Ετοιμότητα για την αντιμετώπιση βιομηχανικού ατυχήματος στη Σύρο

Τα αντανακλαστικά και η ετοιμότητα από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς στη Σύρο, όσον αφορά στην αντιμετώπιση βιομηχανικού ατυχήματος, στις εγκαταστάσεις της ΣΕΚΑΒΙΝ στο νησί, υπήρξε ο κύριος στόχος της άσκησης επί χάρτου που έγινε χθες, το πρωί, με τη συμμετοχή όλων των πλευρών του τόπου, που καλούνται να συνεργαστούν, στο απευκταίο σενάριο πρόκλησης πυρκαγιάς, σε χώρους της εταιρείας αποθήκευσης και ανεφοδιασμού καυσίμων για πλοία ναυτιλίας.

Πέραν του εσωτερικού σχεδίου για τον περιορισμό των συνεπειών ενός βιομηχανικού ατυχήματος μέσα στις εγκαταστάσεις, από την ίδια την εταιρεία, τίθεται στο προσκήνιο και η ανάγκη διαχείρισης και αντιμετώπισης της κατάστασης και(!) στο ευρύτερο περιβάλλον, όπως εξήγησε γλαφυρά ο προϊστάμενος της Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου, Θανάσης Δρόσος, μιλώντας στην “Κοινή Γνώμη”. Προκειμένου όλες οι πλευρές (Πυροσβεστική, Λιμενικό, Δήμος κ.α.) να βρίσκονται σε ετοιμότητα, η Περιφέρεια μαζί με τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του αρμόδιου Υπουργείου, πραγματοποίησαν μία άσκηση εκπαιδευτικού χαρακτήρα, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Επιμελητηρίου Κυκλάδων.  

Για το θέμα τοποθετήθηκε στην εφημερίδα και η προϊσταμένη του αρμόδιου Τμήματος της Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας, Άρτεμης Γαλάνη που επισκέφθηκε τη Σύρο.

Σημειώνεται πως σε όλο το Ν. Αιγαίο, υπάρχουν συνολικά επτά βιομηχανικές εγκαταστάσεις (Seveso), στις οποίες ο κ. Δρόσος τόνισε πως όλα αυτά τα χρόνια, ευτυχώς, δεν έχει προκληθεί κανένα τέτοιο ατύχημα με σοβαρές συνέπειες.

Αντανακλαστικά για το τι επηρεάζεται σε κοντινή απόσταση

Για τον σκοπό της άσκησης και την έμφαση στον συντονισμό όλων των πλευρών, σε ένα απευκταίο σενάριο πυρκαγιάς για παράδειγμα στις εγκαταστάσεις της SEKAVIN, ο κ. Δρόσος ανέφερε τα παρακάτω. “Πρακτικά με αυτή την άσκηση θέλουμε να δούμε την ετοιμότητα των πλευρών που εμπλέκονται στην αντιμετώπιση ενός τεχνολογικού ατυχήματος μεγάλης έκτασης. Η ΣΕΚΑΒΙΝ πράγματι είναι μία εγκατάσταση πολύ προσεγμένη. Κάναμε αυτοψία τον προηγούμενο μήνα και είχε έρθει η Άρτεμης Γαλάνη από το Τμήμα Αντιμετώπισης Τεχνολογικών Ατυχημάτων της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας. Μας ενημέρωσαν για τα πάντα και περιηγηθήκαμε. Σε αυτό το πλαίσιο είπαμε να προχωρήσουμε την άσκηση επί χάρτου, με βάση το ειδικό Σχέδιο Αντιμετώπισης Τεχνολογικών Ατυχημάτων Μεγάλης Έκτασης (ΣΑΤΑΜΕ) που αφορά σε τέτοιες εγκαταστάσεις που έχουν χημικές ουσίες (πετρελαιοειδή, φυσικό αέριο κ.α.)”, εξήγησε, λέγοντας πως η αντιμετώπιση κινείται βάσει σχεδιασμού.

“Γι’ αυτές τις εγκαταστάσεις υπάρχει η οδηγία Seveso και με βάση αυτήν, η Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας έχει κάνει ένα σχέδιο με την κωδική ονομασία “ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ”. Σύμφωνα με αυτό εμείς κάνουμε το ειδικό ΣΑΤΑΜΕ. Δηλαδή τον σχεδιασμό για το τι κάνει η κάθε Υπηρεσία όταν προκύψει ένα τεχνολογικό ατύχημα μεγάλης έκτασης στις εγκαταστάσεις”, περιέγραψε, φέρνοντας παράδειγμα για την ευθύνη κάποιων Υπηρεσιών.

“Για παράδειγμα, εμπλέκονται οι Υπηρεσίες της Περιφέρειας που έχουν σχέση με το οδικό δίκτυο, με το περιβάλλον, με την υγεία και από τον Πρωτογενή Τομέα, αν επηρεαστούν πλέον, είτε αγροτικά προϊόντα ή κτηνοτροφικά. Είναι οι αντίστοιχες Υπηρεσίες του Δήμου, ενώ η Πρόνοια του Δήμου έχει και την ευθύνη αν χρειαστεί κάποια οργανωμένη πολιτική απομάκρυνση κάποιας ομάδας. Επιπλέον, βλέπουμε τι θίγεται σε μία τέτοια περίπτωση ατυχήματος”, δήλωσε, περιγράφοντας στη συνέχεια τι επηρεάζεται γύρω από τη ΣΕΚΑΒΙΝ.

“Έχουμε σχολεία, τον Βιολογικό, το στρατόπεδο, το αεροδρόμιο, κάποια σούπερ μάρκετ και διάσπαρτα σπίτια. Αυτά τα σπίτια που είναι σε ακτίνα 200 μέτρων, πιθανόν να εκκενωθούν άμεσα. Έχουμε και το ναυπηγείο, που ίσως δεν επηρεάζεται τόσο άμεσα. Η Πυροσβεστική Υπηρεσία θα επέμβει στο συμβάν και θα αναλάβει όλη τη διαδικασία κατάσβεσης. Κανένας από εμάς δεν επεμβαίνει στην επικίνδυνη ζώνη”, πρόσθεσε, λέγοντας επίσης πως “ακόμη εμπλέκονται η Περιφερειακή Επιθεώρηση για την ασφάλεια στην εργασία και στην υγεία, το ΕΚΑΒ αν χρειαστεί να μεταφέρει κόσμο, εμπλέκεται το Χημείο για να δουν τι θα προκύψει από την καύση χημικών ουσιών κλπ., το Λιμενικό και το Λιμενικό Ταμείο επειδή έχουν στην ευθύνη τους την παραλιακή ζώνη”.

Το σενάριο της άσκησης

Στη συνέχεια, μίλησε για την άσκηση η προϊσταμένη στο Τμήμα Τεχνολογικών Καταστροφών της Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας, Άρτεμης Γαλάνη.

“Ευχαριστώ την Περιφέρεια και τον κ. Δρόσο για την πρόσκληση που είχαμε προκειμένου να συνδράμουμε επιστημονικά στη διοργάνωση και διεξαγωγή της σημερινής άσκησης”, δήλωσε αρχικά, γνωστοποιώντας παρακάτω την έγκριση του σχεδίου αντιμετώπισης μίας έκτακτης κατάστασης που έχει εκπονήσει η Πολιτική Προστασία της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου.

“Το 2024 εγκρίναμε το ειδικό ΣΑΤΑΜΕ της εγκατάστασης το οποίο καταρτίστηκε από την Περιφέρεια και την Αυτοτελή Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας και απεστάλη σε εμάς για να δούμε αν είναι συμβατό με όσα προβλέπονται με τη σχετική νομοθεσία και το γενικό σχέδιο ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ”, τόνισε, μιλώντας για την άσκηση.

“Υποτίθεται πως έχουμε μία πυρκαγιά από μία ηλεκτρική εκκένωση που γίνεται στη μεγαλύτερη δεξαμενή μαζούτ που υπάρχει στην εγκατάσταση. Έχουμε διαρροή και ανάφλεξη στη λεκάνη του αναχώματος και από εκεί αρχίζουν όλα. Εξετάζουμε δύο φαινόμενα συνάμα και το φαινόμενο της τεχνικής ακτινοβολίας, τις συνέπειες και το πώς πρέπει να προστατευθούμε και το φαινόμενο ενός επερχόμενου τοξικού νέφους που θα καλύψει διάφορα σημεία ενδιαφέροντος, όπως σχολεία και ειδικό σχολείο. Θα καλύψουμε και ανάγκες για ΑΜΕΑ στο σενάριο”, περιέγραψε, διευκρινίζοντας πως το σχέδιο που εφαρμόζει η Πολιτική Προστασία της Περιφέρειας είναι διακριτό από το σχέδιο της εταιρείας.

“Το σχέδιο έκτακτης ανάγκης της εγκατάστασης είναι κάτι τελείως άλλο και το εσωτερικό σχέδιο αφορά στις εσωτερικές διαδικασίες που δρομολογεί η εγκατάσταση για να περιορίσει τις συνέπειες μέσα σε αυτή και να προστατεύσει τους εργαζόμενούς της”, παρατήρησε η κα Γαλάνη, σημειώνοντας επίσης πως “αυτό το σχέδιο το κάναμε για να ασκηθούν περισσότεροι φορείς. Έχουμε βάλει μία παράταση στο όλο φαινόμενο λόγω θερμοκρασιακής αναστροφής, ούτως ώστε να έχουμε μία ακτίνα που θα καλύπτει περισσότερα σημεία ενδιαφέροντος για να εξασκηθούν όσοι περισσότεροι φορείς”.

“Να παραμείνουν οι άνθρωποι σε ασφαλή κλειστά σημεία”

Αναφορικά με τη διαχείριση του κόσμου, η ίδια πρόσθεσε πως “στο πολύ μεγάλο ποσοστό των περιπτώσεων βιομηχανικών ατυχημάτων που έχουμε έκκληση τοξικού νέφους εφαρμόζεται αυτή η δράση προστασίας, δηλαδή το να παραμείνουν οι άνθρωποι σε ασφαλή κλειστά σημεία και όχι ο κόσμος να βγει έξω όταν αυτό το νέφος είναι πάνω από το σπίτι του. Αυτό ο κόσμος δεν το γνωρίζει γιατί η αυθόρμητη αντίδραση όλων είναι “τα παρατάω όλα και βγαίνω έξω”. Επίσης, έχουμε σενάριο για οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση του κόσμου στο τέλος της άσκησης”.

Τέλος, για το αν το σχέδιο τυγχάνει επικαιροποίησης ή αλλαγών, συμπλήρωσε πως “το σχέδιο επικαιροποιείται σε τακτική βάση κάθε τρία χρόνια ή όποτε έρχεται οποιαδήποτε μεταβολή που μπορεί να επηρεάσει τον βασικό πυρήνα του σχεδίου”.

Αξίζει να αναφερθεί πως στην άσκηση βοήθησε και ο κ. Κουτσούκος, προϊστάμενος του Τμήματος Υγιεινής, Ασφάλειας και Περιβάλλοντος της ASPROFOS, μεταφέροντας εμπειρία από την εφαρμογή αντίστοιχων σχεδίων σε κρίσιμες εγκαταστάσεις όπως η ΣΕΚΑΒΙΝ.