Υποβάθμιση... λόγω “ανοχής”( ; )

Την αγανάκτηση των κατοίκων του Γαυρίου, έχει προκαλέσει η εγκατάσταση, πολύ κοντά στο λιμάνι, όπως επίσης μέσα σε κατοικημένες περιοχές και πλησίον σχολείων, μονάδας παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος, με την ΠΝΑ να “βλέπει” το Γαύριο ως βιομηχανική ζώνη, η οποία όμως δεν έχει ποτέ χαρακτηριστεί ως τέτοια.

Για επερχόμενη “καταστροφή” της ευρύτερης περιοχής του Γαυρίου, κάνουν λόγο οι κάτοικοι, μέσα από τις συνεχείς παρεμβάσεις του Φιλοπρόοδου Ομίλου “Το Γαύριο”, προς τους τοπικούς ιθύνοντες, αλλά και μέσω της προσφυγής τους στο Συμβούλιο της Επικρατείας, καθώς υποστηρίζουν, πως αυθαίρετα και με μία "διάτρητη άδεια εγκατάστασης”, η Περιφέρεια Ν. Αιγαίου, ενέκρινε την εγκατάσταση μονάδας παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος, η οποία μέσω της δραστηριότητάς της, σύμφωνα με τους κατοίκους, αφενός θα προκαλέσει όχληση και υποβάθμιση της μέχρι σήμερα τουριστικά αναπτυσσόμενης περιοχής και αφετέρου θα υποβαθμίσει και το φυσικό της περιβάλλον.

“Άδεια διάτρητη στηριζόμενη σε ψευδή στοιχεία”

Η ΠΝΑ, με υπογραφή του Αντιπεριφερειάρχη Φυσικών Πόρων, Χωροταξίας και Περιβάλλοντος, ενέκρινε την εγκατάσταση μονάδας παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος μέσης όχλησης, με τη σχετική απόφαση να βασίζεται, μεταξύ άλλων, στο Προεδρικό Διάταγμα (ΦΕΚ 291/ΑΑΠ/2011) καθορισμού χρήσεων γης για τη νήσο Άνδρο, καθώς και στην έκθεση ελέγχου που πραγματοποιήθηκε από υπάλληλο της υπηρεσίας, στο χώρο της εν λόγω δραστηριότητας και τη σημείωση επίσης, πως “για την χορήγηση της έγκρισης εγκατάστασης δεν απαιτείται η κατάθεση Εγκεκριμένης Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, εφόσον η εγκατάσταση είναι εντός καθορισμένης χρήσης”.

Αξίζει να αναφερθεί, πως στους ειδικούς όρους της συγκεκριμένης απόφασης της ΠΝΑι, σημειώνεται μεταξύ άλλων, ότι οφείλεται "να υπάρχουν και να διατηρούνται σε καλή κατάσταση τα αναγκαία μέτρα ασφαλείας για τη ζωή και την υγεία των εργαζομένων", "να λαμβάνονται όλα τα αναγκαία μέτρα και για την μη πρόκληση ενοχλήσεων και θορύβων στους περιοίκους, και να τηρούνται τα προβλεπόμενα από τις διατάξεις του Π.Δ. 1180/1981 (ΦΕΚ 293/Α΄/81) και του Ν. 3850/10 (ΦΕΚ 84/Α΄)" και "σε όλα τα στάδια της εγκατάστασης της δραστηριότητας να λαμβάνονται όλα τα αναγκαία μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία".  Επίσης σημειώνεται, ότι "απαγορεύεται οποιαδήποτε ανεξέλεγκτη διάθεση στερεών και υγρών αποβλήτων σε φυσικούς αποδέκτες της περιοχής".

Παρ’ όλα αυτά, οι κάτοικοι του κάμπου, μέσω του Φ.Ο. “Το Γαύριο”, τονίζουν, πως “η άδεια εγκατάστασης που δόθηκε από την Περιφέρεια είναι διάτρητη και στηρίζεται σε ψευδή στοιχεία όπως στο Νο 17 [σ.σ. του σκεπτικού] της άδειας, η βεβαίωση 414/2017 της Πολεοδομίας Άνδρου αναφέρει, ότι το οικόπεδο βρίσκεται σε καθορισμένη βιομηχανική χρήση, ενώ το Π.Δ. 291/2011 για τις χρήσεις γης της Άνδρου δεν ορίζει πουθενά στην Άνδρο καθορισμένη βιομηχανική χρήση. Στη συνέχεια η Περιφέρεια στο Νο 21 [σ.σ. του σκεπτικού] αναφέρει ότι δεν απαιτείται Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων γιατί ο χώρος εγκατάστασης βρίσκεται (ψευδώς), σε βιομηχανική χρήση”.

Μετά από οχλήσεις των πολιτών προς το Δήμο Άνδρου, το Τμήμα Δόμησης του Δήμου απέστειλε έγγραφο προς τη Δ/νση Ανάπτυξης Κυκλάδων και το Τμήμα Βιομηχανίας, Ενέργειας & Φυσικών Πόρων της ΠΝΑ, στο οποίο αφού παρατίθενται α) η απόφαση χορήγησης έγκρισης εγκατάστασης της μονάδας και β) το έγγραφο του Δήμου αναφορικά με τις επιτρεπόμενες χρήσεις γης, ζητείται η διευκρίνιση από την υπηρεσία της Περιφέρειας, σχετικά με το πώς προκύπτει, ότι στο Γαύριο υπάρχει “καθορισμένη” βιομηχανική ζώνη, απαλλάσσοντας, με αυτό τον τρόπο τον επιχειρηματία από τη λήψη εγκεκριμένης μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Αναλυτικά στο από 18/4/2019 έγγραφο του Δήμου προς την ΠΝΑ σημειώνεται: “Η Υπηρεσία μας έχει εκδώσει το β) σχετικό έγγραφο σχετικά με τις επιτρεπόμενες χρήσεις γης για την περιοχή «Κάμπος» Γαυρίου ν. Άνδρου, σύμφωνα με το οποίο επιτρέπεται η βιομηχανική χρήση βάσει της Ζ.Ο.Ε Άνδρου (ΦΕΚ 291/ΑΑΠ/4-11-2011). Λαμβάνοντας υπόψη την α) σχετική και ειδικότερα τις παρ. 17) και 21) στις οποίες αναφέρεστε για «καθορισμένη» βιομηχανική χρήση στην εν λόγω περιοχή και με δεδομένο ότι η εν λόγω υπόθεση έχει εγείρει θέμα αμφισβήτησης από κατοίκους του νησιού μας, προς αποφυγή οιασδήποτε παρερμηνεύσεως, παρακαλούμε όπως μας διευκρινίσετε από ποια νομοθετική ρύθμιση προκύπτει ότι στην περιοχή Κάμπου Γαυρίου υπάρχει «καθορισμένη» βιομηχανική ζώνη, όπως αναφέρετε στο α) σχετικό”.

“Η ευρύτερη περιοχή θα οδηγηθεί σε μαρασμό”

Η αντίδραση του Δήμου, ήλθε αρκετούς μήνες κατόπιν αρχικής επιστολής διαμαρτυρίας που απέστειλε ο Όμιλος, με αποδέκτες την Περιφέρεια Ν. Αιγαίου, τον Έπαρχο Άνδρου, το Δήμαρχο Άνδρου καθώς και τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, ήδη από το Νοέμβριο του ‘18, μερικούς μήνες μετά την εγκατάσταση των δύο πρώτων σιλό από την εταιρεία, τα οποία, σύμφωνα με τους κατοίκους, ήδη έχουν αλλοιώσει την εικόνα της περιοχής (φωτό).

Στην επιστολή, μεταξύ άλλων αναφέρεται, ότι “οι κατ’ αρχήν ανησυχίες μας εστιάζονται στο γεγονός ότι στον κάμπο Γαυρίου έχουν πλέον κτιστεί πολλές κατοικίες μόνιμων κατοίκων και εξοχικές καθώς και μερικές επιχειρήσεις χαμηλής όχλησης”, με τους κατοίκους να υπογραμμίζουν, πως “με την εγκατάσταση αυτή, θεωρούμε ότι θα συντελεστεί στην ευρύτερη περιοχή του Γαυρίου - μιας σημαντικής περιοχής της Άνδρου - πολύ μεγάλη υποβάθμιση, για τους εξής λόγους:

• Διαθέτει ένα από τα λίγα φυσικά λιμάνια των Κυκλάδων, ιδιαίτερης μορφολογίας, που θα πρέπει να ληφθούν μέτρα ανάδειξης και αξιοποίησης του τουριστικά.

• Λόγω της εγγύτητας, στην πρόσβαση των επισκεπτών σε σημαντικές τοποθεσίες (παραλίες, χωριά, μονοπάτια κ.α), συγκεντρώνει μεγάλο μέρος τουριστών αλλά και εποίκων Ελλήνων και ξένων που συμβάλουν σημαντικά στην τοπική οικονομία, με συνεχή αύξηση τα τελευταία χρόνια.

• Η εικόνα των επισκεπτών με την είσοδο του πλοίου στο λιμάνι, είναι τα τεράστια Σιλό, που αποτελεί σοβαρό λόγο αποτροπής τους να παραμείνουν και να επενδύσουν στην περιοχή.

• Σε μια μεγάλη ακτίνα (με όριο τις κορυφογραμές Ανω Γαυρίου, Κουμαρίου -Σκούμπι,ένα μέρος του δρόμου προς Φελλό, δεξιά προς Σχόλη και Σαρακίνικο ), γύρω από την επίμαχη εγκατάσταση, υπάρχουν κατοικίες μόνιμων κατοίκων καθώς και εξοχικές, από τις οποίες πολλές τα τελευταία χρόνια εκμισθώνονται καλύπτοντας την αυξημένη τουριστική ζήτηση.

• Η όχληση θα είναι εμφανής και αισθητή στην προαναφερόμενη ακτίνα των κατοικιών και του λιμανιού. Ο θόρυβος, η σκόνη, η επιβάρυνση από τα λύματα, η βλάβη στον υδροφόρο ορίζοντα, η κυκλοφοριακή φόρτιση από τα φορτηγά, θα συντελέσουν τα μέγιστα στην περιβαλλοντική υποβάθμιση.

• Η ευρύτερη περιοχή θα οδηγηθεί σε μαρασμό από αυτή την εγκατάσταση η οποιαδήποτε άλλη εγκατάσταση παρόμοιας όχλησης”.

Μάλιστα ο Όμιλος υποστηρίζει, ότι “δεν είμαστε αντίθετοι να γίνονται επενδύσεις στο νησί προς όφελος της οικονομικής ανάπτυξης του, αλλά να τηρούνται οι κανόνες που διασφαλίζουν μια βιώσιμη ανάπτυξη με μέλλον, για μας, τα παιδιά μας και τους επισκέπτες. Αυτό θεωρούμε ότι θα πρέπει να ενδιαφέρει και τον επιχειρηματία συμπατριώτη μας”.

Προκειμένου να διασφαλίσουν, ότι οι θέσεις τους και η σχετική νομολογία η οποία έχει συγκεντρωθεί, η οποία σύμφωνα με τον Όμιλο αποδεικνύει τα επιχειρήματά τους, ενάντια στην απόφαση εγκατάστασης της μονάδας, οι κάτοικοι του κάμπου προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας.

Επίσης, ενόψει προεκλογικής περιόδου, ο Όμιλος του Γαυρίου ζήτησε τις θέσεις των υποψηφίων Δημάρχων Άνδρου, μεταξύ άλλων και για το συγκεκριμένο θέμα, τονίζοντας, ότι “η επερχόμενη καταστροφή της ευρύτερης περιοχής του Γαυρίου, με πολλές κατοικίες, ρέματα, τα σχολεία όλων των βαθμίδων, προστατευμένα μνημεία, ανάγκασε τους κατοίκους να προσφύγουν στο Συμβούλιο Επικρατείας και μέχρι τώρα δεν έχουμε πάρει απαντήσεις από τους αρμόδιους”, επιρρίπτοντας ευθύνες τόσο στην Περιφέρεια, η οποία είχε την ευθύνη της έγκρισης εγκατάστασης, όσο και στο Δήμο και το Επαρχείο, για συναίνεση. Επίσης, από την πλευρά των κατοίκων υποστηρίζεται, πως ο νομικός σύμβουλος της ΠΝΑ, “σκόπιμα καθυστέρησε ένα μήνα να δώσει τον φάκελο στον δικηγόρο μας και μέχρι σήμερα δεν έχει στείλει τον φάκελο στο ΣτΕ προκειμένου να συζητηθεί η υπόθεση που έχει οριστεί στις 15/5/2019”, με αποτέλεσμα αυτή να αναβληθεί για τον Οκτώβριο. Τέλος, ζητούν να υπάρξει άμεση αποστολή του φακέλου, προκειμένου να μην υπάρξει περαιτέρω καθυστέρηση στην εκδίκαση της υπόθεσης και επιπλέον οικονομική επιβάρυνση στους προσφεύγοντες κατοίκους.

Χωρίς οικοδομική άδεια και λοιπές εγκρίσεις(;)

Από τους κατοίκους επισημαίνεται, πως “η εγκατάσταση των πρώτων δύο σιλό έγινε μέσα στον Σεπτέμβριο, χωρίς οικοδομική άδεια - αν και απαιτείται, αφού έγιναν εργασίες εκσκαφών για βάσεις από μπετό κ.α - και μετά από την προσφυγή μας και τις πιέσεις μας στην Πολεοδομία Άνδρου να μας δείξουν την νόμιμη άδεια, εκδόθηκε τον Γενάρη 2019 άδεια οικοδομής για προσωρινή χρήση χωρίς τα απαιτούμενα δικαιολογητικά (Αρχαιολογία, Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής κ.λ.π.)”.

Μάλιστα παραθέτουν τη θέση του αρχιτέκτονα και κάτοικου Γαυρίου, κ. Χ. Δεληνικόλα, ο οποίος είχε δημόσια σημειώσει, πως ο επιχειρηματίας προχώρησε στην κατασκευή αρχικά “χωρίς άδεια δόμησης, την οποία αναγκάστηκε να βγάλει εκ των υστέρων, χωρίς στατικά, χωρίς μηχανολογικά κ.λ.π. μελέτες και εγκρίσεις. Κανένας απλός πολίτης της Άνδρου δεν θα μπορούσε να βγάλει μια τέτοια άδεια, ούτε για καλυβάκι, πολύ περισσότερο δε για βιομηχανική εγκατάσταση παραγωγής μπετόν με 8 σιλό ύψους 16 μέτρων και αποθήκη αδρανών υλικών 7.600 κυβικών μέτρων. Και κάτι ακόμα, όταν η περιφέρεια στις 8.11.18 έκανε αυτοψία, μετά από αίτημα του Έπαρχου, στο υπό κατασκευή έργο τα βρήκε όλα μια χαρά, ενώ ο επιχειρηματίας δεν είχε ακόμη την άδεια δόμησης. Την απέκτησε τον Ιανουάριο του 2019”.

Επιπροσθέτως, οι προσφεύγοντες κάτοικοι, διαθέτουν επίσης και τη νομολογία, η οποία χρησιμοποιήθηκε, προκειμένου να παύσει τη λειτουργία της αντίστοιχη επιχείρηση στη νήσο Κίμωλο, όπου, μεταξύ άλλων, σημειώνονται τα εξής:

«...η εγκατάσταση βιομηχανικής ή βιοτεχνικής επιχείρησης είναι επιτρεπτή μόνο σε ειδικώς εκ των προτέρων καθορισμένες περιοχές και όχι σε όσες περιοχές απλώς και μόνο δεν απαγορεύεται ρητά η συγκεκριμένη χρήση. Ειδικότερα, η εγκατάσταση αυτή, που από τη φύση της επάγεται οχλήσεις και για τις οικιστικές περιοχές και για το περιβάλλον, είναι επιτρεπτή, ενόψει των ορισμών των άρθρων 24 παρ. 2 και 106 παρ. 1 του Συντάγματος, μόνο σε περιοχές που εκ των προτέρων και με βάση νόμιμα κριτήρια έχουν καθορισθεί ως περιοχές προοριζόμενες για την ανάπτυξη της εν λόγω δραστηριότητος. Τα κριτήρια αυτά πρέπει να ανάγονται τόσο στην ανάγκη ανάπτυξης της παραγωγικής δραστηριότητος, όσο και στην ανάγκη προστασίας του φυσικού, οικιστικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, ούτως ώστε η ανάπτυξη που επιδιώκεται με την εγκατάσταση της επιχειρηματικής μονάδος να παραμένει στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας. Μέχρι δε να εκπονηθούν και εγκριθούν τα χωροταξικά σχέδια, και εφόσον το ζήτημα του τόπου άσκησης της σχετικής δραστηριότητας δεν γίνεται με εγκεκριμένο ρυθμιστικό ή χωροταξικό ή πολεοδομικό σχέδιο ή με Ζ.Ο.Ε. ή με την πρόβλεψη βιομηχανικής ή βιοτεχνικής ζώνης, η εγκατάσταση βιομηχανιών επιτρέπεται, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων, σε περιοχές οργανωμένης ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων, (Π.Ο.Α.Π.Δ.) καθοριζόμενες κατά το άρθρο 24 του ν. 1650/1986. Δεν είναι επιτρεπτή η εγκατάσταση βιομηχανίας ή βιοτεχνίας σε περιοχή που δεν έχει αναγνωρισθεί με διοικητική πράξη ως κατάλληλη για την ανάπτυξη βιομηχανικής ή βιοτεχνικής δραστηριότητος».