Εισήγηση του σατιρικού συγγραφέα, σκηνοθέτη και ηθοποιού Λάκη Λαζόπουλου στο 4ο Διεθνές Θερινό Πανεπιστήμιο στη Σύρο με θέμα «Η επικοινωνία του ψεύδους»

«Η Δημοκρατία και η αλήθεια έχουν μπει στο περιθώριο»

Την ευθύνη για την ανάπτυξη της επικοινωνίας του ψεύδους και του νεοφασιστικού προσώπου της κοινωνίας πίσω από χιλιάδες ψεύτικα προφίλ με «πολεμική» διάθεση ενάντια στη διαφορετική άποψη που ξεφεύγει της -επιβαλλόμενης- κοινής λογικής, απέδωσε στο Διαδίκτυο ο Λάκης Λαζόπουλος, μέσα από την ομιλία του στο 4ο Διεθνές Θερινό Πανεπιστήμιο στη Σύρο.

Το μεσημέρι της περασμένης Παρασκευής, οι διοργανωτές του Συνεδρίου και οι συμμετέχοντες ακαδημαϊκοί και φοιτητές υποδέχτηκαν στην Πινακοθήκη Κυκλάδων τον δημοφιλή σατιρικό συγγραφέα, σκηνοθέτη και ηθοποιό, ο οποίος ανέλυσε τις θέσεις του για την επικοινωνία του ψεύδους και για τον «ελεγχόμενη» δράση των μέσων μαζικής ενημέρωσης.

Δηλητηρίαση του νου μέσω της συστηματικής παραπληροφόρησης

Ξεκινώντας με την παροιμία «το ψέμα έχει κοντά ποδάρια», που οι παλαιότεροι συνήθιζαν να λένε, ο κ. Λαζόπουλος υποστήριξε ότι, στον καινούριο αιώνα, το ψέμα έχει εξαιρετικά μακριά ποδάρια, με τη βοήθεια του ίντερνετ. «Η αλήθεια, στην εποχή μας, είναι χωρίς πόδια, μόνο με χέρια και ζητάει βοήθεια. Όταν οι κοινωνίες ήταν μικρές, το ψέμα πράγματι είχε κοντά ποδάρια, μπορούσε να περπατήσει αλλά δεν μπορούσε να επικρατήσει. Σήμερα, το ψέμα είναι αυτό που μπορεί να επικρατήσει και η αλήθεια περπατά μερικά μέτρα, αλλά αποκλείεται να φτάσει ολόκληρη στον προορισμό της», ανέφερε χαρακτηριστικά. Πρόσθεσε δε, ότι, στον 21ο αιώνα, η αλήθεια δεν έχει προορισμό, καθώς ο καθένας προτιμά να ζήσει μέσα σ’ ένα δικό του ψέμα, το οποίο ορίζει ως «αλήθεια» γιατί έτσι τον βολεύει να αναπνέει συναισθήματα.

Εμβαθύνοντας στο ζήτημα της αναπαραγωγής ψευδούς πληροφορίας, ο κ. Λαζόπουλος εξέφρασε την άποψη ότι, η συστηματική παραπληροφόρηση συμβάλλει στη δηλητηρίαση του νου, που επιχειρείται με την αντικατάσταση στις αποθήκες του εγκεφάλου των θετικών αισθημάτων αντιμετώπισης ενός θέματος με αρνητικότητα από την αρχή και καχυποψία. «Χρειάζεται τεράστιο μορφωτικό ανοσοποιητικό σύστημα για να αντιληφθεί κανείς το ψεύδος και να μην το κάνει μέρος της σκέψης του και της ζωής του. Γιατί τα συνεχή ψεύδη δημιουργούν ένα τείχος ανοσίας προς την αλήθεια. Ξεμαθαίνεις, αδυνατείς να διακρίνεις και στο τέλος, δεν μπορείς να αναγνωρίσεις ούτε τη δική σου αλήθεια».

Ποια είναι όμως η δύναμη της επικοινωνίας του ψεύδους; «Αν τα ισχυρότατα μέσα μαζικής ενημέρωσης γράψουν ότι ένα καράβι στη μέση του Ινδικού Ωκεανού, αυτό βούλιαξε, πάει και τελείωσε. Ακόμα κι αν όλα τα μέσα του Ινδικού κράτους παλεύουν να πουν ότι ούτε το καράβι υπήρξε, ούτε τα ονόματα των Ινδών είναι πραγματικά, σ’ εμένα αυτή η πληροφορία ποτέ δεν θα φτάσει. Ή και να φτάσει, οι πιθανότητες να γίνει πιστευτή η ιστορία είναι από ελάχιστες έως ανύπαρκτες», γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η πραγματικότητα μπορεί να είναι διαμορφωμένη.

Εκτίμηση ενός γεγονότος και μηνυματική γλώσσα

Σύμφωνα με τον κ. Λαζόπουλο, εκείνοι που κατέχουν όλα τα μέσα αναπαραγωγής πληροφορίας, έχουν τη δυνατότητα να παραμορφώσουν την αλήθεια, να την παρουσιάσουν, όπως επιθυμούν κι ακόμα περισσότερο να παρουσιάσουν το ψεύδος σαν την απόλυτη αλήθεια. «Τα μέσα φροντίζουν να πουν ένα μικρό σημείο της αλήθειας για να κρατήσουν την αξιοπιστία τους, με αποτέλεσμα η αξία της είδησης να μην βρίσκεται σε αυτό καθαυτό το γεγονός, αλλά στην εκτίμηση του γεγονότος. Η εκτίμηση είναι ένας νέος τρόπος πληροφόρησης, ο οποίος απέχει πάρα πολλά χιλιόμετρα από την αληθινή πληροφορία και αποσκοπεί στη διαμόρφωση συνειδήσεων».

Ο ομιλητής αναφέρθηκε στις συνέπειες της μηνυματικής γλώσσας, η οποία ακολουθείται σε μεγάλο βαθμό σήμερα στην επικοινωνία μιας είδησης. «Η συνεχής πληροφόρηση ενός μυαλού με αποσπασματικές και ασύνδετες πληροφορίες διαλύουν το μυαλό που σταδιακά αδυνατεί να αντιληφθεί μεγαλύτερα νοήματα και μετατρέπεται σε ένα άβουλο ον, το οποίο μπορεί να ακολουθεί μόνο εντολές, οδηγίες, πληροφορίες, μηνύματα. Σημείωσε μάλιστα, πως η τυφλότητα του μυαλού, απαγορεύει την προσέγγιση της ψυχής του ανθρώπου, δεδομένου ότι, για να πλησιάσει κάποιος την ψυχή του, πρέπει να έχει καθαρότητα νου.

«Η μολυσμένη σκέψη σταδιακά κλείνει το δρόμο της ψυχικής επαφής, γι’ αυτό και ο 21ος αιώνας έχει χαρακτηριστεί από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ως ο αιώνας που πρώτη ασθένεια θα είναι η κατάθλιψη, η αποκοπή της διόδου του μυαλού από την ψυχή. Κι αυτή η αποκοπή συμβαίνει όταν πέσουν μπάζα. Όταν γίνουν κατολισθήσεις στο δρόμο. Κι αυτές οι κατολισθήσεις είναι τα άπειρα ψεύδη από τις καθημερινές συναλλαγές από την πληροφόρηση που έχουμε για εμάς τους ίδιους και από εμάς τους ίδιους».

Το Διαδικτυακό bullying

Αναφορικά με το Διαδίκτυο, ο κ. Λαζόπουλος έκανε λόγο για εγκατεστημένους ηλεκτρονικούς «στρατούς», οι οποίοι είναι εκπαιδευμένοι στο να φιμώνουν τον ανθρώπινο νου, σπέρνουν συνεχώς ψευδείς ειδήσεις που μπορούν να προκαλέσουν ύψιστη ζημιά. «Αν ο Χίτλερ είχε στα χέρια του το Διαδίκτυο εκείνη την περίοδο, θα χρειαζόταν το 1/100 του χρόνου που σπατάλησε για να κατακτήσει τον κόσμο, να τον φυλακίσει, να τον βασανίσει και παράλληλα θα είχε δικαιολογήσει και όλα του τα εγκλήματα».

Μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στις περιπτώσεις «πληρωμένου» διασυρμού προσωπικοτήτων από μέσα μαζικής ενημέρωσης, στην επιλογή προβολής σχολίων και απόψεων που εξυπηρετούν συγκεκριμένα συμφέροντα, αλλά και στη συνεχή δημιουργία ψεύτικων προφίλ, που διοχετεύουν ψευδείς και συκοφαντικές πληροφορίες. «Από πότε η απάτη θεωρείται στοιχείο ελευθερίας; Το Διαδίκτυο είναι χρησιμότατο και απαραίτητο, αλλά είναι ανεξέλεγκτο, με αποτέλεσμα να έχει μετατραπεί σε μία πλεκτάνη όπου ο καθένας κάνει τον «εμετό» του, γιατί ο ψυχικά αγράμματος, θα βρει χώρο να κάνει επίδειξη των κόμπλεξ του, του εγωισμού του και της μικροψυχίας του».

Καταλήγοντας, ο κ. Λαζόπουλος υποστήριξε, ότι σε μια εποχή, όπου μεσουρανεί η επικοινωνία του ψεύδους, η αλήθεια δύσκολα θα επικρατήσει. «Όλα τα μέσα αναπαραγωγής της πληροφορίας είναι κατά κανόνα ελεγχόμενα, δεν υπάρχουν ανεξάρτητοι φορείς, διακυβεύονται πάρα πολλά χρήματα και πάρα πολλές σχέσεις και αυτές από τη φύση τους αδυνατίζουν τη δύναμη που μπορείς κανείς να λέει ελεύθερα τη γνώμη του». Πρόσθεσε μάλιστα, πως η διαστρέβλωση και η παραμόρφωση των ειδήσεων είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός με μεγαλύτερο φορέα αναπαραγωγής ψεύδους το Διαδίκτυο, όπου δρουν ανενόχλητες συμμορίες επιχειρηματιών, αλλά και κυβερνήσεων και παρακράτους οι οποίες «δολοφονούν» όσους διαφωνούν, επιβάλλουν φασιστικές αντιλήψεις και μέσω της καινούριας μηνυματικής γλώσσας εξαγριώνουν τους θυμωμένους ανθρώπους.

«Έτσι, η δημοκρατία και η αλήθεια έχουν μπει στο περιθώριο, γι’ αυτό όταν ακούμε η δημοκρατία θα μιλήσει και η αλήθεια θα λάμψει, ξέρουμε όλοι ότι αυτό δεν θα συμβεί. Δεν ακούμε ότι η δημοκρατία νίκησε, παρά μόνο όταν κερδίζουν τις εκλογές. Η επανάσταση που θα πρέπει να γίνει στον αιώνα αυτό είναι η επανάσταση ενάντια στο ψεύδος. Ο άνθρωπος όσο απομονώνεται γενικότερα από την αλήθεια του εαυτού του και από την αλήθεια της πραγματικότητας τόσο απομονώνεται και αυτοεξορίζεται μέσα στο ίδιο του το σώμα. Και το χειρότερο είναι ότι ο άνθρωπος ενημερώνει τον ίδιο τον εαυτό του ψευδώς για το ποιος είναι και πέφτει θύμα εξαπάτησης του εαυτού του. Η επικοινωνία του ψεύδους γίνεται με τρεις τρόπους, από τους άλλους προς εμάς, από εμάς προς τους άλλους και από εμάς προς τον ίδιο μας τον εαυτό. Πιο επικίνδυνη μορφή από τις τρεις, θεωρώ την τελευταία».

Μετά το πέρας της εισήγησής τους ο κ. Λαζόπουλος απάντησε με θέρμη στα ενδιαφέροντα ερωτήματα των συμμετεχόντων, ενώ φωτογραφήθηκε με την "οικογένεια" του 4ου Θερινού Πανεπιστημίου, το οποίο ολοκληρώθηκε χθες το πρωί.