήμη του Γιώργου Χαρωνίτη (1955 –2025), που με τη δουλειά του συνέβαλε στη διάδοση της τζαζ στην Ελλάδα, έχει περισσότερο διεθνή χαρακτήρα από κάθε προηγούμενη φορά, φιλοξενώντας σχήματα και καλλιτέχνες από αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, σε μια πολυφωνική συνάντηση που αποτυπώνει την παγκόσμια διάσταση της τζαζ.

Για το Φεστιβάλ και τις καινοτομίες που φέτος θα παρουσιάσει, αλλά και για το πρόγραμμά του, μίλησε στην "Κοινή Γνώμη", η "ψυχή" του Syros Jazz Festival, Βαγγέλης Αραγιάννης.

- To Syros Jazz Festival επιστρέφει στη Σύρο για 13η χρονιά. Ποια είναι η πηγή έμπνευσης των φετινών εκδηλώσεων;

"Κεντρική ιδέα της φετινής διοργάνωσης είναι η δημιουργική συνύπαρξη καλλιτεχνών από διαφορετικές γενιές. Ξεχωρίζει το γεγονός ότι τις συναυλίες στο θέατρο Απόλλων ανοίγει ο 17χρονος κιθαρίστας Δημήτρης Κασσαβέτης - ένα σπάνιο ταλέντο. Συγκινητικό είναι και το γεγονός ότι ο πατέρας του, Νίκος Κασσαβέτης, είχε συμμετάσχει στο πρώτο μας Φεστιβάλ, πριν από 12 χρόνια.

Ανάμεσα στα ξεχωριστά νέα πρόσωπα είναι και η Emmalisa Hallander, μια εξαιρετική νέα φωνή της τζαζ από τη Σουηδία, καθώς και ο κιθαρίστας William Nilsson με το τρίο του. Πλάι τους, εμφανίζονται ήδη καταξιωμένοι καλλιτέχνες, όπως ο Ελληνογάλλος Antoine Karacostas από το Παρίσι, το ντουέτο Migrantes από την Ιταλία και ο Κύπριος Ερμής Μιχαήλ.
Στο ίδιο πνεύμα κινούνται και οι δύο εικαστικές εκθέσεις, με τη συμμετοχή, αφενός, γνωστών δημιουργών κόμικς από την Ελλάδα και την Κύπρο και, αφετέρου, φοιτητών του Πανεπιστημίου Αιγαίου που σπουδάζουν στη Σύρο".

- Κ. Αραγιάννη, υπάρχουν καινοτομίες στο φετινό πρόγραμμα; Τι έχει να περιμένει το κοινό;

"Το Φεστιβάλ φέτος αποκτά πιο έντονο διεθνή χαρακτήρα από κάθε προηγούμενη χρονιά, με συμμετοχές καλλιτεχνών από αρκετές ευρωπαϊκές χώρες.

Μια από τις βασικές καινοτομίες είναι οι δύο εικαστικές εκθέσεις, σε επιμέλεια του Νίκου Αλμπανόπουλου, στις οποίες εξώφυλλα γνωστών δίσκων της τζαζ ανασχεδιάστηκαν μέσα από την οπτική των κόμικς.

Η πρώτη φιλοξενείται στο Ιστορικό Μουσείο Ερμούπολης και παρουσιάζει έργα 29 καταξιωμένων δημιουργών από Ελλάδα και Κύπρο, ενώ η δεύτερη, στο Plastico Gallery – Café, περιλαμβάνει δημιουργίες περισσότερων από 50 φοιτητών του Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Τα έργα τους είναι αποτέλεσμα μιας ολόκληρης ακαδημαϊκής χρονιάς, υπό την καθοδήγηση των καθηγητριών Φλωρεντίας Οικονομίδου, Χρύσας Μπεζιργιαννίδου και Σοφίας Σιμάκη.

Είναι μια σπάνια ευκαιρία να δει κανείς πώς η τζαζ μπορεί να εμπνεύσει νέες, απρόβλεπτες μορφές δημιουργικής έκφρασης".

- Εκτός από τις μουσικές βραδιές στο θέατρο Απόλλων, υπάρχουν και επιπλέον εκδηλώσεις εικαστικών και κινηματογράφου. Πως γίνεται η επιλογή τους και ποια η "εμπλοκή" τους με τη τζαζ;

"Η επιλογή των παράλληλων δράσεων βασίζεται στην επιθυμία μας να διευρύνουμε τη σχέση της τζαζ με τις άλλες τέχνες - από τον κινηματογράφο και τις εικαστικές τέχνες -, μέχρι τη γαστρονομία. Φέτος, έχουμε εντάξει στο πρόγραμμα δύο ντοκιμαντέρ που φωτίζουν τη ζωή και το έργο σημαντικών μουσικών.

Το πρώτο, "Night Bird Song" της Αμερικανίδας Stephanie J. Castillo, είναι ένα συγκινητικό πορτρέτο του σαξοφωνίστα Thomas Chapin, ενώ το δεύτερο, "What happened in Larissa?" των Δημήτρη Παπαδόπουλου και Ιωάννη Κολαξίζη, αναφέρεται στην ηχογράφηση που έκανε στη Λάρισα το 2014 ο Βρετανός μουσικός Nat Birchall.

Παράλληλα, η συνεργάτιδα του φεστιβάλ Χαρά Γιαννακοπούλου επιμελείται και φέτος ένα ιδιαίτερο γαστρονομικό εργαστήριο, που έχει τον τίτλο “Jazz and the Bomb – Η συντήρηση τροφίμων σε καιρούς πολέμου και μη πολέμου”. Η αφορμή για το εργαστήριο ήταν τα διαχρονικά αντιπολεμικά μηνύματα της τζαζ και η διασύνδεση της μουσικής με την πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα".

- Ποια είναι η ανταπόκριση του κόσμου στην πολύχρονη αυτή διεξαγωγή του Φεστιβάλ;

"Όταν ξεκινήσαμε το 2006 με μεμονωμένες συναυλίες τζαζ, το κοινό ήταν μάλλον επιφυλακτικό. Στα πρώτα χρόνια του Φεστιβάλ προσπαθήσαμε να σπάσουμε το στερεότυπο ότι η τζαζ είναι «δύσκολη μουσική» και αφορά μόνο ένα εξειδικευμένο ακροατήριο.

Με τον καιρό, το κοινό όχι μόνο αγκάλιασε τη διοργάνωση, αλλά δημιούργησε μια σταθερή και ζωντανή σχέση μαζί της. Πλέον, το Syros Jazz Festival έχει αποκτήσει πιστούς φίλους, τόσο στη Σύρο όσο και εκτός νησιού, που ταξιδεύουν κάθε χρόνο για να το παρακολουθήσουν".

- Πόσο σημαντικό είναι να έχετε την υποστήριξη φορέων της αυτοδιοίκησης α' και β' βαθμού και ιδιαιτέρως του Υπουργείου Πολιτισμού;

"Είναι απολύτως καθοριστική. Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης στηρίζουν το Φεστιβάλ από τα πρώτα του βήματα. Τα τελευταία χρόνια, η υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού, αλλά και της Τράπεζας της Ελλάδος, μας έχει δώσει τη δυνατότητα να προσφέρουμε ένα πολυδιάστατο πρόγραμμα, με δωρεάν είσοδο για το κοινό.

Εξίσου σημαντική είναι η συμβολή όλων όσων εργάζονται για τη διοργάνωση, με αφοσίωση και χωρίς αμοιβή. Θέλω να ευχαριστήσω ιδιαιτέρως τον Δήμο για την παραχώρηση του θεάτρου Απόλλων και το προσωπικό για την άψογη υποστήριξη, καθώς και το Ιστορικό Μουσείο Ερμούπολης για τη συνεργασία που εγκαινιάσαμε πέρυσι και συνεχίζουμε και φέτος. Για εμάς, κάθε Φεστιβάλ είναι μια νέα αρχή - και μια ευκαιρία να ανανεώσουμε τη σχέση μας με το κοινό μέσα από τη ζωντανή γλώσσα της τζαζ".