Σινεπιλογές

«50 έτη φωτός από τον εκρηκτικό Μάη του ’68»- Μέρος Β΄

1968 – 2018. Μισός αιώνας από την ταραχώδη χρονιά του 1968 με τις επαναστατικές εκρήξεις και τα γεγονότα που σημάδεψαν όχι μόνο την Ευρώπη αλλά τον κόσμο όλο.

Γυρισμένες πριν, κατά τη διάρκεια ή και μετά το ’68, οι ταινίες που αναφέρονται στη συνέχεια αντανακλούν με τον πλέον αντιπροσωπευτικό τρόπο το πνευματικό, καλλιτεχνικό, κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο που τροφοδότησε και πυροδότησε το επαναστατικό κίνημα της περιόδου.

«Το βάθος τ’ ουρανού είναι κόκκινο» (1977) του Κρις Μαρκέρ

Ο σπουδαίος Chris Marker κατορθώνει να συλλάβει την οργή, τη χαρά, το πάθος, την ένταση, τον αυθορμητισμό του γαλλικού Μάη, αλλά και τις παλινδρομήσεις, τις αντιφάσεις στο εσωτερικό της εξέγερσης, τις αστικές καταβολές, την κατ’ επίφαση υπερ-επαναστατικότητα (επεισόδιο της Αβινιόν), την ιδεολογική σύγχυση και την πολιτική ασάφεια ενός κινήματος που άλλαξε ριζικά τα δεδομένα του παιχνιδιού, άσχετα αν δεν μπόρεσε ν’ αλλάξει και τον κόσμο. Μέσα από το τρίγωνο Βιετνάμ-Τσε Γκεβάρα-Μάης 68, ο Marker μ’ αυτήν την ταινία-παλμογράφο, μετρά τους σφυγμούς ενός ταραγμένου και ανήσυχου κόσμου, τον αγώνα του για απελευθέρωση και χειραφέτηση, τις αντιστάσεις του απέναντι σε κάθε μορφή αυταρχικής εξουσίας.

«Να πεθαίνεις στα τριάντα σου» (1982) του Ρομέν Γκουπίλ

Κινηματογραφική βιογραφία του Μισέλ Ρεκανατί, ηγέτη του μαθητικού κινήματος το Μάη του ’68 και στη συνέχεια επικεφαλής των «ομάδων περιφρούρησης» της τροτσκιστικής Επαναστατικής Κομμουνιστικής Νεολαίας (JCR).

Ο Ρομάν Γκουπίλ, συγκεντρώνει το υλικό που τραβούσε τις μέρες της εξέγερσης και αποχαιρετά τον αγαπημένο του φίλο και μαζί του και τις μέρες της αθωότητας. Ορισμένα αποσπάσματα του φιλμ αφήνουν ζωηρά συναισθήματα και εντυπώσεις, μυρίζουν σχεδόν δακρυγόνα. Η εικόνα των εξεγερμένων στους δρόμους είναι ασπρόμαυρη, τονίζοντας την πολιτική αντίθεση των δύο άκρων, αντικομφορμιστική γιατί υπακούει στην ουτοπία, γλυκόπικρη, γιατί μπορεί το μήνυμα της αμφισβήτησης να είναι αισιόδοξο, η αλήθεια όμως της καθημερινής πάλης σημαδεύεται και από θάνατο.

«Ο Μιλού το Μάη» (1990) του Λουί Μαλ

Όταν στο τέλος της ταινίας ο Μιλού (θαυμάσιος ο Michel Piccoli) χορεύει με το φάντασμα της πεθαμένης μητέρας του, ο χρόνος της επανάστασης έχει λήξει, οι δρόμοι για το Παρίσι έχουν ανοίξει, οι συγγενείς και φίλοι έχουν φύγει και το ρολόι της πραγματικότητας έχει επανέλθει στους κανονικούς του κτύπους. Ό,τι έχει προηγηθεί μοιάζει με το τελευταίο όνειρο που είδε η γιαγιά, λίγο πριν εγκαταλείψει τον μάταιο τούτο κόσμο. Και είναι ακριβώς η γιαγιά Βιεζάκ, παρούσα-απούσα πάνω στο νεκροκρέβατό της, και ο Μάης του 68, που ακούγεται συνεχώς μέσα από το ραδιόφωνο (κάτι σαν ηχητική παραίσθηση), οι πραγματικοί πρωταγωνιστές αυτής της γλυκόπικρης ταινίας. Όλα τα υπόλοιπα πρόσωπα, πιασμένα σ’ ένα κωμικοτραγικό γαϊτανάκι, χορεύουν στον ρυθμό των «μικρών» συμβάντων της ζωής και των «μεγάλων» γεγονότων της Ιστορίας.

«Οι ονειροπόλοι» (2003) του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι

Μόνοι στο Παρίσι με τους γονείς να λείπουν για διακοπές η Ιζαμπέλ και ο αδερφός της Τεό προσκαλούν τον συμφοιτητή τους Μάθιου, έναν νεαρό Αμερικάνο, να μείνει για λίγο στο σπίτι μαζί τους. Οι τρεις νεαροί θα φτιάξουν τους δικούς τους κανόνες και θα πειραματιστούν συναισθηματικά και σεξουαλικά σε μια σειρά ιδιαίτερα απαιτητικών παιχνιδιών. Με φόντο την ταραχώδη πολιτική περίοδο των γεγονότων της Άνοιξης του ‘68 στην Γαλλία, όταν η φωνή των νέων αντηχούσε σε όλη την Ευρώπη, οι «Ονειροπόλοι» είναι μια ιστορία εσωτερικής ανακάλυψης καθώς τρεις φοιτητές δοκιμάζουν τα όριά τους.

«Μετά το Μάη» (2012)του Ολιβιέ Ασαγιάς

Λίγο έξω από το Παρίσι στις αρχές της δεκαετίας του ’70, ο 18χρονος Ζιλ, τελειόφοιτος μαθητής λυκείου, παρασύρεται από την πολιτική και δημιουργική αναταραχή της εποχής. Όπως και οι φίλοι του, ταλαντεύεται ανάμεσα στις ριζοσπαστικές πολιτικές δεσμεύσεις και στις προσωπικές του προσδοκίες. Οι πράξεις τους θα τους φέρουν στην Ιταλία και αργότερα στο Λονδίνο, όπου μέσα από ερωτικές συναντήσεις και καλλιτεχνικές αναζητήσεις, κάποια στιγμή θα αναγκαστούν να κάνουν τις τελικές επιλογές τους για να βρουν τη θέση τους μέσα σ’ αυτούς τους ανήσυχους καιρούς. Όπως και σήμερα, έτσι και τότε, η αίσθηση της ματαίωσης ήταν έντονη, ωστόσο η ένταση των νεανικών χρόνων και η επιθυμία για εμπειρίες υπερνικά τις όποιες απογοητεύσεις και οδηγεί τους ήρωες σ’ αυτό που τελικά προσδοκούν να γίνουν.