Η Κέα στο επίκεντρο επιστημονικής έρευνας

Στις αρχές Σεπτεμβρίου, η Κέα φιλοξένησε μια σημαντική επιστημονική αποστολή, καθώς ερευνητική ομάδα από το Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ βρέθηκε στο νησί για να αρχίσει την πρώτη φάση μιας μελέτης που αφορά στην αποτύπωση και την ανάδειξη του σπηλαίου "Τρυποσπηλιές". Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που φιλοδοξεί να αναδείξει ένα μοναδικό γεωλογικό μνημείο, με προοπτική να αποτελέσει μελλοντικά σημείο αναφοράς για την επιστημονική κοινότητα, αλλά και για τον ποιοτικό τουρισμό.

Η αποστολή αυτή δεν είναι απλώς μια επιστημονική πρωτοβουλία αλλά αποτελεί παράλληλα ευκαιρία ανάδειξης του φυσικού πλούτου της Κέας και επένδυση σε ένα μοντέλο πιο βιώσιμου και ποιοτικού τουρισμού. Η σύνδεση επιστήμης, τοπικής αυτοδιοίκησης και φυσικού περιβάλλοντος δείχνει τον δρόμο για το μέλλον, για ένα νησί που αξιοποιεί την κληρονομιά του με σεβασμό και όραμα.

Στο περιθώριο της αποστολής, η δήμαρχος Κέας, Ρένα Βελισσαροπούλου, συνόδευσε την ομάδα σε διάφορες περιοχές του νησιού, με στόχο τον σχεδιασμό ενός νέου δικτύου γεωδιαδρομών. Οι διαδρομές αυτές θα εμπλουτίσουν τις υφιστάμενες πεζοπορικές εμπειρίες, προσφέροντας στους κατοίκους και τους επισκέπτες τη δυνατότητα να γνωρίσουν από κοντά τη μοναδική γεωλογική ταυτότητα του τόπου.

Ρ. Βελισσαροπούλου: "Μέχρι πρότινος το θεωρούσαμε περισσότερο ως έναν τοπικό "αστικό μύθο""

Η δήμαρχος Κέας, Ρένα Βελισσαροπούλου μίλησε στην "Κοινή Γνώμη" για αυτή τη σπουδαία στιγμή για το νησί και την ευκαιρία που θα έχουν σύντομα κάτοικοι και επισκέπτες, να ανακαλύψουν ένα σημαντικό σπήλαιο.

"Είναι ένα πολύ σημαντικό έργο, για το οποίο έχουμε συνεργαστεί με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και συγκεκριμένα με το Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος. Εκεί πραγματοποιήθηκε μια πολύ καλή καταγραφή και αποτύπωση του σπηλαίου. Πρόκειται για το σπήλαιο που βρίσκεται στην περιοχή Τρυποσπηλιές, στον Οτζιά της Κέας. Γνωρίζαμε εδώ και χρόνια, από μαρτυρίες παλαιότερων κατοίκων, ότι υπήρχε ένα σπήλαιο με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αλλά μέχρι πρότινος το θεωρούσαμε περισσότερο ως έναν τοπικό "αστικό μύθο". Τώρα όμως, με τη βοήθεια των επιστημόνων του Πανεπιστημίου Αθηνών, επιβεβαιώθηκε η ύπαρξή του και αυτό είναι για εμάς κάτι πολύ σημαντικό", υπογράμμισε αρχικά η κα. Βελισσαροπούλου.

Στη συνέχεια, η δήμαρχος Κέας τόνισε πως "είναι το δικό μας σπήλαιο και στόχος μας είναι να το αναδείξουμε και να το καταστήσουμε προσβάσιμο. Μαζί με την ομάδα του κ. Εμμανουήλ Βασιλάκη, που είχε την ευθύνη της προσπάθειας, προχωρήσαμε στην καταγραφή και στη δημιουργία φακέλου, ώστε στη συνέχεια να βρούμε τον τρόπο να το κάνουμε επισκέψιμο και να το αναδείξουμε. Αυτό είναι το πιο κρίσιμο σημείο, καθώς χρειάζονται ειδικές παρεμβάσεις για να είναι ασφαλές για τους επισκέπτες".

"Στόχος μας είναι να σχεδιάσουμε ένα νέο δίκτυο γεωδιαδρομών, που θα αφορά ένα ιδιαίτερο κομμάτι του τουρισμού"

Η δήμαρχος του νησιού, νιώθοντας υπερήφανη για αυτή την προσπάθεια, σημείωσε πως "φανταστείτε κάποιος περιπατητής να βρεθεί μπροστά του και να πει "τι μαγικό, η Κέα έχει και σπήλαιο". Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να ενταχθεί το σπήλαιο αυτό στον τουριστικό χάρτη του νησιού. Παράλληλα, υπάρχουν και άλλα σημεία αντίστοιχου ενδιαφέροντος. Στόχος μας είναι να σχεδιάσουμε ένα νέο δίκτυο γεωδιαδρομών, που θα αφορά ένα ιδιαίτερο κομμάτι του τουρισμού. Ταυτόχρονα, το έργο αυτό απευθύνεται και στον ντόπιο πληθυσμό, ο οποίος θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει καλύτερα διάφορες πτυχές της μορφολογίας του νησιού μας. Είναι κάτι που μας κάνει να αισθανόμαστε περήφανοι που υπάρχει στον τόπο μας".

Τεχνολογία αιχμής στην υπηρεσία της έρευνας

Με επικεφαλής τον καθηγητή, Εμμανουήλ Βασιλάκη, η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας. Μέσω σαρωτή λέιζερ καταγράφηκαν εκατομμύρια σημεία, ώστε να δημιουργηθεί μια πλήρης εικόνα του εσωτερικού του σπηλαίου. Παράλληλα πραγματοποιήθηκε λεπτομερής φωτογράφηση των σχηματισμών, ενώ με GPS υψηλής ακρίβειας εξασφαλίστηκε η σωστή τοποθέτηση όλων των δεδομένων.

Ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε και στις πτήσεις drone, χάρη στις οποίες δημιουργείται ένα ενιαίο τρισδιάστατο μοντέλο που θα παρουσιάζει τόσο το υπέδαφος όσο και την επιφάνεια πάνω από το σπήλαιο. Τα στοιχεία αυτά είναι κρίσιμα για τη μελέτη της σταθερότητας του χώρου, αλλά και για τον μελλοντικό σχεδιασμό της αξιοποίησής του.

Η συγκεκριμένη φάση της έρευνας αποτελεί το πρώτο αλλά καθοριστικό βήμα, ώστε οι "Τρυποσπηλιές" να αναδειχθούν ως μνημείο φυσικής και γεωλογικής κληρονομιάς. Η επιστημονική τεκμηρίωση θα επιτρέψει στο μέλλον την προστασία και την ανάδειξη του σπηλαίου, με σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον.

Δρ Εμμανουήλ Βασιλάκης: "Πρόκειται για την πρώτη φάση συλλογής δεδομένων υπαίθρου με σκοπό την τρισδιάστατη αποτύπωση και λεπτομερή χαρτογράφηση του σπηλαίου"

Μετά την ολοκλήρωση της αποστολής ο επικεφαλής της, Δρ. Εμμανουήλ Βασιλάκης απέστειλε απολογιστική επιστολή για την ερευνητική αποστολή στο σπήλαιο.

"Πρόκειται για την πρώτη φάση συλλογής δεδομένων υπαίθρου με σκοπό την τρισδιάστατη αποτύπωση και λεπτομερή χαρτογράφηση του σπηλαίου στη θέση Τρυποσπηλιές. Συγκεκριμένα, η ερευνητική ομάδα απαρτιζόμενη από τον καθηγητή Τηλεανίχνευσης & Μορφοτεκτονικής και διευθυντή του Εργαστηρίου Τηλεανίχνευσης, Εμμανουήλ Βασιλάκη, τον Δρ. Στυλιανό Πετράκη, την υποψήφια διδάκτορα, σπηλαιολόγο Αλίκη Κονσολάκη, την υποψήφια διδάκτορα Ευαγγελία Κώτση και τον σπηλαιολόγο Γεώργιο Οικονομίδη, επισκέφτηκαν το νησί και χρησιμοποίησαν εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας, στο πλαίσιο σχετικής σύμβασης που έχει συναφθεί με το Δήμο Κέας, με απώτερο στόχο τη μελλοντική αξιοποίηση του σπηλαίου" επισημαίνει αρχικά η επιστολή.

Στη συνέχεια, σημειώνει ότι "κατά τη διάρκεια των εργασιών πεδίου, έγινε χρήση επίγειου σαρωτή αναγλύφου (laserscanner), για τη λήψη πολύ πυκνού νέφους σημείων (της τάξης των εκατομμυρίων σημείων), που καλύπτουν κάθε πτυχή της κοιλότητας του σπηλαίου, καθώς επίσης και πλήρης φωτογράφηση του σπηλαίου και των γεωλογικών ευρημάτων εντός αυτού. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν τοπογραφικές μετρήσεις υψηλής ακρίβειας με τη χρήση εξοπλισμού GNSS, για την ακριβή γεωαναφορά και χωρική τοποθέτηση του παραγόμενου τρισδιάστατου μοντέλου του σπηλαίου. Τέλος, πραγματοποιήθηκε αεροφωτογράφηση της ελεύθερης επιφάνειας του εδάφους επάνω από το σπήλαιο, με τη χρήση Συστήματος μη Επανδρωμένου Αεροσκάφους (drone), με σκοπό τη δημιουργία συνδυαστικού τρισδιάστατου μοντέλου, με την ταυτόχρονη οπτικοποίηση του εσωτερικού του σπηλαίου και της υπερκείμενης επιφάνειας αυτού".

"Η μελέτη αυτή συνιστά το πρώτο βήμα για την επιστημονική διερεύνηση, τεκμηρίωση και μελλοντική αξιοποίηση του σπηλαίου"

Τέλος, η επιστολή του καθηγητή καταλήγει ότι "η συνδυασμένη επεξεργασία των δεδομένων αυτών αναμένεται να προσφέρει ουσιαστικές πληροφορίες για το πάχος των υπερκειμένων πετρωμάτων και να επιτρέψει προκαταρκτικές εκτιμήσεις αναφορικά με την ευστάθεια της οροφής του σπηλαίου. Η μελέτη αυτή συνιστά το πρώτο βήμα για την επιστημονική διερεύνηση, τεκμηρίωση και μελλοντική αξιοποίηση του σπηλαίου "Τρυποσπηλιές", αναδεικνύοντας παράλληλα τη σημασία της γεωλογικής κληρονομιάς της Κέας. Στο περιθώριο της ερευνητικής αποστολής πραγματοποιήθηκε επίσκεψη και σε άλλες περιοχές του νησιού, αντίστοιχου ενδιαφέροντος, με τη συνοδεία της Δημάρχου Ρ. Βελισσαροπούλου, ώστε να σχεδιαστεί δίκτυο γεωδιαδρομών, που θα εμπλουτίσουν τις περιπατητικές διαδρομές του νησιού".