Το Συμβουλευτικό Κέντρο Σύρου για τη "Διεθνή Ημέρα των Γυναικών της Υπαίθρου» στις 15 Οκτωβρίου

Η 15η Οκτωβρίου έχει οριστεί ως η Διεθνής Ημέρα των Γυναικών της Υπαίθρου, μια ημέρα αφιερωμένη στον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι γυναίκες στον αγροτικό τομέα, παγκοσμίως. Η συγκεκριμένη ημέρα καθιερώθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με το Ψήφισμα 62/136 της 18ης Δεκεμβρίου 2007, και αναγνωρίζει τον «κρίσιμο ρόλο και τη συμβολή των αγροτισσών γυναικών, συμπεριλαμβανομένων των ιθαγενών γυναικών, στην ενίσχυση της γεωργικής και αγροτικής ανάπτυξης, στη βελτίωση της επισιτιστικής ασφάλειας και στην εξάλειψη της φτώχειας στην ύπαιθρο».

Οι αγρότισσες, αν και αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της αγροτικής παραγωγής, συμβάλλοντας σε ποσοστό περίπου 43% της παγκόσμιας αγροτικής εργασίας, σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ, συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις, σε κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, των οποίων η ρίζα μοιάζει να βρίσκεται στις έμφυλες διακρίσεις. Σε μεγάλο ποσοστό, ακόμα και σήμερα, οι γυναίκες της υπαίθρου εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην άσκηση του αγροτικού επαγγέλματος, στην ίδρυση επιχειρήσεων στην ύπαιθρο αλλά ακόμα και στην ισότιμη αναγνώρισή τους ως καινοτόμες επιχειρηματίες.

Από όλα τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό ότι η ύπαρξη και η διατήρηση βαθιά ριζωμένων πατριαρχικών στοιχείων της κοινωνίας οδηγούν στην αναγνώριση των ανδρών ως διαχειριστές της υπαίθρου και κύριους φορείς του γεωργικού τομέα, ενώ παράλληλα, κάνουν όλο και πιο αφανή την εργασία των γυναικών.

Παρόλ’ αυτά, τα τελευταία χρόνια, η Ευρωπαϊκή Ένωση, αναγνωρίζοντας την ανάγκη για ίση αντιμετώπιση ανδρών και γυναικών στον αγροτικό τομέα, μοιάζει να εφαρμόζει μια πιο δίκαιη προσέγγιση, με σκοπό την υποστήριξη των γυναικών της υπαίθρου. Έτσι, στο πλαίσιο της Στρατηγικής για την Ισότητα των Φύλων 2020-2025, προωθείται η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στα στρατηγικά σχέδια της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (2023-2027) και ενσωματώνονται σχετικές προβλέψεις στο Μακροπρόθεσμο Όραμα για τις Αγροτικές Περιοχές (2040). Στην πράξη, οι προτεραιότητες των εν λόγω πολιτικών σχετίζονται με τη βελτίωση της υγειονομικής περίθαλψης, τις ίσες αμοιβές και την οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών αγροτισσών.

Στην Ευρώπη:

• Το μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών αγγίζει το 12,7%.

• Η γεωργία συνεχίζει να θεωρείται ανδροκρατούμενο επάγγελμα, με τις γυναίκες να αποτελούν το 31,6% του κλάδου.

• Η επιχειρηματικότητα των γυναικών στον αγροτικό τομέα είναι ιδιαίτερα χαμηλή (23%).

• Οι γυναίκες έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε γη, πιστώσεις, εκπαίδευση και τεχνολογία, σε σχέση με τους άνδρες.

Στην Ελλάδα:

• Οι γυναίκες αποτελούν το 46% της αγροτικής εργασίας.

• Οι γυναίκες κατέχουν λιγότερο από το 36% των τίτλων ιδιοκτησίας γεωργικής γης, περιορίζοντας την οικονομική τους ανεξαρτησία και δυνατότητα λήψης αποφάσεων.

• Μόλις το 2024, οι γυναίκες αγρότισσες ξεκίνησαν να λαμβάνουν επίδομα μητρότητας για 9 μήνες, ίσο με τον κατώτατο μισθό.

Η ενίσχυση και η υποστήριξη της θέσης των γυναικών της υπαίθρου δεν είναι μόνο ζήτημα δικαιοσύνης, αλλά και βασική προϋπόθεση για την αειφόρο ανάπτυξη. Με την ισότιμη πρόσβαση σε πόρους, εκπαίδευση και ευκαιρίες, οι αγρότισσες μπορούν να αυξήσουν την παραγωγικότητα των καλλιεργειών, συνεισφέροντας στην καταπολέμηση της φτώχειας και της επισιτιστικής ανασφάλειας, σε παγκόσμιο επίπεδο.

Όλοι και όλες μας, με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα των Γυναικών της Υπαίθρου, ας αναλογιστούμε και ας θέσουμε ως στόχο την ανάγκη να στηρίξουμε πολιτικές που διασφαλίζουν την ίση πρόσβαση γυναικών και ανδρών σε γη και πιστώσεις, την υλοποίηση προγραμμάτων εκπαίδευσης και ενδυνάμωσης, καθώς και την πραγματοποίηση δράσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης κατά των έμφυλων διακρίσεων.

Στο πλαίσιο ενημέρωσης και υποστήριξης όλων των γυναικών, οι δομές του Δικτύου της Γενικής Γραμματείας Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στέκονται αρωγοί στην υποστήριξη πολιτικών προσανατολισμένων στην ενδυνάμωση των γυναικών της υπαίθρου, καθώς και στην ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας. Σε τοπικό επίπεδο, κάθε άτομο που επιθυμεί να λάβει πληροφορίες και κάθε γυναίκα, θύμα βίας ή/και πολλαπλών διακρίσεων, που επιθυμεί να υποστηριχτεί, μπορεί να απευθυνθεί στο Συμβουλευτικό Κέντρο Σύρου. Οι υπηρεσίες του (κοινωνική, ψυχολογική, νομική και εργασιακή συμβουλευτική) παρέχονται δωρεάν και καλύπτονται από το απόρρητο της συμβουλευτικής διαδικασίας.

Στοιχεία επικοινωνίας
Διεύθυνση: Φολεγάνδρου 2, 84100 Ερμούπολη, Σύρος
Ωράριο λειτουργίας: Δευτέρα – Παρασκευή, 08:00-16:00
Τηλέφωνο: 22810 76496
E-mail: ermoupoli@isotita.gr

Πολιτικές προτάσεις της ΕΕ για τη στήριξη των γυναικών αγροτισσών:

• Καταπολέμηση των έμφυλων διακρίσεων στον αγροτικό τομέα.

• Ενίσχυση των κοινωνικών υποδομών στις αγροτικές περιοχές (εναρμόνιση προσωπικής και επαγγελματικής ζωής).

• Διευκόλυνση πρόσβασης σε χρηματοδοτικά εργαλεία, συντάξεις, άδειες μητρότητας κ.τ.λ.

• Ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην Κοινή Αγροτική Πολιτική και μετά το 2027.

• Δημιουργία εξατομικευμένων προγραμμάτων δικτύωσης και κατάρτισης για τις γυναίκες της υπαίθρου.