Συνέντευξη του μαέστρου της χορωδίας «Musica Sacra», Χρήστου Παρασκευόπουλου και του οργανίστα Ευαγγελικής Αναμορφωμένης Εκκλησίας Βαρσοβίας, Michał Markuszewski

Συναυλίες ΑΝΩ-τάτου επιπέδου

  • Παρασκευή, 24 Αυγούστου, 2018 - 06:15

Ένα μουσικό ταξίδι «Από την Αναγέννηση στον 20ο αιώνα» και ένα ρεσιτάλ με την υποστήριξη της Πρεσβείας της Πολωνικής Δημοκρατίας στην Αθήνα, συμπληρώνουν το συναυλιακό παζλ του 2ου Διεθνούς Φεστιβάλ Εκκλησιαστικού Οργάνου «ΑΝΩ».

Οι φίλοι της μεγάλης μουσικής διοργάνωσης θα απολαύσουν απόψε στις 20:00, στον Καθεδρικό Ναό Αγίου Γεωργίου Άνω Σύρου, τη Χορωδία “Musica Sacra” και την Ελένη Κεβεντσίδου (εκκλησιαστικό όργανο), υπό τη διεύθυνση του οργανίστα Χρήστου Παρασκευόπουλου.

Η Χορωδία “Musica Sacra”  ιδρύθηκε το 2008 από τον κ. Παρασκευόπουλο με σκοπό την ερμηνεία έργων αποκλειστικά θρησκευτικής μουσικής,

Στα δέκα χρόνια ζωής της έχει πραγματοποιήσει πολλές εμφανίσεις σε διάφορους χώρους σε όλη την Ελλάδα μεταξύ των οποίων το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών σε αφιέρωμα για τα 200 χρόνια από τη γέννηση του Λίστ, ο Ιερός Ναός Παμμεγίστων Ταξιαρχών Καλαμάτας στην 20ή Χορωδιακή Συνάντηση Θρησκευτικής Μουσικής Καλαμάτας, το Μαλλιαροπούλειο Θέατρο Τριπόλεως στο 19 Πανελλήνιο Συνέδριο Χορωδιών, η Αίθουσα Συναυλιών του Ωδείου «Φίλιππος Νάκας», ο Ελληνογερμανικός Σύλλογος «Φιλαδέλφεια», το ξενοδοχείο Μελίτων «Πόρτο Καράς» στη Χαλκιδική, οι Ιεροί Ναοί του Αγίου Αλεξάνδρου Παλαιού Φαλήρου και Αγίου Γεωργίου Αργυρουπόλεως, ο Καθεδρικός Ναός του Αγίου Φραγκίσκου στη Ρόδο στο Διεθνές Φεστιβάλ Εκκλησιαστικού Οργάνου των Αγίων Τόπων “Terra Sancta”, η Γερμανική Εκκλησία του Χριστού Αθηνών, το Φεστιβάλ Μπαχ της Πρώτης Ελληνικής Ευαγγελικής Εκκλησίας Αθηνών και η Καθολική Εκκλησία του Αγίου Παύλου Πειραιώς.

Το ρεπερτόριό της ξεκινάει από την Αναγέννηση έως και τον 21ο αιώνα. Επίσης έχει ερμηνεύσει έργα διαφόρων συνθετών όπως οι Croce, Palestrina, Byrd, de Victoria, Tomkins, Gabrielli, Haendel, Bach, Mozart, Gounod, Vivaldi καθώς και έργα Ελλήνων συνθετών εκκλησιαστικής μουσικής όπως οι Πολυκράτης, Γεωργίου, Σακελλαρίδης, Λαμπρινίδης.

«Τα άτομα που αποτελούν τη χορωδία έχουν ιδιαίτερη αγάπη στη θρησκευτική χορωδιακή μουσική και είναι άτομα που έχουν γνώση της φωνητικής μουσικής ή της μουσικής εν γένει και μπορούν και αποδίδουν με το σωστό τρόπο το ρεπερτόριο αυτού του είδους», σημειώνει ο μαέστρος της, Χρήστος Παρασκευόπουλος σε συνέντευξή του στην «Κοινή Γνώμη».

Τη χορωδία πλαισιώνει στο φεστιβάλ με το δεξιοτεχνικό της παίξιμο η διεθνούς φήμης Ελληνίδα οργανίστα Ελένη Κεβεντσίδου, η οποία ζει και εργάζεται μόνιμα στο Λονδίνο και έχει εμφανιστεί σε πλήθος συναυλιών και Φεστιβάλ σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Λίγα λόγια για το πρόγραμμα που πρόκειται να ερμηνεύσετε στο Φεστιβάλ.

«Η χορωδία έχει σα σκοπό της να παρουσιάσει ένα ποικίλο και διαχρονικό πρόγραμμα με γνωστά έργα από όλες τις μουσικές εποχές, μεταξύ των οποίων παρεμβάλλονται έργα για εκκλησιαστικό όργανο από γνωστούς συνθέτες της κάθε περιόδου. Τα έργα είναι της μορφής μοτέτου, ένα μουσικό είδος ιδιαίτερα αγαπητό κατά την περίοδο της Αναγέννησης και του Μπαρόκ, όπου πολλοί συνθέτες αξιοποίησαν κατάλληλα για να αποδώσουν διάφορα βιβλικά εδάφια ή θρησκευτικούς ύμνους της εποχής. Κατόπιν έχουμε έργα του τύπου Χορικού, δηλαδή χορωδιακές αποδόσεις ύμνων και Χορωδιακού, όπου εδώ έχουμε συνθέσεις χωρίς να είναι βασισμένες σε κάποιον γνωστό μέλος και όπου αποδίδονται συνήθως εδάφια της Αγίας Γραφής με ιδιαίτερα περίτεχνο τρόπο. Τέλος σε μεταγενέστερες εποχές, όπως ο Ρομαντισμός και η Σύγχρονη Εποχή έχουμε άσματα και ανθέμια όπου είναι ελεύθερες χορωδιακές συνθέσεις επεξεργασμένες με ωραίο τρόπο και με λίγες μουσικές εξάρσεις που είναι χαρακτηριστικές για τις εποχές αυτές».

Τι σημασία έχει η θρησκευτική μουσική στο χώρο της μουσικής εν γένει;

«Στην ιστορία της Μουσικής διαπιστώνουμε ότι η μουσική από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους είχε ως χώρος δράσης και εξέλιξης την εκκλησία. Ειδικά κατά την περίοδο της Αναγέννησης και του Μπαρόκ αλλά και του Ρομαντισμού αργότερα, βλέπουμε πληθώρα συνθετών και μουσικών που έδρασαν κατά κύριο λόγο μέσα στην εκκλησία. Η εκκλησία ήταν ένας πολύ ιδιαίτερος χώρος όπου μεγαλούργησαν πολλοί μουσικοί, είτε συνθετικά, είτε και ως ερμηνευτές εκκλησιαστικού οργάνου, είτε και ως άλλου είδους μουσικοί (τραγουδιστές, ή ερμηνευτές άλλων μουσικών οργάνων). Χάρη λοιπόν σε όλο αυτό το μουσικό στερέωμα, εξελίχθηκε η μουσική μέσα στους αιώνες και έδωσε τεράστιο αριθμό μουσικών έργων. Συνυφασμένο με τη μουσική αυτή είναι και το εκκλησιαστικό όργανο, που είναι στις πλείστες των περιπτώσεων, πιστός συνοδός αυτού του είδους μουσικής. Το εκκλησιαστικό όργανο εξελίχθηκε παρομοίως ανά τους αιώνες με την ταυτόχρονη συνεισφορά των κατασκευαστών αλλά και των απαιτήσεων των συνθετών, έτσι ώστε να φτάσει στο μεγαλειώδες μουσικό όργανο που έχουμε στις ημέρες μας».

Οι εκδηλώσεις του «ΑΝΩ 2018» ολοκληρώνονται την Κυριακή 26 Αυγούστου 2018 με ένα «Ρεσιτάλ Εκκλησιαστικού Οργάνου» από τον Michal Markuszewski.

Ο οργανίστας της Ευαγγελικής Αναμορφωμένης Εκκλησίας Βαρσοβίας μίλησε στην «Κοινή Γνώμη» τόσο για την ενασχόλησή του με το εκκλησιαστικό όργανο, όσο και για τη θέση που κατέχει αυτό στη μουσική παράδοση της Πολωνίας.

Ποια ήταν η πορεία σας για να γίνετε οργανίστας; Πώς αναπτύσσετε την επαγγελματική σας καριέρα;

«Όταν ήμουν νέος, μου άρεσε πάντα ο ήχος του εκκλησιαστικού οργάνου και ήξερα ότι ήθελα να παίζω αυτό το όργανο στο μέλλον. Στο σχολείο έμαθα να παίζω το πιάνο και  μπήκα και στην τάξη εκκλησιαστικού οργάνου. Αυτός ήταν ο στόχος των ονείρων που είχα. Μετά την αποφοίτησή μου στη Βαρσοβία, παρακολούθησα μαθήματα εκκλησιαστικού οργάνου επί 2,5 χρόνια στη Γερμανία, στο Wurzburg και το Βερολίνο. Το 2004 άρχισα να εργάζομαι στη Βαρσοβία στην Ευαγγελική Αναμορφωμένη Εκκλησία, όπου έχουμε ένα όμορφο ιστορικό όργανο από το 1900. Αυτό το όργανο έχει αποκατασταθεί σωστά  και ιστορικά, χάρη στην ιδέα και την εποπτεία μου. Εδώ και μερικά χρόνια είμαι λέκτορας στο Μουσικό Πανεπιστήμιο Fryderyk Chopin στη Βαρσοβία, όπου διδάσκω μαθητές να παίζουν εκκλησιαστικό όργανο και αυτοσχεδιασμό. Τα τελευταία χρόνια έχω εμφανιστεί σε πάνω από 500 ρεσιτάλ στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, στις Ηνωμένες Πολιτείες, στη Σιβηρία, στη Ρωσία. Για πρώτη φορά θα παίξω στην Ελλάδα και είμαι πολύ χαρούμενος!».

Ποια είναι η παράδοση της μουσικής για εκκλησιαστικό όργανο στην Πολωνία;

«Η Πολωνία δεν έχει τόσο μεγάλη παράδοση στο εκκλησιαστικό όργανο, όπως για παράδειγμα η Γερμανία ή η Γαλλία. Ακόμη και πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, είχαμε σημαντικούς οργανίστες, βιρτουόζους συνθέτες και αυτοσχεδιαστές όπως ο Mieczysław Surzyński - οργανίστας του καθεδρικού ναού της Βαρσοβίας ή ο Feliks Nowowiejski, που εργάστηκε στον καθεδρικό ναό του Olsztyn. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο η παράδοση μουσικής για το εκκλησιαστικό όργανο, αλλά και ο αυτοσχεδιασμός, σταμάτησε. Στα μεταπολεμικά χρόνια, δεν είχαμε πολλούς συνθέτες μουσικής για εκκλησιαστικό όργανο. Ωστόσο, μερικοί μουσικοί διακρίθηκαν γράφοντας νέες συνθέσεις για το όργανο – όπως οι: Tadeusz Paciorkiewicz, Augustyn Bloch, Marian Sawa. Σήμερα, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για το εκκλησιαστικό όργανο, δημιουργούνται πολλά νέα φεστιβάλ εκκλησιαστικού οργάνου και πολλά ιστορικά όργανα επισκευάζονται. Επίσης η μουσική για το εκκλησιαστικό όργανο και ο αυτοσχεδιασμός δοκιμάζουν μια αναγέννηση που είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στις νέες γενιές».

Τι είναι αυτοσχεδιασμός για εσάς;

«Ο αυτοσχεδιασμός είναι μια μεγάλη τέχνη που επιστρέφει στη δημοτικότητα στην Πολωνία. Δημιουργεί μουσική αυθόρμητα μέσα σε μια δεδομένη μορφή και στυλ. Ο αυτοσχεδιασμός μου επιτρέπει να εκφράζομαι μουσικά. Ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας μου στην εκκλησία, παίζοντας στη λειτουργία, ο αυτοσχεδιασμός παίζει σημαντικό ρόλο. Μπορεί να σχολιαστεί έτσι, μουσικά το κείμενο. Ο αυτοσχεδιασμός είναι επίσης μια συνεχής αναζήτηση ιδεών, μορφών, αρμονίας και άλλων μέσων. Είναι επίσης μια μεγάλη χαρά στο να δημιουργήσει και να ερμηνεύσει κάποιος μουσικός».