Νέα προοπτική για τον θεματικό τουρισμό και την πολιτιστική κληρονομιά

Ομόφωνα ενέκρινε το Δημοτικό Συμβούλιο Μήλου τη συμμετοχή του νησιού στο υπό σύσταση Δίκτυο Πόλεων με Μεταλλευτική Ιστορία, σε μια στρατηγική πρωτοβουλία που φιλοδοξεί να συνδέσει ιστορικά, πολιτιστικά και τουριστικά τις περιοχές με ισχυρό μεταλλευτικό παρελθόν.

Η συμμετοχή της Μήλου στο Δίκτυο Πόλεων με Μεταλλευτική Ιστορία αποτελεί ένα αποφασιστικό βήμα για τη σύνδεση της πολιτιστικής της ταυτότητας με τις σύγχρονες απαιτήσεις του θεματικού τουρισμού, της εκπαίδευσης και της βιώσιμης ανάπτυξης. Αναμφίβολα, πρόκειται για μια επιλογή που αξιοποιεί το παρελθόν, όχι ως εικονική αναπαράσταση, αλλά ως ζωντανό εργαλείο για το μέλλον.

Μ. Μικέλης: "Οι περιοχές μας έχουν πλούσια μεταλλευτική και ιστορική κληρονομιά"

Ο δήμαρχος Μήλου, Μανώλης Μικέλης μίλησε στην "Κοινή Γνώμη" για τη σύμπραξη με αρκετές ακόμη πόλεις της Ελλάδας, που όλες παρουσιάζουν μεταλλευτική ιστορία και ενδιαφέρον.

"Οκτώ Δήμοι ενώσαμε τις δυνάμεις μας με στόχο την ανάδειξη της μεταλλευτικής ιστορίας των περιοχών μας. Μέσω αυτού του εγχειρήματος επιδιώκουμε την αξιοποίηση χρηματοδοτήσεων αλλά και τη διατήρηση σημείων με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και υψηλή επισκεψιμότητα. Οι περιοχές μας έχουν πλούσια μεταλλευτική και ιστορική κληρονομιά. Η Μήλος, φυσικά, δεν θα μπορούσε να λείπει από αυτή την πρωτοβουλία, καθώς διαθέτει τον μεγαλύτερο πλούτο μεταλλευμάτων και αποτελεί ήδη ενεργό τουριστικό προορισμό. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στη Χαλκιδική με τον εκεί δήμαρχο, όπου και υπογράψαμε το καταστατικό του Δικτύου. Προχωράμε πλέον με τη συμμετοχή συνολικά 18 Δήμων που παρουσιάζουν μεταλλευτικό και πολιτιστικό ενδιαφέρον", υπογράμμισε αρχικά ο κ. Μικέλης.

"Υπάρχει πρόταση ώστε μία από τις επόμενες συναντήσεις του Δικτύου να φιλοξενηθεί στο νησί"

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στον μεταλλευτικό πλούτο της Μήλου, αλλά και στα επόμενα βήματα του Δικτύου, επισημαίνοντας πως "στη Μήλο έχουμε σημαντικά σημεία, όπως τα ιστορικά θειορηχεία, μεταξύ αυτών και του μαγγανίου στο Πάνη, τα οποία μπορούν να αναδειχθούν ως τόποι πολιτιστικού ενδιαφέροντος".

Παράλληλα, ο δήμαρχος Μήλου γνωστοποίησε πως προβλέπεται η δημιουργία ειδικών θεματικών διαδρομών και μονοπατιών, η οργάνωση συνεδρίων, καθώς και η έκδοση έντυπου υλικού που θα αναδεικνύει την εξορυκτική ιστορία της κάθε περιοχής.

"Η Μήλος δεν ενδιαφέρεται μόνο για ένα είδος μεταλλεύματος. Λόγω της ηφαιστειογενούς φύσης της, διαθέτει πληθώρα πολύτιμων μεταλλευμάτων με ιδιαίτερη αξία. Ήδη υπάρχει πρόταση ώστε μία από τις επόμενες συναντήσεις του Δικτύου να φιλοξενηθεί στο νησί, στο εξαιρετικό συνεδριακό μας κέντρο", υπογράμμισε χαρακτηριστικά.

Ένα Δίκτυο με ιστορικό και αναπτυξιακό χαρακτήρα

Η πρωτοβουλία για τη δημιουργία του Δικτύου προήλθε από τον Δήμο Αριστοτέλη Χαλκιδικής και ήδη συμμετέχουν, πέρα από τον Δήμο Μήλου, οι Δήμοι Λαυρεωτικής, Δελφών, Δράμας, Θάσου, Πολυγύρου, Παγγαίου και ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων. Το σχετικό μνημόνιο συνεργασίας υπεγράφη στα τέλη Απριλίου 2025 στο Στρατώνι Χαλκιδικής, σηματοδοτώντας την επίσημη έναρξη της συγκρότησης ενός ενιαίου φορέα με θεσμική υπόσταση.

Στόχος του Δικτύου είναι η ανάδειξη της μεταλλευτικής ιστορίας κάθε περιοχής, η διασύνδεσή της με τον σύγχρονο πολιτισμό και την τουριστική δραστηριότητα και η αξιοποίησή της στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης.

Η Μήλος και η μεταλλευτική της ταυτότητα

Η Μήλος, με ιστορία χιλιάδων ετών στην εξόρυξη οψιανού, σεπιολίθου, μπετονίτη και περλίτη, διαθέτει αναμφισβήτητα ένα από τα σημαντικότερα μεταλλευτικά προφίλ στη χώρα. Η συμμετοχή της στο νέο Δίκτυο έρχεται να αναγνωρίσει και να αξιοποιήσει αυτή την κληρονομιά, ανοίγοντας τον δρόμο για δράσεις που μπορούν να μετατρέψουν την οικονομική και γεωλογική ιστορία του νησιού σε πόλο πολιτιστικού και θεματικού τουρισμού.

Η ιστορία της Μήλου ως «νησί του ορυκτού πλούτου» δεν είναι μόνο παρελθόν· είναι μια ζωντανή μνήμη που αντικατοπτρίζεται στους οικισμούς, στα εγκαταλελειμμένα ή λειτουργούντα μεταλλεία, στα γεωλογικά μνημεία και, βεβαίως, στην τοπική ταυτότητα.

Εκπαιδευτικά προγράμματα, γεωπάρκα και συνέδρια στον πυρήνα του σχεδίου

Σύμφωνα με την εισήγηση του προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου, το Δίκτυο θα δραστηριοποιηθεί σε μια σειρά από τομείς με στόχο την προβολή της μεταλλευτικής ιστορίας και την ενσωμάτωσή της σε δράσεις πολιτισμού, εκπαίδευσης και τουρισμού.

Μεταξύ των προβλεπόμενων δράσεων περιλαμβάνονται:

• Εκπόνηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και συνεργασίες με πανεπιστήμια.

• Δημιουργία θεματικών γεωπάρκων και μεταλλευτικών περιπατητικών διαδρομών.

• Ανάπτυξη μουσείων μεταλλευτικής ιστορίας και θεματικών μουσειακών εκθέσεων.

• Σύνδεση με τον συνεδριακό τουρισμό και οργάνωση ειδικών εκδηλώσεων.

• Ανάπτυξη στοχευμένων τουριστικών πακέτων για κοινότητες πρώην μεταλλωρύχων ανά τον κόσμο.

Η δράση αυτή δεν είναι απλώς πολιτιστική, αλλά αναπτυξιακή, καθώς ενισχύει τη διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος και δημιουργεί ένα εναλλακτικό αφήγημα πέρα από το κλασικό πρότυπο «ήλιος και θάλασσα».

Νομική συγκρότηση του Δικτύου και χρονοδιάγραμμα

Το μνημόνιο συνεργασίας που υπεγράφη από τους Δήμους προβλέπει ρητά ότι έως τις 31 Οκτωβρίου 2025 θα πρέπει να έχει συνταχθεί και υποβληθεί το καταστατικό ίδρυσης του Δικτύου Πόλεων, σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα (άρθρα 741-784), τον Ν. 3852/2010 και τις διατάξεις του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (Ν. 3463/2006).

Αμέσως μετά, οι Δήμοι θα ενταχθούν επίσημα ως μέλη στον νέο φορέα, ακολουθώντας τις προβλεπόμενες διαδικασίες, με στόχο μέχρι το τέλος του 2025 να έχει εκπονηθεί ένα ολοκληρωμένο επιχειρησιακό σχέδιο (business plan) για τη λειτουργία, τους στόχους και τη βιωσιμότητα του εγχειρήματος.

Ομόφωνη απόφαση και πολιτική βούληση

Η πρόταση για ένταξη της Μήλου στο Δίκτυο εγκρίθηκε ομόφωνα από το Δημοτικό Συμβούλιο, σε κλίμα ευρύτερης συναίνεσης. Όπως καταγράφηκε, υπήρξε θετική ανταπόκριση τόσο από τους δημοτικούς συμβούλους όσο και από τους εκπροσώπους των τοπικών κοινοτήτων που συμμετείχαν στη συνεδρίαση. Παρόντες ήταν επίσης ο δήμαρχος, Μανώλης Μικέλης, ο γενικός γραμματέας του Δήμου, Μ. Πετρονικολός, η αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος & Χωροταξίας Κυκλάδων, Έλλη Χωριανοπούλου και ο βουλευτής Κυκλάδων, Μάρκος Καφούρος.

Η ευρεία πολιτική και θεσμική υποστήριξη αποτυπώνει την αναγνώριση της στρατηγικής σημασίας που έχει η συμμετοχή της Μήλου σε ένα τέτοιο Δίκτυο. Η ιστορικότητα του νησιού, το φυσικό του απόθεμα και η πολυεπίπεδη πολιτισμική του ταυτότητα καθιστούν τη Μήλο έναν από τους πλέον εμβληματικούς κόμβους της μεταλλευτικής κληρονομιάς του Αιγαίου.