Εκδηλώσεις μνήμης για την Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου στη Σύρο

«Επιβεβλημένη η διεθνής αναγνώρισή της»

Με διάχυτη συγκίνηση και σεβασμό στις χιλιάδες ψυχές Ποντίων, που χάθηκαν κατά την περίοδο 1914-1923, τιμήθηκε και φέτος στη Σύρο η Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου.

Η Επέτειος καθιερώθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 1994 με ομόφωνη απόφαση της Βουλής των Ελλήνων και τιμάται κάθε χρόνο στις 19 Μαΐου.

Παρότι η εξόντωση του Ποντιακού Ελληνισμού από το τουρκικό καθεστώς πληροί όλα τα στοιχεία μιας Γενοκτονίας, έτσι όπως αυτή ορίζεται από τον ΟΗΕ, δεν έχει ακόμα αναγνωρισθεί διεθνώς, εκτός μεμονωμένων εξαιρέσεων.

Γεγονός, το οποίο επεσήμανε κατά τη διάρκεια της χθεσινής ομιλίας της στον Ιερό Ναό Ταξιαρχών, η πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων και Βορειοελλαδιτών Σύρου «Ο Εύξεινος Πόντος» κ. Ουρανία Πανταζίδου.

«Η Γενοκτονία των χριστιανικών πληθυσμών της Ανατολίας είναι ιστορικά τεκμηριωμένη» Ανέφερε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας ότι «η διεθνής αναγνώρισή της κρίνεται σήμερα πιο επιβεβλημένη όσο ποτέ, για να μην επαναληφθούν τα εγκλήματα του πρόσφατου παρελθόντος, κατά της ανθρωπότητας».

Λαμπαδηφορία στο κέντρο της Ερμούπολης

Στο πλαίσιο των επετειακών εκδηλώσεων, ο «Εύξεινος Πόντος» πραγματοποίησε το βράδυ της Παρασκευής την καθιερωμένη λαμπαδηφορία στο κέντρο της Ερμούπολης, με την ενεργή συμμετοχή μελών του 4ου Συστήματος Ναυτοπροσκόπων Σύρου.

Η πομπή ξεκίνησε από το πάρκινγκ, πλησίον της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας στην Ερμούπολη, διήλθε από την παραλιακή και κατέληξε στο Νησάκι, όπου τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση από τους ιερείς π. Κωνσταντίνο Κοντό και π. Νικόλαο Γαβαλά και ρίψη στεφάνου στη θάλασσα.

Την πομπή ακολούθησαν δια θαλάσσης φουσκωτά σκάφη, στο πίσω μέρος των οποίων κυμάτιζε η σημαία του Συλλόγου.

Μετά το πέρας της επιμνημόσυνης δέησης, η πρόεδρος του Συλλόγου, Ουρανία Πανταζίδου αναφέρθηκε στη σημασία αυτής ημέρας για τους Έλληνες του Πόντου, διαβάζοντας ένα κείμενό της για μέλος της οικογένειάς τους που βίωσε και το ίδιο τον πόνο της προσφυγιάς.

Οι εκδηλώσεις μνήμης συνεχίστηκαν χθες το πρωί από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου στον Ιερό Ναό των Ταξιαρχών, όπου τελέστηκε Επίσημη Δοξολογία.

«Το πρώτο μεγάλο προσφυγικό ρεύμα προς την Ελλάδα»

Στην κατοχή της Τραπεζούντας από τους Ρώσους τον Απρίλιο του 1916 και στις μοιραίες συνέπειες της Οκτωβριανής Επανάστασης των μπολσεβίκων για τους Έλληνες του Πόντου, εστίασε στην ομιλία της η Πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων και Βορειοελλαδιτών Σύρου κ. Πανταζίδου.

Όπως τόνισε, πρόκειται για μία όχι και τόσο γνωστή πτυχή της ιστορίας μας, που όμως προκάλεσε το πρώτο μεγάλο προσφυγικό ρεύμα προς την Ελλάδα. 150.000 και πλέον Έλληνες πρόσφυγες κατέφυγαν το 1919-1920  στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκαν στη Μακεδονία και τη Θράκη.

Η πολιορκία της Τραπεζούντας από 30.000 και πλέον Ρώσους στρατιώτες ξεκίνησε την 1η Απριλίου 1916, ενώ στις 5 Απριλίου τα ρωσικά στρατεύματα έμπαιναν στην πόλη. Ο Βαλής της Τραπεζούντας Τζαμάλ Αζμή παρέδωσε την πόλη στο Μητροπολίτη Χρύσανθο, λέγοντας ότι την επιστρέφει στους Έλληνες, από τους οποίους οι πρόγονοί του την είχαν πάρει.

Στα δύο χρόνια της ρωσικής κατοχής της Τραπεζούντας ο μητροπολίτης Χρύσανθος διοίκησε με αξιοθαύμαστη δικαιοσύνη, προστατεύοντας τους Τούρκους πολίτες από αντίποινα και περιθάλποντας Έλληνες πρόσφυγες από το δυτικό Πόντο.

«Μοιραία» η Οκτωβριανή Επανάσταση

Η κ. Πανταζίδου σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι ενώ ο ανατολικός Πόντος , με την άφιξη των Ρώσων, είχε ξαναβρεί τους ρυθμούς του, η Οκτωβριανή Επανάσταση που ξέσπασε το 1917 έμελε να επηρεάσει την κατάσταση στην Τραπεζούντα. Οι άσχημες κοινωνικές συνθήκες που δημιούργησε ο πόλεμος προκάλεσαν έντονη δυσαρέσκεια στη Ρωσία που έφερε επαναστατικές αναταράξεις, με κατάληξη την εκθρόνιση του τσάρου.  Οι μπολσεβίκοι κατέλαβαν την εξουσία και μετά την επανάσταση, οι Ρώσοι άρχισαν σταδιακά να εγκαταλείπουν τον Πόντο. Χιλιάδες ήταν οι Έλληνες που ακολούθησαν τον Ρωσικό στρατό κατά την υποχώρησή του.

Το πρώτο κύμα Ποντίων προσφύγων ήρθε στην Ελλάδα το 1919-1920 από τα παράλια του Καυκάσου, το Βατούμ και το Σοχούμ και εγκαταστάθηκαν στη Μακεδονία και τη Θράκη.

Στις 19 Μαΐου 1919 ο Κεμάλ αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα και εξαπέλυσε τρομερούς διωγμούς εναντίον των χριστιανών. Η 3η φάση της Γενοκτονίας είχε ξεκινήσει, η οποία ολοκληρώθηκε το 1922 με τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Μετά το πέρας της ομιλίας, ακολούθησε επιμνημόσυνη Δέηση στο Μνημείο Μικρασιατικής Μνήμης στην περιοχή του προσφυγικού συνοικισμού του Ξηροκάμπου και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους τοπικών φορέων.