Ανθεκτική νησιωτική οικονομία και πρωτογενής τομέας

Η Σύρος, μέσω του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, αποτέλεσε το επίκεντρο των συζητήσεων σχετικά με τη σημασία της αγροτοδιατροφής στην οικονομική ανάπτυξη των νησιών, αλλά και τη σύνδεσή της με άλλους τομείς της οικονομίας, όπως τον τουρισμό, στις εργασίες της Γενικής Συνέλευσης του Δικτύου Νησιωτικών Επιμελητηρίων Ευρώπης (INSULEUR), που για πρώτη φορά έλαβαν χώρα στην πρωτεύουσα των Κυκλάδων.

Χάρη στην εκλογή του προέδρου του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, Γιάννη Ρούσσου, προ καιρού, στην προεδρία του INSULEUR, το νησί φιλοξένησε το ετήσιο φόρουμ του Δικτύου, στο οποίο - δια ζώσης και διαδικτυακά - συμμετείχαν εκπρόσωποι θεσμικών και παραγωγικών φορέων, τόσο από την Ελλάδα, όσο και από την Ευρώπη.

Οι εργασίες πραγματοποιήθηκαν την Παρασκευή και κεντρικό θέμα αποτέλεσε “η οικοδόμηση ανθεκτικότητας στις νησιωτικές οικονομίες μέσω βιώσιμης γεωργίας και η ενδυνάμωση των νησιωτικών κοινοτήτων για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας”. Σημαντική επιτυχία αποτέλεσε το γεγονός πως όλοι οι θεσμικοί φορείς έκατσαν σε ένα “τραπέζι”, δίνοντας έμφαση στις ανάγκες της νησιωτικότητας και ειδικότερα, στις ανάγκες στήριξης του πρωτογενούς τομέα στα νησιά, εξάγοντας χρήσιμα συμπεράσματα. Αυτά θα αποτελέσουν τον κοινό οδικό “χάρτη” για τη νησιωτική επιχειρηματικότητα στο νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ.

Ο σημαντικός διάλογος που αναπτύχθηκε και θέτει στο επίκεντρο το νομό Κυκλάδων και τις ανάγκες του, αυτομάτως ανεβάζει υψηλά το κύρος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, που προσέλκυσε όλα τα “βλέμματα” των νησιωτικών περιοχών της Ευρώπης, στο νησί.

Γ. Ρούσσος: "Με στόχο πολιτικές για τη νησιωτική οικονομία"  

Σε συνέχεια των πολύωρων εργασιών που έγιναν την Παρασκευή στο πλαίσιο του ετήσιου φόρουμ και της Γενικής Συνέλευσης του INSULEUR στη Σύρο, ο κ. Ρούσσος ρωτήθηκε για το τι σημαίνει όλη αυτή η προσπάθεια για το Επιμελητήριο Κυκλάδων. “Πραγματοποιήθηκε στη Σύρο, το ετήσιο φόρουμ των νησιωτικών Επιμελητηρίων Ευρώπης και πιστεύω πως ήταν μία ιστορική στιγμή για το Επιμελητήριο Κυκλάδων και μεγάλη τιμή, καθώς σε αυτό, πέραν της συμμετοχής, είτε δια ζώσης, είτε διαδικτυακά των κορυφαίων οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως για παράδειγμα της προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Roberta Metsola, της γενικής διευθύντριας της DG REGIO, Themis Cristofidou, του επίτροπου Αλιείας και Ωκεανών, Kώστα Καδή και του προέδρου της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, Seamus Boland, συμμετείχαν πρόεδροι και εκπρόσωποι της ΓΣΕΒΕΕ, της ΕΣΕΕ, κ.α., δηλαδή του συνόλου των θεσμικών φορέων της χώρας συν εκπροσώπων όλων των ελληνικών Επιμελητηρίων, αλλά και μεγάλου αριθμού ξένων ευρωπαϊκών Επιμελητηρίων με θέμα την αγροδιατροφή”, περιέγραψε ο κ. Ρούσσος, εξηγώντας παρακάτω πως αυτές οι συζητήσεις αποτελούν “μαγιά” για περαιτέρω επεξεργασία σε κεντρικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο.

“Οι συγκεκριμένες συζητήσεις και τοποθετήσεις που είχαμε και σε ελληνικό επίπεδο όπως ενδεικτικά από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο με συγκεκριμένη θεματολογία που επιλέξαμε, γίνονται εκθέσεις και πάνε στα ευρωπαϊκά όργανα”, σημείωσε, λέγοντας πως “άρα, αυτές οι συνεδριάσεις δεν μένουν στα όρια ενός Επιμελητηρίου ή ενός δικτύου νησιωτικών Επιμελητηρίων, καθώς η Ευρώπη δουλεύει διαφορετικά στον τρόπο που διαχέεται η πληροφορία”. Ο πρόεδρος επεσήμανε πως αυτές οι συζητήσεις “μερικές φορές μας φαίνονται πως κινούνται μακριά από εμάς, όμως δεν είναι καθόλου έτσι, όταν για παράδειγμα, αποφασίζουν για προγράμματα σχετικά με την επιχειρηματικότητα και βγαίνει “εκτός” η επιχειρηματικότητα των νησιών”.

Ο Γιάννης Ρούσσος υπογράμμισε σε κάθε τόνο πως το παράδειγμα των Κυκλάδων σχετικά με την αγροτοδιατροφή, αναδεικνύεται σε κεντρικό επίπεδο μέσα από πολλές θεματικές ενότητες που συζητήθηκαν όπως “ο ρόλος του αγροτικού τομέα στις νησιωτικές περιοχές”, “νησιωτικές φωνές για μία βιώσιμη γεωργία”, αλλά και “πώς οι ευρωπαϊκές, περιφερειακές, τοπικές πολιτικές μπορούν να υποστηρίξουν τον πρωτογενή τομέα των νησιών”.

Η πραγματοποίηση της Γενικής Συνέλευσης του INSULEUR στη Σύρο, επεσήμανε πως “στέφθηκε από μεγάλη επιτυχία και είναι τιμητικό για το Επιμελητήριο Κυκλάδων αφού εμείς διοργανώσαμε το φόρουμ και μέσα από εδώ περνούν τα μηνύματα και στην κοινωνία και στα όργανα της Ευρώπης και στα νησιωτικά Επιμελητήρια της Ευρώπης”.

Οδικός “χάρτης” για τη νησιωτική επιχειρηματικότητα

Τέλος, δεν παρέλειψε να αναφερθεί στη συμφωνία σύνταξης ενός κοινού οδικού “χάρτη” για τη νησιωτική επιχειρηματικότητα στο νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ. Οι φορείς που συμμετείχαν είναι η Διάσκεψη των Παράκτιων Περιφερειών, το Δίκτυο Νησιωτικών Επιμελητηρίων ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Μικρών Νησιών, η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδας, η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας, η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας, καθώς και ο Επιμελητηριακός Όμιλος Ανάπτυξης Ελληνικών Νησιών.

“Αρχίζει μία διαδικασία ώστε να εξαχθούν συμπεράσματα και να υπάρξει ένας οδικός χάρτης για τη νησιωτικότητα και τη νησιωτική επιχειρηματικότητα. Έχουμε τη δέσμευση πως τα δύο κορυφαία όργανα των θεσμικών φορέων, η ΕΣΕΕ και η ΓΣΕΒΕΕ θα δουλέψουν με τα Ινστιτούτα τους και θα αρχίσει άμεσα μία διαδικασία για ένα κείμενο και συμπεράσματα από όλες τις διαδικασίες που έγιναν, που θα οδηγήσουν στο να μεταφερθούν στοχευμένα όλα τα θέματα της επιχειρηματικής νησιωτικότητας. Ήταν σημαντική στιγμή καθώς το Επιμελητήριο έφερε όλους τους θεσμικούς φορείς της χώρας σε ένα κοινό “τραπέζι” για να αρχίσει αυτή η διαδικασία”, υπογράμμισε.

Μ. Κουτουλάκης: Νησιωτική οικονομία και σύνδεση με τη γη

Συντονιστής στη θεματική ενότητα για τις πολιτικές που στηρίζουν τα νησιά και την οικονομία τους υπήρξε ο γενικός γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, Μανώλης Κουτουλάκης.

“Καταρχάς το Επιμελητήριο Κυκλάδων αλλά και το INSULEUR που έχουμε την ευτυχία ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, Γιάννης Ρούσσος να προεδρεύει και του αντίστοιχου δικτύου των νησιωτικών Επιμελητηρίων της Ευρώπης είναι πολύ σημαντικό πως συζητούν θεματολογίες που αφορούν τη νησιωτικότητα - όχι ευρύτερα με την τυπική έννοια -, αλλά ουσιαστικά και πρακτικά και μάλιστα σε μία διάσταση που το Επιμελητήριο Κυκλάδων και το Αιγαίο μας έχει να επιδείξει σημαντικά επιτεύγματα”, δήλωσε στην “Κοινή Γνώμη”, εξηγώντας πως αυτά αφορούν στο “πώς διασυνδέουμε τον πρωτογενή τομέα με τον τουρισμό και σε κάθε περίπτωση, πώς προστατεύουμε αυτό που πάντοτε αναδείκνυε τις νησιωτικές οικονομίες και ήταν η σχέση με τη γη, η σχέση με τη θάλασσα και τα προϊόντα”. Και ο ίδιος σημείωσε πως “υπήρξε πάρα πολύ σημαντική η παρουσία θεσμικών φορέων και ευρωπαϊκών και εθνικών, όπως νομίζω και όλη η επιχειρηματική κοινότητα και η Επιμελητηριακή κοινότητα ήταν παρούσα, κάτι το οποίο για τη Σύρο, σημαίνει πολλά, για το Αιγαίο σημαίνει πολλά, αλλά επίσης και για την ελληνική νησιωτικότητα”.

Αυτό που έχει “πολύ μεγάλη αξία”, όπως πρόσθεσε, “και επειδή ήμασταν παρόντες στις Βρυξέλλες στην εκλογή του προέδρου του Επιμελητηρίου Κυκλάδων στην προεδρία του INSULEUR, πρέπει να πω πως αφορά στην έναρξη μίας συνεργασίας, ώστε το ελληνικό παράδειγμα να μπορέσει να αποτελέσει και ευρωπαϊκό, κυρίως στο πώς η νησιωτικότητα δεν είναι απλώς μία θεωρητική έννοια αλλά μετριέται με την έννοια του κόστους, του κόστους του να μη συνδράμεις, άρα, υπάρχει μία απόσταση που πρέπει να καλυφθεί, κάτι που το βιώνουν οι επιχειρηματίες και ειδικά στον αγροτικό τομέα”.

Για τον κλάδο, επεσήμανε πως “ο αγροτικός τομέας έχει συρρικνωθεί σημαντικά. Εις βάρος του, ο τουρισμός. Αλλά αυτό που πρέπει να δούμε είναι πως δεν είναι μία ανταγωνιστική σχέση αλλά μία συμπληρωματική και τα παραδείγματα που έχουν δοθεί μέσα από τις συνεδρίες του φόρουμ αναδεικνύουν πως η καλύτερη διασύνδεση του τουρισμού και του πρωτογενούς τομέα τελικώς ωφελεί και τον πρωτογενή τομέα”.

Χρηματοδοτικά “εργαλεία” και νησιώτης επιχειρηματίας

Τέλος, μίλησε στην “Κοινή Γνώμη”, για τον ρόλο του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής σε όλη αυτή την προσπάθεια. “Δίνουμε μία “μάχη” αναγνώρισης του αυτονόητου πολλές φορές, στο πώς η νησιωτικότητα χρειάζεται ειδικές πολιτικές. Έχουμε καλά και κακά παραδείγματα, αλλά αυτό που έχουμε  καταφέρει τα τελευταία χρόνια, επειδή ακριβώς με αυτούς τους θεσμικούς εταίρους συνεργαζόμαστε είναι το να διατυπώσουμε πολύ σύντομα τις προτάσεις μας για το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο”, ανέφερε, λέγοντας, μάλιστα, πως “η επόμενη προγραμματική περίοδος, η οποία αυτή τη στιγμή θέτει την πολιτική συνοχής – την  πολιτική της αλληλεγγύης της Ευρώπης - σε προσοχή, με τις χρηματοδοτήσεις του ΕΣΠΑ και όλα τα συναφή χρηματοδοτικά “εργαλεία”, πρέπει να είμαστε σίγουροι πως θα αφορά και τις Περιφέρειες και κυρίως τα νησιά”.

Ο κ. Κουτουλάκης έκλεισε τις δηλώσεις του, σημειώνοντας πως “ως Υπουργείο Νησιωτικής Πολιτικής έχουμε κάνει τα βήματα που πρέπει και την προετοιμασία μας και σε ευρωπαϊκό επίπεδο για εξειδικεύσουμε και να χρησιμοποιήσουμε χρηματοδοτικά “εργαλεία” που τόσο ανάγκη έχουν τα νησιά και για τις υποδομές αλλά και για τη στήριξη του νησιώτη επιχειρηματία”.