Ο "εφιάλτης" επανέρχεται

Επανέρχονται στο προσκήνιο τα σενάρια για κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου, εν’όψει της συμφωνίας με τους απεσταλμένους της Τρόικας στην Ελλάδα.

Τα σενάρια μάλιστα έρχονται να ενισχύσουν οι πληροφορίες που έρχονται στη δημοσιότητα για φορολογικό “πακέτο” που θα προωθήσει η κυβέρνηση για το 2014, πακέτο που θα έρθει να ενισχύσει τα ελλείμματα μέσω των φορολογικών εισπράξεων.

Συγκεκριμένα, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η κυβέρνηση σχεδιάζει τη κατάργηση των φορολογικών εκπτώσεων που έχουν απομείνει και των αλλαγών στη φορολογία εισοδήματος, που θα εφαρμοστούν για πρώτη φορά και θα αποτυπωθούν στο νέο κρατικό προϋπολογισμό που θα κατατεθεί τον επόμενο μήνα στη Βουλή. Επίσης, εξετάζεται η κατάργηση όλων των εξαιρέσεων από την επιβολή του κανονικού συντελεστή ΦΠΑ, δηλαδή 23%. Στο στόχαστρο μπαίνουν και οι μειωμένοι κατά 30% συντελεστές ΦΠΑ για τα νησιά του Αιγαίου.

Επαγγελματίες του τουριστικού κλάδου θεωρούν ότι η κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ δεν αποτελεί σενάριο, αλλά πραγματικότητα, δηλώνοντας ότι αυτό το θα οδηγήσει σε αφανισμό τα νησιά.

“Θα μας βρουν απέναντί τους”, δηλώνει στην “Κοινή Γνώμη” ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, Γιάννης Μαχαιρίδης.

Η συνθήκη της Λισαβόνας

Ο μειωμένος ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου, εκτός του ότι είναι συνταγματικά κατοχυρωμένος από το άρθρο 101 περί Νησιωτικότητας, είναι κατοχυρωμένος και από ο άρθρο 174 της Συνθήκης της Λισαβόνας και συγκεκριμένα:

“Εξαιτίας των ποικίλων μειονεκτημάτων τους και ιδιαιτέρως της απομόνωσης ή του περιορισμένου μεγέθους τους, τα νησιά είναι περιοχές που δεν ευνοούνται σε εδαφικό επίπεδο, και πολύ συχνά σε οικονομικό και κοινωνικό. Το άρθρο 174 της Συνθήκης της Λισαβόνας, που καθορίζει το αντικείμενο της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, αναγνωρίζει αυτό το γεγονός και τονίζει ότι ειδική προσοχή πρέπει να δοθεί στα νησιά, με δράσεις που θα μειώσουν την καθυστέρηση στην ανάπτυξη αυτών των λιγότερο ευνοημένων περιοχών και θα συμβάλουν στην κοινωνική συνοχή. Στην Ελλάδα, ως τώρα, σύμφωνα με το αρ. 17, παρ. 4 του Ν. 2093/1992, σε όλα τα νησιά των περιφερειών Νοτίου και Βορείου Αιγαίου καθώς και στα νησιά των Βορείων Σποράδων, τη Σκύρο, τη Σαμοθράκη και τη Θάσο, εφαρμόζονται συντελεστές ΦΠΑ μειωμένοι κατά 30% σε σχέση με αυτούς της υπόλοιπης Ελλάδας”.

Το σενάριο περί κατάργησης

Στον “αέρα" βρίσκεται ο προϋπολογισμός του 2014, τέσσερις μέρες πριν από την καταληκτική ημερομηνία κατάθεσής του στη Βουλή, λόγω της διένεξης κυβέρνησης και τρόικας για το ύψος του πακέτου των μέτρων, το οποίο κινδυνεύει να διατηρήσει σε ύφεση την οικονομία για έβδομη συνεχή χρονιά.
Δεδομένης της επιμονής των ελεγκτών σε νέα μέτρα οριζόντια και σίγουρης απόδοσης, ο νέος προϋπολογισμός που θα κατατεθεί μέχρι την Πέμπτη στη Βουλή θα είναι μετέωρος, αφού τα μέτρα και οι προβλέψεις του μπορούν να αλλάξουν ανά πάσα στιγμή στη διάρκεια του 2014, διατηρώντας την αβεβαιότητα στην οικονομία.
Το σχέδιο που θα παρουσιάσει σήμερα στους ελεγκτές, ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας προβλέπει περαιτέρω μείωση των δαπανών κατά 1,3 δισ. ευρώ, σε σύγκριση με το προσχέδιο, αλλά και μέτρα αύξησης των εσόδων όπως η αναπροσαρμογή της φορολογίας του καπνού και η επαναφορά του ΦΠΑ στην εστίαση στο 23%.
Το υπουργείο Οικονομικών, γνωρίζοντας πως οι δανειστές δεν θα υποχωρήσουν εύκολα, έχει ετοιμάσει και λίστα με μέτρα, τα οποία παρουσιάστηκαν στη χθεσινή “μαραθώνια” συνάντηση και θα ενταχθούν και στον προϋπολογισμό του 2014. Οι παρεμβάσεις τις οποίες μελετά το υπουργείο Οικονομικών είναι:
Οι μειώσεις των μισθών των υπαλλήλων του δημοσίου και των Οργανισμών Γενικής Κυβέρνησης.
Η κατάργηση των φοροαπαλλαγών και των εκπτώσεων φόρου, για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις.
Η κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ κατά 30%, που ισχύει στα νησιά.
Η κατάργηση ή η μεταφορά τους στον κρατικό προϋπολογισμό, των φόρων υπέρ τρίτων.
Η επάνοδος του ΦΠΑ στην εστίαση στο 23% από το 13%, από την 1η Ιανουαρίου 2014.
Οι περικοπές τρεχουσών κρατικών δαπανών, συγκεκριμένων κωδικών του προϋπολογισμού.
Η κατάργηση δημοσίων φορέων και Οργανισμών.
Η μείωση των επιχορηγήσεων προς τις ΔΕΚΟ αλλά και η παράλληλη μείωση των προϋπολογισμών των ΔΕΚΟ.
Το νέο κούρεμα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, κατά περίπου 250 εκατ. ευρώ.
Η λήψη μέτρων για την είσπραξη των ασφαλιστικών εισφορών.
Η μείωση των φορολογικών κινήτρων για επενδύσεις.
Η αύξηση των εισιτηρίων των αστικών συγκοινωνιών και του τιμολογίου της ΔΕΗ. ΔΕΗ-0,71%
Η αλλαγή του συστήματος υπολογισμού των τελών κυκλοφορίας...

Σε εκκρεμότητα παραμένει και το θέμα του ΦΠΑ στην εστίαση, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, η Τρόικα ζητεί την επαναφορά από την 1η Ιανουαρίου 2014 του ΦΠΑ στο 23% από 13%, με το επιχείρημα ότι η μείωση του συγκεκριμένου φόρου δεν απέδωσε τα αναμενόμενα αποτελέσματα, άποψη την οποία αμφισβητεί η κυβέρνηση.

Το υπουργείο Οικονομικών αναμένει τα στοιχεία από τις δηλώσεις απόδοσης του ΦΠΑ των επαγγελματιών, προκειμένου να τα θέσει υπόψη της τρόικας για να ληφθούν οριστικές αποφάσεις. Τη διατήρηση του συντελεστή ΦΠΑ στο 13% ζητούν και οι εκπρόσωποι του τουριστικού κλάδου, οι οποίοι εκτιμούν ότι προκαλεί μείωση στο κόστος του τουριστικού προϊόντος.

Τραγικά τα αποτελέσματα

Η κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά, θα επιφέρει τραγικά αποτελέσματα για τους επαγγελματίες, αλλά και για τους κατοίκους των νησιών.

Πρώτα από όλα θα υπάρξει σημαντική αύξηση των τιμών σε όλα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που διακινούνται και καταναλώνονται στα νησιά του Αιγαίου. Υπενθυμίζεται ότι οι συντελεστές ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου θα αυξηθούν από τα επίπεδα του 4,5%, του 9% και του 16% στο 23%, με αποτέλεσμα να αυξηθούν από 6% έως και 18% οι τιμές προϊόντων και υπηρεσιών σε όλα τα νησιά.

Ενδεικτικά είναι τα συμπεράσματα της μελέτης που συνέταξε επιστημονική ομάδα του Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών με πρωτοβουλία του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος – τμήμα Δωδ/σου, τον περασμένο Ιούνιο. Να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη μελέτη παραδόθηκε στο υπ. Οικονομικών.

Τα συμπεράσματα της μελέτης συνηγορούν συντριπτικά υπέρ της άποψης ότι ενδεχόμενη κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ θα οδηγήσει τους κατοίκους των νησιών σε πλήρη φτωχοποίηση και τα νησιά σε καθολική οπισθοδρόμηση. Την ίδια δε στιγμή τα κρατικά έσοδα, λόγω της οικονομικής ύφεσης που θα σημειωθεί, όχι μόνο δεν πρόκειται να αυξηθούν, αλλά το πιθανότερο είναι ότι θα μειωθούν.

Οι πρώτες επιπτώσεις θα αγγίξουν τους κατοίκους των νησιών, αφού σε περίπτωση που καταργηθούν οι μειωμένοι συντελεστές του Φ.Π.Α. στα νησιά του Αιγαίου οι επιπτώσεις σε επίπεδο τοπικών οικονομιών και κατά συνέπεια και στην οικονομία της χώρας αναμένεται να είναι άσχημες, διότι θα αυξηθεί το κόστος διαβίωσης των κατοίκων, οι τοπικές οικονομίες θα μπουν σε ακόμη μεγαλύτερη ύφεση από αυτή που καταγράφεται στην υπόλοιπη χώρα και φυσικά, ως κατεξοχήν τουριστικοί προορισμοί για την πλειοψηφία αυτών, θα χαθεί η ανταγωνιστικότητα τους τη στιγμή που το ζητούμενο είναι η αύξησή της.

Το κόστος μεταφοράς αγαθών, το οποίο είναι ήδη πολύ υψηλό, σε περίπτωση που καταργηθούν οι μειωμένοι συντελεστές αναμένεται αύξηση στις τιμές, ειδικά στα είδη πρώτης ανάγκης, σε ποσοστό πάνω από 4,5% σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα. Το ποσοστό αυτό προκύπτει από αναγωγή των ποσών της μηνιαίας δαπάνης των νοικοκυριών για αγαθά και υπηρεσίες βάσει.

Όμως συνέπειες θα έχει και στον τουρισμό. Στην περίπτωση κατάργησης του μειωμένου ΦΠΑ, το τουριστικό προϊόν αναμένεται να γίνει πιο ακριβό με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση του τζίρου των τουριστικών επιχειρήσεων με ότι αυτό συνεπάγεται. Παράλληλα, όπως αναφέρει η μελέτη, θα ευνοηθούν οι ανταγωνιστικές, σε ότι αφορά τον τουρισμό, χώρες όπως κατά κύριο λόγο η Τουρκία, η Ιταλία, η Ισπανία κλπ.

Η κατάργηση του ειδικού καθεστώτος, με μαθηματική ακρίβεια, οδηγεί στη σημαντική αύξηση του κόστους ζωής των κατοίκων των νησιών, στη μείωση της ανταγωνιστικότητας των παραγομένων στα νησιά προϊόντων, στη μείωση της ανταγωνιστικότητας των τουριστικών επιχειρήσεων, στην αύξηση της ύφεσης με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των τοπικών οικονομιών, στο κλείσιμο χιλιάδων μικρομεσαίων αλλά και μεγαλύτερων επιχειρήσεων, στην αύξηση της ανεργίας και στην ερήμωση των νησιών.

Τέλος, η κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ θα επιφέρει και επιπτώσεις στα δημόσια έσοδα.

“Είναι ανόητοι να μη ξέρουν το συμφέρον της χώρας”

Για το θέμα που επανέρχεται και επανέρχεται κάθε φορά που η Τρόικα επισκέπτεται τη χώρα με σκοπό να επιβάλει νέα φορολογικά και οικονομικά μέτρα, μίλησε στην “Κοινή Γνώμη”, ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, Γιάννης Μαχαιρίδης, που βρίσκεται στη Σύρο.

Ο κ. Μαχαιρίδης δήλωσε ότι η κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ θα επιφέρει το κλείσιμο της Περιφέρειας, τονίζοντας ότι η κυβέρνηση θα βρει απέναντί της όλη τη νησιωτική κοινωνία. Μάλιστα, στην ερώτηση πόσο πιθανό θεωρεί ένα τέτοιο σενάριο, ο κ. Μαχαιρίδης απάντησε αναφερόμενος στην κυβέρνηση ότι “θα ήταν ανόητοι να μη ξέρουν ποιο είναι το συμφέρον της χώρας”.

“Η κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ θα επιφέρει το κλείσιμο της Περιφέρειας. Θα κατεβάσει ρολά η Περιφέρεια και δε θα τα ξανά σηκώσει. Αυτό το σενάριο το θεωρώ απίθανο, διότι δε νομίζω να είναι ανόητοι. Να μη ξέρουν ότι το συμφέρον της χώρας επιβάλλει τους μειωμένους συντελεστές στο Αιγαίο, για δύο λόγους. Πρώτον, διότι το κόστος ζωής είναι 25% πιο ακριβό από την υπόλοιπη Ελλάδα και απαλείνει κατά κάποιο τρόπο το πρόβλημα της επιβίωσης. Δεύτερον, είμαστε ο πυλώνας της εθνικής οικονομίας. Αν θέλουν να καταρρεύσει, ας το κάνουν”, δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Μαχαιρίδης.

“Θα είναι οδυνηρό”

Για τις οδυνηρές συνέπειες που θα δημιουργήσει η πιθανή κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά, έκανε λόγο ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Επαγγελματιών και Βιοτεχνών Κυκλάδων και μέλος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατόρων και Συναφών Επαγγελμάτων, Γιάννης Κουζούπης.

Ο κ. Κουζούπης υποστήριξε ότι ευελπιστεί ότι το ελληνικό κοινοβούλιο δε θα ψηφίσει μία τέτοια πρόταση, η οποία θα καταστρέψει τον οικονομικό πυλώνα, δήλαδή τον τουρισμό.

“Ελπίζω ότι το ελληνικό κοινοβούλιο δε θα στερήσει από τους επαγγελματίες του Αιγαίου και το λίγο οξυγόνο που τους έχει απομείνει. Πρέπει να αναλογιστούν τις ευθύνες που έχουν, διότι μία τέτοια ενέργεια θα μειώσει την παροχή υπηρεσιών στον τουρισμό, που αυτό θα είναι οδυνηρό. Θέλω να ελπίζω ότι αυτό θα μείνει ως σενάριο και δε θα γίνει πραγματικότητα. Εμείς ως Πανελλήνια Ομοσπονδία έχουμε προτείνει λύσεις και για το φορολογικό και για το ασφαλιστικό. Τα χρήματα τα οποία απολείπονται δε θα τα βρουν από τη κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ, αλλά θα τα εξασφαλίσουν από τις προτάσεις μας που αφορούν την καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής μέσω του εργοσήμου, αλλά και της φοροδιαφυγής. Ευελπιστούμε ότι το ελληνικό κοινοβούλιο δε θα υιοθετήσει τέτοιες θέσεις, οι οποίες θα καταστρέψουν και τον τελευταίο πυλώνα της εθνικής οικονομίας, που είναι ο τουρισμός”.

“Θα αγωνιστούμε για τη διασφάλισή του”

Τη θέση του εμπορικού κόσμου της Σύρου σχετικά με το θέμα, καταθέτει ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Σύρου, Γιάννης Παλαιολόγος, ο οποίος δηλώνει ότι η θέση και του Συλλόγου που εκπροσωπεί, αλλά και της Συνομοσπονδίας είναι αντίθετη στην κατάργηση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ.

“Αυτό το σενάριο επανέρχεται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Η θέση και του Εμπορικού Συλλόγου, αλλά και της Συνομοσπονδίας, είναι αντίθετη σε αυτό. Ο μειωμένος συντελεστής του ΦΠΑ στηρίζει τη νησιωτικότητα και μη ξεχνάμε ότι είναι νόμος και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δε πιστεύω ότι μπορούν να περάσουν σε αυτή την κατάργηση.

Στην ερώτηση εάν είναι διατεθειμένος ο εμπορικός κόσμος να “αντισταθεί” σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ο κ. Παλαιολόγος δήλωσε ότι “έτσι και αλλιώς στο τελευταίο συνέδριο που έγινε στη Σαντορίνη, συζητήθηκε το συγκεκριμένο θέμα και έχουμε αποφασίσει να καταβάλλουμε προσπάθειες προκειμένου να διασφαλίσουμε το μειωμένο συντελεστή που ισχύει και για τις Κυκλάδες”.